و بشر الصابرین یعنی چه؟

خداوند متعال در قرآن کریم چند بار به این جمله اشاره کرده است که "و بشر الصابرین:و به صبر کنندگان بشارت بده"

تفسیر این جمله چیست؟

و کلا مفهوم صبر چیست؟ و آثار و نتایج آن کدام است؟ و آیا نتیجه ی صبر، منحصر به آخرت است، یا دنیا و آخرت را دربر می گیرد؟

و با توجه به آیه ی "سلام علیکم بما صبرتم" ، خدا در قیامت با چه کسانی خودش سلام می کند؟

در اهمیت صبر همین را بس که خدا ۱۰۳ بار آن و مشتقاتش را در قرآن ذکر کرده و امام صادق ع فرمودند: صبر نسبت به ایمان مانند سر نسبت به تن است.

صبر در لغت نام درختی بسیار تلخ است. و در اصطلاح به معنای مقاومت در برابر سختی ها و ناملایمات زندگی و حوادث ناگوار است، به شرط از دست ندادن تاب و قرار.

البته اگر انسان توان حل مشکلات را دارد، باید تلاش در راستای مرتفع کردن آنها کوشا باشد. و بعد از آن، در برابر نتیجه ی کسب شده، صبور باشد.

در روایات آمده که صبر در برابر سه امر است:صبر بر طاعت پروردگار، صبر بر معصیت و ترک گناه، صبر بر مصیبت و مشکلات.

خداوند متعال در قرآن کریم انسان را به صبر جمیل دعوت کرده است: فاصبر صبرا جمیلا (معارج:۵) این، صبری است که برای خدا باشد و مستدام باشد و ناامیدی در آن راه نیابد و با ناله و شکوه نباشد. چون در غیر این صورت، پاداش آن زایل می گردد.

اسوه ی این صبر، پیامبران الهی در امر رسالت خود بوده اند: صبر پیامبر در برابر آزار مخالفان, صبر امام حسین ع در روز عاشورا، صبر ایوب در برابر مشکلات زیاد دنیا، صبر حضرت زینب س در کربلا.

نکته ی ظریف آن است که انسان گاهی در برابر حوادث گریه می کند، این نشان بی صبری نیست. بلکه صبر آن است که اگر چشم بگرید و قلب اندوهناک شود، ولی چیزی که خدا را به خشم آورد و کفران باشد، به زبان آورده نشود و مدام باید گفت که راضی به رضای تو هستم و مومن یقین دارد که خدا بد او را نمی خواهد.

همچنین باید دانست که این صبر جز به اذن و توان الهی صورت نمی گیرد: و اصبر و ما صبرک الا بالله. (نحل:۱۲۷) پس بای بنده ی صبور، شکرگزار نعمت صبری باشد که خدا به او عنایت نموده است.

صبر، یکی از ابزار امتحان بندگان است و کسانی که صبر پیشه کنند و از این امتحان سربلند فایق آیند، نه تنها خدا در طول مدتی که صبر می کنند، آنها را یاری می دهد، بلکه به آنها وعده ی نعمت های ویژه ای پس از گشایش داده است: و بشر الصابرین... اولیک علیهم صلوات من ربهم و رحمه و اولیک هم المهتدون: بشارت بده به استقامت کنندگان... این ها همان ها هستند که الطاف و رحمت خدا شامل حالشان شده و آنها هستند هدایت یافتگان.(بقره:۱۵۷)

در آیات و روایات متعددی آثار و نتایج دنیایی و آخرتی صبر چنین بیان شده است:

۱.جزاهم بما صبروا جنه و حریرا: و در برابر صبرشان، بهشت و لباس های حریر بهشتی را به آنها پاداش می دهد. (انسان:۱۲)

۲.امام صادق ع از امام باقر ع نقل می کنند: به راستی هرکس در برابر ناملایمات صبر کند، با شکیبایی خود، منزلت روزه دار شب زنده دار و شهید شمشیرزن رکاب پیامبر را دارد. (شیخ صدوق، ثواب الاالاعمال و عقاب الاعمال، ص۱۹۸)

۳.صبر، یکی از راه های قرب الهی است و صابران، محبوبان خدا هستند: و الله یحب الصابرین. (آل عمران:۱۴۶)

۴. خدا خود پشتوانه و تکیه گاه صبوران است: ان الله مع الصابرین. (بقره:۱۵۳)

۵.صبر کنندگان، بی حساب و کتاب و به مقدار دلخواهشان پاداش خود را دریافت می کنند: اما یوفی الصابرون اجرهم بغیر حساب. (زم:۱۰)

۶. ثمر صبر، گشایش در کارهاست: پیامبر ص فرمودند: عند فنا الصبر یاتی الفجر: آنگاه که صبر تمام شود، گشایش می رسد. (ارشاد القلوب الی الصواب، ص۱۵۰)

بنابراین دیده می شود که صبر اگرچه سخت است، اما هم پاداش دنیایی شیرینی دارد و هم پاداش اخروی نیکویی دارد.

پس وقتی خدا می گوید: و بشر الصابرین (بقره:۱۵۵) یعنی اگر کسی در این دنیا دچار سختی و مشقتی گردید، و در عین حال صبر پیشه کرد، و ناشکری ننمود، و صبرش برای رضای خدا بود، بداند و مطمع باشد که نه تنها خدا در دنیا پاداشش را تمام و کمال و بهتر از تصورش می دهد، بلکه در آخرت خود با نعمت های بهشتی به استقبالش می آید و با او سلام می کند: سلام علیکم بما صبرتم.(رعد:۲۴)

منبع: برداشت آزاد نویسنده و بهر گیری از سایت های اسلام کیوست و دلدادگان و ویکی فقه.

منظور از ایه بشارت به صبر کنندگان برای امداد و توفیق الهی و کمک به ستم دیدگان هست.

مفهوم صبر موندن در صراط الهی با وجود سختی ها هست که این خودش نوعی امتحان و ابتلا هست که سنت الهی هست.

خداوند در روز حشر به صبر کنندگان یعنی اونا که ازمایش و ابتلا رو به بهترین نحوه یعنی نمره قبولی پشت سر گذاشتن و در صراط مستقیم موندن هم جزای خیر میده ان شالله

اینا به زبون ساده هست بهتر و فلسفی تر میخواید رجوع کنید به تفسیر المیزان علامه طباطبایی