محمدصادق سرور الملک

معنی کلمه محمدصادق سرور الملک

معنی واژه محمدصادق سرور الملک

معنی(ز 1322 ق)، موسیقیدان و نوازنده.
در ابتدا معروف به آقا محمدصادق سنتورچى، محمدصادق خان و بعد معروف به رییس شد.
سبب شهرتش به رییس به جهت سرپرستى عمله‏ى طرب (نوازندگان دربارى و نقاره‏خانه) دربار ناصرالدین‏شاه بود.
لقب سرورالملک را ناصرالدین‏شاه به وى داد.
او نوازندگى کمانچه را از پدر خود آموخت و سنتور را از حسن خان سنتورچى فراگرفت و چنان در این ساز پیشرفت کرد که بعد از مرگ استاد خود، نوازنده‏ى بنام این ساز شد.
محمدصادق خان علاوه بر تار، سنتور، پیانو، سه تار را نیز با مهارت و ظرافت تمام مى‏نواخت، لیکن استاد سه تار او را نمى‏شناسیم.
او اولین کسى است که وقتى پیانو به ایران آمد با این ساز نغمه‏هاى ایرانى نواخت.
تنها شاگرد او در سه تار منتظم‏الحکما صلحى بود.
از شاگردان وى که بعدها به درجه استادى رسیدند مشیر همایون، سماع حضور، على‏اکبر شاهى، حسن سنتورى، خانم زینب و گلعذار بودند.
سرورالملک که دیر زمانى مبتلا به پا درد بود، سرانجام زمین‏گیر شد.
وى پس از عمرى نسبتا طولانى در تهران درگذشت.
همچنین:
اولین کسی که پیانو را کوک ایرانی کرد و الحان ملی را در آن نواخت " سرورالملک " بود که در هر گام دو پرده را تغییر کوک داد تا بتواند آهنگهای ملی را با آن اجرا کند که کوک پیانو برای این آهنگها به همین صورت است.

گفته شده در سفری که " حاجی میرزا حسین خان سپهسالار " ، " ناصرالدین شاه " را به اروپا برد، در مراجعت چند دستگاه پیانوی بزرگ و کامل برای دستگاه سلطنتی آوردند که به قراین در آن زمان کسی در تهران به نواختن پیانو وقوف نداشت. مرحوم " محمد صادق خان سرورالملک " استاد و نوازندهً بی نظیر سنتور که در نظر ناصرالدین شاه قدر و منزلت مخصوص داشت به مناسبت نزدیک بودن وضع نواختن سنتور و پیانو کوشش کرد که برای خوش آمد شاه نواختن پیانو را فرا گیرد و با آنکه در سنین کهولت بود برای نیل به مقصود از قریحه و نبوغ خویش کمک گرفت و تا حد امکان توفیق حاصل کرد و چون تشخیص داده بود دو صدایی که علاوه بر دوازده صدای موجود در هر گام پیانو مورد لزوم موسیقی ایرانی است در صدای پیانو وجود ندارد همچنان که هنگام نواختن سنتور وقتی می خواهد از آهنگی به آهنگ دیگر بروند و حتی در حین نواختن همان یک آهنگ برای به دست آوردن آن دو صدا نیز خرک سنتور را پس و پیش می کنند، سرورالملک نیز با تغییر کوک دو صدای مورد احتیاج موسیقی ایرانی، کوکی را که حالا مشهور به کوک " شور " است ابتکار کرد.
انگلیسیmohammad sadegh sarwar al -molk
عربیمحمد سادغ ساروار آل مولك