وزارت

معنی کلمه وزارت

معنی واژه وزارت

معنی‎- 1 (مصدر) وزيربودن . ‎ - 2 (اسم)
وزيري شغل و مقام وزير:
الب ارسلان ... وزارت بر نظام الملک
حسن طوسي مقرر کرد . ‎ - 3 نيابت
حکومت (عهد مغول) . يا ترکيبات
اسمي : وزارت آباداني و مسکن .
وزارتخانه ء ايست که در کابينه ء
حسنعلي منصور (‎ 1342 ه.ش .)
تاسيس شد و وظيفه ء آن آباد کردن
کشور و ايجاد مسکن براي عموم افراد
ايراني است . يا وزارت آب و برق .
وزارتخانه ايست که در کابينه ء
حسنعلي منصور (‎ 1342 ه.ش).تاسيس شد و
وظيفه ء آن تاسيس آب و برق و اداره ء
کليه ء امور مربوط باين دورکن زندگي
درهمه ء ايران ميباشد. يا وزارت
آموزش و پرورش . وزارتخانه اي که
امور تعليم و تربيت را بعهده دارد .
در سال ‎ 1343 ه.ش . از طرف دولت
حسنعلي منصور لايحه ء تفکيک وازرت
فرهنگ (سابق) بدو وزارت آموزش و پرورش
ووزارت فرهنگ و هنربمجلس تقديم و
تصويب شد و وزارت آموزش و پرورش
عهداه دار انجام کليه ء وظايفي است
که طبق قانون تا تاريخ تصويب
قانون مذکور (‎1343 ه.ش .) بعهده ء
وزارت فرهنگ محول بوده باستثناي
اموري که بموجب قانون مزبور بوزارت
فرهنگ و هنر و سازمان اوقاف
محول شده . يا وزارت اطلاعات .
وزارتخانه اي که اداره ء امور مربوط
به اخبار داخلي و خارجه را
بعهده دارد.و آن در کابينه ء حسنعلي منصور
(‎ 1342 ه.ش .) داير شد. يا وزارت
اقتصاد . وزارتخانه اي که اداره ء مربوط
به اقتصاد کشور را بعهده دارد . يا
وزارت امورخارجه . وزارتخانه يست که
وظيفه ء ن حسن تحکيم روابط ما بين دولت
ايران ودول ديگر و نيز حفاظت و صيانت
منافع دولت ايران در ممالک ديگر است .
اين وزارتخانه در عهد قاجاريه
داير شده . يا وزارت بازرگاني .
وزارت تجارت . يا وزارت بقايا.
وزارت خزانه . يا وزارت بهداري .
وزارتخانه اي که اداره ء امور بهداري و
بهداشت را بعهده دارد وزارت صحيه .
يا وزارت پست و تلگراف . وزارتخانه اي
که اداره ء امور مربوط به پست و
تلگراف (و تلفن) را بعهده دارد .
يا وزارت پيشه و هنر. وزارت صناعت .
ياوزارت تجارت . وزارتخانه اي که در عهد
قاجاريه تاسيس شد و وظيفه ء آن اداره ء
امور بازرگاني کشور بود .اين وزارتخانه
در عهد پهلوي اول بنام وزارت
بازرگاني ناميده شد. توضيح در عهد
ناصرالدين شاه اين وزارتخانه با
وزارت زراعت يکي بود . يا وزارت
تلگراف (تلگرافخانه) .
وزارتخانه اي که در عهد ناصرالدين شاه
قاجارتاسيس شدو وظيفه ء آن ايجاد خطوط
تلگرافي و اداره ء تلگرافخانه ها بود.
يا وزارت جنگ . وزارتخانه اي که
اداره ء امور قواي نظامي و جنگ را
بعهده دارد. و آن در عهد قاجاريه
تشکيل گرديد. يا وزارت خالصه .
وزارتخانه اي که امور خالصه را
اداره ميکرد (قاجاريان) . يا
وزارت خزانه . وزارتخانه اي که در
پايان عهد ناصرالدين شاه و آغاز سلطنت
مظفرالدين شاه داير شد و امور مربوط
به خزانه ء کشور را بعهده گرفت .
يا وزارت داخله . وزارتخانه اي که در
عهدقاجاريه تاسيس شد . وزارت کشور .
يا وزارت داد گستري . وزارتخانه اي که
تامين عدالت رابعهده دارد وزارت
عدليه . يا وزارت دارايي . وزارتخانه اي
که امور مالي و مالياتي کشور را
بعهده دارد وزارت ماليه . ياوزارت
دربار (اعظم) .وزارتخانه اي که در
عهد قاجاريه تاسيس شد و امور دربار
شاهنشاهي را اداره ميکرد . در عهد
پهلوي اول و دوم نيز اين وزارت
بکار خود ادامه داده و ميدهد . يا وزارت
دفاع ملي . وزارت جنگ . يا
وزارت دفتر. پس ازفوت
ميرزا يوسف مستوفي الممالک صدر اعظم
پسر ميرزا حسن مستوفي الممالک محمد شاه
بسال ‎ 1303 قمري لقب افتخاري
مستوفي الممالک به پسراو
ميرزا حسن دوم داده شد که در دروه ء
مشروطيت چند بار رئيس الوزرا ء
شده است . اما چون هنگام فوت پدرش
هنوز بسن بلوغ نرسيده بود مسئوليت
وزارت ماليه به پسر عم ميرزا يوسف
يعني ميرزا هدايت الله
(که چندي قبل از اين تاريخ مدتي
وزير لشکر بوده) با عنوان وزير
دفتر واگذار شد و باين ترتيب
وزارت دفتر استيفامرکب از وزير و
مستوفيان ايالات و ولايات
تاسيس شد : چهارايالت آذربايجان
و خراسان وفارسي وکرمان و
همچنين هريک از ولايات (که جزو
چهار ايالت مزبور نبود) در تهران
يک مستوفي داشت . اين مستوفيان
هر کدام کتابچه ء دستور العمل (جمع و
خرج) يک سال ايالت يا ولايت خود را
با اصول سياق نويسي تهيه ميکردند
و توسط وزير بقايابه وزير
دفتر تقديم ميشد. از طرف وزير دفتر
عده اي که تعيين ميشدند که
به کتابچه رسيدگي کنند و وقتي که
گزارش اين عده مبني بر صحت آن
داده ميشد وزير دفتر کتابچه را
مهر ميکرد . سپس بمهراتابک
(صدراعظم) وصحه ء شاه ميرسيد و
تسليم والي وحاکم محل ميشد که بموقع
اجرا بگذارد . از اين قرار اگر
مملکت بودجه نداشت هر ايالت
و ولايت بودجه اي داشت که طبق
آن ماليات وصول و بصاحبان حقوق
داده ميشد. بودجه ء عوايد هر ايالت
يا ولايت همان جزو جمع محلي بود
بر طبق مميزي که هر چند سال يک بار
ميشد و بودجه ء مخارج هم اکنون
کتابچه ء دستورالعمل بود که حکام
اجراميکردند .ياوزارت دفتر استيفا.
درعهدقاجاريه (پيش از مشروطيت)
اداره اي جزو وزارت داخله بود .
يا وزارت راه . وزارتخانه اي که
ايجاد و حفظ جاده هاي عمومي و ساختن
پلها و غيره را بعهده دارد : وزرات طريق .
يا وزارت رسايل (خاصه) .
دارالانشا ء خاصه در عهد قاجاريه :
ميرزا رحيم نايب اول وزارت
رسايل رئيس دارالانشا ء خاصه .
يا وزارت زراعت . وزارت کشاورزي .
توضيح در عهد ناصر الدين شاه اين
وزارتخانه با وزارت تجارت يکي بود .
يا وزارت صناعت وزرات پيشه و هنر.
ياوزارت طرق (وشوارع) . وزارت
راه .يا وزارت عدليه . وزارت
دادگستري . توضيح اين
وزارتخانه در عهد قاجاريه (پيش از
مشروطيت) بنام وزارت عدليه ء
عظمي داير بوده . يا وزارت علوم .
وزارت فرهنگ توضيح اين وزارتخانه
در عهد ناصرالدين شاه داير بود.
يا وزارت فرهنگ . وزارت آموزش و
پرورش وزارت علوم وزارت
معارف . يا وزارت فرهنگ و هنر .
وزارتخانه ي که اداره ء امور مربوط
به هنرهاي زيبا موزه ها
کتابخانه ها وفولکور را بعهده دارد.
توضيح ‎ - 1 اين وزارتخانه از
تفکيک وزارت فرهنگ (سابق)
در سال ‎1343 ه.ش . بوجودآمد. توضيح
‎ - 2 ماده ء ‎ 3 قانون تفکيک وزارت
فرهنگ : وزارت فرهنگ و هنر
عهده دار پيشرفت فرهنگ و هنر و حفظ
وتوسعه و شناساندن ميراث کهن و تمدن
باستاني کشور ميباشد. تبصره ‎-
اداره ء کل باستان شناسي و کتابخانه ء
ملي و ساير سازمانهاي تابع وزارت
فرهنگ و هنر ارتباط دارد و
همچنين هنرهاي زيباي کشور طبق
تصويب نامه ء هيات وزيران با بودجه ء
مصوب و کارمندان آن بوزارت فرهنگ
و هنر منتقل ميگردد که طبق قوانين و
مقررات مربوط وظايف محوله را
انجام خواهند داد. يا وزارت
فوايد عامه (فوائدعامه) .
پهلوي دايربود و وظيفه ء آن همان
وظايف وزارت طرق و شوارع بود .
يا وزارت کار (و خدمات اجتماعي) .
وزارتخانه اي که اداره ء امور مشاغل
را بعهده دارد . يا وزارت کشور .
وزارتخانه اي که اداره ء امور مربوط
به فاحت و زراعت را بعهده دارد
وزارت زراعت و فلاحت . يا وزارت
کشور . وزارتخانه اي که اداره ء
امور داخله ء کشور را بعهده دارد
وزارت داخله . يا وزارت گمرگ
(گمرگخانه ها گمرکات) .وزارتخانه اي
که در عهد قاجاريه (پيش از مشروطيت)
اداره ء امور گمرگ را بعهده داشت و
اکنون اداره ء گمرک همان وظايف را
متعهد است . يا وزارت ماليه .
وزارت دارايي . توضيح در عهد
قاجاريه (پيش از مشروطيت) اين
وزارتخانه داير بود . يا وزارت مختار .
‎ - 1 شغل و مقام وزير مختار . ‎ - 2 در عهد
ناصرالدين شاه : ايجاد وزارت مختار
که عبارت بود از يک قدرت نافذه و
سلطه ء قويه قايم بوجود شش کس
از اعضا ء دولت و کبرا ء مملکت که در سال
بيست و هشتم جلوس (ناصرالدين شاه)
بعد از مراجعت از سفر فرنگ
بر قرار گرديد . يا وزارت مشاغل .
(قاجاريان) وزارت کار . يا
وزارت معادن . وزارتخانه اي که در عهد
قاجاريه اداره ء امور مربوط به
کانهاي کشور را بعهده داشت . توضيح
اين وزارتخانه در عهد ناصرالدين شاه
باوزرات علوم متحدبود. يا وزارت
معارف . (مشروطيت) وزارت فرهنگ
وزارت علوم وزارت آموزش وپرورش .
يا وزارت وظايف (وظائف) . وزارتخانه اي
درعهدقاجاريه که بوظيفه ها و مستمريها
رسيدگي ميکرد .
مترادفحكومت، صدارت
انگلیسیministry, ministration
عربیوزارة، حكومة، كهنوت، مبنى الوزارة، أعضاء الوزارة
ترکیbakanlık
فرانسویministère
آلمانیministerium
اسپانیاییministerio
ایتالیاییministero
مرتبطوزارتخانه، خدمت، اداره، تهیه، اجراء، عبادت