جستجو در بخش : سوال جواب منابع اسلامی لغت نامه ها قوانین و مصوبات نقل قل ها
×

فرم ورود

ورود با گوگل ورود با گوگل ورود با تلگرام ورود با تلگرام
رمز عبور را فراموش کرده ام عضو نیستم، می خواهم عضو شوم
×

×

آدرس بخش انتخاب شده


جهت کپی کردن میتوانید از دکمه های Ctrl + C استفاده کنید
رویداد ها - امتیازات
در حال بارگذاری
×

رویداد ها - امتیازات

برای بررسی عملکرد فعالیت و امتیازات خود باید در وب سایت وارد باشید. در صورت عضویت از بخش بالای صفحه وارد شوید، در غیر این صورت از دکمه پایین، مستقیم به صفحه ثبت نام وارد شوید.

×
×

ravān
smooth  |

روان

معنی: روان . [ رَ / رُ ] (اِ) جان . (فرهنگ اسدی ) (برهان قاطع) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). روح .(برهان قاطع) (آنندراج ) (ناظم الاطباء) :
جان را سه گفت هر کس و زی من یکی است جان
ور جان گسست باز چه بر برنهد روان
جان و روان یکی است به نزدیک فیلسوف
ورچه ز راه نام دو آید روان و جان .
ابوشکور (از فرهنگ اسدی ).
کردم روان و دل را بر جان او نگهبان
همواره گردش اندر گردان بوند و گاوان .
دقیقی .
لبش مرده را بازدادی روان
ز دیدار او پیر گشتی جوان .
فردوسی .
یکی جویبار است و آب روان
ز دیدار او تازه گردد روان .
فردوسی .
یکی خانه کرده ست فرخاردیس
که بفروزد از دیدن او روان .
فرخی .
گفتم خدنگ او چه ستاند به روز رزم
گفت از مبارزان سپاه عدو روان .
فرخی .
نکو رای و تدبیر او مملکت را
به کار است چون هر تنی را روان .
فرخی .
اگر زین پیش تن بودم کنون پاکیزه جان گشتم
به من شادی کند شادی که شادی را روان گشتم .
فرخی .
ز من مستان به بیمهری روانم
که چون تو مردمم چون تو جوانم .
(ویس و رامین ).
تو گفتی مفلسی گنج روان یافت
و یا مرده دگرباره روان یافت .
(ویس و رامین ).
شها شهریارا حقیقت شمر
که گر مملکت را روان باشدی .
؟ (از کلیله و دمنه ).
سلطان کرم مظفرالدین
در جسم ظفر روان دولت .
خاقانی .
با چار لب دو شاهد از می
سه یک بخور و روان برافروز.
خاقانی .
قوت روان خسروان شمه ٔ خاک درگهش
چون غذی ملائکه باد ثنای ایزدی .
خاقانی .
آن آب منجمد که سنان است نام او
روزی که بگسلد ز تن پردلان روان .
ظهیر فاریابی .
چو هرمز دید کآن فرزند مقبل
مداوای روان و میوه ٔ دل .
نظامی .
احیای روان مردگان را
بویت نفس مسیح مریم .
سعدی .
ساقی بده آن کوزه ٔ یاقوت روان را
یاقوت چه باشد بده آن قوت روان را.
سعدی .
نه پیوسته باشد روان در بدن
نه همواره گردد زبان در دهن .
(بوستان ).
شبانگه کارد بر حلقش بمالید
روان گوسپند از وی بنالید.
(گلستان ).
و رجوع به روح شود.
- باروان ؛ باروح . زنده :
زن و کودک خرد و پیر و جوان
نمانم که ماند تنی باروان .
فردوسی .
- بیروان ؛ بیروح . بیجان . مرده :
شد از بیم همچون تن بیروان
به سر بر پراکند ریگ روان .
فردوسی .
سپردی به من دختر اردوان
که تا بازخواهی تنش بیروان .
فردوسی .
ز هر ناحیت کاروانها روان
بدیدار آن صورت بیروان .
(بوستان ).
|| گویند مراد از روان نفس ناطقه است و از جان روح حیوانی . (برهان قاطع) (ناظم الاطباء). روح انسانی که نفس ناطقه است در پهلوی رُبان و در اوستا اروان بوده از ریشه ٔ اُرو بمعنی وسیع و بزرگ ، چه وجود و افعال روح بزرگتر و وسیعتر از جسم است . همان ریشه ٔ اُرو در سنسکریت هم به همان معنی اوستا هست . پس تلفظ روان باید با ضم اول باشد که در پهلوی و اوستا و سنسکریت چنان است و با فتح اول غلط مشهور است که اشتباه به روان بمعنی رونده شده است ، و جان اعم از روان است که به روح حیوانی هم اطلاق می شود مثلاً اسب جان دارد نه روان . (از فرهنگ نظام ). بعقیده ٔ قدما جسم نیست بلکه قوتی است که بکمال و لطافت خرد مدد کند و جنباننده ٔ جان و تن است و محل سخن و منبع علم و خرد، و فنا نپذیرد، بر خلاف جان که جسمی است لطیف در بند فنا. (یادداشت مؤلف ) :
از جان و روان خویش رنگت کردم
ما را ز لبان خویش رنگی نکنی .
کیاحسینی قزوینی (از فرهنگ اسدی ).
بدین آلت رای و جان و روان
ستود آفریننده را کی توان .
فردوسی .
سپردم ترا هوش و جان و روان
چنین نامبردار پور جوان .
فردوسی .
سرانجام بستر بود تیره خاک
بپرد روان سوی یزدان پاک .
فردوسی .
مر مرا از دل خویش ای شه نومید مکن
که فدای دل تو باد مرا جان و روان .
فرخی .
چو تن بجان و بدانش دل و بعقل روان
فروخته ست زمانه بدولت سلطان .
عنصری .
گویند که حیوان را جان باید در دل
آن را ستخوانی دل و جان است و روان است .
منوچهری .
بیدلکان جان و روان باختند
با ترکان چگل و قندهار.
منوچهری .
که رامینم گزین دو جهان است
تنم را جان و جانم را روان است .
(ویس و رامین ).
نگارا بی تو قدری نیست جان را
چو جان را نیست چون باشد روان را.
(ویس و رامین ).
و اگر حرمت روان پدرم نبود تو را مالشی سخت تمام رسیدی . (تاریخ بیهقی ).
تن و جان و عقل و روان آفرید
زمین و اختر و آسمان آفرید.
شمسی (یوسف و زلیخا).
مکن یاوه نام و نشان مرا
بپرهیز جان و روان مرا.
شمسی (یوسف و زلیخا).
دگرباره امروز از این بدنشان
مرا تیره شد جان و بخت و روان .
شمسی (یوسف و زلیخا).
مر جان مرا روان مسکین
دانی که چه کرد دوش تلقین .
ناصرخسرو.
جانهای بندگان همه پیوند جان تست
هر بنده جز برای تو جان وروان نداشت .
مسعودسعد.
خداوندا سنائی را سنائی ده تو در حکمت
چنانک از وی به رشک آید روان بوعلی سینا.
سنائی .
تعاقب هر دو [ شب و روز ]بر فانی گردانیدن جان و روان ... مصروف است . (کلیله و دمنه ).
روان صاحب الاعراف موقوف است تا محشر
میان جنت و دوزخ که تا رایت چه فرماید.
خاقانی .
روان حاتم طائی و جان معن یمن
زکات خواه سخای مدام او زیبد
.
خاقانی .
ابویحیی را رسید آنکه روان او را بروان برگیرد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ 1272 ص 446).
بقهر ار براند خدای از درم
روان بزرگان شفیع آورم .
سعدی (بوستان ).
هر چیز تنی دارد و جانی و روانی
تو جان و تن ملکی و حکم تو روان است .
سلمان ساوجی .
و رجوع به روح شود.
- بدروان ؛ تیره روان . سیه اندرون . سیه دل . تیره دل . رجوع به تیره روان شود :
بدشنام بگشاد خاقان زبان
بدو گفت کای بدتن بدروان .
فردوسی .
- تازه شدن روان ؛ شاد و خرم شدن روان .
انبساط و مسرت درون پیدا کردن :
خروشیدن رخشم آمد به گوش
روان و دلم تازه شد زآن خروش .
فردوسی .
- تیره روان ؛ بدروان . سیه اندرون . سیه دل . تیره دل . قسی القلب :
بدو گفت جاماسب کای پهلوان
پدرت آن جهاندار تیره روان .
فردوسی .
چو پیروز شد دزد تیره روان
چه غم دارد از گریه ٔ کاروان .
سعدی .
و رجوع به بدروان شود.
- خسته روان ؛ شکسته دل . پژمرده خاطر. اندوهگین و افسرده درون . رنجیده و آزرده خاطر :
به بیغوله ای شد فرود از مهان
پر از درد بنشست خسته روان .
فردوسی .
- خلیده روان ؛ خسته روان . آزرده خاطر. رنجیده دل . شکسته دل و پریشان . رجوع به خسته روان شود :
زواره بیامد خلیده روان
که امروز چون گشت بر پهلوان .
فردوسی .
به پیروزگر بر تو ای پهلوان
که از من نباشی خلیده روان .
فردوسی .
- روان فرسا ؛ فرساینده ٔ روان . جانفرسا. روانکاه . رجوع به روانکاه شود.
- روان کاسته ؛ پژمرده روان . افسرده خاطر :
ز مرگ آن نباشد روان کاسته
که با ایزدش کار پیراسته .
فردوسی .
- روشن روان ؛ پاک روان . صافی ضمیر. روشن دل :
که همواره کارم بخوبی روان
همی داشت آن مرد روشن روان .
فردوسی .
- شادروان ؛ آمرزیده روان . مرحوم . رجوع به شادروان شود.
- نوشین روان . رجوع به انوشیروان و نوشروان شود.
|| نفس : و مردم را از گرد آمدن سه چیز آفرید، یکی تن که او را به تازی بدن و جسد خوانند و دیگری جان که او را روح خوانند و سیوم روان که او را نفس خوانند. (رساله ٔ نبض ابوعلی سینا). || محل جان . (فرهنگ اسدی ) (صحاح الفرس ). محل جان که دل باشد. (برهان قاطع) (ناظم الاطباء). موضع جان . (اوبهی ).
... ادامه
627 | 0
مترادف: 1- رقيق، سيال، مايع 2- جاري، ساري، متداول 3- جان، روح، نفس 4- سليس، شيوا 5- راهي، روانه، عازم 6- لينت، نرمي
متضاد: جامد
نمایش تصویر
اطلاعات بیشتر واژه
ترکیب: (صفت)
مختصات: ( ~.) (ق .)
الگوی تکیه: WS
نقش دستوری: صفت
آواشناسی: ravAn
منبع: لغت‌نامه دهخدا
معادل ابجد: 257
شمارگان هجا: 2
دیگر زبان ها
انگلیسی
smooth | fluent , fluid , spirit , versatile , liquid , easy , clear , handy , voluble , current , cursive , glib , profluent , psyche
ترکی
ruh
فرانسوی
l'âme
آلمانی
die seele
اسپانیایی
el alma
ایتالیایی
l'anima
عربی
أملس | ناعم , مصقول , سوي , امرد , ممهد , متملق , عذب , رقيق , مريح , لطيف , سهل , صقل , ملس , أزال , نظم الأمور , مهد , ملس القماش , سوى , لطف , هدأ , أصبح أملس , تمليس , سلس
تشریح نگارش (هوش مصنوعی)

کلمه "روان" در زبان فارسی می‌تواند معانی و کاربردهای مختلفی داشته باشد. به‌طور کلی، توجه به قواعد نگارشی و نحوه استفاده از این کلمه در جملات مهم است. در ادامه چند نکته در رابطه با استفاده از این کلمه آورده شده است:

  1. معانی مختلف: "روان" می‌تواند به معنای:

    • جاری (برای مثال: "آب روان")
    • شاد و با نشاط (برای مثال: "روان آدمی شاد است")
    • ذهن و فکر (برای مثال: "روان ما پر از افکار است") باشد.
  2. نحوه تلفظ: "روان" به صورت /ravān/ تلفظ می‌شود. توجه به تلفظ صحیح در هنگام نوشتن و سخن گفتن اهمیت دارد.

  3. هنگام استفاده در جملات:

    • باید دقت کرد که "روان" در غیر از حالت صفت، ممکن است به شکل‌هایی مانند "روان‌شناسی"، "روان‌پزشکی" و ... نیز به کار رود.
    • در جملات توصیفی یا بیانی باید به نحوهٔ استفاده دقت کرد. به عنوان مثال: "این متن روان است" یا "او روانشناس است".
  4. ترکیبات: "روان" معمولاً در ترکیب با کلمات دیگر نیز به کار می‌رود، مثلاً:

    • روانه (به معنای فرستادن یا حرکت کردن به سمت جای دیگر)
    • روانشناسی (علم مطالعه رفتار و فعالیت‌های ذهن)
  5. نکات نگارشی:
    • حتماً از نگارش صحیح و رعایت نکات نگارشی (مانند نقطه‌گذاری، اعراب‌گذاری و ...) برای جملات استفاده کنید.
    • کلمه "روان" به عنوان یک اسم یا صفت باید با اشکال دستوری صحیح به کار رود.

با رعایت این نکات، می‌توانید از کلمه "روان" به طور موثر و صحیح در نوشتار و گفتار خود استفاده کنید.

مثال برای واژه (هوش مصنوعی)

البته، در اینجا چند مثال برای کلمه "روان" در جمله آورده شده است:

  1. او یک روان‌شناس ماهر است که به بیماران خود کمک می‌کند تا با مشکلات روحی خود مقابله کنند.
  2. طراحی جدید این کتابخانه به صورت روان و زیبا انجام شده است.
  3. روان‌شناسی به بررسی رفتار انسان‌ها و فرآیندهای ذهنی آنها می‌پردازد.
  4. او با کلامی روان و دلنشین، داستانی شنیدنی را برای ما تعریف کرد.
  5. درمان‌های روان‌درمانی می‌توانند به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کنند.

امیدوارم این مثال‌ها مفید باشند! اگر سوال دیگری دارید، خوشحال می‌شوم کمک کنم.


واژگان مرتبط: صاف، هموار، نرم، ملایم، صیقلی، سلیس، سیال، ابگونه، نرم وا بکی، سائل، همه کاره، تطبیق پذیر، دارای استعداد و ذوق، متحرک، متنوع و مختلط، پول شدنی، چیز ابکی، نقد شو، ساده، سهل، اسان، سبک، واضح، شفاف، معلوم، صریح، دستی، سودمند، دم دستی، قابل استفاده، مقتدر، چرب و نرم، پر حرف، جاری، رایج، معاصر، باقی، لیز، چرب زبان، زبان دار، لا قید، پرجریان، جاری بمقدار زیاد، روحیه، معنی، جرات

500 کاراکتر باقی مانده

جعبه لام تا کام


وب سایت لام تا کام جهت نمایش استاندارد و کاربردی در تمامی نمایشگر ها بهینه شده است.

تبلیغات توضیحی


عرشیان از کجا شروع کنم ؟
تغییر و تحول با استاد سید محمد عرشیانفر

تبلیغات تصویری