دایرةالمعارف فارسی
licenseمعنی کلمه دایرةالمعارف فارسی
معنی واژه دایرةالمعارف فارسی
| اطلاعات بیشتر واژه | |||
|---|---|---|---|
| انگلیسی | persian encyclopedia | ||
| عربی | الموسوعة الفارسية | ||
| واژه | دایرةالمعارف فارسی | ||
| معادل ابجد | 988 | ||
| تعداد حروف | 17 | ||
| منبع | واژه‌نامه آزاد | ||
| نمایش تصویر | معنی دایرةالمعارف فارسی | ||
| پخش صوت | |||
دایرةالمعارف فارسی عنوان دانشنامهای سه‌جلدی است که به ابتکار مؤسسه انتشارات فرانکلین ، به سرپرستی غلامحسین مصاحب و با مشارکت گروهی از نویسندگان و ویراستاران در ایران به زبان فارسی تدوین یافت.
در سال ۱۳۳۵ مؤسسه فرانکلین تصمیم به تهیهٔ ترجمهٔ فارسی از دایرةالمعارف یک جلدی کلمبیا وایکینگ (چاپ نیویورک) گرفت. سرپرستی این کار به غلامحسین مصاحب سپرده شد. اما غلامحسین مصاحب پس از بررسی دایره‌المعارف آمریکایی، ترجمهٔ کامل آن را پاسخگوی نیازهای جامعهٔ ایرانی و فارسی‌زبان ندانست، و طرحی نو درانداخت که بر اساس آن بیش از ۱۰٬۰۰۰ مقاله جدید دربارهٔ جنبه‌های مختلف تاریخ و فرهنگ ایران و اسلام تألیف شد.
جلد اول دایرةالمعارف فارسی (از حرف «الف» تا پایان «س») در سال ۱۳۴۵ خورشیدی منتشر شد. در سال ۱۳۵۰ زمانی که بخش بزرگی از مقاله‌های جلد دوم تا حرف «ع» حروفچینی شده و آمادهٔ چاپ بود، غلامحسین مصاحب از کار سرپرستی دایرةالمعارف کناره‌گیری کرد. از آن زمان سرپرستی دایرةالمعارف به رضا اقصی محول گشت و بخش اول از جلد دوم (از «ش» تا پایان «ل») در سال ۱۳۵۶ خورشیدی منتشر شد. بخش دوم جلد دوم (از «م» تا پایان «ی») با ویرایش مجدد و پاره‌ای اصلاحات در سال ۱۳۷۴ خورشیدی انتشار یافت.
در دایرةالمعارف فارسی از آغاز کار، قواعد دقیقی برای انتخاب مدخل‌ها و حجم آن‌ها، تنظیم مقاله‌ها، معادل‌گذاری اصطلاحات، نحوهٔ ضبط و آوانگاری نام‌های خاص و اصطلاحات، ضبط علامت‌های اختصاری، ارجاع‌ها، رسم‌الخط فارسی و علائم نقطه‌گذاری وضع شد که در سراسر دایرةالمعارف رعایت گردید. این‌گونه روش‌مندی در دانشنامه‌های فارسی بی‌سابقه بود و سرمشقی برای تهیه‌کنندگان آثار مرجع در زبان فارسی قرار گرفت.
ساختار
دانشنامه شامل مقدمه‌ای است که اصول و روش کار و نحوه استفاده از دانشنامه در آن به‌طور مبسوط توضیح داده شده‌است. این دانشنامه ۴۳هزار مدخل دارد که از آن میان ۲۳هزار مدخل خارجی، ۱۱ هزار مدخل مربوط به ایران و اسلام و بقیه مدخل‌های ارجاعی است. مدخل‌های خارجی عموماً ترجمه یا ترجمه و اقتباس استو اما مدخل‌های مربوط به ایران تماما تألیفی است.
فهرست پدیدآورندگان
دکتر مصاحب با همکاری هیئت‌تحریریه خود از جمله احمد آرام، مصطفی مقربی، محمود مصاحب، فریدون بدره‌ای، و ابراهیم مکلا در واقع پدیدآورندگان اصلی دانشنامه هستند.
نام‌های نویسندگان، مترجمان و مؤلفان دایرةالمعارف فارسی در دیباچه به ترتیب زیر آمده‌است:
هیئت تحریریه
احمد آرام
فریدون بدره‌ای
احمد بطحائی
محمود مصاحب
مصطفی مقربی
ابراهیم مکلا
نویسندگان و مؤلفین
مهدی آذر
صفی اصفیا
ایرج افشار
احمد افشار شیرازی
رضا اقصی
مجید امیرابراهیمی
منوچهر انور
ایرج ایمن
بدرالملوک بامداد
علیقلی بیانی
مهدی بیانی
مهدی حائری
آوانس حق‌نظریان
خسرو خسروی
عباس دواچی
هوشنگ دولت‌آبادی
تقی ریاحی
عباس زریاب خویی
عبدالحسین زرین‌کوب
ایندو شیکهر
فاخره صبا
غلامحسین صدیقی
احمد حسین عدل
مصطفی فاتح
محمد کاوسیان
حسین گل‌گلاب
مهدی محقق
تقی مرتضوی
شمس‌الملوک مصاحب
محمدتقی مصطفوی
محمد معین
احسان یارشاطر
مترجمین و مؤلفین اولیه
سهیل آذری
عباس اکرامی
محمد پروین گنابادی
سلیمان حییم
عبدالحسین دانشپور
پرویز رهبر
محمدهادی شفیعیها
حسن شیدا
مهدی فروغ
محمدجعفر محجوب
محمد مقدم
منبع
دایرةالمعارف فارسی، جلد اول، دیباچه، نوشتهٔ غلامحسین مصاحب
↑ فانی ک، دایرةالمعارف فارسی:میراثی پایدار، مهرنامه ش۱۶، ص۲۱۸
↑ فانی ک، دایرةالمعارف فارسی:میراثی پایدار، مهرنامه ش۱۶، ص۲۱۸
↑ دایرةالمعارف فارسی، جلد اول، دیباچه، ص۶-۷
رده‌های صفحه: کتاب‌های ایرانیدانشنامه‌های فارسی
persian encyclopedia
الموسوعة الفارسية
