با سلام بر شما کاربر محترم
واژه ی « جناس » ، از ماده ی ( ج ن س ) ماخوذ گشته است.
و به معنای « هم جنس بودن ِ دو واژه » است.
حال ممکن است که این هم جنسی، در تمام حروف واژه باشد، که به آن، « جناس تام» گفته می شود.
یا ممکن است که این هم جنسی، فقط در برخی از حروف واژه باشد، که به آن، « جناس ناقص» گفته می شود.
« جناس تام» فقط یک نوع دارد. و آن، این است که دو واژه در متن یا شعر، دقیقا عین هم تکرار شوند. اما معانی متفاوتی داشته باشند.
مثال) شیر : شیر آب، شیر جنگل، شیر خوراکی.
« جناس ناقص» انواع مختلفی دارد. شامل:
- جناس ناقص حرکتی، که اختلاف دو واژه، فقط در حرکات واژگان است.
مثل: مَلِک ، مُلک ، مَلَک.
- جناس ناقص اختلافی، که اختلاف دو واژه، در یک حرف از آنها است.
مثل: خروس، خروش.
- جناس ناقص افزایشی، که دو واژه عین هم هستند اما یک واژه، یک حرف اضافه دارد.
مثل: چمن، چمان.
& البته جناس، انواع تخصصی تر دیگری هم دارد.
همچون:
جناس مرکب ( مقرون و مفروق)
جناس مضارع
جناس لاحق
جناس خط
جناس لفظ
جناس مکرر (مزدوج)
جناس اشتقاق (اقتضاب)
و ......
که در ایم مقال، جای بحث آن نیست.