آیین نامه اجرایی قانون تسری مفاد تبصره 3 قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب 1367 به شاغلان سخت و زیان آور کلیه نیروهای نظامی و انتظامی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سا

‌آیین نامه اجرایی قانون تسری مفاد تبصره 3 قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی‌و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب 1367 به شاغلان سخت و زیان آور کلیه نیروهای نظامی و‌انتظامی، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان‌های وابسته.
1379.07.13 - 30808 . ت 21908 ه‍ - 1379.07.17 - 364 ‌شماره: .30808ت21908.‌هـ ‌تاریخ: 1379.7.17 ‌وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ـ سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور ‌هیأت وزیران در جلسه مورخ 1379.7.13 بنا به پیشنهاد شماره 162.107.10.1898 مورخ 1378.6.30 وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای‌مسلح و به استناد تبصره ماده واحده قانون تسری مفاد تبصره (3) قانون نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولین‌عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیان آور مصوب 1367 به شاغلان مشاغل سخت و زیان آور کلیه نیروهای نظامی و انتظامی، وزارت دفاع و پشتیبانی‌نیروهـای مسلح و سازمـانهای وابسته ـ مصوب 1377 - آیین‌نامه اجرایی قانون یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

‌آیین‌نامه اجرایی قانون تسری مفاد تبصره (3) قانون نحوه بازنشستگی جانبازان ‌انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولین عادی و شاغلین مشاغل سخت ‌و زیان‌آور مصوب 1367 به شاغلان مشاغل سخت و زیان‌آور کلیه ‌نیروهای نظامی و انتظامی، وزارت دفاع و پشتیبانی ‌نیروهای مسلح و سازمانهای وابسته ‌ماده 1 ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
‌وزارت دفاع: وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
‌ستاد کل: ستاد کل نیروهای مسلح.
‌ماده 2 ـ نیروهای نظامی، انتظامی، وزارت دفاع و سازمانهای وابسته و تابع آنها می‌توانند کارکنان خود را به شرط داشتن حداقل (20) سال‌خدمت تمام وقت که دو سوم آن را در مشاغل سخت و زیان آور خدمت نموده باشند، براساس درخواست کتبی آنها و بر اساس مقررات مربوط، با‌حداکثر پنج (5) سال ارفاق بازنشسته نمایند.
‌ماده 3 ـ مشاغل سخت و زیان آور مشاغلی هستند که در آنها عوامل فیزیکی، مکانیکی، ارگونومیکی، شیمیایی و بیولوژیکی غیر استاندارد است‌و به وسیله تدابیر فنی و سازماندهی نیز قابل بهینه سازی نیستند و اشتغال کارکنان در چنین محیطهایی موجب بروز ناراحتی و بیماری جسمی و‌روانی در آنان می‌شود.
‌ماده 4- مشاغلی که در آنها عوامل و شرایط محیط کار به دلیل نقص یا عدم امکان استفاده از امکانات و لوازم فنی و مهندسی و موازین پیشگیری‌غیر استاندارد باشد، چنانچه با رفع نواقص و به کارگیری امکانات فوق سختی کار و آلودگی محیطی آن رفع شود، جزو مشاغل سخت و زیان آور‌محسوب نمی‌شود. تشخیص این امر بر عهده هر یک از " کارگروه های" موضوع ماده (8) این آیین‌نامه است.
‌ماده 5- عوامل مؤثر در تعیین کارهای سخت و زیان آور به شرح زیر تعیین می‌شود:
‌الف - کار مستمر در شرایط نامساعد از قبیل کار در فضای تنگ و تاریک، کار در سرما و گرما و رطوبت غیرمتعارف، کار در فضای باز در ارتفاع بیش‌از پنج متر، کار روی دکلها و اطاقکهای متحرک، داربستها و اسکلتها و کار در محیطهای آلوده و بیولوژیکی که برای سلامتی جسمی و روانی کارکنان‌مضر است.
ب - تخلیه و حمل مواد مذاب از کوره‌های در حال فعالیت و کار مستمر در مجاورت کوره‌های ذوب و فلزات گداخته به نحوی که شاغل در معرض‌مستقیم حرارت یا بخار است.
پ - کار در محلهای با فشار محیط بیشتر یا کمتر از حد مجاز.
ت - کار با وسایل دارای ارتعاش در حدی که برای سلامتی شاغلان زیان آور باشد.
ث - ترک یابی فلزات با استفاده از وسایل شیمیایی مضر از قبیل ترک یابی بدنه وسایل پرنده.
ج - کار مستمر در هوای آلوده به گازهای مضر و بیش از حد مجاز.
چ - آبکاری، رنگ پاشی و سند بلاست، لحیم کاری و جوشکاری مستمر.
ح - کار مستمر در مخازن سربسته و محفظه‌های کوچک.
خ - کار مستمر در مشاغلی که با وجود رعایت مقررات ایمنی و بهداشتی موجبات بیماریهای شنوایی کارکنان را فراهم سازد.
‌د - کار مستمر در گندابروها و پس آبهای صنعتی و جمع آوری، حمل و دفن زباله.
‌ذ - کار مستمر با مواد شیمیایی که خطر بروز بیماریهای حاد و مزمن از راه تنفس، پوست یا بلع و یا احتمال آسیب از راه آتش سوزی، انفجار یا دیگر‌رویدادهای ناشی از خواص فیزیکی یا واکنش شیمیایی برای شاغل ممکن است.
‌ر - کار با پرتوهای یونساز و غیر یونساز و کارهایی که موجبات ابتلا به بیماریهای حاصل از اشعه را فراهم می‌آورد (‌در صورت عدم استفاده از‌مزایای قانون حفاظت در برابر اشعه).
‌ز - کار با انواع مواد منفجره، حمل و نگهداری مواد منفجره و عملیات مربوط به انفجار یا خنثی سازی آنها.
‌ژ - کار با مواد سریع الاحتراق و سریع الاشتعال.
س - کار مستمر در مشاغلی که انعکاس نور مرئی باعث خیرگی و به تبع آن ایجاد ضایعات در شبکیه چشم می‌شود.
ش - حمل اشیای سنگین.
ص - کار با گرد و غبارهای صنعتی از قبیل آزبست، فتولیک سنگ پاش.
ض - کار در معادن اعم از تحت الارضی و سطح الارضی که ایجاب می‌کند کارکنان در تونلها و راهروهای سرپوشیده و ترانشه‌ها اشتغال داشته‌باشند.
ط - کار در مشاغل مختلف درمانی زیان آور در بیمارستان و پارکلینیک.
ظ - کار مداوم بر روی خطوط و پستهای انتقال برق با فشار شصت و سه کیلو ولت و بالاتر، کار با دستگاههای برق فشار قوی (400 سیکل) یا‌فعالیت مستمر در محدوده‌هایی که در آن شدت میدانهای الکتریکی و مغناطیسی بیشتر از حد مجاز باشد.
ع - شاغلانی که به طور مستمر در معرض خطرات جسمی و روحی شدید قرار دارند.
‌ماده 6- در ستاد کل شورایی به نام شورای نظارت جهت حسن اجرای مقررات این آیین‌نامه با وظایف زیر تشکیل می‌شود:
‌الف ـ تطبیق مشاغل سخت و زیان آور و درجات آنها پس از پیشنهاد هر یک از" کارگروه های" موضوع ماده (8) و در چارچوب عوامل ذکر شده در‌این آیین‌نامه.
ب ـ تعیین نهایی حد مجاز و استانداردهای عوامل مربوط به مشاغل سخت و زیان آور مطابق معیارهای عمومی داخلی و بین‌المللی.
پ ـ هماهنگ نمودن مشاغل سخت و زیان آور در کلیه دستگاههای ذی ربط.
ت ـ پیشنهاد هرگونه تغییر در مواد این آیین‌نامه به وزارت دفاع برای ارایه به هیأت دولت.
ث ـ رسیدگی به گزارشهای " کارگروه های" موضوع ماده (8) این آیین‌نامه.
ج ـ اتخاذ تصمیم در سایر مواردی که رییس شورای نظارت طرح آنها را در شورا لازم تشخیص دهد.
‌ماده 7- شورای نظارت از اعضای زیر تشکیل می‌شود:
‌الف ـ رییس ستاد کل یا جانشین وی (‌رییس شورا).
ب ـ رییس ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا جانشین وی.
پ ـ رییس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران یا جانشین وی.
ت ـ وزیر دفاع یا جانشین وی.
ث ـ معاون رییس جمهور و رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور یا یکی از معاونان وی.
ج ـ فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران یا جانشین وی.
چ ـ یک نفر متخصص طب کار (‌بدون حق رأی) به انتخاب وزیر دفاع.
ح ـ نماینده وزیر کار و امور اجتماعی .
خ ـ نماینده وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ترجیحا" متخصص در طب کار.
‌د ـ معاون نیروی انسانی ستاد کل (‌دبیر شورا).
‌تبصره 1 ـ شورای نظارت هر دو ماه یکبار در ستاد کل تشکیل می‌شود و در صورت نیاز جلسات فوق‌العاده بنا به دعوت رییس شورا یا پیشنهاد "‌کارگروه های" فنی به ریـاست رییس شـورا تشکیـل می‌شود.
‌تبصره 2- جلسات شورا با حضور دو سوم اعضا رسمیت می‌یابد.
‌ماده 8- به منظور اجرای مقررات این آیین‌نامه "‌کارگروهی" به عنوان " کارگروه" اجرایی در هر یک از سازمانهای نیروهای مسلح با وظایف زیر‌تشکیل می‌شود:
‌الف ـ تعیین و تطبیق حد مجاز استاندارد هر یک از عوامل زیان آور شیمیایی و فیزیکی و بیولوژیکی که در این آیین‌نامه نام برده شده است، مطابق با‌معیارهای عمومی داخلی و بین‌المللی و اعلام به شورای نظارت.
ب ـ تعیین و تطبیق مشاغل سخت و زیان آور و درجات آنها با مواد این آیین‌نامه و ارایه آن به شورای نظارت.
پ ـ بررسی مشاغلی که از طرف نیروها، یگانها و قسمتها به عنوان مشاغل سخت و زیان آور پیشنهاد می‌شود، جهت اعلام نتیجه به شورای‌نظارت.
ت ـ تأیید اشتغال عملی کارکنان در مشاغل سخت و زیان آور.
‌تبصره ـ ‌دستورالعمل اجرایی این ماده ظرف دو ماه پس از تصویب این آیین‌نامه توسط ستاد کل با همکاری وزارت دفاع تهیه و ابلاغ خواهد شد.
‌ماده 9- "‌کارگروه" اجرایی از اعضای زیر تشکیل می‌شود:
‌الف ـ معاون اداری و نیروی انسانی یا رییس آجودانی یا کارگزینی نیرو یا سازمان مربوط (‌رییس "‌کارگروه").
ب ـ پزشک متخصص طب کار یا پزشک بهداری نیرو یا سازمان مربوط.
پ ـ رییس ایمنی و بهداشت کار نیرو یا سازمان مربوط.
ت ـ نماینده طرح و برنامه نیرو یا سازمان مربوط.
‌تبصره ـ جلسه با حضور تمامی اعضا رسمیت می‌یابد.
‌ماده 10- مدت سنوات ارفاقی به هر یک از شاغلان مشاغل سخت و زیان آور موضوع این آیین‌نامه با توجه به انجام وظایف و درجات مختلف‌به شرح زیر تعیین می‌شود:
‌الف ـ انجام وظیفه در مشاغل درجه یک به ازای هر یک سال خدمت یک ماه.
ب ـ انجام وظیفه در مشاغل درجه دو به ازای هر یک سال خدمت دو ماه.
پ ـ انجام وظیفه در مشاغل درجه سه به ازای هر یک سال خدمت سه ماه.
‌ماده 11- کسور بازنشستگی در سنوات ارفاقی بابت سهم دستگاه و سهم مستخدم بر حسب مدت سنوات ارفاقی توسط دستگاه با رعایت سایر‌قوانین و مقررات مربوط محاسبه و به حساب صندوق بازنشستگی مربوط واریز می‌شود.
‌ماده 12- دستگاههای مشمول این آیین‌نامه مکلفند قبل از ارجاع کارهای سخت و زیان آور به کارکنانی که به این گونه مشاغل گمارده می‌شود‌نسبت به آنها از لحاظ قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با نوع کارهای ارجاعی به آنان آزمایشهای پزشکی لازم را برابر روش جاری به عمل آورند.
‌تبصره ـ به کارگیری افراد زیر هجده (18) سال، در مشاغل سخت و زیان آور ممنوع است.
‌ماده 13- مشمولان قانون تأمین اجتماعی تابع قوانین و مقررات مربوط به خود هستند.
‌ماده 14 - کلیه مشاغل سخت و زیان آور واحدهای صنعتی و تحقیقاتی وزارت دفاع که تا تاریخ تصویب این آیین‌نامه در اجرای تصویبنامه‌شماره .1123ت422‌هـ مورخ 1372.1.21 هیأت وزیران در شورای نظارت مربوط مصوب شده است معتبر و جاری است، همچنین گروه پرستاری‌نیروهای مسلح کماکان مشمول جدول پیوست تصویبنامه یاد شده خواهند بود.
‌حسن حبیبی - ‌معاون اول رییس جمهور