مفعول در زبان فارسی به واژه‌ای گفته می‌شود که عمل فعل بر آن انجام می‌گیرد. مفعول‌ها به طور کلی به دو دسته‌ی مفعول مستقیم و مفعول غیرمستقیم تقسیم می‌شوند.

۱. مفعول مستقیم:

مفعول مستقیم معمولاً پاسخ به سوال «چه چیزی؟» یا «کی؟» است و به طور مستقیم تحت تأثیر فعل قرار می‌گیرد. برای مثال:

• من کتاب را می‌خوانم.
  • در این جمله «کتاب» مفعول مستقیم است.

۲. مفعول غیرمستقیم:

مفعول غیرمستقیم معمولاً به سوال «به چه کسی؟» یا «برای چه کسی؟» پاسخ می‌دهد و به فاعل یا مفعول دیگر وابسته است. برای مثال:

• من به او کتاب را می‌دهم.
  • در این جمله «او» مفعول غیرمستقیم است و «کتاب» مفعول مستقیم.

قواعد نگارشی:

1. فاصله و علامت‌گذاری: معمولاً بین فعل و مفعول فاصله‌ای وجود ندارد، مگر اینکه جمله به گونه‌ای باشد که نیاز به علامت‌گذاری خاصی داشته باشد.
2. قید و فعل: اگر قیدهایی مانند «به» یا «برای» در جمله به کار رفته باشد، معمولاً مفعول غیرمستقیم باید پس از آن بیاید.
3. ترتیب کلمات: در جملات فارسی، ترتیب معمول فاعل، فعل، و سپس مفعول است، اما این ترتیب می‌تواند متغیر باشد.

مثال‌ها:

• فاعل: علی
• فعل: می‌خرد
• مفعول مستقیم: کتاب را
• مفعول غیرمستقیم: برای دوستش

جمله: علی کتاب را برای دوستش می‌خرد.

نکته:

در برخی از جملات مفعول می‌تواند محذوف باشد، که در این صورت باید از محتوای جمله فهمیده شود.

با رعایت این نکات، می‌توانید جملات خود را به درستی بسازید و از مفعول‌ها به طور اصولی استفاده کنید.

1. در زبان‌شناسی، مفعولی به کلمه‌ای اطلاق می‌شود که عمل فعل را دریافت می‌کند.
2. در جمله «مریم کتاب را خواند»، «کتاب» مفعولی است که عمل خواندن بر آن صورت گرفته است.
3. یادگیری مفعولی می‌تواند به فهم بهتر ساختار جملات کمک کند.