ذكر عظمت پروردگار

امیرالمومنین (ع) در خطبه 133

و من خطبة له عليه السلام - وَ انْقَادَتْ لَهُ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةُ بِأَزِمَّتِهَا وَ قَذَفَتْ إِلَيْهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ مَقَالِيدَهَا وَ سَجَدَتْ لَهُ بِالْغُدُوِّ وَ الْآصَالِ الْأَشْجَارُ النَّاضِرَةُ وَ قَدَحَتْ لَهُ مِنْ قُضْبَانِهَا النِّيرَانُ الْمُضِيئَةُ وَ آتَتْ أُكُلَهَا بِكَلِمَاتِهِ الثِّمَارُ الْيَانِعَةُ منها وَ كِتَابُ اللَّهِ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ نَاطِقٌ لَا يَعْيَى لِسَانُهُ وَ بَيْتٌ لَا تُهْدَمُ أَرْكَانُهُ وَ عِزٌّ لَا تُهْزَمُ أَعْوَانُهُ منها أَرْسَلَهُ عَلَى حِينِ فَتْرَةٍ مِنَ الرُّسُلِ وَ تَنَازُعٍ مِنَ الْأَلْسُنِ فَقَفَّى بِهِ الرُّسُلَ وَ خَتَمَ بِهِ الْوَحْيَ فَجَاهَدَ فِي اللَّهِ الْمُدْبِرِينَ عَنْهُ وَ الْعَادِلِينَ بِهِ منها وَ إِنَّمَا الدُّنْيَا مُنْتَهَى بَصَرِ الْأَعْمَى لَا يُبْصِرُ مِمَّا وَرَاءَهَا شَيْئاً وَ الْبَصِيرُ يَنْفُذُهَا بَصَرُهُ وَ يَعْلَمُ أَنَّ الدَّارَ وَرَاءَهَا فَالْبَصِيرُ مِنْهَا شَاخِصٌ وَ الْأَعْمَى إِلَيْهَا شَاخِصٌ وَ الْبَصِيرُ مِنْهَا مُتَزَوِّدٌ وَ الْأَعْمَى لَهَا مُتَزَوِّدٌ منها وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ لَيْسَ مِنْ شَيْ‏ءٍ إِلَّا وَ يَكَادُ صَاحِبُهُ يَشْبَعُ مِنْهُ وَ يَمَلُّهُ إِلَّا الْحَيَاةَ فَإِنَّهُ لَا يَجِدُ لَهُ فِي الْمَوْتِ رَاحَةً وَ إِنَّمَا ذَلِكَ بِمَنْزِلَةِ الْحِكْمَةِ الَّتِي هِيَ حَيَاةٌ لِلْقَلْبِ الْمَيِّتِ وَ بَصَرٌ لِلْعَيْنِ الْعَمْيَاءِ وَ سَمْعٌ لِلْأُذُنِ الصَّمَّاءِ وَ رِيٌّ لِلظَّمْآنِ وَ فِيهَا الْغِنَى كُلُّهُ وَ السَّلَامَةُ كِتَابُ اللَّهِ تُبْصِرُونَ بِهِ وَ تَنْطِقُونَ بِهِ وَ تَسْمَعُونَ بِهِ وَ يَنْطِقُ بَعْضُهُ بِبَعْضٍ وَ يَشْهَدُ بَعْضُهُ عَلَى بَعْضٍ وَ لَا يَخْتَلِفُ فِي اللَّهِ وَ لَا يُخَالِفُ بِصَاحِبِهِ عَنِ اللَّهِ قَدِ اصْطَلَحْتُمْ عَلَى الْغِلِّ فِيمَا بَيْنَكُمْ وَ نَبَتَ الْمَرْعَى عَلَى دِمَنِكُمْ وَ تَصَافَيْتُمْ عَلَى حُبِّ الْآمَالِ وَ تَعَادَيْتُمْ فِي كَسْبِ الْأَمْوَالِ لَقَدِ اسْتَهَامَ بِكُمُ الْخَبِيثُ وَ تَاهَ بِكُمُ الْغُرُورُ وَ اللَّهُ الْمُسْتَعَانُ عَلَى نَفْسِي وَ أَنْفُسِكُمْ

از خطبه‏هاي آن حضرت است - دنيا و آخرت او را فرمانبردار است، و سر رشته آن دو به دست پروردگار است. آسمانها و زمينها كليدهاي خويش بدو سپردند، و درختان شاداب سبز فام، هر بام و شام به درگاه او نماز بردند. از شاخه‏هاي - سبز - خود آتش - سرخ - افروختند و به فرمانش ميوه‏هاي رسيده، روزي و خوردني اندوختند. و از اين خطبه است: كتاب خدا در دسترس شماست، زبان آن كند نيست، گوياست. خانه‏اي است كه پايه‏هايش ويران نشود، و صاحب عزّتي است كه يارانش را هزيمت نبود. و از اين خطبه است: او را هنگامي فرستاد كه پيامبران نبودند، و مردم در كار دين گونه گونه راه مي‏پيمودند. 3 پس او را در پي پيامبران فرستاد، و بدو مهر ختم بر صحيفه وحي نهاد. او براي رضاي خدا جهاد كرد، با پشت به خدا كردگان، و مشركان از فطرت برگشتگان. و از اين خطبه است: همانا، دنيا نهايت ديدگاه كسي است كه ديده‏اش كور است، و از ديدن جز دنيا محجور، و آن كه بيناست نگاهش از دنيا بگذرد و از پس آن خانه آخرت را نگرد. پس بينا از دنيا رخت بردارد، و نابينا رخت خويش در آن گذارد. بينا از دنيا توشه گيرد، و نابينا براي دنيا توشه فراهم آرد. و از اين خطبه است: و بدانيد كه هيچ چيز نيست، جز كه دارنده‏اش از آن سير شود و از داشتن آن دلگير، مگر زندگي - كه بر آن چيزي نگزيند - چه در مرگ آسايشي نبيند. و آن همانند سخن حكمت است كه حيات دل مرده است - و داروي جان افسرده -. چشم كور را بينايي است و گوش كر را موجب شنوايي. سيراب كننده تشنه - حقيقت - است، و در آن همه بي‏نيازي و سلامت، كتاب خدا كه: بدان - راه حق را - مي‏بينيد، و بدان - از حق - سخن مي‏گوييد، و بدان - حق را - مي‏شنويد. بعض آن بعض ديگر را تفسير كند، و پاره‏اي بر پاره ديگر گواهي دهد. همه آيه‏هايش، خدا را يكسان شناساند، و آن را كه همراهش شد، از خدا برنگرداند. شما كين يكديگر را در دل مي‏داريد، و با هم ساخته‏ايد و خود را دوست هم مي‏شماريد. همچون سبزه پارگين - درون سو گنده، و برون‏سو رنگين -، در دوستي آرزوها همرنگيد، و در به دست آوردن مال با هم در جنگ. شيطان فريفته‏تان ساخته است، و غرور شما را به سرگرداني در انداخته. - در اين پيكار كه بر پاست - خداوند ياري خواسته من و شماست.

منبع: نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمد دشتی (ره)، 1385، چاپ اول، انتشارات جلوه کمال، خطبه 133