جستجو در بخش : سوال جواب منابع اسلامی لغت نامه ها قوانین و مصوبات نقل قل ها
×

فرم ورود

ورود با گوگل ورود با گوگل ورود با تلگرام ورود با تلگرام
رمز عبور را فراموش کرده ام عضو نیستم، می خواهم عضو شوم
×

×

آدرس بخش انتخاب شده


جهت کپی کردن میتوانید از دکمه های Ctrl + C استفاده کنید
رویداد ها - امتیازات
در حال بارگذاری
×

رویداد ها - امتیازات

برای بررسی عملکرد فعالیت و امتیازات خود باید در وب سایت وارد باشید. در صورت عضویت از بخش بالای صفحه وارد شوید، در غیر این صورت از دکمه پایین، مستقیم به صفحه ثبت نام وارد شوید.

×
×

majāl
opportunity  |

مجال

معنی: مجال . [ م َ ] (ع اِ) جولانگاه یعنی میدان . (منتهی الارب ). جای جولان کردن که میدان باشد. (غیاث ) (آنندراج ). موضع جولان . (از ذیل اقرب الموارد). جولانگاه و محل جولان و میدان و عرصه . (ناظم الاطباء). فراخ و تنگ از صفات اوست و با لفظ دادن و دیدن و یافتن و بودن متداول . (آنندراج ) :
ز شاهان و بزرگان و جهانداران او راست
به هر فضلی دستی و به هر فخر مجالی .
فرخی .
ضحکه رایا رب مجال این سپهر سفله بین
سخره را ویحک مجال این سپهر دون نگر.
مسعودسعد.
نیست انصاف را مجال توان
عدل را قوت حمایت نیست .
مسعودسعد.
مرکبش را هر کجا باشد مجال تاختن
وهم مردم را نباشد گرد گرد او مجال .
امیرمعزی .
عصمت یزدان نگهدار و نگهبان تو باد
تا نبود اندر بقای تو حوادث را مجال .
امیرمعزی .
تا سوارم بر معانی مرکب طبع مرا
هست در میدان مدح تو همه ساله مجال .
امیرمعزی .
تو می خواهی که کسی دیگررا در خدمت شیر مجال نیفتد. (کلیله و دمنه ).
دریغ تنگ مجال است و بر نمی آید
که راندمی به ثنای خلیفه سحر حلال .
خاقانی .
که زمانه هم از تو نالان تر
که کرم را در او مجال نماند.
خاقانی .
تا همگنان را در اکناف مخارم و اعطاف مآکم آواره گردانید و مجال سوار و پیاده بازداد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ 1 ص 323). کس را در اختلاف مذاهب و تنازع مناصب مجال نماند. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 436). کاری که از مجال وسع من بیرون است و از قدر امکان من افزون پیش نگیرم . (مرزبان نامه چ قزوینی ص 253).
بد مجالی جست کو دنیا بجست
نیک حالی جست کو عقبی بجست .
مولوی .
مکن فراخ روی در عمل اگر خواهی
که وقت رفع تو باشد مجال دشمن تنگ .
سعدی (گلستان ).
مجال سخن تا نبینی ز پیش
به بیهوده گفتن مبر قدر خویش .
سعدی (گلستان ).
عرصه ٔ دنیا مجال همت او نیست
روز قیامت نگر مجال محمد.
سعدی .
درون خاطر سعدی مجال غیر تو نیست
چه خوش بود به تو از هر که در جهان مشغول .
سعدی .
دور از هوای نفس ،که ممکن نمی شود
در تنگنای صحبت دشمن مجال دوست .
سعدی .
مبارزان میدان فصاحت را در وصف او مجال عبارت تنگ . (مصباح الهدایه چ همایی ص 17).
تاچه بازی رخ نماید بیدقی خواهیم راند
عرصه ٔ شطرنج رندان را مجال شاه نیست .
حافظ.
حافظ در این کمند سرسرکشان بسی است
سودای کج مپز که نباشد مجال تو.
حافظ.
- بی مجال ؛ محدودو بدون وسعت . کوچک و تنگ :
گوشه ای خالی شد و او با عیال
رفت آنجا جای تنگ و بی مجال .
مولوی (مثنوی چ نیکلسون ج 3 ص 36).
|| قدرت . (منتهی الارب ). مجازاً قدرت و طاقت . (غیاث ). قدرت و امکان . (آنندراج ). یارا. (صحاح الفرس ). مأخوذ از تازی ، زور و قوت و توانائی و طاقت و یا را. (ناظم الاطباء) : چون پادشاه ملکی ... بگیرد و ضبط نتواند کرد ... همه ٔ زبانها رادر گفتن اینکه وی عاجز است مجال تمام داده باشد. (تاریخ بیهقی چ ادیب ص 90).
تا سلیمان زنده بود کس رامجال آن نبود که قصد آن خانه کند. (قصص الانبیاء ص 187).
فلک به حرب تو آنگه دلیر شد که ترا
نیافت پای مجال و نداشت دست صلاح .
مسعودسعد (دیوان چ رشید یاسمی ص 79).
نه در ضمیر ضعیفان آزاری صورت بندد و نه گردنگشان را مجال تمرد ماند. (کلیله و دمنه ). هر کس در میدان بیان بر اندازه ٔ مجال خویش قدمی گذارده . (کلیله و دمنه ). هر کار که به قصد نقض عهد منسوب نباشد مجال تجاوز ... فراختر باشد. (کلیله و دمنه ). جایی که ببر و هزبر، ریزان و گریزان روند، ارانب و ثعالب را مجال مجادلت ممکن نگردد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ شعار ص 280). کسی را در آن زمان با او مجال مقاومت نبود. (گلستان ). مردم آزاری راحکایت کنند که سنگی بر سر صالحی زد، درویش را مجال انتقام نبود. (گلستان ). اگر آنچه حسن سیرت تست به خلاف آن تقریر کنند و در معرض خطاب پادشاه آیی در آن حالت که را مجال مقالت باشد. (گلستان ).
بگفتا فراتر مجالم نماند
بماندم که نیروی بالم نماند.
سعدی (بوستان ).
اگر به کوی تو باشد مرا مجال وصول
رسد به دولت وصل تو کار من به اصول .
حافظ.
این چه استغناست یارب وین چه قادر حکمت است
کاین همه زخم نهان هست و مجال آه نیست .
حافظ.
- بی مجال ؛ زبون و ضعیف . (ناظم الاطباء). || (اِمص ) مصدر میمی ، بمعنی جولان . (غیاث )(آنندراج ) :
بزرگوارا دانی که در صناعت شعر
مرا به لفظ و معانی توسع است و مجال .
امیرمعزی .
|| (اِ) میدان جنگ . || جایی که در آن مار حلقه زده و آرام گیرد. || مأخوذ از تازی ، وقت و فرصت .(ناظم الاطباء). مجازاً وقت و زمان . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :
صبر کن کامشبم مجالی نیست
آخر امشب شبی است سالی نیست .
نظامی .
چشم بازکرد مارافسای را دید نزدیک او چنان تنگ درآمده که مجال گریختن خود نمی دانست . (مرزبان نامه چ قزوینی ص 232). چون ترا بیند زمان امان ندهد و مجال استمهال بر تو تنگ گرداند. (مرزبان نامه چ قزوینی ص 271).
غضبی کز طریق دانش خاست
عقل و دین عذر آن تواند خواست
آن غضب ناپسند باشد و زشت
که چو کردی مجال عذر بهشت .
اوحدی .
کی یافتی رقیب تو چندین مجال ظلم
مظلومی ار شبی به در داور آمدی .
حافظ.
ای بیخبر دل از دو جهان بر خدای بند
امروز تخم کار که فردا مجال نیست .
؟
|| محل . (ناظم الاطباء).جایگاه . مقام . جا. جای آمد و شد :
روح قدس را زفخر روزی صد بار
گرد در و مجلسش مجال و مدار است .
ناصرخسرو.
نیست هری را به دلم در مقر
نیست مرا نیز به گردش مجال .
ناصرخسرو.
ز همت تو نشان و خبر چگونه دهم
که نیست و هم مرا گرد همت تو مجال .
امیرمعزی .
گفتم چادر ز روی باز نگیری
بکرنه ای شرم داشتن چه مجال است .
خاقانی .
|| هنر و قابلیت . (ناظم الاطباء).
... ادامه
1021 | 0
مترادف: 1- امكان، حوصله 2- زمان، فرصت، وقت 3- جولانگاه، عرصه، ميدان 4- توان 5- جا، محل
نمایش تصویر
اطلاعات بیشتر واژه
ترکیب: (اسم) [عربی]
مختصات: (مَ) [ ع . ] (اِ.)
الگوی تکیه: WS
نقش دستوری: اسم
آواشناسی: majAl
منبع: لغت‌نامه دهخدا
معادل ابجد: 74
شمارگان هجا: 2
دیگر زبان ها
انگلیسی
opportunity | chance , leisure , excellent opportunity , lucky chance , essential
ترکی
majal
فرانسوی
majal
آلمانی
majal
اسپانیایی
majal
ایتالیایی
maggiore
عربی
فرصة | مناسبة
تشریح نگارش (هوش مصنوعی)

کلمه "مجال" در زبان فارسی به معنای فرصت یا امکان آمده است و در نگارش و استفاده از آن باید به چند نکته توجه کرد:

  1. نحوه کاربرد: این کلمه معمولاً در جملات به عنوان اسم استفاده می‌شود و می‌تواند هم به صورت منفرد و هم به صورت جمع (مجالات) به کار رود.

    مثال:

    • "در این مجال، فرصت داریم تا درباره موضوعات مهم گفتگو کنیم."
    • "مجالات مختلفی برای یادگیری وجود دارد."
  2. تلفظ و املاء: کلمه "مجال" به صورت صحیح با 'م'، 'ج'، 'ا' و 'ل' نوشته می‌شود و باید به تلفظ صحیح آن نیز توجه کرد.

  3. نحو و صرف: این کلمه معمولاً به عنوان فاعل، مفعول و یا بخشی از کاربردهای دیگر در جمله قرار می‌گیرد.

    مثال:

    • "مجالِ تفکر به ما می‌دهد تا تصمیم‌گیری بهتری کنیم."
    • "ما باید از این مجال به بهترین نحو استفاده کنیم."
  4. قید و حروف اضافه: می‌توان کلمه "مجال" را با حروف اضافه مختلف به کار برد.

    مثال:

    • "در این مجالِ محدود، باید به اصل موضوع بپردازیم."
    • "زمانی برای گفتگو و تبادل نظر در این مجال وجود ندارد."
  5. فصاحت و بلاغت: در نوشتارهای رسمی و ادبی، استفاده صحیح از "مجال" می‌تواند به غنای متن بیافزاید. همچنین می‌توان از عبارت‌های صوری مانند "در این مجال"، "در این فرصت" و غیره استفاده کرد.

توجه به این نکات به بهبود نوشتار و گفتار کمک می‌کند و باعث می‌شود که کلمه "مجال" به درستی و به زیبایی در متن گنجانده شود.

مثال برای واژه (هوش مصنوعی)

۱. در این فرصت و مجال، می‌توانیم طرح‌های جدیدی را برای توسعه کسب‌وکارمان بررسی کنیم.
۲. بدون شک، هر انسانی نیاز به مجال برای استراحت و تفکر دارد تا بتواند به بهترین شکل عمل کند.
۳. اگر فرصت و مجال بیشتری داشتیم، می‌توانستیم به سفرهای بیشتری برویم و تجربیات جدیدی کسب کنیم.


واژگان مرتبط: موقع، دست یافت، شانس، بخت، تصادف، پا، فراغت، تن اسایی، اسودگی، وقت کافی

500 کاراکتر باقی مانده

جعبه لام تا کام


وب سایت لام تا کام جهت نمایش استاندارد و کاربردی در تمامی نمایشگر ها بهینه شده است.

تبلیغات توضیحی


عرشیان از کجا شروع کنم ؟
تغییر و تحول با استاد سید محمد عرشیانفر

تبلیغات تصویری