جهت کپی کردن میتوانید از دکمه های Ctrl + C استفاده کنید
رویداد ها - امتیازات
×
رویداد ها - امتیازات
برای بررسی عملکرد فعالیت و امتیازات خود باید در وب سایت وارد باشید. در صورت عضویت از بخش بالای صفحه وارد شوید، در غیر این صورت از دکمه پایین، مستقیم به صفحه ثبت نام وارد شوید.
معنی: زاج . (معرب ، اِ) فارسی معرب است و آن را شب یمانی نیز گویند و در ساختن مرکب بکار برند. (لسان العرب ). زاج ، زاک ، معرب است و آن انواع است .(منتهی الارب ). فارسی معرب است . (المعرب جوالیقی ). معرب زاک است که بهندی پهنگری گویند. (غیاث اللغات ). حمداﷲ مستوفی آرد: سبب تولد [ زاجات ] بعضی گویند اجزاء محرقه ٔ مائی و ارضی با هم اختلاط سخت کنند و قوت حرارت آفتاب در آن مؤثر شده و دهنیت و ملحیت و کبریتی از آن پیدا شود اگر در معدنش قوت حدیدی غالب بود زاج سرخ و زرد باشد و اگر قوه ٔ نحاسی بیشتر بود سبز باشد. و بعضی گویند زاج از زیبق مرده و کبریت متولد شده و رنگش سرخ و زرد و سیاه و سفید بود. سبز قلقطارو قلقذیس است . و قلشدر را ماند و طعمش شیرین بود و زرد زاج مداد است و میانش چون صمغ بود و پاک تر باشد و سرخ و سیاه زاج کفشگران و رنگرزان بود و سفید را سوری خوانند و در جبال جیلان و طبرستان بیشتر بود و مجموع زاجات جرب و ناسور و رعاف و دندان خوره را مفید بود و از دودش موش و مگس بگریزند. (نزهة القلوب مقاله ٔ اول ). و در همین فصل گوید: اگر [ معدن ] در زمین سبخه یعنی شوره باشد انواع املاح و بوارق و شبوب باشد و اگر در زمین عفصه یعنی از خشکی طعم مازو دهد انواع زاجات دهد. و در ج 3 ص 205 آرد: معادن [ زاجات ] فراوان است . آنچه در ملک ایران است ثبت کنم ، معدنی بکوه هوین [ هرین ] لُر کوچک چشمه ای است زاج به الوان میدهد. معدن بکوه دماوند معدن دیگربه طارمین قزوین . (نزهة القلوب ج 3 ص 205). مؤلف اختیارات بدیعی گوید: زاج را انواع است سفید و سرخ و سبز. و زرد و زاج سپید قلدیس خوانند و شوغار گویند و بیونانی خلقنیس و بشیرازی زاغ سیبی و زاج سرخ سوری خوانند و زاج سبز قلقنت و کلقند خوانند و قلقطار زاج زرد است ، بپارسی زاج شتردندان خوانند و بهترین آن مصری بود و براق مانندزرنیخ بدخشی و چون در دست مالند فرود ریزد و پاک بود و کهنه نباشد و نوعی از زاج سوری هست که بپارسی زاغ کفشگران خوانند و بشیرازی زاغ سیاه خوانند و بیونانی مالیطرنا و ملیطرنا نیز گویند. و جالینوس گوید: قلقطار چون کهنه شود زاج گردد و وی معتدل ترین همه ٔ زاجات بود و محرق وی الطف محرقات بود. و زاج احمر و اصغر و اخضر در قوه مانند یکدیگرند لیکن اختلاف در غلظ و لطافت است . و لطیف ترین ، سپید است و قوی ترین سبز. وغلیظترین سرخ . و قلقطار خیرالامور اوسطها بود و متوسط بود میان غلظ و لطافت . و زاجی دیگر هست که بیونانی مسیق [ میسو ] گویند و بهترین آن قبرسی بود که لون آن مانند زر بود. و طبیعت قلقطار گرم و خشک بود و قابض بود. و از خوردن زاجات سرفه ٔ سخت پیدا شود تا بحدی که بسا بکشد و مداوای آن بشیر تازه و مسکه و قند ومانند آن کنند. (اختیارات بدیعی ). شیمی دانان قدیم اقسام سولفات ها (کبریتها) را بنام زاج ، ویتریول و یا کوپروز مینامیده اند و انواع مختلف آن را با قید سبز، کبود (سولفات آهن ، مس ) و مانند آن از یکدیگر متمایز می ساخته اند. سولفات نشادر را ویتریول یا کوپروز نشادری و سولفات جیر [ آهک ] را ویتریول یا کوپروز آهک میگفته اند. سولفات آهن را مرسیال نیز میگفته اند این اقسام مختلف ویتریول یا سولفاتها را زاج نیز می گفته اند و برای تشخیص و جدا ساختن اقسام آن از یکدیگر قید آهن ، مس ، نشادر، آهک و یا سبز، سرخ ، کبود، زرد بدان میافزودند. ولکن زاج حقیقی اکسید اول آهن است که از ترکیب آن با صمغ و آب مرکب سیاه تهیه میشود و از نمکهائی است که بطور آزاد نیز در طبیعت بدست میاید ودر طب استعمال میشود. زاج هنگامی که خشک است برنگ سفید است و چون تبلور یافت سبز متمایل بکبود میگردد. و بصورت ورقه های مختلفةالاضلاع شفاف و خوشرنگ دیده میشود. این زاج بدون بو و مزه و دارای خاصیت قبض شدید میباشد. وزن نوعی آن 880، 1 است . ترکیبات زاج : 01، 29 حامض کبریتیک (اسید سولفوریک ) 43 و 25 اکسید اول آهن و 56. 45 آب است . چون درمعرض هوا قرار گیرد یک قشر زرد و نرم آن را میپوشاند. زاج در معادل یک برابر یا دو برابر خود آب سرد و در معادل 14 یا 34 آب جوش حل میشود و در الکل قابل حل نیست . (از دائرة المعارف بستانی ). و از زاج برای رنگ آمیزی غشاء سلولزی و انعقاد لعابها استفاده میشود.(گیاه شناسی مهندس ثابتی ص 43، 64 و 65). و نیز در تهیه ٔ اتراکسید و تبدیل الکلها یا فنل و الکل به اتراکسید بکار میرود. (روش تهیه ٔ مواد آلی دکتر رضا صفوی ص 354). و رجوع به تذکره ٔ ضریر انطاکی ، کائنات الجوّ ابوحاتم اسفزاری ، مخزن الادویه ، بحر الجواهر و مفاتیح العلوم خوارزمی شود. alum, vitriol, sulphate, sulfate, vitriolic الشب، حجر الشب şap alun alaun alumbre allume زاج سفید، تند و سوزنده، جوهر گوگرد زدن به، نمک جوهر گوگرد، توتیا، سخن تند، سولفات، جوهر گوگرد
کلمه "زاج" در زبان فارسی به معنای نوعی ماده شیمیایی است که معمولاً به عنوان رنگزا یا در فرآیندهای شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای استفاده صحیح از این کلمه در نوشتار، رعایت چند نکته نگارشی و قواعد زبانی ضروری است:
نقطه‌گذاری: به‌عنوان مثال، اگر "زاج" به عنوان نام یک ماده در جمله‌ای ذکر شود، بهتر است پس از آن علامت نگارشی مناسب استفاده شود.
مثال: "زاج به عنوان یک ماده شیمیایی در صنایع مختلف کاربرد دارد."
استفاده در جملات: کلمه "زاج" می‌تواند به شکل‌های مختلفی در جملات به کار رود. مهم است که با توجه به زمینه جمله، نوع جمله به‌درستی انتخاب شود.
مثال: "این زاج رنگی را می‌توان در نقاشی‌های آبرنگی استفاده کرد."
ترکیب‌های کلامی: این کلمه می‌تواند با کلمات دیگر ترکیب شود. در این صورت دقت به نوع ترکیب و هم‌خوانی آن با قواعد زبانی مهم است.
مثال: "زاج سفید" یا "زاج سبز".
توجه به شکل نوشتاری و خوانایی: هنگام نوشتن متون، باید از خوانا بودن نوشته اطمینان حاصل کنیم و از به‌کارگیری جملات طولانی و پیچیده خودداری کنیم.
مثال: "زاج‌ها معمولاً در رنگ‌ها و شکل‌های مختلف وجود دارند."
نکات دستوری: لازم است به نکات دستوری همچون جمع بستن کلمات و استفاده از صفات دقت شود.
مثال: "زاج‌های مختلف در بازار موجود هستند."
با رعایت این نکات، میتوانید از کلمه "زاج" به طور صحیح و موثر در نوشتار فارسی خود استفاده کنید.
مثال برای واژه (هوش مصنوعی)
البته! در اینجا چند مثال برای کلمه "زاج" در جمله آورده‌ام:
زاج یکی از مواد شیمیایی است که در صنایع مختلف به کار میرود.
در قدیم از زاج برای تهیه رنگ‌های طبیعی استفاده می‌شد.
او برای تمیز کردن سطوح فلزی از محلولی که شامل زاج بود، استفاده کرد.
زاج سفید در پزشکی به عنوان یک ضدعفونی‌کننده شناخته میشود.
برای تهیه‌ی بعضی از صنایع دستی، زاج یک ماده‌ی ضروری محسوب میشود.
اگر نیاز به توضیحات بیشتری درباره‌ی زاج یا استفاده‌های آن دارید، خوشحال می‌شوم کمک کنم!
لغت‌نامه دهخدا
واژگان مرتبط: زاج سفید، تند و سوزنده، جوهر گوگرد زدن به، نمک جوهر گوگرد، توتیا، سخن تند، سولفات، جوهر گوگرد
لام تا کام نسخه صفحه کلید نیز راه اندازی شده است. شما با استفاده از کلیدهای موجود بر روی صفحه کلید دستگاهتان می توانید با وب سایت ارتباط برقرار کنید. لیست کلید های میانبر
