قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی

قانون تأسیس مدارس غیر انتفاعی روزنامه رسمی شماره 12842-10/1/1368 شماره 140120/ت 966 27/12/1367 وزارت آموزش و پرورش هیات وزیران در جلسه مورخ 13/12/1367 بنا به پیشنهاد شماره 28982/140 مورخ 11/11/1367 وزارت آموزش و پرورش، آئیننامه استقرار مدارس غیر انتفاعی موضوع ماده 12 قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب 5/3/1367 مجلس شورای اسلامی را به شرح زیر تصویب نمودند:

آئیننامه استقرار مدارس غیر انتفاعی موضوع ماده 12 قانون تاسیس مدارس غیرانتفاعی مصوب 5/3/1367 مجلس شورای اسلامی ماده 1- مدارس غیر انتفاعی پس از اخذ موافقت نهایی وزارت آموزش و پرورش و بر اساس مفاد این آئیننامه منحصراً در محل و منطقه‌ای که مورد موافقت قرار گرفته است تأسیس می‌گردد.

ماده 2- اولویت برخورداری از کمکهای دولت در تاسیس مدارس غیر انتفاعی با موسس و موسساتی میباشد که در محل و مناطق آنها تنگناهها و کمبود فضاهای آموزشی وجود داشته باشد.

تبصره – محلها و مناطق موضوع این ماده بر اساس تراکم جمعیت دانش‌آموزی، کمبود فضای آموزشی و برنامه‌ریزیهای وزارت آموزش و پرورش همه ساله توسط آن وزارت تعیین و ابلاغ می‌گردد.

ماده 3- در دو سال اول اجرای قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی محدودیتی در مورد محل و منطقه استقرار این مدارس وجود نخواهد داشت و پس از این مدت اولویتهای مربوط توسط وزارت آموزش و پرورش تعیین و اعلام میشوند.

نخست وزیر – میر حسین موسوی روزنامه رسمی شماره 12842-10/1/1368 شماره 140116/ت964 27/12/1367 هیات وزیران در جلسه مورخ 13/12/1367 بنا به پیشنهاد شماره 28982/140 مورخ 11/11/67 وزارت آموزش و پرورش آئیننامه اجرایی قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی را به شرح زیر تصویب نمودند:

آئیننامه اجرایی مدارس غیر انتفاعی فصل اول- ضوابط تاسیس مدارس غیر انتفاعی ماده 1- مدارس غیر انتفاعی مدارسی است که از طریق مشارکت مردم، مطابق اهداف و ضوابط و برنامه‌ها و دستورالعملهای عمومی وزارت آموزش و پرورش تحت نظارت آن وزارتخانه تاسیس و اداره میشود.

تبصره – منظور از غیر انتفاعی بودن آنست که درآمد حاصله صرفاً صرف هزینه‌های جاری و توسعه آتی مدارس گردد.

ماده 2- مدارس غیر انتفاعی در هر یک از دوره‌های زیر بوسیله اشخاص حقیقی یا حقوقی تاسیس خواهد شد:

الف – کودکستان (آمادگی، سال ماقبل دبستان).

ب – ابتدایی ج – راهنمایی تحصیلی د- متوسطه شامل دبیرستانهای نظری و هنرستانها (در رشته‌های مختلف مصوب وزارت آموزش و پرورش) هـ - آموزشگاههای آمادگی کنکور و کلاسهای تقویتی ماده 3- شرایط آموزش، فنی، تربیتی، بهداشتی و ایمنی واحدهای آموزشی در تمام مدت سال تحصیلی باید با ضوابط و دستورالعملهائیکه از طرف آموزش و پرورش ابلاغ می‌شود مطابقت داشته باشد.

ماده 4- مجوز تاسیس مدارس غیرانتفاعی بنام فرد یا افراد حقیقی و حقوقی صادر می‌شود و اجازه مذکور قابل انتقال یا واگذاری به دیگری نیست در صورت تخلف از این ماده شورای نظارت مرکزی می‌تواند مجوز تاسیس را لغو نماید.

ماده 4- مجوز تاسیس مدارس غیر انتفاعی بنام فرد یا افراد حقیقی و حقوقی صادر می‌شود و اجازه مذکور قابل انتقال یا واگذاری به دیگری نیست در صورت تخلف از این ماده شورای نظارت مرکزی می‌تواند مجوز تاسیس را لغو نماید.

ماده 5- معرفی موسس یا موسسان مدارس غیر انتفاعی پس از تایید میزان نیازهای مالی آنها از سوی آموزش و پرورش جهت اخذ وام از نظام بانکی کشور بر اساس مفاد ماده 18 قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی توسط آن وزارت صورت خواهد پذیرفت.

فصل دوم- شرایط مدیر و کارکنان و وظایف و نحوه انتخاب آنان ماده 6- مدیران مدارس دخترانه منحصراً از بین خواهران و مدیران مدارس پسرانه از بین برادران متاهل انتخاب خواهند شد.

ماده 7- مدیر مدرسه نسبت به حسن اجرای امور پرورشی، آموزشی و اداری در مقابل آموزش و پرورش مسئولیت دارد و باید زمینه‌های لازم برای بازرسی نمایندگان آموزش و پرورش را بنحو احسن فراهم نماید.

ماده 8- کادر امور تربیتی مدارس غیر انتفاعی از میان کسانیکه دارای شرایط گزینش وزارت آموزش و پرورش هستند و مرجحاً دارای مدرک لیسانس میباشند توسط مؤسس یا مؤسسان معرفی می‌گردند تا پس از تایید صلاحیت آنان توسط آموزش و پرورش بکار مشغول شوند.

ماده 9- ضوابط علمی موضوع ماده 11 قانون بشرح زیر می‌باشد:

الف – حداقل دیپلم برای مدارس ابتدائی ، کودکستان (آمادگی).

ب – حداقل فوق دیپلم برای مدارس راهنمایی.

ج- حداقل لیسانس برای دبیرستانها و هنرستانها.

ماده 10- کلیه پرسنل اعم از مدیران، معاونین، مربیان، معلمان، متصدیان امور دفتری و خدمتگزاران موظف به اجرای دقیق و کامل شرح وظایف ابلاغ شده توسط آموزش و پرورش میباشند.

فصل سوم – ثبت نام و مقررات انضباطی در مدارس غیر انتفاعی ماده 11- ثبت نام و تحصیل دانش‌آموزان در پایه‌ها و رشته‌های مختلف تحصیلی و جابجائی آنان در جریان سال تحصیلی بر اساس مقررات و دستورالعملهای جاری آموزش و پرورش انجام می‌شود.

ماده 12- آئین‌نامه انضباطی و ضوابط تشویق و تنبیه مدارس دولتی برای دانش‌آموزان مدارس غیر انتفاعی نیز لازم‌الاجراء است.

ماده 13- همه ساله 50% از کل ظرفیت پذیرش مدارس غیر انتفاعی به دانش‌آموزان محل اختصاص می‌یابد (موضوع ماده 13 قانون) منظور از محل در این ماده مناطق و یا نواحی آموزشی مربوطه می‌باشد.

ماده 14- مدیر هر واحد آموزشی موظف است در خصوص تشکیل شورای موضوع تبصره 3 ماده 7 قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی حداکثر تا 15 آبانماه هر سال تحصیلی نسبت به تعیین نمایندگان معلمان و انجمن اولیاء و مربیان با نظارت نماینده آموزش و پرورش اقدام نماید.

ماده 15- دستورالعملهای لازم برای اجرای قانون در حدود این تصویبنامه توسط وزارت آموزش و پرورش تدوین و ابلاغ می‌گردد.

نخست‌وزیر- میر حسین موسوی وزارتخانه‌های ذیربط جلسه موضوع این بند تشکیل نگردد، مراتب همراه با گزارش توجیهی و دلائل توسط معاون حقوقی وزارتخانه متقاضی در کمیسیون موضوع بند 3 مصوبه مورد تصمیم‌گیری قرار خواهد گرفت.

نخست وزیر – میر حسین موسوی روزنامه رسمی شماره 12745- 7/9/1367 شماره 3593/1 12/8 /1367 جناب آقای نخست وزیر قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی مصوب 5/3/1367 مجلس شورای اسلامی با اصلاحات بند «د» ماده‌ی 3 آن که در جلسه‌ی مورخ 19/7/1367 به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام اسلامی رسیده است ارسال می‌گردد، تا برای اجراء در اختیار مسوولان گذارده شود.

رئیس جمهور – سید علی خامنه‌ای 17/8/1367 شماره 81276/ق/54 وزارت آموزش و پرورش قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی که در جلسه روز پنجشنبه پنجم خرداد ماه یکهزار و سیصد و شصت و هفت مجلس شورای اسلامی و بند «د» ماده 3 آن که مورد ایراد شورای نگهبان بوده در جلسه مورخ 19/7/1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام اسلامی به تصویب رسیده و طی نامه شماره 3593/1 مورخ 12/8/67 ریاست جمهوری به نخست‌وزیری واصل گردیده به پیوست جهت اجراء ابلاغ می‌گردد.

لازم است وزارت آموزش و پرورش زمینه اجرای سریع این قانون را با تهیه و پیشنهاد عاجل آئیننامه مواد 12 و 20 آن فراهم نماید.

نخست وزیر – میر حسین موسوی قانون تاسیس مدارس غیر انتفاعی مقدمه – تعریف ماده 1- مدارس غیر انتفاعی مدارسی است که از طریق مشارکت مردم، مطابق اهداف و ضوابط و برنامه‌ها و دستورالعملهای عمومی وزارت آموزش و پرورش تحت نظارت آن وزارتخانه تاسیس و اداره می‌شود.

مبحث اول- تاسیس و اداره مدارس غیر انتفاعی ماده 2- مؤسس یا موسسان مدارس غیر انتفاعی فرد یا افراد حقیقی و نیز شخص یا اشخاص حقوقی هستند که بر طبق مفاد این قانون اقدام به تاسیس واحد آموزشی می‌نمایند.

ماده 3- مؤسس یا موسسان باید واجد شرایط زیر باشند:

الف- اسلام و عمل به احکام اسلامی و حسن شهرت.

ب – التزام عملی به ولایت فقیه و قانون اساسی.

ج – تابعیت جمهوری اسلامی ایران.

د- عدم وابستگی به رژیم گذشته و عدم وابستگی به گروهکهای منحرف یا منحرف و غیر قانونی مانند منافقین.

هـ تاهل و حداقل 30 سال سن.

و- سابقه آموزشی یا فرهنگی ز- حداقل مدرک دیپلم یا معادل (حوزه‌ای) آن.

تبصره 1- در صورتیکه مؤسس یا مؤسسان از اشخاص حقوقی باشند فرد یا افرادی که بعنوان نماینده یا نمایندگان موسس یا مؤسسان معرفی می‌شوند باید دارای شرایط مندرج در این ماده باشند.

تبصره 2- مرجع تحقیق و رسیدگی و اعلام صلاحیت مؤسس یا مؤسسان شورای نظارت مذکور در ماده 15 این قانون می‌باشد.

تبصره 3- موسسان مدارس اقلیتهای دینی شناخته شده موضوع این قانون توسط مراجع رسمی مذهبی آنان که تابع و مقیم کشور هستند یا نمایندگان مورد تایید ایشان باشند به وزارت آموزش و پرورش معرفی می‌شوند.

ماده 4- وظایف مؤسس یا مؤسسان به قرار زیر می‌باشد:

الف – اخذ مجوز رسمی از وزارت آموزش و پرورش جهت تاسیس واحد یا واحدهای آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی ( کودکستان، دبستان، مدرسه راهنمایی، دبیرستان و آموزشگاههای آمادگی کنکور و کلاسهای تقویتی).

ب- تضمین منابع مالی لازم جهت تامین هزینه‌های واحد آموزشی حداقل به مدت یکسال.

ج – پیش‌بینی و تهیه فضای آموزشی مناسب و تجهیزات و امکانات آموزشی و تربیتی مورد نیاز واحد آموزشی طبق ضوابط وزارت آموزش و پرورش فضای آموزشی اینگونه مدارس همانند مدارس دولتی موجود در منطقه است مگر آنکه برای مؤسسین امکان استفاده از فضای بیشتر باشد.

د- تنظیم بودجه و اداره امور مالی مدرسه.

هـ- پیشنهاد سه نفر واجد شرایط به آموزش و پرورش جهت صدور حکم مدیریت واحد آموزشی بنام یکی از آنها.

ماده 5- مدیر واحد آموزشی باید دارای شرایط زیر باشد:

الف – اعتقاد و التزام عملی به مبانی و احکام اسلامی و ولایت فقیه و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

ب – سلامت روانی و نداشتن نقص عضو بطوریکه مانع انجام وظیفه شود.

ج – عدم وابستگی به رژیم گذشته و گروهکهای منحرف غیر قانونی.

د- داشتن آشنایی با مسائل آموزشی هـ - تأهل برای مردان و- تابعیت جمهوری اسلامی ایران ز- داشتن حداقل 30 سال سن تبصره – مدیران مدارس غیر انتفاعی بر حسب دوره‌های تحصیلی واحد آموزشی باید حداقل دارای یکی از مدارک زیر یا معادل آنها باشند.

دبستان، دیپلم- راهنمایی، کاردانی (فوق‌دیپلم) – دبیرستان ، کارشناسی (لیسانس) ماده 6- مدیر مدارس غیر انتفاعی با توجه به شرایط مندرج در ماده 5 و بر اساس پیشنهاد مؤسس یا موسسان و حکم آموزش و پرورش منصوب می‌گردد.

در صورتیکه ظرف دو ماه از تاریخ پیشنهاد، حکم صادر نشود، شورای نظارت مذکور در ماده 15 در مورد فرد یا افراد پیشنهاد شده از طرف موسس و یا موسسان اتخاذ تصمیم خواهد نمود.

در صورت عزل مدیر از طرف شورای نظارت انتخاب مدیر جدید به رویه فوق انجام خواهد شد و تا تعیین مدیر جدید، اداره واحد آموزشی به تشخیص آموزش و پرورش با یکی از کارکنان آموزشی آن واحد خواهد بود.

تبصره – انتخاب مجدد مدیر قبلی بلامانع است.

ماده 7- منابع مالی مدارس غیر انتفاعی عبارتند از:

الف – شهریه دریافتی از اولیاء دانش‌آموزان.

ب- کمکهای دریافتی از اولیاء دانش‌آموزان و افراد خیر و موسسات خیریه.

تبصره 1- وزارت آموزش و پرورش می‌تواند به مدارس غیر انتفاعی کمک نماید. میزان و موارد کمکهای مذکور در آئیننامه خاصی که به تصویب هیات وزیران میرسد مشخص خواهد شد.

تبصره 1- وزارت آموزش و پرورش می‌تواند به مدارس غیر انتفاعی کمک نماید. میزان و موارد کمکهای مذکور در آئیننامه خاصی که به تصویب هیات وزیران می‌رسد مشخص خواهد شد.

تبصره 2- میزان شهریه قابل دریافت با توجه به سطح آموزشی و همچنین هزینه‌های سال قبل، هر سال به پیشنهاد موسس یا موسسان و تایید آموزش و پرورش تعیین خواهد شد.

تبصره 3- شهریه و کمکهای دریافتی از افراد خیر یا آموزش و پرورش تحت نظر شورائی مرکب از افراد ذیل هزینه خواهد شد:

1- نماینده مؤسس یا موسسان 2- نماینده معلمان واحد آموزشی 3- دو نفر نماینده انجمن اولیاء و مربیان واحد آموزشی 4- مدیر واحد آموزشی.

تبصره 4- موسس یا موسسان موظف‌اند سالیانه ترازنامه مالی را جهت اطلاع اولیاء دانش‌آموزان منتشر نمایند.

ماده 8- ماموریت مستخدمین وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و سازمانهای وابسته به دولت و مؤسساتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است و نهادهای انقلاب اسلامی به مدارس غیر انتفاعی بنا به تقاضای این مدارس موافقت دستگاه ذیربط امکان‌پذیر است.

تبصره – حقوق و مزایای اینگونه ماموران بر حسب توافق مؤسسه ذیربط با مدارس غیر انتفاعی قابل پرداخت خواهد بود. سابقه خدمت این گونه ماموران در مدارس غیر انتفاعی از لحاظ گروه ، رتبه، پایه یا درجه به هر عناوین مشابه دیگر و بازنشستگی و وظیفه جزو سوابق خدمت دولتی آنان طبق مقررات منظور و محسوب خواهد شد. مکاتبات مربوط از طریق آموزش و پرورش انجام خواهد شد.

مبحث دوم – برنامه‌های آموزشی و تربیتی و نظارت بر امور مدارس غیر انتفاعی ماده 9- برنامه‌های آموزشی و تربیتی، کتب درسی و امتحانات مدارس غیر انتفاعی طبق قوانین و مقررات و دستورالعملهای عمومی وزارت آموزش و پرورش خواهد بود.

ماده 10- مربیان امور تربیتی واحد آموزشی طبق آئیننامه اجرایی این قانون توسط موسس یا موسسان به آموزش و پرورش معرفی و پس از تایید مشغول بکار می‌شوند.

ماده 11- کادر آموزشی و اداری مورد نیاز بر اساس ضوابط علمی و گزینشی که در وزارت آموزش و پرورش مجری است به پیشنهاد مدیر واحد آموزشی و تایید موسس یا موسسان انتخاب خواهند شد.

ماده 12- آئیننامه استقرار مدارس غیر انتفاعی در مناطق و محلات مختلف ظرف سه ماه با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیات وزیران می‌رسد.

ماده 13- همه ساله حداقل پنجاه درصد از کل ظرفیت پذیرش مدارس غیر انتفاعی به دانش‌آموزان محل اختصاص می‌یابد.

تبصره 1- به ازای کمکهای دریافتی از دولت یا افراد خیر و موسسات خیریه، مدارس غیر انتفاعی موظفند از دانش‌آموزانی که امکان پرداخت شهریه را ندارند ثبت‌نام بعمل آورند.

تبصره 2- خانواده‌های شهداء، اسرا، مفقودالاثرها و جانبازان و افراد بی‌سرپرست در اولویت می‌باشند.

ماده 14- کلیه درآمدها و هزینه‌های این مدارس در دفاتر رسمی ثبت می‌شود و عنداللزوم مورد بازرسی آموزش و پرورش قرار می‌گیرد. تراز سالانه این مدارس همه ساله توسط مدیر واحد آموزشی تنظیم و پس از تایید شورای مذکور در تبصره 3 ماده 7 جهت رسیدگی به وزارت آموزش و پرورش و وزارت امور اقتصادی و دارایی ارائه می‌گردد.

ماده 15- برای نظارت بر اجرای این قانون، شورائی در وزارت آموزش و پرورش به ریاست وزیر آموزش و پرورش با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:

1- وزیر آموزش و پرورش و در غیاب وی معاون وزیر که مسوولیت امور مدارس غیر انتفاعی را بعهده دارد.

2- یکفنر به انتخاب نخست وزیر 3- یکنفر به انتخاب شورایعالی انقلاب فرهنگی 4- یکنفر به انتخاب شورایعالی آموزش و پرورش 5- یکنفر به انتخاب انجمن اولیاء و مربیان مرکزی تبصره – شورای مذکور شوراهائی با ترکیب نمایندگان اعضاء شورای فوق‌الذکر در سطح استانها به ریاست مدیر کل آموزش و پرورش و در صورت لزوم به همین ترتیب در سطح شهرستانها و مناطق با مسوولیت رئیس آموزش و پرورش تشکیل می‌دهد. در صورت اعتراض متقاضیان به تصمیمات این شوراها موضوع جهت رسیدگی به شورای بالاتر ارجاع می‌گردد.

ماده 16- شورای نظارت علاوه بر نظارت کلی و بازرسی و انجام دیگر وظایف مذکور در سایر مواد این قانون به شکایات مربوط به عدم صدور مجوز و تعیین میزان شهریه رسیدگی می‌نماید.

ماده 17- در صورتیکه موسس یا موسسان فاقد برخی از شرایط مذکور در ماده 3 شوند و یا در اجرای مقررات این قانون، با بی‌توجهی به تذکرات مسوولین آموزش و پرورش تخلفاتی در زمینه‌های آموزشی، تربیتی و اداری بطور مکرر مرتکب شوند، شورای نظارت می‌تواند پروانه و یا مجوز تاسیس اینگونه مدارس را لغو نماید. و تا پایان سال تحصیلی ادامه کار مدرسه بعهده آموزش و پرورش خواهد بود.

تبصره 1- در صورتیکه موسس یا موسسان نسبت به رای صادره شورای نظارت اعتراض داشته باشند، می‌توانند به دادگاه صالح شکایت کنند.

تبصره 2- در صورت انحلال، اموال باقیمانده مربوط به آموزش و پرورش صرفا در امور آموزشی به مصرف خواهد رسید.

ماده 18- بانکهای کشور موظف‌اند طبق قانون عملیات بانکی بدون ربا با معرفی وزارت آموزش و پرورش پنجاه درصد نیازهای مالی موسس یا موسسان مدارس غیر انتفاعی که فرهنگی و یا از مستخدمین دیگر دستگاههای دولتی و یا وابسته به دولت باشند جهت تهیه فضای آموزشی و تامین تجهیزات و امکانات بصورت وام قرض‌الحسنه تامین نماید.

ماده 19- معلمان و کارکنان تمام‌وقت غیر دولتی مدارس غیر انتفاعی بر اساس قانون تامین اجتماعی از بیمه بازنشستگی و خدمات درمانی بهره‌مند می‌گردند.

ماده 20- از تاریخ تصویب این قانون آئیننامه اجرایی آن ظرف مدت سه ماه با پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

ماده 21- با تصویب این قانون کلیه قوانین مغایر ملغی می‌گردد.

قانون فوق مشتمل بر بیست و یک ماده و پانزده تبصره در جلسه علنی روز پنجشنبه پنجم خردادماه یکهزار و سیصد و شصت و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و بند د ماده 3 آن که مورد ایراد شورای نگهبان بوده در جلسه مورخ 19/7/1367 مجمع تشخیص مصلحت نظام اسلامی به تصویب رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی