isfahan comprehensive |

جامع اصفهان

معنی: جامع اصفهان . [ م ِ ع ِ اِ ف َ ] (اِخ ) مسجد قدیمی بزرگی است در اصفهان . مؤلف مرآت البلدان آرد: در این شهر مسجدی که آن را جامع توان گفت منحصر به فرد نیست ، اما مسجد جامع قدیم که اهل بلد بخصوص آن را مسجد جامع میگویند مسجدی است که درحوالی میدان کهنه ٔ اصفهان در محله ٔ بواسحاقیه واقع است . بانی این مسجد سلطان ملکشاه سلجوقی است و بکوشش خواجه نظام الملک ساخته شده و تاریخ بنای آن تقریباً هشتصد سال پیش و در عهد همین پادشاه به اتمام رسیده است . صفه ٔ معروف بصفه ٔ عمر که بعقیده ٔ مردم آنجا بانی آن عمربن عبدالعزیز خلیفه ٔ اموی است ، متصل به این مسجد است . و بالجملة عظمت و رفعت ایاوین و شبستان و وسعت این مسجد زیاد است و سلاطین صفوی آن را مرمت کرده اند. (از مرآت البلدان ج 4 ص 97). در «آثار ایران » نشریه ٔ اداره ٔ باستان شناسی شرحی آمده بدین مضمون :
یکی از شاهکارهای معماری که از دیرزمان باقی است مسجد جامع اصفهان است که همان مسجد عتیق مذکور در شاردن است . این مسجد که بنام مسجد جامع عتیق نیز نامیده میشود در زمان سلاجقه در جای مسجد قدیمی بدین صورت تجدید شده است و بر وسعت بنای آن نیز افزوده اند. من در اینجا بذکر مطالب اساسی اکتفا میکنم و کسانی که طالب جزئیات باشند میتوانند به «آثار ایران » (چاپ 1936م . ص 213 - 282) مراجعه کنند. از مسجد قدیمی که این مسجد بر بنیان آن تأسیس گردیده است هیچ اثری در دست نیست ، فقط در نوشته های ابن حوقل و مقدسی و مافروخی و ناصرخسرو میتوان درباره ٔ آن مطالبی بدست آورد. درگذشته این مسجد مانند بسیاری از مساجد بزرگ از ایوانهای بی سقف سنگی و راههای آمد و شد محیط بر حیاط مدورتشکیل می یافت بوجهی که این ایوانهای بی سقف متکی بر ساختمانها و بر چهار رکن آن عمارت بود. مافروخی گویدکه بنای این مسجد شامل ساختمانهائی بود که آنها دارای مدارس و صومعه ها و مهمانسراها و مغازه ها و غیره بودند در زمان سلطنت ملکشاه سلجوقی نظام الملک وزیر وی گنبد و قبه ای ساخت که حاوی نام او در قسمت جنوبی بقعه است در قسمت شمالی در سال 481 هَ .ق . تاج الملک بعد از نظام الملک «گنبد خاکی » را ساخت . در این ایام ایوانهای بی سقف از بین رفت همچنین بناهای شمالی نیز ناپدید شد این مسجد نشان میدهد که به سبک اصول بدوی ایرانیان ساخته شده ، زیرا که واجد یک قسمت بزرگ با گنبد بزرگ است که آن شامل محراب است ، در این روزها بعضی از مساجد ترکستان شامل این اصول میباشند. ابن اثیر میگوید که مسجد مزبور در 515 هَ . ق . بوسیله ٔ باطنیه دچار حریق گردید از آن وقت ببعد دیگر ساختمانهای غربی و شرقیش واجد امور قابل احتراق نیست دو دیوار قسمت های قبه از مواد غیرقابل احتراق بوده و کاملا مجزا و منفردند. و حصارهای مسجد دیوارهائی هستند که دوباره ساخته شده اند.
در قسمتی از ضلع شمالی هنوز بقایای کتیبه ای باقی مانده است و شخص میتواند این جملات را بر آن بخواند: «این ساختمان پس از حریق در شهور سنه ٔ 515 هَ . ق . تجدید بنا شده است ». مع هذا از ساختمان مزبور جز دو قسمت و فضاهای محدود به آثار خرابه ٔ ساروجی چیز دیگر نیست . در سال 710 هَ .ق . بنفقه ٔ محمد ساوجی وزیر سلطان الجایتو خدا بنده محراب ساخته شد. این محراب دارای کتیبه ٔ تاریخی است که تجدید بنا و تعمیر این بخش را در عهد سلطنت سلطان الجایتو تأیید میکند. تزیین قسمت جنوبی و مدخل جنوبی شرقی مربوط به آثار دوره ٔ مغول است . در دوره ٔ آل مظفر در محل حریق به امر قطب الدین شاه محمد شروع بساختمان و تجدید بنا کردند و آن فعلاً در فضای بین ایوان شمالی و گنبد خاکی است . در سال 851 هَ .ق . سلطان محمد پسر بایسنقرشبستان زمستانی روی قسمت غربی ایجاد کرد، و بعداً در زمان شاه عباس اول بر روی آخرین قسمت ساختمان شبستان سنگی جنوبی غربی ایجاد شد. طبق کتیبه ای که از سال 880 هَ .ق . در زمان ابونصر بهادر پادشاه آق قوینلو مشهور به اوزن حسن باقی است این جملات بچشم میخورد: از آنجا که وضع این قسمت مسجد جامع کبیر بد بود تجدیدبنا بعمل آمد و برای رهائی قسمتهای دیگر از خرابی ، این قسمت ساخته شد. در زمان شاه طهماسب صفوی و شاه عباس اول و شاه عباس دوم و شاه سلیمان و شاه سلطان حسین مسجد به حد کافی تجدید بنا و تعمیر و زیبا شد. تزیین ایوان شمالی و قسمتهای شمالی ایوان غربی بنظر می آید که از کارهای شاه سلیمان است شاه سلطان حسین به تجدید بنای ایوان شرقی پرداخته است از مفاد کتیبه ای که بسال 1139 هَ .ق . نوشته شده و در مدرس موجود است ، اشرف افغان مسجد را تعمیر کرده است ، در زمان سلطنت فتحعلیشاه قاجار در سال 1218 هَ .ق . حاکم اصفهان حاجی محمد حسین خان درب جنوب شرقی را ساخت در سال 1301 هَ .ق . درب شمالی غربی و محتملاً ساختمان مجاور و شبستانهای قدیمی دوباره بر جای سابق تجدید شد. شبستان قبه ٔ مجاور شبستان سال 515 هَ .ق . کاملاً جدید است . (آثار ایران ، بخش اول از جلد دوم (فرانسوی ) صص 20 - 26).

... ادامه

469 | 0

نمایش تصویر

اطلاعات بیشتر واژه

آواشناسی:

منبع: لغت‌نامه دهخدا

معادل ابجد: 341

شمارگان هجا:

دیگر زبان ها

انگلیسی

isfahan comprehensive

عربی

isfahan شاملة

تشریح نگارش (هوش مصنوعی)

برای نوشتن عبارت "جامع اصفهان" با رعایت قواعد فارسی و نگارشی، موارد زیر را مدنظر قرار دهید:

حروف بزرگ و کوچک: در نوشتار فارسی، معمولاً حروف بزرگ در ابتدای جملات و نام‌های خاص (مانند نام مکان‌ها، شهرها و ...) به کار می‌رود. بنابراین، "جامع اصفهان" با حروف بزرگ شروع می‌شود.
تکیه‌گاه معنایی: "جامع اصفهان" به معنای یک مکان خاص، مانند یک مسجد یا مجموعه‌ای از مکان‌های مذهبی و فرهنگی در شهر اصفهان است. لذا باید به دقت از آن استفاده شود.
استفاده از علامت‌ها: اگر "جامع اصفهان" در جمله‌ای قرار می‌گیرد، باید از علامت‌گذاری مناسب مانند ویرگول، نقطه و غیره استفاده کرد. مثلاً: "به بازدید از جامع اصفهان رفتیم."
فاصله‌گذاری: بین کلمات "جامع" و "اصفهان" باید یک فاصله مناسب وجود داشته باشد.
تطابق با قواعد دستوری: در جملاتی که "جامع اصفهان" به عنوان فاعل یا مفعول استفاده می‌شود، باید به لحاظ دستوری نیز با سایر قسمت‌های جمله هماهنگ باشد.

به عنوان مثال، می‌توان از این عبارت در جملات زیر استفاده کرد:

"جامع اصفهان یکی از مهم‌ترین آثار معماری ایران است."
"در سفر به اصفهان، باید حتماً از جامع اصفهان دیدن کنید."

رعایت این نکات به نگارش صحیح و رسمی این عبارت کمک می‌کند.

فرم ورود

آدرس بخش انتخاب شده

رویداد ها - امتیازات

زیر مجموعه ها

سوالات متداول