[kelid]

key |

کلید

معنی: کلید. [ ک ِ ] (ازیونانی ، اِ) مأخوذ از یونانی آنچه که بدان قفل بگشایند. (غیاث ). ترجمه ٔ مفتاح و اقلید معرب آن و اغلب که معرب اقلی باشد که بالکسر لغت یونانی است به همان معنی ... (آنندراج ). ابزاری که بدان قفل را گشایند و بندند. (ناظم الاطباء) (فرهنگ فارسی معین ). بندگشا. آهنی یا چوبی که بدان بندو قفلی را گشایند. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). مفتح . مفتاح . مقلد. مقلاد. (ترجمان القرآن جرجانی ) (منتهی الارب ). مِرتاج . اقلید. (منتهی الارب ) :
دانش به خانه اندردر بسته
نه رخنه یابم و نه کلیدستم .
ابوشکور (گنج بازیافته ص 41).
به گنجی که بد جامه ٔ نابرید
فرستاد نزد سیاوش کلید.
فردوسی .
کلید خورش خانه ٔ پادشا
بدو داد دستور فرمان روا.
فردوسی .
کلید شبستان بدو داد و گفت
برو تا که را بینی اندرنهفت .
فردوسی .
پناه روان است دین از نهاد
کلید بهشت و ترازوی داد.
اسدی .
کلید است ای پسر نیکو سخن مرگنج حکمت را
در این گنج بر تو بی کلید گنج نگشاید.
ناصرخسرو.
بقا به علم خدا و رسول و قرآن است
سرای علم و کلید در است قرآن را.
ناصرخسرو.
درگنج سعادت سازگاری ست
کلید باب جنت بردباری ست .
(سعادتنامه ، منسوب به ناصرخسرو).
کلید همه دارملک سلاطین
به زیر گلیم گدایی طلب کن .
خاقانی .
عدل است و بس کلید در هشتمین بهشت
کو عدل اگر گشادن ِ این در نکوتر است .
خاقانی .
چشمه ٔ خورشید لطف بلکه سطرلاب روح
گوهر گنج حیات بلکه کلید کرم .
خاقانی .
پس جمله ٔ حکما بر آن اتفاق کردند که این حادثه را جز کفایت کلید نتواند. (سندبادنامه ).
ولیکن چو در شیشه افتاد سنگ
کلید در چاره ناید به چنگ .
نظامی .
فتح جهان را تو کلید آمدی
نز پی بیداد پدید آمدی .
نظامی .
تو آنجا از جفت خویش چون کلید بر طاق و حلقه بر در مانی . (مرزبان نامه ).
زبان در دهان ای خردمند چیست
کلید در گنج صاحب هنر.
سعدی .
چندان مبالغه در وصف ایشان بکردی که وهم تصور کند که تریاقند یا کلید خزانه ٔ ارزاق . (گلستان ). کلید همه ٔ کارها صبر است . (از تاریخ گزیده ).
مال خواهد کلید گنج ببر
مرد جوید بکوش و رنج ببر.
اوحدی .
گر در خلد را کلیدی هست
بیش بخشیدن و کم آزاری است .
ابن یمین .
بهشت و دوزخت را یک کلید است
کلیدی این چنین هرگز که دیده ست ؟
پوریای ولی .
هیچ قفلی نیست در بازار امکان بی کلید
بستگیها را گشایش از در دلها طلب .
صائب .
- کلید ایمان ؛ کنایه از کلمه ٔ شهادت باشد. (برهان ). کلید بهشت .کلمه ٔ شهادت . (ناظم الاطباء). و رجوع به ترکیب کلید بهشت شود.
- کلید برق ؛ ابزار یا وسیله ای که بر دیوار یا جایی دیگر نصب کنند و با حرکت دادن آن جریان برق را برقرار سازند روشنایی یا بکار افتادن ماشین و جز آن را.
- کلیدبهشت ؛ کلید ایمان ، کلمه ٔ شهادت . (ناظم الاطباء). کنایه از کلمه ٔ شهادت . (انجمن آرا). و رجوع به ترکیب کلید ایمان شود.
- کلید رمز . رجوع به همین ترکیب ذیل ترکیبهای رمز شود.
- کلید عقل ؛ کسی که حل و عقد کارها به او مفوض باشد. (آنندراج ) (از فرهنگ فارسی معین ).
- کلید عقل کسی بودن ؛ مشیر و راهنمای او بودن . راتق و فاتق امور وی بودن . مدیر و مدبر کارهای او بودن :
به حرف حق همه را قفل برزبان اما
کلیدعقل عدوی من اند در تزویر.
شفیع اثر (از آنندراج ).
- کلید غلط ؛ کلیدی که از قفل دیگر باشد و در قفل دیگر اندازند و آن را در عرف هند پرتالی خوانند. (آنندراج ):
گره ز ناخن تدبیر کی گشاده شود
که از کلید غلط بستگی زیاده شود.
سعدالدین راقم (از آنندراج ).
- کلید گنج حکیم ؛ کلمه ٔ بسم اﷲ الرحمن الرحیم . (ناظم الاطباء) :
بسم اﷲ الرحمن الرحیم
هست کلید در گنج حکیم .
نظامی .
- کلید وقت و ساعت ؛ چیزی است که از آهن سازند و مدار بست و گشاد و وقت وساعت بر آن باشد. (از آنندراج ) :
کلید وقت و ساعت نیستم بختی چو او دارم
که جز سرگشتگی هرگز دری نگشود بر رویم .
محسن تأثیر (از آنندراج ).
- کلید و کلان یا کلون کردن ؛ بستن . قفل کردن . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
|| ابزاری که بدان چیزی را سفت و شل نمایند و بالا و پایین آورند و ببندند و باز کنند. (ناظم الاطباء). || در اصطلاح موسیقی ، علامتی که در طرف چپ حامل روی یکی از خطوط قرار می گیرد و کارش معین کردن اسم نوتی است که در روی همان خط واقع شده است . در موسیقی سه نوع کلید بکار می رود که یکی نوت «فا» و دیگر «دو» و سومی نوت «سل » را معرفی می کند و هر یک از آنها به اسم نوتی که معرفی کرده موسوم است . هر یک از کلیدها ممکن است روی یک یا چند خط حامل واقع شود و روی هر خطی که واقع شد اسم خود را به آن نوتی که روی آن خط است می دهد، به این طریق که کلید «فا» روی خط چهارم و سوم حامل قرار میگیرد. کلید «دو» روی خطوط اول و دوم و سوم و چهارم واقع می شود. کلید «سل » روی خط دوم حامل جا می گیرد، و به این ترتیب عده ٔ کلیدها مانند نوتهای موسیقی هفت است . (فرهنگ فارسی معین ). || کند چوبین که بر پای مجرمان نهند. (حاشیه ٔ هفت پیکر چ وحید ص 344) :
هفت سالم در این خراس افکند
در دو پایم کلید و داس افکند.
نظامی .
و رجوع به کلیدان شود.

... ادامه

608 | 0

مترادف: 1- سوئيچ، مفتاح، مقلاد 2- پاسخنامه، راه حل

متضاد: قفل

نمایش تصویر

اطلاعات بیشتر واژه

ترکیب: (اسم) [یونانی]

مختصات: (کِ یا کَ) [ یو. ] (اِ.)

الگوی تکیه: WS

نقش دستوری: اسم

آواشناسی: kelid

منبع: لغت‌نامه دهخدا

معادل ابجد: 64

شمارگان هجا: 2

دیگر زبان ها

انگلیسی

key | clef , clue , electronic key , passport

ترکی

anahtar

فرانسوی

clé

آلمانی

schlüssel

اسپانیایی

llave

ایتالیایی

chiave

عربی

مفتاح | المفتاح , مفتاح الرموز , إصبع , نغمة , مقام , جزيرة منخفضة , لوحة مفاتيح البيانو , ضرب على الآلة الكاتبة , ناغم بين

تشریح نگارش (هوش مصنوعی)

کلمه "کلید" در زبان فارسی، به معنای ابزار کوچک و فلزی است که برای باز و بسته کردن درها یا قفل‌ها استفاده می‌شود. در زمینه‌های مختلف، "کلید" می‌تواند معانی دیگری نیز داشته باشد، مانند "کلید واژه" در متون علمی یا تحقیقی.

قواعد نگارشی مربوط به "کلید":

نقطه‌گذاری: وقتی "کلید" به عنوان یک اسم در جمله مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید به قواعد نقطه‌گذاری (مثل پایان جمله با نقطه) توجه شود. مثلاً:
- من کلید را گم کرده‌ام.
استفاده از حالت جمع: در نوشتن جمع "کلید"، معمولاً به صورت "کلیدها" نوشته می‌شود. مثال:
- کلیدها را روی میز گذاشته‌ام.
استفاده در ترکیبات: "کلید" می‌تواند با کلمات دیگر ترکیب شود و عبارات جدیدی بسازد:
- کلیدواژه (کلمه‌ای که مفهوم اصلی متن را بیان می‌کند)
- کلید تنظیمات (استاندارد برای دسترسی به تنظیمات)
فاصله‌گذاری: در ترکیب‌هایی که "کلید" و کلمه‌ای دیگر همراه هستند، معمولاً بین آن‌ها فاصله گذاشته می‌شود:
- برای پیدا کردن کلید واژه‌ها به متن مراجعه کنید.
نقش دستوری: "کلید" می‌تواند در جملات به عنوان اسم، فاعل، مفعول و... مورد استفاده قرار گیرد. مثلاً:
- اغراض: "کلید" به عنوان فاعل: کلید را به او دادم.
- مفعول: این کلید برای قفل مناسب است.

نکات اضافی:

در متون علمی یا ادبی، اگر از "کلید" به معنای خاصی استفاده می‌شود، باید تعریف یا توضیح داده شود.
در برخی از متون رسمی، می‌توان از واژه‌های معادل یا اصطلاحات مرسوم نیز استفاده کرد تا دقت و روشنی بیشتری به متن اضافه شود.

با رعایت این قواعد و نکات، می‌توانید به درستی از کلمه "کلید" در متون فارسی استفاده کنید.

مثال برای واژه (هوش مصنوعی)

کلید خانه‌ام را در کیفم جا گذاشته‌ام و حالا نمی‌توانم وارد شوم.
معلم به دانش‌آموزان گفت که مطالعه، کلید موفقیت در یادگیری است.
کلید ماشین را روی میز فراموش کرده‌ام و باید برگردم و آن را بردارم.

واژگان مرتبط: مایه، وسیله راه حل، جزیره کوچک سنگی یا مرجانی، راهنما، کید، گوی، گلوله نخ، مدرک، نشان، گذرنامه، تذکره، وسیله دخول

فرم ورود

آدرس بخش انتخاب شده

رویداد ها - امتیازات

زیر مجموعه ها

سوالات متداول

کلید

معنی کلمه کلید

معنی واژه کلید

کلید

اطلاعات بیشتر واژه

قواعد نگارشی مربوط به "کلید":

نکات اضافی:

500 کاراکتر باقی مانده

جعبه لام تا کام

تبلیغات توضیحی

تبلیغات موضوعی

تبلیغات تصویری

فرم ورود

آدرس بخش انتخاب شده

رویداد ها - امتیازات

زیر مجموعه ها

سوالات متداول

کلید

معنی کلمه کلید

معنی واژه کلید

کلید

اطلاعات بیشتر واژه

قواعد نگارشی مربوط به "کلید":

نکات اضافی:

500 کاراکتر باقی مانده

مطالب مرتبط

چل کلید

طاس چهل کلید

کلید

کلید شدن

دسته کلید

زرین کلید

جعبه لام تا کام

تبلیغات توضیحی

تبلیغات موضوعی

تبلیغات تصویری