قانون برنامه هفت ساله دوم عمرانی کشور

‌قانون برنامه هفت‌ساله دوم عمرانی کشور ‌مصوب 8 اسفند ماه 1334 ‌ماده 1 - به منظور افزایش تولید و بهبود و تکثیر صادرات و تهیه مایحتاج مردم در داخله کشور و ترقی کشاورزی و صنایع و اکتشاف و بهره‌برداری‌از معادن و ثروتهای زیر زمینی و اصلاح و تکمیل وسایل ارتباط و اصلاح امور بهداشت عمومی و انجام هر نوع عملیاتی برای عمران کشور و بالا بردن‌سطح فرهنگ و زندگی افراد و بهبود وضع معیشت عمومی دولت مکلف است ضمن انجام برنامه‌هایی که به موجب قانون برنامه مصوب 26 بهمن ماه1327 و تصمیم قانونی کمیسیون برنامه مجلس شورای ملی مصوب 23 بهمن ماه 1333 در دست اجرا است (‌و در اول مهر ماه 1334 مانده اعتبار آنها‌بالغ بر 17200 میلیون ریال بوده است) عملیات موضوع ماده 2 را که جمع اعتبار آن 52800 میلیون ریال تعیین گردیده از تاریخ تصویب این قانون تا‌آخر شهریور ماه 1341 به انجام رسانیده و یا به مرحله اجرا در آورد.
‌مجموع عملیات در دست اجرا و عملیات پیش‌بینی شده در این قانون برنامه هفت‌ساله دوم عمرانی کشور را تشکیل می‌دهد.
‌تبصره 1 - در اجرای برنامه‌های حتی‌المقدور کارهای تولیدی از قبیل راهسازی تکمیل راه‌آهن - بنادر - آبیاری و کشاورزی و دفع آفات نباتی -‌ساختمان سدها ایجاد کارخانجات - تهیه وسایل بهره‌برداری از معادن باید بر کارهای غیر تولیدی مقدم بوده و یا به موازات یکدیگر انجام گیرد.
‌تبصره 2 - دولت مکلف است در مدت سه ماه حساب عملیات برنامه هفت‌ساله اول را از تاریخ شروع تا اول مهر 1334 تنظیم و به کمیسیون‌مشترک برنامه مجلسین تقدیم نماید.
‌ماده 2 - برای اجرای برنامه هفت‌ساله دوم عمرانی کشور علاوه بر مبالغ مشروحه زیر که برای برنامه‌های در دست اجرا تصویب و تقسیم شده‌است:
‌کشاورزی و آبیاری 6260 میلیون ریال ‌ارتباطات و مخابرات 5367 میلیون ریال ‌صنایع و معادن 2759 میلیون ریال ‌امور اجتماعی 2814 میلیون ریال ‌جمع 17200 میلیون ریال ‌وجوهی در هر یک از رشته‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی به قرار ذیل اختصاص داده می‌شود:
فصل اول - کشاورزی و آبیاری ‌قسمت اول - برنامه‌هایی که عوامل آن مشخص است:
‌بند 1 مطالعات آبیاری و سدسازی 228 میلیون ریال ‌بند 2 تعلیمات کشاورزی و آبیاری 266 میلیون ریال ‌بند 3 زراعت و اصلاح نباتات 553 میلیون ریال ‌بند 4 امور دام 976 میلیون ریال ‌بند 5 دفع آفات نباتی 915 میلیون ریال ‌بند 6 جنگلها 1098 میلیون ریال ‌بند 7 عمران دهات و اراضی بائر 565 میلیون ریال ‌بند 8 ترویج کشاورزی 362 میلیون ریال ‌بند 9 ماشینهای کشاورزی 459 میلیون ریال ‌بند 10 هواشناسی 94 میلیون ریال ‌بند 11 اقتصاد روستایی و مهندسی زراعی 124 میلیون ریال ‌بند 12 سیلو 265 میلیون ریال ‌بند 13 صنایع کشاورزی 145 میلیون ریال ‌بند 14 آبیاری و سدسازی 2408 میلیون ریال ‌بند 15 وام برای امور قنایی و چاههای عمیق 1000 میلیون ریال ‌جمع 9458 میلیون ریال ‌قسمت ب - پیش بینی اعتبار برای برنامه‌هایی که ‌عوامل آن بعداً مشخص خواهد شد. بالاخص ‌تأسیس کارخانجات کود شیمیایی 2500 میلیون ریال ‌جمع فصل اول 11958 میلیون ریال فصل دوم - ارتباطات و مخابرات ‌قسمت الف - برنامه‌هایی که عوامل آن مشخص است:
‌بند 1 راههای شوسه و آسفالته 7960 میلیون ریال ‌بند 2 راه‌آهن 4125 میلیون ریال ‌بند 3 فرودگاهها 1085 میلیون ریال ‌بند 4 بنادر 2392 میلیون ریال ‌بند 5 مخابرات 1451 میلیون ریال ‌بند 6 نقشه‌برداری 441 میلیون ریال ‌جمع فصل دوم 17454 میلیون ریال فصل سوم - صنایع و معادن ‌قسمت الف - برنامه‌هایی که عوامل آن مشخص است:
‌بند 1 صنعت نساجی 558 میلیون ریال ‌بند 2 صنعت قند 1715 میلیون ریال ‌بند 3 صنعت سیمان 1030 میلیون ریال ‌بند 4 معادن 240 میلیون ریال ‌بند 5 صنعت ذوب مس 80 میلیون ریال ‌بند 6 ذوب‌آهن 2000 میلیون ریال ‌بند 7 صنعت مواد نسوز 40 میلیون ریال ‌بند 8 شیلات 36 میلیون ریال ‌بند 9 آزمایشگاهها 45 میلیون ریال ‌بند 10 مراکز حرفه‌ای 45 میلیون ریال ‌بند 11 شهرهای صنعتی 75 میلیون ریال ‌بند 12 اعتبار صنعتی 937 میلیون ریال ‌جمع 6801 میلیون ریال ‌قسمت ب - پیش‌بینی اعتبار برای برنامه‌هایی که عوامل ‌آن بعداً مشخص خواهد شد 1000 میلیون ریال ‌جمع فصل سوم 7801 میلیون ریال فصل چهارم - امور اجتماعی ‌قسمت الف - برنامه‌هایی که عوامل آن مشخص است:
‌بند 1 بهداشت عمومی 5824 میلیون ریال ‌بند 2 فرهنگ 2070 میلیون ریال ‌بند 3 برق شهرستانها 1500 میلیون ریال ‌بند 4 مراکز برق آبی و بخاری و گازی 978 میلیون ریال ‌بند 5 عملیات اجتماعی در شهرستانها و ساختمان ‌زندان در شهرهای مهم 4390 میلیون ریال ‌بند 6 آمار و سرشماری نفوس 200 میلیون ریال ‌بند 7 کمک به شرکت‌های تعاونی و تولید ‌و صندوقهای روستای 400 میلیون ریال ‌بند 8 کمک به سازمانهای کارگری 225 میلیون ریال ‌جمع فصل چهارم 15587 میلیون ریال ‌جمع فصول چهارگانه 52800 میلیون ریال ‌تبصره - در مورد برق شهرها و عملیات اجتماعی و شهرسازی از قبیل تأمین آب مشروب - احداث کشتارگاه - غسالخانه - توسعه معابر - آسفالت‌خیابانها - رختشوی‌خانه - حمام و مستراح عمومی - سیل‌بند - خشک کردن باطلاقها اگر عمل توسط شهرداری یا مشارکت شهرداری با مردم انجام‌شود سازمان برنامه نصف مخارج لازم را بلاعوض در اختیار شهرداری قرار خواهد داد و در صورتی که عملیات مزبور توسط مردم بدون مشارکت‌شهرداری انجام شود سازمان برنامه نصف مخارج را با بهره حداکثر شش درصد سال برای مدتی که از هشت سال تجاوز نکند وام خواهد داد.
‌مخارجی که قبل از اجرای این قانون از طرف شهرداریها به عمل آمده و جزء کارهای عمرانی و عملیات شهرسازی فوق ناتمام است در صورتی که‌صحیحاً انجام شده باشد سازمان برنامه برآورد نموده و جزء سهم پنجاه درصد شهرداری آن محل محسوب می‌گردد.
‌شهرداریها می‌توانند سهم خود را به ترتیبی که برای خرید مصالح و لوازم یا پرداخت به مقاطعه‌کاران است به اقساط به حساب سازمان برنامه بپردازند‌مشروط بر این که سازمان برنامه نسبت به پرداخت اقساط اطمینان حاصل کند.
‌اگر شهرداری از پرداخت هر قسط از تعهدات خود استنکاف نماید سازمان برنامه حق خواهد داشت از انجام تعهداتی که در مقابل شهرداری به عهده‌گرفته خودداری کرده و کلیه وجوهی را که پرداخته است از شهرداری وصول کند.
‌شهرداری‌هایی که بخواهند از کمک سازمان برنامه به موجب این قانون استفاده کنند مکلفند برای تأمین سهمیه خود از هزینه عملیات شهری مذکور فوق‌قسمتی از عوائد خود را به تشخیص وزارت کشور و سازمان برنامه که به هر حال کمتر از بیست درصد کل عوائد سالانه آنها نخواهد بود به حساب‌سازمان برنامه بپردازند.
‌سازمان برنامه به هر شهری که درآمد شهرداری آن در سال کمتر از یک میلیون ریال است تا حداکثر پنج میلیون ریال برای مدت هفت سال بدون بهره وام‌خواهد داد مشروط بر این که وام صرفاً به مصرف تهیه برق و آب مشروب با یکی از آنها برسد.
‌در تمام موارد فوق عمل طبق نقشه و نظارت سازمان برنامه انجام خواهد شد و در مورد عملیات انتفاعی مانند آب و برق و غیره بهای فروش به منظور‌جلوگیری از اجحاف به مصرف‌کنندگان با موافقت سازمان برنامه تعیین خواهد گردید.
‌مقصود از شهر حوزه‌ای است که طبق گواهی وزارت کشور دارای شهرداری قانونی می‌باشد.
‌ماده 3 - وجوه مذکور در قسمتهای الف ماده 2 به طریق ذیل بین سنوات هفتگانه تقسیم خواهد شد:
نیمه آخر سال 1334 سال 1335 سال 1336 میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال -------------------------------------------------------------------------- فصل - کشاورزی و آبیاری ‌بند 1 مطالعات آبیاری و سدسازی - 28 33 ‌بند 2 تعلیمات کشاورزی و آبیاری - 43 64 ‌بند 3 زراعت و اصلاح نباتات - 115 124 ‌بند 4 امور دام - 66 157 ‌بند 5 دفع آفات نباتی - 5 186 ‌بند 6 جنگلها - 110 160 ‌بند 7 عمران دهات و اراضی بائر - 30 127 ‌بند 8 ترویج کشاورزی - - 50 ‌بند 9 ماشینهای کشاورزی - - 185 ‌بند 10 هواشناسی - 8 11 ‌بند 11 اقتصاد روستایی و مهندسی زراعی- - 24 ‌بند 12 سیلو - 80 105 ‌بند 13 صنایع کشاورزی - 41 67 ‌بند 14 آبیاری و سدسازی - 434 600 ‌بند 15 وام برای امور قنایی و چاههای عمیق - 100 250 --------------------------------------------------------------- ‌جمع - 1060 2143 فصل دوم - ارتباطات و مخابرات --------------------------------------------------------------- ‌بند 1 راههای شوسه و آسفالته 200 300 2000 ‌بند 2 راه‌آهن 500 900 1200 ‌بند 3 فرودگاهها - 200 320 ‌بند 4 بنادر 200 360 600 ‌بند 5 مخابرات - 200 300 ‌بند 6 نقشه‌برداری - 14 60 ‌جمع 900 1974 4480 -------------------------------------------------------------- نیمه اول ‌سال 1337 سال 1338 سال 1339 سال 1340 سال 1341 جمع ‌میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال -------------------------------------------------------------- 41 34 57 35 - 228 54 51 34 17 3 266 90 77 60 60 27 553 175 173 173 164 68 976 166 162 160 160 76 915 220 200 160 160 88 1098 135 112 82 59 20 565 70 70 70 70 32 362 183 84 4 3 - 459 22 25 28 - - 94 25 25 25 25 - 124 80 - - - - 265 37 - - - - 145 541 393 305 135 - 2408 250 200 100 100 - 1000 2089 1606 1258 988 314 9458 1500 1500 1000 1000 460 7960 1000 525 - - - 4125 320 245 - - - 1085 580 340 312 - - 2392 300 300 150 101 100 451 60 70 70 100 67 441 3760 2980 1532 1210 672 17454 -------------------------------------------------------------- نیمه آخر سال 1334 سال 1335 سال 1336 میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال -------------------------------------------------------------- فصل سوم - صنایع و معادن ‌بند 1 صنعت نساجی - 240 238 ‌بند 2 صنعت قند - 180 370 ‌بند 3 صنعت سیمان - 400 500 ‌بند 4 معاون - 84 124 ‌بند 5 صنعت ذوب مس - 30 40 ‌بند 6 ذوب آهن - 240 640 ‌بند 7 صنعت موارد نسوز - 15 15 ‌بند 8 شیلات - 10 16 ‌بند 9 آزمایشگاهها - 14 18 ‌بند 10 مراکز حرفه‌ای - 15 15 ‌بند 11 شهرهای صنعتی - 25 25 ‌بند 12 اعتبارات صنعتی - 300 400 ‌جمع - 1553 2401 فصل چهارم - امور اجتماعی ‌بند 1 بهداشت عمومی - 750 1013 ‌بند 2 فرهنگ - 370 500 ‌بند 3 برق شهرستانها - 160 270 ‌بند 4 مراکز برق آبی و بخاری و گازی - 13 173 ‌بند 5 عملیات اجتماعی در شهرستانها - 470 1010 ‌بند 6 آمار و سرشماری نفوس - - 100 ‌بند 7 کمک به شرکتهای تعاونی و تولیدی و صندوقهای روستایی - 80 100 ‌بند 8 کمک به سازمانهای کارگری - 70 90 ‌جمع - 1913 3256 -------------------------------------------------------------- نیمه اول ‌سال 1337 سال 1338 سال 1339 سال 1340 سال 1341 جمع ‌میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال -------------------------------------------------------------- 80 - - - - 558 540 440 185 - - 1715 130 - - - - 1030 32 - - - - 240 10 - - - - 80 800 320 - - - 2000 5 5 - - - 40 10 - - - - 36 13 - - - - 45 15 - - - - 45 25 - - - - 75 237 - - - - 937 -------------------------------------------------------------- 1897 765 185 - - 6801
-------------------------------------------------------------- نیمه اول ‌سال 1337 سال 1338 سال 1339 سال 1340 سال 1341 جمع ‌میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال میلیون ریال -------------------------------------------------------------- 1053 948 873 822 365 5824 400 350 250 150 50 2070 400 250 200 150 70 1500 400 160 120 80 32 978 100 - - - - 200 80 60 50 30 - 400 50 15 - - - 225 ------------------------------------------------------------- 3383 2583 2153 1632 667 15587
‌ماده 4 - سازمان برنامه مکلف است:
‌اول - برای اجرای عملیات موضوع بندهای مختلف قسمتهای الف ماده 2 برنامه‌های تفصیلی مربوط را با پیش‌بینی هزینه و کیفیت اجرا منتهی تا‌یک سال پس از تاریخ تصویب این قانون تهیه و برای تصویب به کمیسیون مشترک برنامه مجلسین پیشنهاد نماید.
‌دوم - برای اجرای برنامه‌های قسمت ب ماده 2 نوع عملیات را در هر یک از رشته‌های مختلف با توجه به احتیاجات روز موافقت دولت تعیین و‌برنامه تفصیلی مربوطه را که متضمن برآورد هزینه تقسیم‌بندی سنواتی و کیفیت اجرای آن خواهد بود برای تصویب به کمیسیون مشترک برنامه‌مجلسین پیشنهاد نماید.
‌ماده 5 - به سازمان برنامه اجازه داده می‌شود:
‌اول - هر گاه ضمن عمل تغییراتی را در تقسیم‌بندی سنواتی اعتبار یک بند ضروری بداند این تقسیم‌بندی را تا حدود بیست درصد اعتبار آن بند‌تغییر دهد تغییرات اضافه بر بیست درصد اعتبار مصوبه هر بند محتاج به تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین است.
‌دوم - هر گاه اعتبار هر بند از یک فصل کافی نبوده و یا زائد بر احتیاجات باشد اعتبار آن بند را تا میزان ده درصد افزایش یا کاهش بدهد مشروط بر‌این که این عمل در جمع اعتبار فصل مربوطه تغییری ندهد.
‌سوم - هر گاه اعتبار هر فصل کافی نبوده و یا زائد بر احتیاجات باشد اعتبار آن فصل را با تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین تا میزان ده‌درصد افزایش یا کاهش بدهد مشروط بر این که این عمل در جمع کل اعتبار فصول تغییری ندهد.
‌چهارم - در صورت وجود شرایط لازم و امکان اجرای اعتبار هر یک از فصول را با تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین تا میزان بیست‌درصد افزایش بدهد. در این صورت اعتبار اضافه شده بر جمع کل اعتبار برنامه افزوده می‌شود.
‌ماده 6 - صرفه‌جویی‌هایی که ممکن است پس از اجرای بعضی طرح‌های برنامه در اعتبارات پیش‌بینی شده حاصل شود به پیشنهاد سازمان برنامه و‌تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین در فصل مربوطه یا در فصول دیگر قابل مصرف خواهد بود.
‌در مورد عملیاتی که محتاج مطالعه است هر گاه پس از انجام مطالعات معلوم شود که عوامل اجرای قسمتی از آن مساعد نیست سازمان برنامه باید‌مراتب را با ذکر جهات و علل به کمیسیون مشترک برنامه مجلسین گزارش دهد و با تصویب کمیسیون مزبور اعتبارات مربوط به آن عملیات به عملیات‌دیگر همان فصل اختصاص دهد.
‌چنانچه به عللی خارج از اختیار سازمان برنامه مصرف وجوه برنامه طبق تقسیم‌بندی سنواتی که در برنامه‌های تفصیلی مصوب کمیسیون مشترک برنامه‌مجلسین تعیین شده مقدور نشود سازمان برنامه باید مراتب را در آخر سال به آن کمیسیون گزارش دهد و در این صورت اعتبارات مصرف نشده آن سال‌به پیشنهاد سازمان برنامه و تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین برای اجرای همان عملیات به سال یا سالهای بعد منتقل خواهد شد.
‌ماده 7 - سازمان برنامه باید سعی کند تا آنجایی که میسر است عملیات عمرانی بین استانها و شهرستانهای مختلف کشور با توجه به اوضاع و احوال‌محلی و استعداد و امکانات طبیعی تقسیم شود.
‌ماده 8 - اعتبار هزینه عملیات مندرج در این قانون از محل عوائد نفت خواهد بود.
‌جمع وجوهی که به عنوان مالیات بر درآمد به موجب قرارداد نفت مصوب 7 آبان ماه 1333 توسط وزارت دارایی وصول می‌شود و عوائدی که شرکت‌ملی نفت به عنوان پرداخت مشخص (‌دوازده و نیم درصد از قیمت اعلان شده) از شرکتهای بازرگانی دریافت می‌دارد به ترتیب زیر بین وزارت دارایی و‌شرکت ملی نفت و سازمان برنامه تقسیم خواهد شد:
‌در سالهای 1334 و 1335 و 1336:
‌الف - شرکت ملی نفت پس از تأمین هزینه‌های مجاز منظور در اساسنامه آن شرکت از محل عوائد پرداخت مشخص مازاد را در اختیار وزارت‌دارایی خواهد گذارد.
ب - وزارت دارایی مازاد فوق را به اضافه ده درصد کل درآمد نفت (‌اعم از مالیات بر درآمد و پرداخت مشخص) برای تأمین هزینه حفظ و اداره‌تأسیسات غیر انتفاعی موجود دولت از قبیل راه‌ها و تأسیسات بهداشتی و فرهنگی و امثال آن و همچنین تأسیساتی از این قبیل که در اثر اجرای برنامه‌ها‌ایجاد و تحویل دولت می‌شود به مصرف خواهد رساند.
ج - تتمه درآمد کل نفت (‌اعم از مالیات بر درآمد و پرداخت مشخص) برای انجام عملیات برنامه به سازمان برنامه پرداخت خواهد شد.
‌در سالهای بعد تا خاتمه دوره برنامه:
‌الف - هشتاد درصد کل درآمد نفت (‌اعم از مالیات بر درآمد و پرداخت مشخص) به سازمان برنامه پرداخت خواهد شد.
ب - از بیست درصد دیگر پس از تأمین هزینه‌های مجاز منظور در اساسنامه شرکت ملی نفت مازاد برای پرداخت هزینه حفظ و اداره تأسیسات غیر‌انتفاعی در اختیار وزارت دارایی قرار خواهد گرفت.
‌تبصره - تخصیص قسمتی از کل عوائد نفت به هزینه حفظ و اداره تأسیسات غیر انتفاعی دولت مشروط بر این است که کمیسیونی مرکب از وزیر‌دارایی و یکی از وزراء به تعیین هیأت دولت و مدیر عامل سازمان برنامه تأیید نماید که استفاده از قسمتی از عوائد نفت برای منظور فوق ضروری است.
‌کمیسیون فوق مکلف است پس از بررسی اقلام بودجه عمومی کشور و با توجه به اقداماتی که وزارت دارایی برای جبران کسر وجوه لازم جهت حفظ و‌اداره تأسیسات غیر انتفاعی می‌کند و با در نظر گرفتن صرفه‌جویی‌های ممکنه و ازدیاد درآمد دولت در اثر اجرای عملیات برنامه نظر خود را نسبت به‌قسمتی از عوائد نفت که باید به تأمین هزینه حفظ و اداره تأسیسات غیر انتفاعی تخصیص یابد بدهد.
‌چنانچه کمیسیون فوق تشخیص دهد که استفاده از درآمد نفت برای تأمین هزینه حفظ و اداره تأسیسات غیر انتفاعی تا حداکثر تعیین شده در فوق‌ضروری نیست تفاوت بین آنچه کمیسیون تعیین می‌کند و حداکثر فوق به سهم سازمان برنامه افزوده خواهد شد.
‌چنانچه از اول سال 1337 به بعد کمیسیون فوق تأیید نماید که مانده کل درآمد نفت پس از وضع سهمیه شرکت ملی نفت و هشتاد درصد سهمیه سازمان‌برنامه برای تأمین هزینه حفظ و اداره تأسیسات غیر انتفاعی کافی نیست می‌تواند تا حداکثر پنج درصد از کل عوائد نفت را از هشتاد درصد سهمیه‌سازمان برنامه کسر نموده و به منظور فوق تخصیص دهد.
‌تبصره 2 - در صورتی که کل درآمد نفت در سال 1335 از 144 میلیون دلار در هر یک از سالهای 36، 1337 از 188 میلیون دلار تجاوز نماید مازاد‌آن علاوه بر سهمی که در این قانون برای وزارت دارایی پیش‌بینی شده است جهت تأمین احتیاجات ضروری دولت در اختیار وزارت دارایی قرار خواهد‌گرفت.
‌دولت مکلف است اقداماتی به عمل آورد که کسر بودجه عمومی کشور از سال 1338 به بعد از مبالغی که از درآمد نفت برای تأمین هزینه حفظ و اداره‌تأسیسات غیر انتفاعی تخصیص داده می‌شود تجاوز نکند به طوری که با پرداخت این مبالغ بودجه عمومی کشور توازن داشته و کسری در آن مشاهده‌نشود.
‌تبصره 3 - برای این که در اثر تخصیص قسمتی از عوائد نفت به تأمین هزینه حفظ وارده تأسیسات غیر انتفاعی عملیات سازمان برنامه تقلیل نیابد‌دولت مجاز است کسری احتیاجات سازمان برنامه را در سالهای 1334 و 1335 و 1336 تا میزان 240 میلیون دلار از راه تحصیل اعتبارات از مؤسسات‌داخلی یا خارجی تأمین نمایند و به تدریجی که احتیاج پیدا می‌کند با تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین از این اعتبارات استفاده و اعتبارات‌مورد استفاده را از محل عوائد مصرحه در ماده هشت یا درآمدهای دیگر سازمان برنامه مستهلک نماید.
‌ماده 9 - سازمان برنامه دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و وظائف آن عبارت است از:
‌اول - تهیه برنامه تفصیلی و تقدیم آن از طریق دولت جهت تصویب به کمیسیون مشترک برنامه مجلسین.
‌دوم - تهیه نقشه و طرح‌ها و برآورد با توجه به ماده 10.
‌سوم - محول کردن امور به دستگاههای اجرایی طبق ماده 10.
‌سازمان برنامه باید توجه مخصوص به تهیه وسائل به کار افتادن سرمایه‌های خصوصی در کارهای تولیدی معمول دارد و همچنین در راه حفظ و تقویت‌صنایع کوچک و دستی و شهری و روستایی مساعی کافی مبذول دارد.
‌چهارم - تمرکز وجوهی که به اجرای برنامه‌ها تخصیص داده شده و پرداخت هزینه اجرای برنامه‌ها.
‌پنجم - نظارت در اجرای برنامه از لحاظ فنی و مالی مراقبت در هماهنگی و همکاری بین دستگاههای اجراکننده.
‌ششم - تنظیم گزارش عملیات هر سه ماه و تقدیم آن به دولت و به کمیسیون مشترک برنامه مجلسین و انتشار آن برای اطلاع عموم.
‌هفتم - تنظیم گزارش کامل عملیات سالانه با توضیح افزایشی که در اثر اجرای برنامه‌ها در امر تولید و درآمد ملی (‌تا حدی که تعیین این ارقام‌ممکن و میسر باشد) حاصل شده و اشکالاتی که در راه اجرای برنامه وجود داشته و همچنین حساب درآمد و هزینه و تقدیم آن به دولت و به کمیسیون‌مشترک برنامه مجلسین حداکثر تا آخر خرداد سال بعد و انتشار آن برای اطلاع عموم پس از تصویب حساب درآمد و هزینه از طرف دولت.
هیأت نظارت‌حساب درآمد و هزینه را مورد رسیدگی قرار داده و در صورتی که ایرادی بر آن وارد ندید برای تصویب تسلیم هیأت دولت خواهد نمود.
‌تبصره - حساب درآمد و هزینه سازمان از طرف دولت رسیدگی و تصویب گزارش دولت از طرف کمیسیون برنامه مجلسین به منزله مفاصای دوره‌عمل خواهد بود کمیسیون مشترک برنامه مجلسین حداکثر در ظرف 15 روز رسیدگی و نظر خواهد داد.
‌ماده 10 - عملیات برنامه از نظر اجرا بر چهار نوع است.
‌اول - عملیاتی که جزء امور عادی و جاری وزارتخانه‌ها و دستگاههای دولتی است از قبیل بهداشت عمومی - آموزش فنی و حرفه‌ای - دفع آفات‌نباتی - دامپروری و امثال آن.
نسبت به این قبیل عملیات باید به طریق زیر اقدام شود:
1 - برنامه عملیات با همکاری سازمان برنامه و دستگاه دولتی ذیربط تهیه می‌شود.
2 - طرح و نقشه اجرایی را دستگاههای دولتی با همکاری و موافقت سازمان برنامه تهیه می‌نمایند.
3 - اجرای عمل توسط دستگاههای دولتی با نظارت سازمان برنامه به عمل می‌آید.
‌دوم - عملیاتی که برای اجرای آن دستگاههایی در سازمانهای دولتی با مؤسسات عمومی وجود دارد ولی طرح و نقشه اجرایی آن به تشخیص‌سازمان برنامه باید توسط مهندسین مشاور تهیه شود از قبیل ساختمان راه و راه‌آهن - بنیاد و امثال آن نسبت به این قبیل عملیات باید به طریق زیر اقدام‌شود:
1 - برنامه عملیات با همکاری سازمان برنامه و دستگاههای دولتی یا مؤسسات عمومی تهیه می‌شود.
2 - طرح و نقشه اجرایی را مهندس مشاوری که سازمان برنامه انتخاب می‌کند با تماس با دستگاههای دولتی یا مؤسسات عمومی ذیربط و جلب‌نظر آنها تهیه و به تصویب سازمان برنامه می‌رساند.
3 - پیشنهاد انتخاب سازندگان و مقاطعه‌کاران توسط مهندس مشاور به عمل آمده و پس از تصویب سازمان برنامه قرارداد انجام کار با موافقت‌سازمان برنامه تهیه و به امضای دستگاه دولتی یا مؤسسه عمومی ذیربط منعقد می‌شود.
4 - نظارت در اجرای عملیات توسط مهندس مشاور به نمایندگی سازمان برنامه به عمل می‌آید.
‌در صورتی که دستگاههای دولتی برای تهیه طرح و نقشه عملیات مربوط به خود مجهز باشند می‌توانند تهیه طرح و نقشه آن قسمت از عملیات فوق را‌که برای آن مجهز هستند با موافقت سازمان برنامه عهده‌دار شده و آنها را با نظارت سازمان برنامه به موقع اجرا بگذارند.
‌در موارد فوق هر گاه بین سازمان برنامه و دستگاههای دولتی ذیربط اختلاف نظری به وجود آید رفع اختلاف به تشخیص هیأت دولت به عمل خواهد‌آمد.
‌سوم - عملیاتی که برای اجرای آن در سازمانهای دولتی دستگاههایی وجود ندارد و طرح و نقشه اجرایی آن به تشخیص سازمان برنامه باید توسط‌مهندسین مشاور تهیه شود از قبیل ساختمان کارخانه ذوب آهن - کارخانه سیمان - کارخانه کود شیمیایی - سدهای بزرگ و امثال آن - نسبت به این‌قبیل عملیات باید به طریق زیر اقدام شود:
1 - برنامه عملیات توسط سازمان برنامه تهیه می‌شود.
2 - طرح و نقشه اجرایی را مهندس مشاور منتخب سازمان برنامه تهیه و به تصویب سازمان برنامه می‌رساند.
3 - پیشنهاد انتخاب سازندگان و مقاطعه‌کاران توسط مهندس مشاور به عمل آمده و قرارداد انجام کار را سازمان برنامه منعقد می‌نماید و نظارت در‌اجرای عملیات توسط مهندس مشاور به نمایندگی سازمان برنامه به عمل می‌آید.
‌برای اداره این قبیل تأسیسات طبق ماده 19 دستگاه یا دستگاههای مناسبی به وجود خواهد آمد و چنانچه این دستگاهها قبل از ایجاد تأسیسات به‌وجود آمدند در تهیه طرح و نقشه اجرایی و انعقاد قرارداد اجرای عملیات طبق بند دوم این ماده دخالت خواهند نمود.
‌چهارم - عملیاتی که به تشخیص سازمان برنامه به وسیله افراد و مؤسسات خصوصی اجرا می‌شود.
‌در این قبیل امور سازمان برنامه از طریق طرحها - راهنمایی‌ها - کمکهای فنی - مشارکت - اعطای اعتبار یا تحصیل آن از منابع داخلی و خارجی (‌با‌تضمین یا بدون تضمین سازمان) موجبات تشویق و به کار انداختن سرمایه‌های خصوصی را فراهم خواهد ساخت.
‌برای انجام وظایف فوق سازمان برنامه می‌تواند به تشکیل بانک یا دستگاهی نظیر آن که سرمایه آن تماماً متعلق به خود سازمان خواهد بود مبادرت‌نماید اساسنامه بانک یا دستگاه مزبور را سازمان برنامه به تصویب هیأت وزیران خواهد رسانید.
‌تبصره 1 - در صورت بروز اختلاف بین دستگاههای اجراکننده با مقاطعه‌کاران و فروشندگان هر اقدامی که برای حل اختلاف یا ارجاع به محاکم‌صالحه انجام گیرد باید با موافقت و نظر سازمان برنامه باشد.
‌تبصره 2 - پرداخت هزینه عملیات برنامه طبق آیین‌نامه‌ای که بنا به پیشنهاد مدیر عامل سازمان برنامه به تصویب شورای عالی و هیأت نظارت‌می‌رسد انجام خواهد گرفت.
‌ماده 11 - سازمان برنامه دارای ارکان زیر است:
‌الف - مدیر عامل.
ب - شورای عالی.
ج - هیأت نظارت.
‌الف - مدیر عامل :
‌مدیر عامل بر حسب پیشنهاد دولت به موجب فرمان همایونی برای سه سال منصوب می‌شود و پس از پایان دوره مزبور ممکن است مجدداً به همان‌سمت منصوب گردد و در صورت فوت یا استعفا یا احراز عدم صلاحیت مدیر عامل جانشین او به ترتیب مذکور تعیین خواهد شد.
‌مدیر عامل موظفاً انجام خدمت نموده و جز انجام این وظیفه حق ندارد هیچ نوع شغل آزاد یا شغل موظف دولتی و اجتماعی داشته باشد و همچنین‌حق ندارد در هیچ شرکت یا مؤسسه یا تجارتخانه یا با هر شخصی که طرف معامله با سازمان باشد مستقیم یا غیر مستقیم سهیم و شریک شود.
‌مدیر عامل بر ادارات تابعه سازمان برنامه ریاست داشته و وظایف او به قرار زیر است:
1 - تهیه بودجه اداری و تعیین تشکیلات سازمان و تغییر آن با تصویب شورای عالی و استخدام و عزل و نصب و ترفیع و تنزل پایه کارمندان طبق‌آیین‌نامه استخدامی و همچنین تعقیب کارکنان مختلف.
2 - امضای اسناد و اوراق بهادار و نامه‌ها و انعقاد قراردادها.
3 - انجام تکالیفی که در تهیه برنامه‌ها و طرح‌ها و نقشه‌های اجرایی و تمرکز وجوه برنامه و پرداخت هزینه‌های عملیات اجرایی و کمک به‌مؤسسات خصوصی بر عهده سازمان برنامه است.
4 - تهیه آیین‌نامه‌ها و مقررات اجرایی و نظارت‌های فنی و مالی در اجرای برنامه‌ها.
5 - تنظیم گزارش عملیات هر سه ماه و گزارش کامل عملیات و حساب درآمد و هزینه سالانه طبق ماده 9.
6 - نمایندگی سازمان برنامه در مقابل هیأت دولت و وزارتخانه‌ها و کمیسیون مشترک برنامه مجلسین و محاکم (‌با حق توکیل) و اشخاص و‌مؤسسات خصوصی .
‌مدیر عامل به طور کلی مسئول حسن اجرای وظایفی است که به عهده سازمان برنامه قرار داده شده و از این نظر در مقابل هیأت دولت مسئول است.
‌مدیر عامل می‌تواند آن قسمت از اختیارات اداری و فنی و مالی خود را که لازم بداند به هر یک از معاونین یا مشاورین ایرانی یا رؤسای ادارات تفویض‌نماید.
ب - شورای عالی:
‌شورای عالی مرکب از هفت نفر عضو خواهد بود که از اشخاص صالح و مجرب و ذینفع که برای تمام مدت برنامه بر حسب پیشنهاد دولت به موجب‌فرمان همایونی منصوب می‌شوند.
در صورت فوت یا استعفاء یا احراز عدم صلاحیت هر یک از اعضای شورای عالی جانشین او به همان ترتیب‌منصوب خواهد شد.
‌اعضای شورای عالی موظفاً انجام خدمت نموده و حق ندارند در هیچ شرکت یا مؤسسه یا تجارتخانه یا با هر شخص که طرف معامله سازمان برنامه‌باشد مستقیم یا غیر مستقیم سهیم یا شریک باشند و همچنین حق ندارند هیچ نوع شغل آزاد یا شغل موظف دولتی و اجتماعی داشته باشند و حق‌عضویت در هیأت مدیره هیچ یک از شرکت‌های دولتی را ندارند مگر به مأموریت سازمان برنامه آن هم غیر موظف.
‌جلسات شورای عالی با حضور لااقل پنج نفر از اعضاء رسمیت خواهد یافت و نسبت به موضوعات مطروحه رأی چهار نفر معتبر خواهد بود.
‌شورای عالی عهده‌دار تصویب نقشه‌ها و طرح‌ها و برآورده‌ها و مقررات اجرایی برنامه در حدود برنامه‌های تفصیلی که به تصویب کمیسیون مشترک‌برنامه مجلسین رسیده باشد و نیز عهده‌دار تصویب آیین‌نامه‌ها و قراردادها و به طور کلی مأمور مراقبت در حسن انجام کلیه وظائفی است که به عهده‌سازمان برنامه قرار داده شده است.
ج - هیأت نظارت:
‌هیأت نظارت مرکب از شش نفر عضو خواهد بود که سه نفر از آنان را مجلس سنا از میان فهرست نه نفری و سه نفر دیگر را مجلس شورای ملی از میان‌فهرست نه نفری دیگر که از طرف دولت پیشنهاد می‌گردد به طریقی که قانون برای انتخاب مستشاران دیوان محاسبات مقرر داشته برای مدت دو سال‌انتخاب می‌نماید در صورت فوت یا استعفا یا احراز عدم صلاحیت هر یک از اعضای هیأت نظارت جانشین او به همان ترتیب و برای هر نفر از میان‌فهرست سه نفری که دولت به مجلسین پیشنهاد می‌کند انتخاب خواهد شد.
‌اعضای هیأت نظارت موظفاً انجام خدمت نموده و حق ندارند در هیچ شرکت یا مؤسسه یا تجارتخانه یا با هر شخص که طرف معامله سازمان برنامه‌باشد مستقیم یا غیر مستقیم سهیم و شریک باشند و همچنین حق ندارند هیچ نوع شغل آزاد و یا شغل موظف دولتی و اجتماعی داشته باشند و حق‌عضویت در هیأت مدیره هیچ یک از شرکت‌های دولتی را ندارند مگر به مأموریت سازمان برنامه آن هم غیر موظف.
‌جلسات هیأت نظارت با حضور لااقل چهار نفر از اعضاء رسمیت خواهد یافت و نسبت به موضوعات مطروحه رأی اکثریت عده حاضر معتبر خواهد‌بود.
‌وظایف هیأت نظارت به قرار زیر است:
1 - نظارت در مخارج برنامه از جهت تشخیص مطابقت آنها با قانون و طرحها و برآوردها و مصوبات کمیسیون مشترک برنامه مجلسین و شورای‌عالی و آیین‌نامه‌های سازمان برنامه.
2 - اظهار نظر در آیین‌نامه‌ها و مقرراتی که باید به تصویب برسد از جهت مطابقت با قوانین و مقررات. مدیر عامل موضوعی را که باید در آن اظهار‌نظر شود به اطلاع هیأت نظارت خواهد رساند تا در عرض یک هفته و در مورد لزوم با تمدید مهلت برای یک هفته دیگر نظر خود را بدهد و اگر رأس‌مهلت هیأت نظر خود را نداد دلیل بر موافقت خواهد بود و در این مورد مدیر عامل سازمان برنامه مکلف است مراتب را به کمیسیون مشترک برنامه‌مجلسین گزارش دهد.
3 - هیأت نظارت حق مراجعه مستقیم به هیأت دولت و کمیسیون مشترک برنامه مجلسین دارد و مکلف است در اموری که از طرف هیأت دولت و‌کمیسیون مشترک برنامه مجلسین مراجعه می‌شود رسیدگی نموده و نتیجه تحقیقات خود را مستقیماً گزارش دهد.
4 - هر گاه هیأت نظارت تصمیم یا اقدامی را مخالف مقررات و مصوبات تشخیص دهد موظف است نظر خود را به مدیر عامل اطلاع دهد و در‌صورتی که مدیر عامل ترتیب اثر ندهد مراتب را به دولت و کمیسیون مشترک برنامه مجلسین گزارش خواهد داد. همچنین در صورت وقوع تخلف یا‌جرم مراتب را با ذکر دلیل به مدیر عامل اعلام خواهد نمود تا ترتیب رسیدگی و تعقیب از طرف مدیر عامل داده شود.
‌ماده 12 - مسئول سازمان برنامه در مقابل مجلسین دولت می‌باشد.
‌ماده 13 - به منظور حداکثر سرعت در کار و صرفه‌جویی در خرج تحصیل بهترین نتیجه از اجرای برنامه‌ها سازمان برنامه از لحاظ مالی و ارزی و‌محاسباتی و معاملات و طرز عقد قراردادها تابع آیین‌نامه‌ها و مقررات خاصی خواهد بود که پس از کسب نظر هیأت نظارت و تحصیل موافقت شورای‌عالی و تصویب هیأت وزیران و کمیسیون مشترک برنامه مجلسین به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
‌ماده 14 - دستگاههای اجرایی و ادارات و بنگاهها و شرکتهای دولتی مکلفند وظایفی را که در اجرای برنامه به عهده آنها قرار داده می‌شود طبق‌شرایط و دستور سازمان برنامه اجرا نمایند. در صورت تخلف از شرایط یا تأخیر و مسامحه در کار سازمان برنامه مراتب را به هیأت دولت گزارش خواهد‌داد و هیأت دولت مکلف است در مدت پانزده روز از تاریخ دریافت گزارش سازمان برنامه اقدامات مقتضی به عمل آورد به نحوی که موضوع ایراد و‌شکایت مرتفع گردد.
‌وزارتخانه‌ها و دستگاههای دولتی مکلفند کلیه اوراق و اسناد خرج و دفاتر مربوط به اجرای برنامه‌ها را در اختیار سازمان برنامه بگذارند و وسائل نظارت‌و رسیدگی دقیق سازمان را از هر حیث فراهم کنند.
‌ماده 15 - کارخانه‌ها - ماشین‌ها - قطعات یدکی و منفصله که برای اجرای برنامه‌ها از خارج وارد می‌شود از پرداخت حقوق گمرکی و عوارض راه و‌شهرداری معاف است.
‌سازمان برنامه مجاز است بدون رعایت سهمیه و طبقه‌بندی اجناس احتیاجات برنامه‌ها را از خارج وارد کند.
‌ماده 16 - هر گاه برای اجرای عملیات عمرانی و نیازمندیهای عمومی احتیاج به خرید اراضی (‌اعم از دائر و بائر) و ابنیه و تأسیسات پیدا شود به‌طریق زیر عمل خواهد شد:
‌الف - تشخیص این که عملیات مورد نظر عمرانی و جزو نیازمندیهای عمومی است (‌مگر در مواردی که قانون مشخص نموده یا خواهد نمود) و‌حدود اراضی مورد خرید و قیمت به وسیله هیأتی مرکب از دادستان کل - وزیر کشور - مدیر کل ثبت و یا نمایندگان آنها بر مبنای نظر کارشناسان فنی به‌عمل خواهد آمد و رأی هیأت قطعی است.
‌کارشناسان فنی سه نفر خواهند بود که یک نفر از طرف هیأت فوق و نفر دوم از طرف مالک اراضی و ابنیه و تأسیسات و نفر سوم به رأی دو نفر‌کارشناس مزبور انتخاب خواهد شد چنانچه بین دو نفر کارشناس اول در انتخاب کارشناس نفر سوم تراضی حاصل نشود به رأی دادستان کل انتخاب‌خواهد شد.
ب - بهای اراضی و ابنیه و تأسیسات مورد خرید اهم از این که متعلق به دولت یا اشخاص باشد به طریق زیر تعیین خواهد شد:
1 - ملاک تعیین قیمت بهای عادله اراضی و ابنیه و تأسیسات مشابه واقع در حوزه عملیات در سال قبل از اعلام شروع عملیات و بدون در نظر‌گرفتن منظور از خرید و تأثیر اجرای عملیات عمرانی در قیمت‌ها خواهد بود.
2 - در مورد خرید اراضی و ابنیه و تأسیسات غیر دولتی پنج درصد علاوه بر قیمت عادله به مالک پرداخت خواهد شد هر گاه مالک در محل ساکن‌باشد علاوه بر پنج درصد فوق ده درصد دیگر به قیمت عادله افزوده خواهد شد و هر گاه ممر اعاشه او منحصر به درآمد آن ملک باشد پانزده درصد‌قیمت عادله نیز از این بابت به او پرداخت خواهد گردید.
‌تبصره - در مورد املاک مزروعی علاوه بر قیمت ملک که به مالک پرداخت می‌شود پانزده درصد آن بین زارعین و خوش‌نشینان محل که از آنجا کوچ‌می‌نمایند به وسیله شورای محلی تقسیم خواهد شد.
3 - در صورتی که تاریخ تصرف با تاریخ اعلام خرید ملک پیش از یک سال فاصله داشته باشد نسبت به هر سال فاصله پنج درصد به قیمت عادله‌افزوده خواهد شد مشروط بر این که جمعاً از قیمت عادله روز تجاوز ننماید. فاصله کمتر از شش ماه تمام به حساب نخواهد آمد و فاصله‌ای که شش ماه‌تمام یا بیش از آن در حکم یک سال خواهد بود.
‌تاریخ تصرف با تاریخ اعلام خرید در هر حال نباید بیش از سه سال فاصله داشته باشد.
ج - تصرف اراضی و ابنیه و تأسیسات قبل از پرداخت تمام قیمت مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده و نسبت به املاک موقوفه‌ای که فروش آنها‌مجاز نیست به طریق اجاره طویل‌المدت استفاده خواهد شد.
‌د - در صورتی مالک به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد دادستان محل از طرف او سند انتقال ملک مورد نظر را پس از تودیع تمام قیمت در‌صندوق ثبت امضاء و در مدت سه ماه به تخلیه قطعی ملک مذکور اقدام می‌نماید.
ه - تهیه آیین‌نامه طرز اجرای این ماده به پیشنهاد دولت و به تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین خواهد بود.
‌ماده 17 - اضافه ارزشی که در نتیجه اجرای عملیات عمرانی توسط دولت رأساً یا به وسیله سازمان برنامه و یا شهرداریها در املاک خصوصی واقع‌در حوزه آن عملیات و بدون سعی و عمل مالک حاصل می‌گردد مشمول مقررات زیر خواهد بود:
‌الف - اضافه ارزش عبارت است از تفاوت بین قیمت ملک در سال قبل از شروع عملیات و قیمت آن در تاریخ شروع بهره‌برداری از تأسیسات ایجاد‌شده.
ب - هر گاه تفاوت حاصله بیست درصد یا کمتر از آن باشد مالک ملک از پرداخت حق اضافه ارزش معاف بوده و نسبت به مازاد نصف آن متعلق‌به دولت یا شهرداری محل به تشخیص دولت خواهد بود.
ج - اضافه ارزش به اراضی اعم از دائر و بائر و مراتع و جنگلها تعلق خواهد گرفت و اعیانی و اراضی زراعتی که تا تاریخ تصویب این قانون سابقه‌زراعت داشته تا وقتی که زراعت می‌شود و باغات تا وقتی که مالک استفاده محصول از آن می‌نماید از پرداخت اضافه ارزش معاف است و در صورتی‌که اراضی زراعتی و باغات از آبی که به واسطه عملیات سازمان برنامه به مقدار بیشتری استفاده نماید حقابه مناسبی خواهد پرداخت.
‌د - برای تعیین شعاع حوزه‌ای که مشمول پرداخت اضافه ارزش می‌شود و تشخیص اضافه ارزش حاصله و میزان آن کمیسیونی مرکب از دادستان‌محل و رییس ثبت و رییس کشاورزی و یک نفر نماینده مالک یا مالکین که ملک آنها مشمول اضافه ارزش می‌باشد و در صورت استنکاف مالک یا‌مالکین یک نفر معتمد محل و نماینده دستگاهی که عملیات عمرانی را انجام داده است تشکیل خواهد شد و نظر این کمیسیون قاطع خواهد بود.
ه - مالک می‌تواند حق اضافه ارزش تعیین شده را در مدت پنج سال به اقساط مساوی سالانه پرداخت کند و یا مقداری از اراضی خود که قیمت آن‌معادل حق اضافه ارزش است تحویل دهد. هر گاه مالک از پرداخت تمام یا بعضی از اقساط و یا تحویل اراضی امتناع نمود دادستان شهرستان محل به‌تشخیص کمیسیون فوق از طرف او سند انتقال آن مقدار از اراضی را که قیمت آن معادل حق دولت یا شهرداری محل از اضافه ارزش حاصله باشد برای‌واگذاری به دولت یا شهرداری امضاء خواهد نمود.
‌و - انجام عملیات عام‌المنفعه از قبیل لوله‌کشی - آب آشامیدنی - برق و روشنایی - امور فرهنگی - امور بهداشتی و امثال آن موجب مطالبه‌اضافه ارزش از املاک واقع در حوزه آن عملیات نخواهد بود. ایجاد تأسیسات برق صنعتی موجب پرداخت حق اضافه ارزش خواهد بود.
‌ز - موقوفات عامه از پرداخت حق اضافه ارزش معاف است ولی موقوفات اولادی مشمول پرداخت این حق خواهد بود به اقساطی که کمتر از 5‌سال و زائد بر 7 سال نباشد.
ح - تهیه آیین‌نامه طرز اجرای این ماده به پیشنهاد دولت و تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین خواهد بود.
‌ماده 18 - مستحدثاتی که در اثر اجرای برنامه‌ها ایجاد می‌شود آنچه محتاج به طی دوره بهره‌برداری آزمایشی است پس از پایان این دوره والا به‌مجرد احداث باید تحویل دستگاههای دولتی که بهره‌برداری یا اداره آنها را بر عهده خواهند داشت بشود دستگاههای مزبور مکلفند به محض اعلام‌سازمان برنامه نسبت به تحویل گرفتن آنها اقدام نمایند.
‌تبصره - به طور کلی مستحدثاتی که از محل اعتبارات برنامه‌ها ایجاد می‌شود باید به وضعی تحویل دستگاههای دولتی بشود که از هر جهت برای‌اداره و بهره‌برداری آماده باشد به طوری که دستگاه اداره‌کننده برای تهیه لوازم و اثاثه در بدو عمل احتیاجی به خرج نداشته باشد.
‌ماده 19 - برای اداره تأسیسات انتفاعی و تولیدی که متعلق به دولت است یا بعداً در اثر اجرای عملیات عمرانی به وجود می‌آید بنا به پیشنهاد‌سازمان برنامه و تصویب هیأت دولت دستگاههای مناسبی که روی اصول بازرگانی اداره شود ایجاد خواهد شد. دولت می‌تواند تأسیسات انتفاعی و‌تولیدی موجود را و همچنین تأسیساتی از این قبیل که در آینده در اثر اجرای عملیات برنامه ایجاد خواهد شد اعم از تمام شده یا در هر مرحله احداث‌کلاً یا قسمتی از سهام آن را به پیشنهاد سازمان برنامه به افراد و شرکت‌های ایرانی تحت شرایطی که جلوگیری از اجحاف به مصرف‌کنندگان نماید‌بفروشد. وجوهی که از محل فروش تأسیسات مزبور حاصل می‌شود برای انجام عملیات عمرانی به سازمان برنامه پرداخت خواهد گردید.
‌تبصره - سازمان برنامه موظف است صورت هزینه سالانه تأسیسات انتفاعی و تولیدی و شرکتهای تبعه خود را پس از رسیدگی در هیأت نظارت‌برای اطلاع به کمیسیون مشترک برنامه مجلسین ارسال دارد.
‌ماده 20 - بودجه اداری سازمان برنامه حاوی تعداد کارکنان سازمان - حداکثر حقوق پست‌ها - مبلغ کل بودجه با موافقت هیأت دولت تنظیم و به‌تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین خواهد رسید.
‌امور استخدامی سازمان برنامه تابع آیین‌نامه خاصی خواهد بود که با موافقت هیأت دولت تنظیم و به تصویب کمیسیون مشترک برنامه مجلسین خواهد‌رسید.
‌سازمان برنامه می‌تواند کارشناسان خارجی را برای مدتی که بیش از یک سال از انقضای دوره اجرای برنامه تجاوز نکند استخدام نماید. استخدام این‌کارشناسان با تصویب هیأت دولت و تصویب کمیسیون مشترک مجلسین در حدود تعداد و فهرست مشاغلی خواهد بود که قبلاً به تصویب کمیسیون‌مشترک برنامه مجلسین رسیده است.
‌ماده 21 - سازمان برنامه حساب دیون و مطالبات دوره عمل سابق را رسیدگی و کلیه آنها را واریز خواهد نمود و در صورتی که مانده بستانکار باشد‌آن را به مصرف اجرای برنامه رسانیده و چنانچه مانده بدهکار باشد آن را از محل صرفه‌جوییهای اجرای برنامه‌ها و درآمد نفت پرداخت خواهد نمود.
‌قانون فوق که مشتمل بر بیست و یک ماده و دو تبصره است در جلسه سه‌شنبه هشتم اسفند ماه 1334 به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
‌نایب رییس مجلس شورای ملی - امان‌الله اردلان ‌قانون بالا در جلسه اول اسفند ماه 1334 به تصویب مجلس سنا رسیده است.