سحابی

معنی کلمه سحابی

معنی واژه سحابی

معنیبه ابر عظیمی از غبار، گاز و پلاسما در فضاهای میان‌ستاره‌ای، سَحابی یا اَبری گفته می‌شود. سحابی‌ها محل تولد ستاره ها هستند.

محتویات
دسته‌بندی

سحابی‌ها را بر پایه نحوه درخشانی‌شان به دسته‌های زیر بخش می‌کنند:

سحابی گسترده که در اثر نور ستارگان نزدیک به آن می‌درخشد.
سحابی گسیلشی یا نشری، که دارای خطوط گسیلشی هستند که از خود آنها تابیده می‌شود. دو گونه اصلی از این سحابی‌ها منطقه اچ۲ (H II) و سحابی‌های سیاره‌ای هستند.
سحابی بازتابی که نورشان از بازتابش نور ستارگان نزدیک پدید آمده‌است. برای نمونه سحابی‌شدگی ان‌جی‌سی ۱۴۳۵ (NGC 1435) که در پیرامون خوشه پروین جای گرفته است.
سحابی سیاره‌نما پوسته‌های فشرده گاز هستند که در پیرامون یک ستاره مرده قرار گرفته اند. نگا.: نواختر
ته‌مانده‌های ابرنواختری معمولاً در حال دور شدن از ستاره مادر خود هستند و در پی برخورد به غبار و گاز کهکشانی آهسته‌رونده‌تر داغ می‌شوند.
سحابی انکساری که ذرات غبار نور را منعکس نمی‌کنند، بلکه متواری می‌کنند. نور قرمز می‌تواند آسانتر از نور آبی از ابر غبار بگذرد، پس نور آبی بیشتر پراکنده می‌شود، این امر موجب آبی شدن آن ابر می‌شود. دلیل آبی بودن رنگ آسمان نیز همین می‌باشد.
سحابی تاریک بی‌نور و درخشش است. این سحابی‌ها زمانی آشکار می‌شوند که جلوی دیگر ستارگان یا سحابی ها را بگیرند. نمونه‌های معروف: سحابی سر اسب در صورت فلکی شکارچی و سحابی کیسه ذغال در صورت فلکی صلیب جنوبی.
سحابی خارج کهکشانی توده‌های عظیم و پیوسته گازی نیست، بلکه مجموعه‌ای است از ستارگانی شبیه ستارگان کهکشان . رصدهای انجام شده نشان می‌دهد خاصیت طیفی نوری که از این سحابیها صادر می‌شود، بسیار شبیه به نوری است که از خورشید خود ما خارج می‌گردد. بنابراین درجه حرارت متناظر با چنین صدور نوری نمی‌تواند با درجه حرارت سطحی خورشید اختلاف فراوان داشته باشد و این درجه حرارت بایستی به چند هزار درجه برسد. اگر این سحابیها واقعا توده‌های غول پیکر گاز پیوسته‌ای بودند که درجه حرارت سطحی آنها همان درجه حرارت سطحی خورشید بود، ناچار می‌بایستی نوری که از آنها صادر می‌شود با وسعت سطح یعنی با مربع یکی از ابعاد آنها متناسب باشد.


سحابی‌های معروف

سحابی سر اسب
سحابی نعل اسب
سحابی اسب تاریک
سحابی جبار
سحابی خرچنگ
سحابی کیسه ذغال
سحابی جغد
سحابی مار
سحابی اسکیمو
سحابی چپق
سحابی سه‌تکه
سحابی دمبلی
مسیه ۱۶
سحابی تن فیل
سحابی اومگا
سحابی اخگر
سحابی رتیل
سحابی عقاب
سحابی هلیکس
نگارخانه










جستارهای وابسته

سحابی ستاره‌ای
سحابی حلقه
سحابی بزرگ حلقه‌زده
سحابی گازی
سحابی شکستی
سحابی برون‌کهکشانی
سحابی سیاره‌نما
منابع

هاج، پاول، ساختار ستارگان و کهکشانها، ترجمه توفیق حیدرزاده، تهران: سازمان گیتاشناسی، چاپ دوم ۱۳۷۲خ، ص۲۷۵.
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، "Nebula"، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد. (نسخهٔ ۳۰ اوت ۲۰۰۶).
این یک نوشتار خُرد پیرامون ستاره‌شناسی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
رده‌های صفحه: سحابی‌هافیزیک پلاسما
قس عربی
السدیم، فی الفلک، هی أجرام سماویة ذات مظهر منتشر غیر منتظم مکون من غاز متخلخل من الهیدروجین والهیلیوم) وغبار کونی. ویدرس الفلکیون السدم عن طریق دراسة الوسط البین نجمی وبصفة خاصة بین نجوم مجرتنا.
ویشغل الفضاء الکثیر من تجمعات ذرات الغاز والغبار، وهنالک سدیم یمکن رؤیته لیلاً فی السماء بمقراب صغیر یقع فی کوکبة الصیاد أو الجبار وهو لا یصدر الضوء بنفسه وإنما ینعکس ضوء النجوم القریبة منه على ذراته فنراه من على الأرض. توجد ثلاثة نجوم تمر عبر منتصف کوکبة الجبار تسمى "حزام الجبار". وإلى الأسفل منها توجد ثلاثة نجوم أخرى متدلیة فی صف واحد، تسمى "سیف الجبار" أو "خنجر الصیاد". وفی الحقیقة النجم الأوسط فی هذا السیف لیس نجماً، بل هو سدیم یُسمى سدیم الجبار.
وقام العالم الفلکی ویلیام هرشل بدراسة دقیقة للنجوم عام 1774م، ووجد أن الفضاء یحوی سدماً کثیرة معظمها کبیر الحجم . واستطاع أن یجد فی بعضها نجوما ساطعة، ثم أخذ یتساءل عما إذا کانت کلها عناقیداً نجمیة من النجوم لا غیوماً غازیة، ولم یتمکن علماء الفلک قبل مرور مائة عام تقریباً من تحدید حقیقة السدم الغازیة. غیر أنهم لم یفعلوا ذلک بالنظر إلیها بواسطة المقراب وإنما بالکشف عن طبیعة أطیافها وذلک بتحلیل ضوئها بالمطیاف الضوئی.
محتویات
1 التاریخ
2 أنواع السدم وتصنیفها
2.1 السدم المظلمة
2.2 السدم العاکسة
2.3 السدم الانبعاثیة
2.3.1 السدم الکوکبیة
2.3.2 مناطق الهیدروجین
2.3.3 بقایا المستعرات العظیمة
2.4 فقاعات وولف-رییت
3 خواص السدم المنتشرة
4 دورها فی تشکل النجوم
5 مصادر
التاریخ

بیّن إدوین هابل أن السبب فی المظهر السدیمی لبعض المجرات هو ضعف استبانة الأدوات المتوفرة فی ذلک الحین، وکان یستعمل مفرد سدیم للدلالة على أی جسم منتشر المظهر.
ومنذ ذلک الوقت، صار یستعمل هذا المصطلح للإشارة إلى أی منطقة من الوسط البین نجمی غنیة بالغازات المؤینة (الهیدروجین عادة بنسبة 76% والهیلیوم بنسبة 23% والغبار الکونی بنسبة 1% أو أقل.
أنواع السدم وتصنیفها

توجد عدة أنواع من السدم منها :
السدم المظلمة
مقال تفصیلی :سدیم مظلم
السدم المظلمة هی سدم مکونة من غبار وغاز کونی، تمنع الضوء من العبور من خلالها بسبب کثافتها الشدیدة وتحجب بذلک کل ما وراءها، وهی مظلمة لأنه لا یوجد قربها ما تعکس ضوءه وهی لا تُتنتج ضوءاً کالسدم الانبعاثیة. لا یمکن مشاهدتها مرئیاً إلا بواسطة التباین الحادث على أطرافها التی تعکس بعضا من ضوء نجوم قریبة .ینبع ظلام سحابة السدیم من الکثافة العالیة نسبیا للغاز والغبار الکونی فیه ، وهو یشکل بذلک حقلا یمکن أن تنشأ فی نجوما جدیدة تحت فعل الجاذبیة. مثال على ذلک نجده فی أبراج التخلیق فی سدیم النسر.
السدم العاکسة
مقال تفصیلی :سدیم عاکس
السدم العاکسة هی سدم تشبه السدم المظلمة من حیث طبیعتها، لکنها تلمع نتیجة الضوء المعکوس علیها من النجوم المحیطة بها، حیث تقوم النجوم المضیئة والقریبة من السدم بعکس الضوء فی المنطقة التی یتواجد فیها الغبار بکمیة کبیرة، وبما ان ذرات الغبار المحتویة على نسبة عالیة من الکربون تعکس الضوء الأزرق بکفاءة أکثر من الضوء الأحمر لذلک فإن السدیم العاکس تبدو زرقاء اللون.
عنقود الثریا.
السدم الانبعاثیة
مقال تفصیلی :سدیم انبعاثی
السدم الانبعاثیة (أو السدم الإشعاعیة) هی سدم تولّد ضوءها بنفسها على النقیض من السدم العاکسة التی تعکس ضوء النجوم التی یُحیط بها السدیم، أو المظلمة التی لا تعکس الضوء حتى (لعدم وجود نجوم قریبة لکی تعکس ضوءها). وتوجد منها عدة أنواع:
السدم الکوکبیة
مقال تفصیلی :سدیم کوکبی
السدم الکوکبیة هی سدم انبعاثیة تشیر إلى المرحلة الأخیرة من حیاة نجم خفیف الکتلة، وهو المصیر المتوقع للشمس. سمیت بهذا الاسم لأن الفلکیین کانوا یحسبونها کواکباً بسبب شکلها الصغیر المستدیر اللامع.
مناطق الهیدروجین
مناطق الهیدروجین هی سدم انبعاثیة ذات مظهر مبهر، تضم مجموعة نجوم شابة أو فی طور التشکل. عادة ما تنعت بـ«مشاتل النجوم».
بقایا المستعرات العظیمة
مقال تفصیلی :بقایا مستعر أعظم
بقایا المستعرات العظیمةهی سدم انبعاثیة کبیرة جداً ناتجة عن انفجار قوی لنجم عالی الکتلة فی حدث مستعر أعظم. تشکل عادة بنیة سلکیة خاصة تشبه التخریم.
فقاعات وولف-رییت
فقاعات وولف-رِییْت هی سدم لها مظهر مشابه لبقایا المستعرات العظیمة. تنتج فقاعات الغاز هذه من القذف التدریجی للطبقات الخارجیة لنجم حار وعالی الکتلة فی نهایة عمره على شکل ریاح نجمیة قویة جداً.
خواص السدم المنتشرة

المادة المکونة للسدم متخلخلة جداً وتوجد فی السدیم مئات الجزیئات فی السنتمتر المکعب الواحد فقط، وللمقارنة نجد فی الغلاف الجوی للأرض لنفس الحجم، ملیارات الملیارات من الجزیئات وهذا یدل على البعد الشاسع بین جزیئاته. والسدم غیر منسجمة وتتمیز ببنیة مرکبة.
دورها فی تشکل النجوم

یتجلى دور السدم فی تشکل النجوم فی أن بإمکانها أن تنهار جاذبیا مکونة مجموعة نجمیة. فلربما تکونت المجموعة الشمسیة انطلاقا من سدیم یسمى سدیما بدائیا أو سدیما شمسیا. وأقترح کانت ولابلاس هذا المشهد لأول مرة فی أواسط القرن الثامن عشر.


سدیم الجبار أو مسییه 42



سدیم أمریکا NGC 7000.



سدیم ترنتولا NGC 2070 فی سحابة ماجلان الکبرى.



سدیم تریفید مشاهد عبر الأشعة تحت الحمراء بواسطة المرصد الفضائی سبیتزر.

مصادر

الکون - تألیف کولین رونان - المطبعة الأهلیة للنشر والتوزیع - بیروت - 1980م.
الکون - مکتبة لایف العلمیة - تألیف دایفید برجامینی - لبنان - 1971م.
ع · ن · تالفروع العامة لعلم الفلک و الفیزیاء الفلکیة
ع · ن · تعلم الفلک
ع · ن · تالفروع الأساسیة فی العلوم الطبیعیة
تصنیفان: فلک سدیم
قس ترکی آذری
Dumanlıq və ya Nebula — astronomik səma cisimləri yığını.
Nebula insanlar üçün ən ağır, ən ciddi və ən pis təhlükə sayılır.
Nebulanın yerə yaxınlaşacağı və bunun da çox pis nəticələrə səbəb olacağını qədim mayya təqvimi ilə yanaşı, mayyaların rəvayətləri ilə əfsanələrində də əks olunduğu iddia edilir.
Mayyaların "Xibalba" dedikləri Nebula çox qədimlərdə "qorxu yeri" adlandırılırdı.
Mayya sivilizasiyası məhv oldu, Nebula unuduldu. O dövrdən XVII əsrə qədər Nebuladan heç bir kitabda, yazıda və ya rəvayətdə bəhs olunmadı.
Astronomiya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Kateqoriyalar: Astronomiya qaralamalarıAstronomiya
قس اردو

کسی کہکشاں کا گرد اور گیس پر مشتمل خطہ ہوتا ہے۔ ماضی میں یہ لفظ کبھی کبھی کہکشاں کے لیے بھی استعمال کیا جات اتھا۔ اسے سدیم بھی کیا جاتا ہے۔
زمرہ جات: فلکیاتکائناتنظام شمسی اجرام فلکی
قس ترکی استانبولی
Nebula (bulutsu) uzayda bulunan gaz bulutsularına verilen isimdir. Yıldızlar arasında bulunan boşluklarda yer alan ve yıldızların yaydıkları ışık enerjisi ile görünür hale gelen yoğun gaz ve toz bulutları, gökadaların temel bileşenlerindendir.
Bulutsu oluşumu

Bir bulutsu oluşmadan önce bir yıldızdır. Bu yıldız büyüdükten sonra ya beyaz cüce ya nötron yıldızı ya da bir karadelik olur. Fakat bütün yıldızlar bunlardan biri olmadan önce kırmızı süperdev haline gelir. Bu yıldızlar çok büyük oldukları için içten gelen basınç ve yüksek (100.000.000 °C) sıcaklığın etkisiyle uzay boşluğuna gaz salarlar.
Bu gaz püskürmeleri oldukça büyük ve hızlıdır. Daha sonraları bu gazlar yakınlaşarak bir gaz bulutu oluştururlar. Bu gaz bulutunun sıcaklığı 15.000 °C den fazladır. Bu sıcaklık ve çeşitli basınçlar oradaki gazlar(Hidrojen)ile birleşerek füzyon reaksiyonu başlatırlar. Bu füzyon reaksiyonu yeni bir yıldızın ilk temelleridir. Daha sonra o minik yıldızlar büyür ve anakol yıldızına dönüştüğü zaman ana yıldız kadar olmasada gaz püskürtmesi yaparlar. Bu arada ana yıldız kahverengi veya beyaz cüce olup ömrünü demir ve karbon yığını olarak tamamlamıştır.
Yeni bir yıldız doğdu

Gökyüzüne birer gün arayla bakıldığında önceden görülmeyen çok parlak bir yıldız görülebilir. Bunun nedeni bir süpernova patlamasının olmasıdır. Süpernova patlamaları izlemeye değer olaylardır. En son kaydedilen patlama 1987 yılında olmuş ve kayıtlara 1987A olarak geçmiştir. *Eski Çağ* dönemlerinde Çinde de izlenmiş bir süpernova patlaması vardır. Süpernova patlamalarında kırmızı süper devler patlayıp nötron yıldızı oluştururlar. Bazen karadelik oluşur. Karadelik oluşma ihtimali binde birdir. Karadelik oluştuğu zaman çevresindeki herşeyi çeker. Nötron yıldızı oluştuğu zaman çevresindekileri karadelik gibi çekmez. Nötron yıldızının madde yoğunluğu çok fazladır.
Süpernova sonucu oluşan bulutsu

Bazen yıldızlar süpernova geçirerek patlarlar. Bunun sonucunda çevrelerine yavaş yavaş gaz salmak yerine bir anda salmış olurlar. Bu arada bu gazlar çeşitlidir ve reaksiyona girerek çeşitliliği arttırırlar. Bu da çok renkli bir görüntü oluşturur. Bu bulutsular süpernova sonucu oluşmuş bulutsular diye adlandırılır.
Süpernova sonucu oluşmuşlarda gazlar çeşitli etkiler sayesinde dağılırlar ve garip şekiller oluşur. Fakat gezegenimsi bulutsularda gazlar dağılmadığı için simetrikdir. Bir nebulanın gezegenimsi mi yoksa süpernova sonucumu oluştuğu buna bakarak anlaşılabilir.
Messier Kataloğu
Liste
M1 · M2 · M3 · M4 · M5 · M6 · M7 · M8 · M9 · M10 · M11 · M12 · M13 · M14 · M15 · M16 · M17 · M18 · M19 · M20 · M21 · M22 · M23 · M24 · M25 · M26 · M27 · M28 · M29 · M30 · M31 · M32 · M33 · M34 · M35 · M36 · M37 · M38 · M39 · M40 · M41 · M42 · M43 · M44 · M45 · M46 · M47 · M48 · M49 · M50 · M51 · M52 · M53 · M54 · M55 · M56 · M57 · M58 · M59 · M60 · M61 · M62 · M63 · M64 · M65 · M66 · M67 · M68 · M69 · M70 · M71 · M72 · M73 · M74 · M75 · M76 · M77 · M78 · M79 · M80 · M81 · M82 · M83 · M84 · M85 · M86 · M87 · M88 · M89 · M90 · M91 · M92 · M93 · M94 · M95 · M96 · M97 · M98 · M99 · M100 · M101 · M102 · M103 · M104 · M105 · M106 · M107 · M108 · M109 · M110
Ayrıca bakınız
Bulutsular Kataloğu · Bulutsular ve Kümeler Genel Kataloğu · Yeni Genel Katalog · Dizin Kataloğu · Gözden Geçirilmiş Yeni Genel Katalog · Herschel 400 Kataloğu · Caldwell Kataloğu
Kategori:Messier nesneleri Portal:Astronomi Commons:Messier nesneleri

Gökbilim ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini genişleterek Vikipediye katkıda bulunabilirsiniz.
Kategoriler: Messier nesneleriAstronomi taslaklarıBulutsular
قس انگلیسی
A nebula (from Latin: "cloud"; pl. nebulae or nebulæ, with ligature or nebulas) is an interstellar cloud of dust, hydrogen, helium and other ionized gases. Originally, nebula was a general name for any extended astronomical object, including galaxies beyond the Milky Way (some examples of the older usage survive; for example, the Andromeda Galaxy was referred to as the Andromeda Nebula before galaxies were discovered by Edwin Hubble). Nebulae are often star-forming regions, such as in the Eagle Nebula. This nebula is depicted in one of NASAs most famous images, the "Pillars of Creation". In these regions the formations of gas, dust, and other materials "clump" together to form larger masses, which attract further matter, and eventually will become massive enough to form stars. The remaining materials are then believed to form planets, and other planetary system objects.
Contents
History

Around A.D. 150, Claudius Ptolemaeus (Ptolemy) recorded, in books VII-VIII of his Almagest, five stars that appeared nebulous. He also noted a region of nebulosity between the constellations Ursa Major and Leo that was not associated with any star . The first true nebula, as distinct from a star cluster, was mentioned by the Arabic/Muslim astronomer, Abd al-Rahman al-Sufi, in his Book of Fixed Stars (964). He noted "a little cloud" where the Andromeda Galaxy is located. He also cataloged the Omicron Velorum star cluster as a "nebulous star" and other nebulous objects, such as Brocchis Cluster. The supernova that created the Crab Nebula, the SN 1054, was observed by Arabic and Chinese astronomers in 1054.
On November 26, 1610, Nicolas-Claude Fabri de Peiresc discovered the Orion Nebula using a telescope. This nebula was also observed by Johann Baptist Cysat in 1618. However, the first detailed study of the Orion Nebula wouldnt be performed until 1659 by Christian Huygens, who also believed himself to be the first person to discover this nebulosity.
In 1715, Edmund Halley published a list of six nebulae. This number steadily increased during the century, with Jean-Philippe de Cheseaux compiling a list of 20 (including eight not previously known) in 1746. From 1751–53, Nicolas Louis de Lacaille cataloged 42 nebulae from the Cape of Good Hope, with most of them being previously unknown. Charles Messier then compiled a catalog of 103 "nebulae" (now called Messier objects, which included what are now known to be galaxies) by 1781; his interest was detecting comets, and these were objects that might be mistaken for them, wasting time.
The number of nebulae was then greatly expanded by the efforts of William Herschel and his sister Caroline Herschel. Their Catalogue of One Thousand New Nebulae and Clusters of Stars was published in 1786. A second catalog of a thousand was published in 1789 and the third and final catalog of 510 appeared in 1802. During much of their work, William Herschel believed that these nebulae were merely unresolved clusters of stars. In 1790, however, he discovered a star surrounded by nebulosity and concluded that this was a true nebulosity, rather than a more distant cluster.
Beginning in 1864, William Huggins examined the spectra of about 70 nebulae. He found that roughly a third of them had the absorption spectra of a gas. The rest showed a continuous spectrum and thus were thought to consist of a mass of stars. A third category was added in 1912 when Vesto Slipher showed that the spectrum of the nebula that surrounded the star Merope matched the spectra of the Pleiades open cluster. Thus the nebula radiates by reflected star light.
In about 1922, following The Great Debate, it had become clear that many "nebulae" were in fact galaxies far from our own.
Slipher and Edwin Hubble continued to collect the spectra from many diffuse nebulae, finding 29 that showed emission spectra and 33 had the continuous spectra of star light. In 1922, Hubble announced that nearly all nebulae are associated with stars, and their illumination comes from star light. He also discovered that the emission spectrum nebulae are nearly always associated with stars having spectral classifications of B1 or hotter (including all O-type main sequence stars), while nebulae with continuous spectra appear with cooler stars. Both Hubble and Henry Norris Russell concluded that the nebulae surrounding the hotter stars are transformed in some manner.
Formation



NGC 2024, The Flame Nebula
Many nebulae or stars form from the gravitational collapse of gas in the interstellar medium or ISM. As the material collapses under its own weight, massive stars may form in the center, and their ultraviolet radiation ionizes the surrounding gas, making it visible at optical wavelengths. Examples of these types of nebulae are the Rosette Nebula and the Pelican Nebula. The size of these nebulae, known as HII regions, varies depending on the size of the original cloud of gas. New stars are formed in the nebulas. The formed stars are sometimes known as a young, loose cluster.
Some nebulae are formed as the result of supernova explosions, the death throes of massive, short-lived stars. The materials thrown off from the supernova explosion are ionized by the energy and the compact object that it can produce. One of the best examples of this is the Crab Nebula, in Taurus. The supernova event was recorded in the year 1054 and is labelled SN 1054. The compact object that was created after the explosion lies in the center of the Crab Nebula and is a neutron star.
Other nebulae may form as planetary nebulae. This is the final stage of a low-mass stars life, like Earths Sun. Stars with a mass up to 8–10 solar masses evolve into red giants and slowly lose their outer layers during pulsations in their atmospheres. When a star has lost enough material, its temperature increases and the ultraviolet radiation it emits can ionize the surrounding nebula that it has thrown off. The nebula is almost 97% hydrogen and 3% helium, plus trace amounts of other elements.
Types of nebulae


The Omega Nebula, an example of an emission nebula



The Horsehead Nebula, an example of a dark nebula.



The Cats Eye Nebula, an example of a planetary nebula.



The Red Rectangle Nebula, an example of a protoplanetary nebula.



The Crab Nebula, an example of a supernova remnant.

Classical types
Objects named nebulae belong to four major groups. Before their nature was understood galaxies ("spiral nebulae") and globular clusters were also classified as nebulae, but no longer are.
H II regions, which encompass diffuse nebulae, bright nebulae, and reflection nebulae.
Planetary nebulae
Supernova remnant (e.g., Crab Nebula)
Dark nebula
Not all cloud-like structures are named nebulae; Herbig–Haro objects are an example.
Diffuse nebulae


Close-up view of the diffuse nebula NGC 6357.
Most nebulae can be described as diffuse nebulae, which means that they are extended and contain no well-defined boundaries. In visible light these nebulae may be divided into emission and reflection nebulae. Emission nebulae emit spectral line radiation from ionized gas (mostly ionized hydrogen); they are often called HII regions (the term "HII" is used in professional astronomy to refer to ionized hydrogen).
Reflection nebulae do not themselves emit significant amounts of visible light, but are near stars and reflect light from them. Similar nebulae not illuminated by stars do not exhibit visible radiation, but may be detected as opaque clouds blocking light from luminous objects behind them; they are called "dark nebulae".
Although these nebulae have different visibility at optical wavelengths, they are all bright sources of infrared emission, chiefly from dust within the nebulae.
Planetary nebulae
Planetary nebulae form from the gaseous shells that are ejected from low-mass asymptotic giant branch stars when they transform into white dwarfs. They are emission nebulae with spectra similar to those of emission nebulae found in star formation regions. Technically they are HII regions, because most hydrogen will be ionized, but they are denser and more compact than the nebulae in star formation regions. Planetary nebulae were given their name by the first astronomical observers who became able to distinguish them from planets, who tended to confuse them with planets, of more interest to them. Our Sun is expected to spawn a planetary nebula about 12 billion years after its formation.
Protoplanetary nebula
Main article: protoplanetary nebula
A protoplanetary nebula (PPN) is an astronomical object which is at the short-lived episode during a stars rapid stellar evolution between the late asymptotic giant branch (LAGB) phase and the following planetary nebula (PN) phase. During the AGB phase, the star undergoes mass loss, emitting a circumstellar shell of hydrogen gas. When this phase comes to an end, the star enters the PPN phase.
The PPN is energized by the central star, causing it to emit strong infrared radiation and become a reflection nebula. Collaminated stellar winds from the central star shape and shock the shell into an axially symmetric form, while producing a fast moving molecular wind. The exact point when a PPN becomes a planetary nebula (PN) is defined by the temperature of the central star. The PPN phase continues until the central star reaches a temperature of 30,000 K, after which is it hot enough to ionize the surrounding gas.
Supernova remnants
A supernova occurs when a high-mass star reaches the end of its life. When nuclear fusion in the core of the star stops, the star collapses. The gas falling inward either rebounds or gets so strongly heated that it expands outwards from the core, thus causing the star to explode. The expanding shell of gas forms a supernova remnant, a special diffuse nebula. Although much of the optical and X-ray emission from supernova remnants originates from ionized gas, a great amount of the radio emission is a form of non-thermal emission called synchrotron emission. This emission originates from high-velocity electrons oscillating within magnetic fields.
Notable named nebulae

Ant Nebula
Barnards Loop
Boomerang Nebula
Cats Eye Nebula
Crab Nebula
Eagle Nebula
Eskimo Nebula
Eta Carinae Nebula
Helix Nebula
Hourglass Nebula
Horsehead Nebula
Lagoon Nebula
Orion Nebula
Pelican Nebula
Red Square Nebula
Ring Nebula
Rosette Nebula
Tarantula Nebula
Nebula catalogs
Gum catalog
RCW catalog
Sharpless catalog
See also

H I region
H II region
List of nebulae
List of diffuse nebulae
Magellanic Clouds
Messier object
Orion Molecular Cloud Complex
Timeline of the interstellar medium and intergalactic medium
References

^ Nebula, Online Etymology Dictionary
^ Kunitzsch, P. (1987), "A Medieval Reference to the Andromeda Nebula", Messenger 49: 42–43, Bibcode 1987Msngr..49...42K, retrieved 2009-10-31
^ a b Kenneth Glyn Jones (1991). Messiers nebulae and star clusters. Cambridge University Press. p. 1. ISBN 0-521-37079-5
^ a b Harrison, T. G. (March 1984). "The Orion Nebula — where in History is it". Royal Astronomical Society Quarterly Journal 25 (1): 70–73. Bibcode 1984QJRAS..25...65H.
^ Lundmark K. (1921), Suspected New Stars Recorded in Old Chronicles and Among Recent Meridian Observations, Publications of the Astronomical Society of the Pacific, v. 33, p.225
^ Mayall N.U. (1939), The Crab Nebula, a Probable Supernova, Astronomical Society of the Pacific Leaflets, v. 3, p.145
^ Halley, E. (1714–16). "An account of several nebulae or lucid spots like clouds, lately discovered among the fixt stars by help of the telescope". Philosophical Transactions XXXIX: 390–2.
^ a b Hoskin, Michael (2005). "Unfinished Business: William Herschel’s Sweeps for Nebulae". History of Science 43: 305–320. Bibcode 2005HisSc..43..305H.
^ Watts, William Marshall; Huggins, Sir William; Lady Huggins (1904). An introduction to the study of spectrum analysis. Longmans, Green, and co.. pp. 84–85. Retrieved 2009-10-31.
^ a b c Struve, Otto (1937). "Recent Progress in the Study of Reflection Nebulae". Popular Astronomy 45: 9–22. Bibcode 1937PA.....45....9S.
^ Slipher, V. M. (1912). "On the spectrum of the nebula in the Pleiades". Lowell Observatory Bulletin 1: 26–27. Bibcode 1912LowOB...2...26S.
^ Hubble, E. P. (December 1922). "The source of luminosity in galactic nebulae.". Astrophysical Journal 56: 400–438. Bibcode 1922ApJ....56..400H. DOI:10.1086/142713.
^ "VLT Takes a Close Look at NGC 6357". ESO Press Release. Retrieved 21 June 2012.
^ "The Messier Catalog: Diffuse Nebulae". University of Illinois SEDS. Retrieved 2007-06-12.
^ a b c d e f g h i j F. H. Shu (1982). The Physical Universe. Mill Valley, California: University Science Books. ISBN 0-935702-05-9.
^ E. Chaisson, S. McMillan (1995). Astronomy: a beginners guide to the universe (2nd ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall. ISBN 0-13-733916-X.
^ R. Sahai, C. Sánchez Contreras, M. Morris (2005). "A Starfish Preplanetary Nebula: IRAS 19024+0044". Astrophysical Journal 620 (2): 948–960. Bibcode 2005ApJ...620..948S. DOI:10.1086/426469.
^ Davis, C. J.; Smith, M. D.; Gledhill, T. M.; Varricatt, W. P. (2005). "Near-infrared echelle spectroscopy of protoplanetary nebulae: probing the fast wind in H2". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 360 (1): 104–118. arXiv:astro-ph/0503327. Bibcode 2005MNRAS.360..104D. DOI:10.1111/j.1365-2966.2005.09018.x.
^ Volk, Kevin M.; Kwok, Sun (July 1, 1989). "Evolution of protoplanetary nebulae". Astrophysical Journal, Part 1 (ISSN 0004-637X) 342: 345–363. Bibcode 1989ApJ...342..345V. DOI:10.1086/167597.
External links

Wikimedia Commons has media related to: Nebula
Wikisource has the text of the 1879 American Cyclopædia article Nebula.
Fusedweb.pppl.gov
Information on star formation, geocities.com
Clickable table of Messier objects, space-and-telescope.com
View page ratings
Rate this page
Whats this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: Nebulae
انگلیسیnebular, cloudy, nebula
عربیالسخرية
مرتبطمیغی، مبهم، ابری، پوشیده از ابر، تیره، تیره و گرفته