ایراندخت تیمورتاش

معنی کلمه ایراندخت تیمورتاش

معنی واژه ایراندخت تیمورتاش

معنیایراندخت تیمورتاش (۱۲۹۵-۱۳۷۰) از شاعر‌ان مشهور بجنورد* و وابسته فرهنگی و مطبوعاتی سفارت ایران در فرانسه بود که با پشتکار بسیار دکتر احمدی، قاتل پدرش عبدالحسین تیمورتاش و فعالان دیگر زمان رضاشاه را به محاکمه کشاند.

ایراندخت فرزند اول عبدالحسین تیمورتاش است که در سال ۱۲۹۵ زاده شد. وی در تهران رشد کرد و در دوران تحصیل از دانش آموزان ممتاز مدرسه ناموس بود سپس برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و از دانشگاه سوربن این کشور دکترای فلسفه گرفت.

وی در سال ۱۳۵۵ به سمت وابسته فرهنگی و مطبوعاتی سفارت ایران در فرانسه منصوب شد.

ایراندخت از شاعر‌ان مشهور بجنورد محسوب می‌گردید و سرانجام در سال ۱۳۷۰ ه.ش در پاریس درگذشت.

عمه او" دکتر بدری تیمورتاش" اولین بانوی پزشک ایران است که تحصیلاتش را در بلژیک در رشتهٔ دندان پزشکی به پایان برد وسالها در ایران در رشته خود به فعالیت پرداخت و از بنیاگذاران دانشکده پزشکی مشهد است .

خون خواهی پدر

مسعود بهنود در کتاب سه زن شرح زندگی «مریم فیروز»، «اشرف پهلوی» و «ایران تیمورتاش» می‌نویسد : یگانه دختر عبدالحسین تیمورتاش برخلاف پسرانش، علیرغم اصرارهای «محمدرضا پهلوی» در جهت دلجویی از آنها، نه تنها رغبتی برای حضور مجدد در دربار از خود نشان نداد که حتی برادرانش را نیز به بی غیرتی متهم و آنها را سرزنش می‌نمود.


در شهریور ۱۳۲۰ که اوضاع دگرگون شد پزشک احمدی (از معروفترین چهره‌های شکنجه‌گر در دوران حکومت پهلوی بود که با تزریق آمپول هوا و آمپولهای سمی مخالفان و منتقدان حکومت را به قتل می‌رساند) به کشور عراق گریخت ولی به وسیله مأمورین عراقی دستگیر و به مقامات ایران تحویل گردید. به گفته مسعود بهنود: پس از سرنگونی رضاخان و فرار پزشک احمدی، «ایران تیمورتاش» در جهت گرفتن انتقام خون پدرش به صورت ناشناس به بغداد رفت و جلاد رضاخان، معروف به پزشک احمدی - که در این شهر به شغل رمالی و دعا نویسی مشغول بود - را پیدا کرد، سرانجام نیز با ممارست بسیار از طریق سفارت ایران در بغداد، «پزشک احمدی» را به ایران آورده و به محاکمه کشاند.



همبازی‌های ایران دخت

اگر چه بنا بر روایت «حسین فردوست» عبدالحسین تیمورتاش با بهره گیری از موقعیت شغلی اش فرزندان خود را به دربار پهلوی برد تا به عنوان دوست و همبازی در خدمت فرزندان رضاشاه باشند. آنان در سال‌های آغازین سلطنت رضاخان همین نقش را ایفا می‌کردند. اما با بزرگتر شدن بچه‌های رضاخان و آغاز دوران بلوغ آنان، بچه‌های تیمورتاش نیز که پا به دوران بلوغ گذاشته بودند، صاحب نقشی پر رنگ تر در زندگی محمدرضا و اشرف پهلوی شدند، به طوری که ایران تیمورتاش، دختر عبدالحسین تیمورتاش مورد توجه محمدرضا پهلوی قرار می‌گیرد و اشرف پهلوی نیز دل به پسرش، یعنی مهرپور تیمورتاش می‌بندد. اما با فروپاشی اقتدار عبدالحسین تیمورتاش و بازداشت و محاکمه او به اتهام جاسوسی برای شوروی و سرانجام محاکمه و قتل وی در زندان قصر، پای فرزندان تیمور تاش از دربار پهلوی بریده شد و تنها یاد و خاطره آنان در ذهن محمدرضا و اشرف ماند. به طوری که محمدرضا پهلوی در خاطرات خود «ایران تیمورتاش» را اولین زنی که به او دل بسته بود و آرزوی دستیابی به وی را داشت، معرفی می‌کند.



منابع

ایرج سعادتمند توندری. ترشیز ۱ - (نگاهی به تاریخ و جغرافیای شهرستان کاشمر). چاپ اول. مشهد: موسسه فرهنگی هنری و انتشاراتی ضریح آفتاب، ۱۳۸۴. ۲۹۶. ISBN 964-249-055-0.
علی اکبر مشیر سلیمی - زنان سخنور ایران - موسسسهٔ مطبوعاتی علمی - ۱۳۳۵ - ج۱ - ص۱۵
مسعود بهنود - امیر کبیر - این سه زن
رده‌های صفحه: دارندگان لژیون دونورزادگان ۱۹۱۴ (میلادی)درگذشتگان ۱۹۹۱ (میلادی)فعالان حقوق زنان اهل ایرانزنان اهل ایرانزادگان ۱۲۹۵
از ویکی پدیا
قس

Iran Teymourtāsh (1914–1991), the eldest daughter of Abdolhossein Teymourtāsh, is considered a pioneer among women activists in 20th century Iran. Her fathers position as the second most powerful political personality in Iran, from 1925 to 1932, afforded Iran Teymourtāsh the opportunity to play a prominent role in that countrys womens affairs early in life.
Prior to her fathers removal from office in 1932, she attended the American Girls College in Tehran, and is believed to have been the first female to appear in public unveiled when she delivered the commencement address for her graduating class from high school in 1930. Shortly later, she founded an association of women with the intended goal of establishing a boarding school for destitute women. This organization would remain active in the years that followed by engaging in charitable work, and among others, establishing evening educational classes for women.
In 1931, Iran Teymourtāsh was sent abroad to attend preparatory college in London; however, after a year of attending college, she returned to Iran upon hearing that her father had been arrested on the orders of Reza Shah for having fallen out of favour. Abdolhossein Teymourtāsh was murdered in prison in 1933, and his immediate family was held under house arrest on one of its farflung estates for an extended period of time. While it was not uncommon for Reza Shah to imprison or kill previous associates or prominent politicians, the decision to impose severe collective punishment on Teymourtāshs family was likely unprecedented during his reign. As such, Iran Teymourtāsh endured eight years of incarceration and exile with several other members of her family.
After being released from exile in 1941, Iran Teymourtāsh travelled to Iraq and succeeded in arranging for the extradition to Iran of the individual believed to have killed her father, Dr. Ahmad Ahmadi ("Pezeshk Ahmadi"), who was subsequently tried and sentenced in Tehran for having arranged the murder of various individuals at Qasr prison on the orders of Reza Shah.
Subsequently, given the flourishing of the free press in the period that followed the removal of Reza Shah from the throne, Iran Teymourtāsh served as the first female editor of an Iranian newspaper after she established and published the Rastakhiz newspaper. Nonetheless, within several years of publishing Rastakhiz, Iran sensed that freedom of the press was slowly deteriorating as Mohammad Reza Shah consolidated his hold on power, and she moved to Paris where she lived for the remainder of her life.
Iran Teymourtāsh earned a Ph.D. in litetarture while residing in France where she pursued a career in journalism, and acted briefly as the press attache at the Iranian embassy in Paris. She became an active member of PEN International and André Malrauxs International Association of Writers for the Defense of Culture. Like her father, Iran Teymourtāsh was awarded Frances highest civilian honour, the Legion dhonneur.
Apart from her brief engagement to Hossein Ali Qaragozlu before Abdolhossein Teymourtāshs fall, Iran Teymourtāsh opted to remain single for the remainder of her life. Ironically, the posthumous release in 1991 of the Confidential Diary of Asadollah Alam, the Shahs closest confidant, revealed that Mohammad Reza Pahlavi intimated to Alam that during his late teenage years he "was head over heels in love with Iran Teymourtash".this quote
More recently,needed a book chronicling the lives of Iran Teymourtash, Ashraf Pahlavi and Mariam Firouz, entitled Een Se Zan (These Three Women) was authored by Masoud Behnoud and published to wide acclaim in Iran. It is believed to be one of the best selling books to have been published in Iran in recent memory.
See also

Dr. Ahmad Ahmadi
Islamic feminism
Sources

Agheli, Bagher, Teymourtash Dar Sahneye-h Siasate-h Iran ("Teimurtash in the Political Arena of Iran") (Javeed: Tehran, 1371).
Behnoud, Masoud, Een Se Zan, Ashraf Pahlavi, Mariam Firouz, va Iran Teymourtash
Cronin, Stephanie, The Making of Modern Iran: State and Society Under Reza Shah (Routledge: London, 2003) ISBN 0-415-30284-6.
External links

Genealogy and
Friendship with Henry Corbin and André Malraux
View page ratings
Rate this page
Whats this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: Légion dhonneur recipients1914 births1991 deathsIranian womens rights activists
انگلیسیirandokht timmourash
عربیirandokht timmourash