«ولایت فقیه» یعنی چه ؟

با سلام. می خواستم معنی «ولایت فقیه» دقیقا چیه؟ شبه ای که من دیدم اینه:

ولایت فقیه از ابداعات امام خمینی بوده و علمای معروف اسلام به ولایت فقیه اعتقاد نداشتن

آیا این درسته؟ مدرکی برای رد و یا اثباتش وجود داره؟ همچنین عده ای معتقدند که «ولایت فقیه اعتقاد نداشته و معتقدند چنین چیزی در دین نیست». می خواستم ببینم واقعا ما کجای دین از مفهوم ولایت فقیه مطلب یا نظریه ای داریم؟

من مدت‌ها پیش شنیده بودم که افرادی که ولایت فقیه رو قبول ندارن نماز و روضشون قبول نیست. نمی دونم تا چه حد این صحت و اعتبار داره، ولی می خوام بدونم که آیا در دین اسلام مفهومی به اسم «ولایت فقیه» تعریف شده یا خیر؟ اگه اره:

• چه کسی رو «ولایت فقیه» نامیده؟
• ولی فقیه باید چه شرایطی داشته باشه؟
• چه کسی (کسانی) ولایت فقیه رو انتخاب می کنن؟ همچنین ولایت وقیه متعلق به یک جامعس یا هر فرد می تونه ولی فقیه خودش رو داشته باشه؟
• چه جایگاهی برای اون قائل شده؟
• پیروی از اون رو اجباری دونسته؟
• میشه چندتا ولایت فقیه رو قبول داشت؟
• آیا ولایت فقیه همون کسی هست که توی مسائل دینی باید ازش تقلید بشه؟

پاسخ عده ای که به ولایت فقیه اعتقاد نداشته و معتقدند چنین چیزی در دین نیست.

ولایت_فقیه از ابداعات امام خمینی بوده و علمای معروف اسلام به ولایت فقیه اعتقاد نداشتن.

✅ کافی است فقط بخشی از آثار علمای مشهور اسلام در مورد #صاحب ولایت بودن فقیه را مرور کنید تنها به بخشی از این موارد اشاره میکنیم به منابع زیر رجوع کنید

? یکم؛ شیخ طوسی (محمد بن حسن بن علی طوسی)؛ 460 هـ.ق

شیخ طوسی در کتاب‌های خود به ویژه نهایه، مهم ترین ارکان جامعه یعنی فتوا، جهاد، قضاوت، اقامه حدود و... را حق فقیهان دانسته، حتی قبول ولایت از جانب سلطان جائر را نیز برای آنان جایز می‌شمرد؛ صدور حکم میان مردم، اقامه حدود و قضاوت میان کسانی که با یکدیگر اختلاف پیدا کردند، جایز نیست؛ مگر از سوی کسی که از طرف سلطان حق،اجازه داشته باشد. چنین کارهایی، در زمانی که خودشان (ائمه معصومین) امکان انجام آن را ندارند، بدون تردید به فقیهان شیعه واگذار شده است

منبع: النهایه، ج2، ص17.

? دوم؛ علامه حلی (حسن بن یوسف)؛ 726 هـ.ق

مقبوله عمر بن حنظله و دیگر روایات در این زمینه، بر اطلاق و عموم ولایت فقیهان دلالت داشته، به ولایت در قضاوت و اقامه حدود محدود نمی‌شود. وی همچنین در باب زکات می‌نویسد: «زکات در عصر غیبت، به فقیه پرداخت می‌شود؛ چرا که نایب امام (علیه السلام) است و هر آن چه از شئون امام بوده، به عهده می‌گیرد»

منبع:

مختلف الشیعه، الجزء الرابع، ص464

?سوم؛ شیخ مفید (محمد بن محمد نعمان)؛ 413 هـ.ق

هنگامی که سلطان عادل(امام معصوم)برای ولایت در آنچه ذکر کردم ـ در این ابواب فقه ـ وجود نداشت، بر فقیهان اهل حق عادل صاحب رأی و عقل و فضل است که ولایت آنچه را بر عهده سلطان عادل است را بر عهده گیرند

منبع: نهایه الاحکام، ج2، ص417.

? چهارم؛ شهید اول (محمد بن مکی)؛ 786 هـ.ق

در صورت حضور حاکم شرع، لازم است اجازه ایشان کسب شود؛ چرا که بر همه مناصب شرعی، ولایت دارد.

منبع: و الذکری، ص57.

? پنجم؛ صاحب ریاض (علی بن محمد ابی المعالی)؛ 1231 هـ.ق

هیچ اختلافی در این نیست که مراد از حاکم در عصر غیبت امام (علیه السلام) فقیه جامع شرایط فتواست

منبع: ریاض المسائل، ج9، ص509

?ششم؛ ملا احمد نراقی (احمد بن مهدی بن ابی ذر)؛ 1244 هـ.ق

هرآنچه که پیامبر (صلّی الله علیه وآله وسلّم) و امام (علیه السلام) ـ که حاکمان و حافظان اسلام می‌باشند ـ بر آن ولایت و اختیار دارند، فقیه نیز همان ولایت و اختیار را دارد مگر جایی که دلیلی بر خلاف آن وجود داشته شود.

منبع: عوائد، عائده تحدید ولایه الحکام، ص187 و 188.

?هفتم؛ شیخ انصاری (مرتضی بن محمد امین)؛ 1281هـ.ق

از روایات گذشته ظاهر می‌شود که حکم فقیه، در تمام خصوصیت‌های احکام شرعی و در تمام موضوعات خاص آنها، برای ترتیب دادن احکام بر آنها نافذ می‌باشد؛ زیرا متبادر از لفظ «حاکم» در مقبوله عمر بن حنظله، همان «متسلط مطلق» است؛ یعنی اینکه امام (علیه السلام) فرمودند: «فانّی قد جعلته علیکم حاکما»، نظیر گفتار سلطان و حاکم، است که به اهل شهری بگوید: «من فلان شخص را حاکم بر شما قرار دادم» که از این تعبیر، بر می‌آید که سلطان، فلان شخص را در همه امور کلی و جزئی شهروندان که به حکومت بر می‌گردد مسلط نموده است

منبع: شیخ انصاری، قضا و شهادات طبع کنگره شماره 22، ص8 و 9.

✅اینها تنها بخشی از نظرات علمای مشهور شیعه می باشد.

? نظریه حجتیه نوین یا ظهور صغری

یکی از نظریاتی که توسط علی یعقوبی وجریان انحرافی و.... مطرح شده است،نظریه«حجتیه نوین»ویا دراصطلاح دیگر «ظهورصغری» مبتنی بر رد اصل ولایت مطلقه فقیه بوده است.اصولی که وی و معتقدین براین نظریه ، بر آن اصرار دارند عبارت است از:1- نظام ارزشی حکومت مستضعفین و 2- نظام ارزشی حکومت حقه. این گروه انحرافی براین باورندکه تمام حکومت های اسلامی که با شیوه و روش عادی اداره می شود،همان نظام ارزشی مستضعفین است مانند حکومت حضرت رسول الله صلی الله علیه واله وسلم ،حکومت حضرت علی (ع) و حکومت فعلی جمهوری اسلامی ایران.

اما در حکومت حقه یا حاکمیت حقه اصل السابقون السابقون و اولئک المقربون تحقق پیدا می کند و چنین جامعه ای با قدرت خاص الهی اداره می شود مانند حکومتهای حضرت سلیمان و حضرت داود و حضرت طالوت و ذوالقرنین.

درمورد نظام اسلامی نیز ظاهرا عقیده برآن است که دوران حکومت حضرت آیت الله خامنه ای (رهبرمعظم انقلاب)دوران بینابین واگذار است و گذر از حکومت مستضعفین به سمت حکومت حقه است.

علی یعقوبی مدعی است:حکومت مستضعفین با ابزار فقه اداره می شود اما درحکومت حقه کسانی باید حاکمیت جامعه را بر عهده بگیرند که واجد قدرت خاصه نیز باشند. مدعیان چنین فلسفه ای در حقیقت بر این باورند باید تا روز تحقق حکومت حقه در کنار رهبر معظم انقلاب باشیم ولی در زمان تحقق حکومت حقه این نیاز رفع می شود یعنی دیگر تبعیت از ولایت فقیه معنا ندارد.در همین رابطه نامبرده بر این عقیده است که در حکومت مستضعفین ولی فقیه حاکم است اما در حکومت حقه،فقه کافی نیست و ابزارهای خاص حکومت الهی نیاز است.بجای ولی فقیه امام عصر(عج) که صاحب اصلی جهان اسلام است حاکم است.

نتیجه ی این تفکر: درحال حاضر ازغیبت کبری خارج شده ایم و وارد حکومت حقه یا همان ظهورصغری شده ایم درظهورصغری هیچ نیازی به ولی فقیه نداریم. «پس ظهورصغری = باحذف ولی فقیه»

جریان انحرافی چگونه با عقایدپاک وبا احساسات جوانان عزیزکه شوق ظهوردارند بازی میکنند مراقب باشیم بخاطرشوق ظهور در دام چنین شیادهایی گرفتارنشویم.

یه توضیحی هم درباره اینکه میگوییم امام خمینی یا امام خامنه ای بدم.

و اینکه چرا لفظ امام را به کار میبریم؟

اگر بگوییم "رهبر"، میتوانند بجایش بگویند "شورای رهبری"! اگر بگوییم "مقام معظم رهبری"، میتوانند بجایش بگویند "شورای معظم رهبری"! ولی اگر بگوییم "امام خامنه ای"، هیچ لفظ شورایی نمیتوانند بجایش بیاورند. چون امام، امام است.

حالا فهمیدید چرا باید بگوییم امام خامنه ای؟ حالا فهمیدید چرا حضرت علامه جوادی آملی می فرمایند:

هر لفظی غیر از "امام خامنه ای"، جفاست به ایشان

برای پیشگیری از توطئه خطرناک شورایی شدن رهبری، بسیج شوند این متن‌را هم‌‌ نشر دهید.

آيت الله نوري همداني از مراجعي بودند كه بعداز رحلت امام (ره) اعتقادداشتند انقلاب اسلامي ديگر مشروعيت ندارد ولي چند سال پيش در اقدامي عجيب ايشان شروع به تاييد نظام و شخص امام خامنه ای كردند. و هميشه اولين شخصي هستند كه در راهپيمايي ها واتفاقات اجتماعي پيام مي دهند. از ايشان دليل اين تغيير رويه سوال شده كه ايشان فرمودند:

شبي درخواب حضرت فاطمه الزهرا (س) راملاقات كردم كه بي بي فرمودند: شوهرم علي تنها ماند نگذاريد فرزندم علي تنها بماند.

جواب شبهه ای پیرامون ولایت فقیه که چرا میگیم امام خامنه ای یا امام خمینی؛ از قدیم میگن یک دیوانه سنگی تو چاه بندازه ۱۰۰ تا عاقل نمی تونن درش بیارن.

به صورت دقیق و تحت الفظی اگه بخواهیم بگوییم، باید گفت که:

ولایت فقیه نظریه‌ای در فقه شیعه است که نظام سیاسی مشروع در دوران غیبت امام معصوم را بیان می‌کند. نظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس این نظریه تأسیس شده‌است.

بر اساس عقیده، فقیه در فضیلت و شخصیّت دینی و اخلاقی و علمی همپای امام معصوم نیست. چراکه ولی فقیه، جدا از شخصیت حقوقی خویش، دارای شخصیت حقیقی نیز هست که از این نظر با دیگر مردم برابر است. ویژگی‌های ولی فقیه و حاکم اسلامی همانند عدالت، تقوا و پرهیزگاری او را از لغزیدن به ورطه استبداد و خودرأیی بازمی‌دارد.

در کشور ایران، آیت‌الله خمینی، و به پیروی از او آیت‌الله خامنه‌ای، همان ولایتی را که پیامبر و امام معصوم دارا هستند برای فقیه جامع‌الشرائط ثابت می‌داند و این عصاره نظریه «ولایت مطلقه فقیه» است؛ ولی آیت‌الله خوانساری، درست در نقطه مقابل نظریه «ولایت مطلقه فقیه»، هیچ ولایتی را برای فقیه، به غیر از مقام فتوا دادن، ثابت نمی‌داند، چه رسد به حکومتگری.

انتخاب ولی فقیه توسط مردمان یک کشور اتفاق می افتد. به عنوان مثال هیچ گاه تاریخ فراموش نخواهد کرد آن رفراندوم گسترده ای که برای امام خمینی در کشور ایران برگزار شد. از نظر پیروی کردن از ایشان، ببینید در هر جامعه ای، اگر اعضای آن جامعه از رهبر خود پیروی نکند، آن جامعه محکوم به فناست. پس اگر شده برای صلاح و دوام آن جامعه باید از رهبر آن جامعه پیروی کرد.

این بدان معنی نیست که یک رهبر در یک جامعه ای اجازه ظلم به مردم را دارم و همه هم بالاجبار باید از وی پیروی کنند، خیر، همیشه بستر اعلام اعتراض گشوده هست. ولی به طور کلی، پیر خط یک رهبر بودن، آن جامعه را امن تر و محکم تر نگه میدارد. همچنین همانگونه که گفته شد، ولی فقیه فردیست انتخاب شده توسط مردمان و یا حتی پیشنهاد شده توسط رهبر قبلی که این بدان معناست که رهبر انتخاب شده بر این منسب فردیست که صلاحیت کافی را از دید عوام و خواص دارا می باشد.