پروگرام کابینه آقای مشیرالدوله

پروگرام کابینه آقای مشیرالدوله مصوب 12 جمادی الاول 1333 قمری چون به عقیده هیات وزرا پروگرامی که از طرف دولت تقدیم مجلس شورای ملی میشود باید شامل اصول اقداماتی باشد که هیات دولت در نظر دارد و ذکر جزییات امور را در پروگرام غیر لازم میداند علیهذا فقرات ذیل را که روس مسایل و منظورات هیات وزراست به عنوان پروگرام تقدیم مجلی مقدس نموده خاطر نمایندگان محترم را متوجه میسازد که در ترتیب این پروگرام از ذکر فروع و نیز از پیشنهاد نمودن اموری که به آمال و آرزو نزذیک تر از حقیقت و عمل است احتراز جسته و ضمنا ذکر چند فقره مطلب را هم که از اصول هست از قبیل تاسیس مجلس سنا و شورای مملکتی و نسخ قانون بیست و سوم جوزا غیر لازم دانسته اند به واسطه اینکه در جز پروگرام هیات وزرا سابق به مجلس مقدس اظهار شده و نمایندگان محترم به تصویب سواد مزبوره نظر خود را معلوم داشته و هیات وزرا حاضر هم همان نظر را تعقیب خواهند نمود بلکه یک ماده از آنرا که نسخ قانون بیست و سوم جوزاباشد قبلا به موقع عمل گذاشته اند نظر به مقدمات فوق پروگرامی که هیات حاضره مصمم به تعقیب آن میباشند از قراری است که ذیلا به نظر نمایندگان محترم میرسد:

سیاست خارجه اول- حفظ وقایع روابط دوستانه با دول متحابه و مداومت در مسلک بی طرفی موافق نطق اعلیحضرت.
دوم- ازدیاد منابع عایدات موافق لوایحی که پیشنهاد خواهد شد.
سوم- تعدیل بودجه.
چهارم- ممیزی مالیاتهای مستقیم تا اندازه ای که وسایل موجوده اجاره میدهد.
لایحه تشکیلات وزارت مالیه در کمیسیون قوانین مالیه مطرح مذاکره است و هیات دولت تعاطی نظر با کمیسیون مذکور مینماید لوایحه راجعه به سایر مواد پیشنهاد خواهد شد.

عدلیه اول- تکمیل قوانین عدلیه و پیشنهاد لوایح قانونی ذیل به مجلس شورای ملی:(1) لایحه قانونی تشکیلات محاکم تجارت و اصول محاکمات تجارتی (2) لایحه قانون جزا (3) لایحه قانون افلاس تجارتی (4) لایحه قانون بروات.
چون مجلس شورای ملی به واسطه اشتغال فوق العاده نخواهد توانست قوانین مزبوره را در فرصت مطلوبه بگذراند هیات وزرا درخواست مینماید که پس از گذشتن قوانین مزبوره از کمیسیون عدلیه مجلس دولت مجاز باشد که آنها را پس از آنکه به هیات وزرا و به صحه ملوکانه رسید موقتا به موقع اجرا بگذارد تا زمانی که از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد.
دوم- اصلاحات لازم در محاکم عدلیه مرکزی و تشکیل محاکم عدلیه در ولایات موافق بودجه که وزیر عدلیه به مجلس شورای ملی پیشنهاد کرده است.
سوم- مطالعه در ترتیب ثبت اسناد و اتخاذ وسایلی که باعث مزید استحکام معاملات بشود.
نظام اصلاحات لازمه در نظام موافق لوایح و بودجه که به مجلس شورای ملی پیشنهاد خواهد شد.

معارف اول- اصلاحات اساسی در مدارس ابتدایی موجوده: (1) تاسیس دارالمعلمین و دار المعلمات(2) اتخاذ وسایل لازمه برای تهیه کتب تدریس ابتداییه و متوسطه موافق نقشه که وزیر معارف مجلس شورای ملی به مجلس پیشنهاد خواهد نمود.
دوم- تبدیل چند باب از مدارس ابتدایی موجوده به مدارس ابتدایی و متوسطه دولتی و تبدیل مکتب خانه ها به کلاسهای ابتدایی.
سوم- اقدامات لازمه برای اینکه در مدارس اصول تعلیم از روی پروگرام واحد باشد.
چهارم- تبدیل مدرسه سیاسی به مدرسه حقوق و سیاسی برای تهیه مستخدمین لایق برای عدلیه و سایر دوایر دولتی.
پنجم- دادن اعتبار لازم به تصدیق نامه های مدارس دولتی به موجب لایحه که پیشنهاد خواهد شد.

پست و تلگراف و تجارت و فواید عامه اول- تقدیم لوایح قانونی ذیل به مجلس شورای ملی راجع : (1) به قانون پستی (2) به تشکیلات اداری تجارت (3) به شرکتها و اتاقهای تجارتی.
دوم- تاسیس اتاق تجارتی در مرکز.

خلاصه تصمیمات و مطالب متفرقه
>>*پاورقی: در تاریخ 27 ربیع الثانی کابینه آقای مشیر الوله به شرح زیر به مجلس شورای ملی معرفی شده است:
آقای مشیر الدوله رییس الوزرا و تا تعیین وزارت جنگ کارهای جنگ به عهده ایشان است.
معاون الدوله وزیر خارجه مستشارالدوله وزیر داخله حکیم الملک وزیر معارف ذکاالملک وزیر عدلیه مشار السلطنه وزیر مالیه نصرالملک وزیر پست و تلگراف و تجارت و فواید عامه معرفی سردار مقتدر به معاونت وزارت جنگ از طرف رییس الوزرا(سلخ ربیع الثانی 1333)