علامه ٔ یمن

معنی: علامه ٔ یمن . [ ع َل ْ لا م َ ی ِ ی َ م َ ] (اِخ ) امیر ابوسعید نشوان بن سعیدبن نشوان حمیری ، معروف به قاضی [ و مکنی به ابوالحسن (ریحانة الادب ) ]. از اشراف و بزرگ زادگان و علمای یمن در قرن ششم هجری . وی شاعرو ادیب نیز بود. او خود را از نوادگان پادشاهان باستانی آن کشود (أذواء) و از نژاد قحطان میشمرد. و بسیار بخود و خاندان خویش مینازید. و در برتری نژاد قحطان بر عدنان شعرها سروده است ، ولی به گفته ٔ قفطی شعر او دانشمندانه و بی مزه است . در زمان او یمن به دست بزرگان و اشراف بخش بخش شده بود و ازین روی او هم بفکر حکمرانی افتاد و از نفوذ مذهبی خویش در مردم کوه «صبر» استفاده کرد و چند دژ لشکری را گرفته خود را امیر و ملک خواند. وفات او را در 24 ذی حجه ٔ 573 هَ . ق . نوشته اند، ولی چنانچه از دیباچه ٔ کتاب شمس العلوم برمی آید این کتاب در رمضان سال 575 نگارش یافته و بنابرین مرگ وی پس از این تاریخ باید باشد. از آثار اوست : 1- کتاب القوافی ، که نسخه ٔ آن در لیدن هست . 2- حورالعین ، که بکوشش کمال مصطفی با پیش گفتار و حاشیه درمصر بسال 1948 م . در 375 صفحه چاپ شده است . 3- شمس العلوم و دواء کلام العرب من الکلوم ، که از کتب مهم لغت است و آن را در قرن ششم نوشته است که نسخه ای از آن در کتابخانه ٔ مرکزی دانشگاه تهران موجود است . 4- القصیدة الحمیریة، یا نشوانیة، در تاریخ شاهان یمن است و آن خلاصه ای است از «السیرة الجامعة لاخبار ملوک التابعة»، این کتاب را فون کریمر در لایپزیک در سال 1865 م . چاپ کرد. و کاپیتان پریدو آن را به انگلیسی ترجمه و در سال 1879 م . چاپ کرد. 5- گلچین از شمس العلوم ، آنچه درباره ٔ یمن در این کتاب بوده استخراج شده و بکوشش عظیم الدین احمد بوسیله ٔ بنگاه اوقاف گیب با فهرست اعلام در 119 صفحه درلیدن بسال 1916 م . چاپ شده است . 6- التبیان فی تفسیر القرآن . 7- احکام صنعاء و بید. 8- وصیت نامه برای فرزندش جعفر. 9- منظومه در ماههای رومی . 10- کتابچه در صرف عربی . (از فهرست کتابخانه ٔ اهدائی مشکاة به کتابخانه ٔ دانشگاه تهران ج 2 ص 420 و ریحانة الادب ج 3 ص 115 از تذکرة النوادر). و نیز رجوع شود به معجم الادباء، زیر عنوان نشوان ، و کشف الظنون ، زیر عنوان شمس العلوم ، و جرجی زیدان در آداب الغة العربیة، قرن ششم .

... ادامه

469 | 0

نمایش تصویر

اطلاعات بیشتر واژه

آواشناسی:

منبع: لغت‌نامه دهخدا

معادل ابجد: 246

شمارگان هجا:

دیگر زبان ها

عربی

يمني | اليمن

فرم ورود

آدرس بخش انتخاب شده

رویداد ها - امتیازات

زیر مجموعه ها

سوالات متداول