جستجو در بخش : سوال جواب منابع اسلامی لغت نامه ها قوانین و مصوبات نقل قل ها
×

فرم ورود

ورود با گوگل ورود با گوگل ورود با تلگرام ورود با تلگرام
رمز عبور را فراموش کرده ام عضو نیستم، می خواهم عضو شوم
×

×

آدرس بخش انتخاب شده


جهت کپی کردن میتوانید از دکمه های Ctrl + C استفاده کنید
رویداد ها - امتیازات
در حال بارگذاری
×

رویداد ها - امتیازات

برای بررسی عملکرد فعالیت و امتیازات خود باید در وب سایت وارد باشید. در صورت عضویت از بخش بالای صفحه وارد شوید، در غیر این صورت از دکمه پایین، مستقیم به صفحه ثبت نام وارد شوید.

×
×

tanāqoz
contradiction  |

تناقض

معنی: عبارت است از رویارویی دو گزاره که از لحاظ موضوع و محمول یکسان‌اند، ولی از حیث کیفیت یکسان نیستند و نیز کمیت یکسان ندارند (یکی از آن دو کلی، و دیگری جزئی است)، مانند «همهٔ دانش‌جویان روشن‌فکر هستند» و «برخی از دانشجویان، روشنفکر نیستند». درستی هر دو طرف هم‌ستیزی امکان ندارد، یعنی اگر قضیهٔ «همهٔ دانشجویان، روشن‌فکر هستند» درست باشد، از درستی آن لازم می‌آید که قضیهٔ «برخی از دانش‌جویان روشن‌فکر نیستند» نادرست باشد و برعکس. نادرستی هر دو طرف هم‌ستیزی هم امکان ندارد، به این معنی که اگر قضیهٔ «همهٔ دانشجویان، روشنفکر هستند» نادرست باشد، از نادرستی آن لازم می‌آید که قضیهٔ «برخی از دانشجویان، روشنفکر نیستند» درست باشد، زیرا امکان دیگری در میان نیست. در این صورت باید گفت که در برابر هر قضیه فقط یک قضیهٔ هم‌ستیز وجود دارد. به بیان دیگر دو طرف هم‌ستیزی برخلاف دوطرف تضاد، هیچ امکانی برای شق ثالث باقی نمی‌گذارند.

با آن که معمولاً برای تحقق هم‌ستیزی باید یکی از دو قضیه دارای موضوعی کلی، و قضیهٔ دیگر دارای موضوعی جزئی باشد، میان دو قضیه که دارای موضوع جزئی مشترکی باشند، نیز رابطهٔ هم‌ستیزی برقرار می‌شود. از این رو دو گزارهٔ «سازمان ملل متحد، سودمند است» و «سازمان ملل متحد، سودمند نیست» هم‌ستیز یکدیگر به شمار می‌آیند.

برای تحقق هرگونه هم‌ستیزی باید قضیه‌های دوگانه در هشت مورد، مشترک باشند: دارای موضوع و محمول مشترک و شامل مکان و زمان مشترک باشند، هر دو مطلق یا هر دو و به شرط‌هایی مشترک مقید باشند و از حیث اضافه یا نسبت و جزء یا کل بودن و در مرحله قوه یا فعل قرارداشتن یکسان باشند. چنانکه ملاحظه می‌کنیم، در همه گونه‌های قضیه‌های متقابل میان دو قضیه تغایری وجود دارد. این تغایر در مورد قضیه‌های متداخل نسبتاً ملایم است و در مورد قضیه‌های هم‌ستیز بسیار شدید است.

در منطق، یک هم‌ستیزی عبارت است از ناسازگاری منطقی بین دو گزاره. هرگاه قضیه‌ای صادق و درست باشد، نقیض آن کاذب و نادرست خواهد بود و برعکس. دو قضیه‌ای را که نسبت به هم چنان اختلاف و تقابلی داشته باشند، دو قضیهٔ هم‌ستیز می‌نامند. در منطق صوری هم‌ستیزی خود یکی فرمول گزاره‌ای است که همواره نادرست می‌باشد و با علامت ot نشان داده می‌شود.

در هم‌ستیزی کمیت و کیفیت قضیه تغییر می‌کند؛ بنابراین هم‌ستیز قضیهٔ کلیه، قضیهٔ جزئیه است و برعکس. هم‌ستیز قضیهٔ موجبه، قضیهٔ سالبه است و برعکس. مثلاً دو جملهٔ «هر عالمی پرهیزکار است» و جملهٔ «بعضی عالمان پرهیزکار نیستند» هم‌ستیز هم هستند؛ هم‌چنین دو جملهٔ «هیچ فلزی عایق نیست» و «بعضی فلزها عایق‌اند» متناقض‌اند.

در قضیه شخصیه، تنها اختلاف در کیفیت قضیه کافی است و به شرط دیگری حاجت نیست؛ مثلاً هم‌ستیز قضیه «محمد خوش‌اخلاق است» می‌شود «محمد خوش‌اخلاق نیست».

در منطق سنتی مسأله وحدت‌های هشتگانه مطرح شده است که معمولاً در این شعر بیان می‌شود:
در تناقض هشت وحدت شرط دان وحدت موضوع و محمول و مکان
وحدت شرط و اضافه، جزء و کل قوه و فعل است و در آخر زمان


وارونگی، هم‌ستیزی و تضاد همه اخص از رویارویی هستند.
... ادامه
583 | 0
مترادف: 1- تخالف، تضاد، ضديت، مغايرت، منافات ناسازگار 2- ناسازگاربودن، ضديكديگر بودن
نمایش تصویر
اطلاعات بیشتر واژه
ترکیب: (اسم مصدر) [عربی]
مختصات: (تَ قُ) [ ع . ] (مص ل .)
الگوی تکیه: WWS
نقش دستوری: اسم
آواشناسی: tanAqoz
منبع: واژه‌نامه آزاد
معادل ابجد: 1351
شمارگان هجا: 3
دیگر زبان ها
انگلیسی
contradiction | inconsistency , incoherence , inconsistence , repugnance , antithesis , contradictoriness
ترکی
Çelişki
فرانسوی
contradiction
آلمانی
widerspruch
اسپانیایی
contradicción
ایتالیایی
contraddizione
عربی
تناقض | تكذيب , إنكار , التناقض الكامل , كلام مناقض لنفسه
تشریح نگارش (هوش مصنوعی)

کلمه‌ی "تناقض" به معنای متناقض بودن یا ناهماهنگی در مضامین است. در قواعد فارسی و نگارش، برخی نکات مهم مربوط به این کلمه و کاربرد آن عبارتند از:

  1. معنا و مفهوم:

    • تناقض به معنای تضاد یا تفاوت بین دو یا چند عنصر است که نمی‌تواند همزمان صحیح باشد. مثلاً، اگر دو جمله با هم تناقض داشته باشند، نمی‌توانند به طور همزمان درست باشند.
  2. استفاده در جملات:

    • "تعابیر او در این نوشته تناقض دارد."
    • "نظریه‌های علمی باید بدون تناقض باشند."
  3. نحوه‌ی نوشتار:

    • کلمه "تناقض" به شکل صحیح همین‌گونه نوشته می‌شود و نیاز به تغییر یا صرف ندارد.
  4. توجه به ساختار جملات:

    • هنگامی که از "تناقض" استفاده می‌کنید، بهتر است به ساختار منطقی جملات توجه کنید تا مفهوم واضحی از تضاد یا ناهماهنگی منتقل شود.
  5. نقش کلمه:

    • "تناقض" می‌تواند به عنوان اسم در جملات به کار رود و می‌تواند با حروف اضافه مانند "در" و "با" ترکیب شود.
  6. پرهیز از کاربرد نادرست:
    • مراقب باشید تا از کلمه "تناقض" در مواردی که ناهماهنگی وجود ندارد، استفاده نکنید؛ زیرا این کار ممکن است باعث سوءتفاهم شود.

با توجه به این نکات، می‌توانید به طور مؤثری از کلمه‌ی "تناقض" در نوشتار و گفتار خود استفاده کنید.

مثال برای واژه (هوش مصنوعی)

البته! در اینجا چند مثال برای کلمه "تناقض" در جملات آمده است:

  1. در سخنان او همیشه یک تناقض وجود دارد که باعث می‌شود نتوان به حرف‌هایش اعتماد کرد.
  2. این دو نظریه علمی با یکدیگر در تناقض هستند و نمی‌توان هر دو را درست دانست.
  3. رفتار او با گفته‌هایش در تناقض بود و کسی نمی‌توانست بفهمد واقعاً چه حس و نظری دارد.
  4. بررسی‌ها نشان داد که در نتایج تحقیق تناقض‌هایی وجود دارد که نیاز به توضیح دارند.
  5. در این مقاله، نویسنده به تناقض‌های موجود در سیاست‌های دولت پرداخته است.

امیدوارم این جملات کمکتان کند!


واژگان مرتبط: تضاد، مغایرت، مخالفت، رد، ضد گویی، ناهماهنگی، بی ثباتی، ناجوری، نا سازگاری، تباین، عدم چسبندگی، تمجمج، عدم ربط، ضد و نقیض، پادگذاره

500 کاراکتر باقی مانده

جعبه لام تا کام


لام تا کام نسخه صفحه کلید نیز راه اندازی شده است. شما با استفاده از کلیدهای موجود بر روی صفحه کلید دستگاهتان می توانید با وب سایت ارتباط برقرار کنید.
لیست کلید های میانبر

تبلیغات توضیحی


عرشیان از کجا شروع کنم ؟
تغییر و تحول با استاد سید محمد عرشیانفر

تبلیغات تصویری