تفاوت عملگرهای دو مساوی == و سه مساوی === در جاوااسکریپت چیست؟

سوال دقیق من این هستش که چه موقع باید از عملگر == استفاده کنم و چه موقع از عملگر ===؟ من از JSLint استفاده می کنم برای کد نویسی جاوااسکریپت. اگه قبلا استفاده کرده باشید میدونید که اون به شدت اصرار داره و پیشنهاد می کنه بجای دو علامت مساوی == بهتره که از سه علامت مساوی === استفاده کنم برای زمانی که می خوام مقایسه انجام بدم. (توی شرط ها طبیعتا)

مثلا اگه این کد رو بنویسی:

if (this.num == 0){ ... }

سریع JSLint میگه که اون دو مساوی رو با سه تاش جایگزین کن. یعنی این چیزیه که پیشنهاد میکنه:

if (this.num === 0){ ... }

خلاصه الان راستش دلیلش رو نمیدونم. آیا مزیت چه میدونم تسریع در عملکرد داره استفاده از عملگر سه تا مساوی === در مقایسه؟ یا مثلا از نظر امنیتی بهتره؟ دلیلش چیه که این همه تاکیید میشه؟

تفاوت عملگرها

برای عملیات x === y یا Strict Equality Comparison جاوااسکریپت از الگوریتم زیر استفاده میکند: (الگوریتم ساده شده)

1. اگر نوع داده ها یکسان نباشد -> false
2. اگر نوع داده ها primitive باشد برابر بودن مقادیر آنها مقایسه می شود
3. اگر نوع داده ها non-primitive باشد برابر بودن در صورتی برابر هستند که به یک شی اشاره کنند.

ولی عملگر == یا Abstract Equality Comparison عملگر پیچیده تری است و برای مقایسه جاوااسکریپت از type coercion استفاده میکند. یعنی برای محاسبه بر روی دو نوع داده مختلف با تبدیل کردن نوع داده سعی بر ایجاد تساوی دارد.

که این باعث به وجود آمدن باور غلط "این عملایت بدون در نظر گرفتن نوع داده فقط مقادیر را فقط بررسی میکند." شده است.

برای محاسبه x == y جاوااسکریپت از الگوریتم زیر استفاده می شود: (الگوریتم ساده شده)

1. اگر نوع داده ها یکسان باشد:
   • اگر number باشند:
     • اگر یکی از عملوندها NaN باشد ->‌ false
     • اگر مقدار یکسان داشته باشند -> true
     • اگر یکی -0 و دیگری +0 باشد -> true
     • در غیر این صورت -> false
   • اگر string باشند:
     • اگر همه ی کارکترها یکسان باشند -> true
     • در غیر این صورت -> false
   • اگر boolean باشند
     • اگر یکسان باشند -> true
     • در غیر این صورت -> false
2. اگر یکی undefined و دیگری null باشد ->‌ true
3. اگر یکی number باشد و دیگری string باشد انگاه رشته را به عدد تبدیل کن و عملیات را تکرار کن
4. اگر نوع یکی از داده ها boolean باشد آنگاه آن را به عدد تبدیل کن و عملیات را تکرار کن
5. اگر نوع یکی از داده ها string یا number باشد و دیگری object باشد انگاه object را به primitive تبدیل کن و عملیات را تکرار کن
6. در غیر این صورت -> false

چرا استفاده از عملگر ==‌ توصیه نمی شود

خوب با توجه به توضیحات بالا میتوانید متوجه شوید که عملیات == خیلی غیر قابل پیشبینی می باشد و هیچنین از قانون تراگذری نیز پیروی نمی کند و این ممکنه باعث به وجود آمدن رفتاری غیر قابل پیشبینی در کد شما شود برای مثال:

// عدم وجود رابطه تراگذری
0 == "0" // => true
0 ==  "" // => true
0 == "0" // => false

از دیگر مشکلات این عملگر میتوان به عدم صراحت و سخت کردن دیباگ برنامه اشاره کرد برای مثال:

function whatIsNum(a) {
  if (this.num == 0){ 
    return "?";
  }
}

در مثال بالا متغیر this.num پس از گذشتن از شرط میتواند مقادیر (0, "0", [], false و...) را داشته باشد و این ممکن است باعث ایجاد رفتاری شود که شما انتظار ندارید.

برای همین استفاده از این عملگر جز Bad Practice ها در جاوااسکریپت است.

استفاده از این عملگر چه زمانی مناسب است؟

با توجه به مشکلاتی که ذکر شد این عملگر میتواند کاربردی باشد. یکی از کاربرد های این عملگر برای چک کردن null یا undefined بودن یک متغییر می باشد. برای مثال

if(a === undefined || a === null) {
  // a is undefined or null
}

را میتوان به سادگی با استفاده از عملگر == به این صورت نوشت:

if(a == null) {
  // a is undefined or null
}

۲ قطعه کد بالا کاملا یکسان هستند.

برای مطالعه بیشتر منابع زیر را پیشنهاد میکنم:

• MDN Equality comparisons and sameness
• ECMA 262 The Strict Equality Comparison Algorithm
• ECMA 262 The Abstract Equality Comparison Algorithm