چگونه دانش آموزان را به درس قرآن جذب کنیم؟

با توجه به تهاجم فرهنگی موجود در عصر حاضر، و دین گریزی دانش آموزان از دین و قران، معلمان قرآن در مدارس چگونه و با چه تکنیک هایی می توانند بچه ها را به این درس جذب کنند و دانش آموزان را به خوبی آموزش دهند؟

☘راهکارهای پیشنهادی برای جذب دانش آموزان به درس آموزش قرآن کریم در مقطع متوسطه اول ☘

جذب دانش‌آموزان نوجوان به درس قرآن، نیازمند تغییر رویکرد از شیوه‌های سنتی و صرفاً حفظی، به روش‌های تعاملی، کاربردی و مرتبط با دغدغه‌های این دوره سنی است. سن نوجوانی، سن هویت‌یابی، استقلال‌طلبی و تفکر انتقادی است و معلم باید نقش یک راهنما و نه فقط یک آموزگار، را ایفا کند.

.....................................................

در اینجا چند روش عملی و مؤثر برای جذب دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول به درس قرآن پیشنهاد می‌شود:

۱. تمرکز بر کاربرد عملی و ارتباط با زندگی:

نوجوانان به دنبال پاسخ‌هایی برای مسائل زندگی روزمره خود هستند. درس قرآن باید پلی باشد میان متن مقدس و واقعیت‌های زندگی آن‌ها.

قرآن و هویت فردی : به جای تمرکز بر احکام صرف، آیات مرتبط با موضوعاتی که دغدغه نوجوان است (مانند دوستی، عزت نفس، مدیریت خشم، اضطراب و آینده) را انتخاب و تفسیر کنید.

اخلاق کاربردی : با کمک گرفتن از داستان‌های قرآنی (مانند قصص الانبیاء)، موقعیت‌های اخلاقی شبیه‌سازی شده طراحی کنید و از دانش‌آموزان بخواهید با توجه به مفاهیم آموخته شده، در مورد بهترین اقدام تصمیم بگیرند.

تدبر به جای حفظ محض :  بخش عمده زمان کلاس را به درک مفاهیم و تدبر در آیات اختصاص دهید. اجازه دهید دانش‌آموزان معنای کلمات را خودشان کشف کنند و در مورد پیام آیه بحث کنند.

قرآن در دنیای مدرن : بحث‌هایی در مورد اینکه قرآن در مورد مسائل مدرن (مثل استفاده از شبکه‌های اجتماعی، حقوق حیوانات، آلودگی محیط زیست) چه دیدگاهی دارد، راه بیندازید.

۲. استفاده از ابزارهای تعاملی و فناوری :

نسل نوجوان به شدت به فناوری و بازی‌های دیجیتال علاقه‌مند است. استفاده هوشمندانه از این ابزارها می‌تواند کلاس را متحول سازد.

بازی‌وارسازی: از مسابقات گروهی، سیستم امتیازدهی، و چالش‌های هفتگی استفاده کنید. مثلاً یک سیستم "لیگ قرآنی" ایجاد کنید که در آن گروه‌ها برای فهم بهتر و تلاوت زیباتر امتیاز بگیرند.

استفاده از اپلیکیشن‌ها و وبسایت‌های جذاب: منابع آنلاین تلاوت قاریان مشهور جهان، اپلیکیشن‌های آموزشی (مانند آموزش تجوید با بازی)، یا پلتفرم‌های ساخت سوالات آنلاین  برای ارزیابی سریع و سرگرم‌کننده دانش‌آموزان.

تولید محتوای چندرسانه‌ای توسط دانش‌آموزان: به جای اینکه خودتان فیلم و محتوا بیاورید، از دانش‌آموزان بخواهید با استفاده از ابزارهای ساده گوشی، کلیپ‌های کوتاهی در مورد یک مفهوم قرآنی بسازند.

استفاده از موسیقی و صدا: پخش تلاوت‌های زیبا و دلنشین (نه فقط تلاوت‌های آموزشی) برای ایجاد حس آرامش و زیبایی‌شناسی نسبت به کلام خدا.

۳. تغییر شیوه تدریس و فضای کلاس :

کلاس قرآن نباید شبیه یک کلاس خشک درسی باشد؛ باید شبیه یک کارگاه فعال و مرکز بحث باشد.

آموزش پروژه‌محور : به جای امتحان کتبی، پروژه‌هایی تعریف کنید. مثلاً:

    *   طراحی یک پوستر برای معرفی یکی از سوره‌ها.

    *   تهیه کتابچه‌ای در مورد صفات خداوند در سوره بقره.

    *   اجرای یک نمایشنامه کوتاه از زندگی یکی از یاران پیامبر.

تغییر محیط فیزیکی: در صورت امکان، کلاس را به شکل سنتی (نشستن پشت میز) برگزار نکنید. از چیدمان دایره‌ای یا نیم‌دایره برای تشویق به بحث و گفت‌وگو استفاده کنید.

کلاس معکوس : تکالیف حفظ یا مطالعه مقدماتی را در خانه انجام دهند و زمان کلاس را صرف بحث، حل مسئله، تلاوت گروهی و تمرین مفاهیم کنید.

سفر و بازدید: اگر امکان دارد، یک تور مجازی یا واقعی از موزه‌ها، مساجد تاریخی، یا مراکز قرآنی ترتیب دهید تا حس اهمیت فرهنگی و تاریخی قرآن تقویت شود.

۴. تقویت نقش معلم به عنوان الگو و مربی:

رفتار و نگرش معلم مهم‌ترین عامل در جذب یا دفع نوجوانان از یک درس است.

صمیمیت و احترام: با دانش‌آموزان با احترام برخورد کنید و به سؤالات انتقادی یا شک‌آلود آن‌ها (که در این سن طبیعی است) بدون قضاوت پاسخ دهید.

معلم الگو: معلم باید خودش با عشق و علاقه قرآن بخواند و این علاقه را به دانش‌آموزان منتقل کند. اگر معلم فقط به خاطر شغلش درس بدهد، نوجوان سریعاً متوجه می‌شود.

تمرکز بر تشویق: نوجوانی سن حساسیت بالاست. کوچک‌ترین پیشرفت‌ها در تلاوت، حفظ، یا درک مفاهیم باید به صورت عمومی و مؤثر تشویق شود.

انعطاف‌پذیری در نمره و ارزیابی: ارزیابی باید جامع باشد و صرفاً بر اساس میزان حفظ یا نمره کتبی نباشد. مشارکت فعال در بحث‌ها، تلاش برای بهبود تلاوت، و کاربرد مفاهیم در زندگی را به عنوان بخشی از نمره در نظر بگیرید.

🌺🌺🌺

با اعمال این روش‌ها، درس قرآن از یک واحد اجباری و خشک، به یک فرصت برای کشف هویت، تعمق در زندگی و کسب مهارت‌های فردی برای نوجوان تبدیل خواهد شد.

☘☘☘☘ گروه آموزشی قرآن . استان خراسان شمالی. سرگروه محترم : سرکار خانم میرابی

@quran_gam1