قیصریه

معنی کلمه قیصریه

معنی واژه قیصریه

معنیسردر قیصریه بنایی است در ورودی اصلی بازار اصفهان . این بنا در گذشته نه‌چندان دور دارای سه طبقه و اکنون دارای دو طبقه‌است. طبقه سوم آن که تخریب شده، نقاره‌خانه را تشکیل می‌داده‌است که در آن با صدای موسیقی، اوقات روز را اعلام می‌کرده‌اند. این سر در به بازار بزرگ اصفهان باز می‌شود و در گذشته راه اصلی بازار اصفهان بوده‌است. ، سردر قیصریه شامل چهار درب فرعی، یک دروازه اصلی و یک حوض بوده که حوض آن حدود دهه ۱۳۴۰ شمسی به باغچه تبدیل شد ولی اکنون احیا شده‌است. ، علت نامگذاری این بنا، شباهت آن به یکی از بناهای شهر قیصریه بوده‌است. بر بالای سردر، نقاشی‌هایی به قلم رضا عباسی به چشم می‌خورد. ناقوس دیر هرمز و همچنین ساعت موجود در قلعه پرتغالی‌های جزیره هرمز،(به قطر حدود ۸۰ سانتیمتر) پس از فتح آن جزیره به اصفهان آورده شد و در بالای این سردر نصب شد. ، ، ، ، این بنا ورودی بازار قدیمی اصفهان در شمال میدان نقش جهان است که در دوران صفویان ساخته شده است. علاوه بر بازار قیصریه و بازارهای منشعب از آن بازارهای دیگری هم در اصفهان وجود داشته‌اند که معروف‌ترین آنها «بازار شاهی» یا «بازارچه بلند» است که در سال ۱۱۱۸ هجری برابر با ۱۷۰۶ میلادی به همراه «مدرسه و سرای فتحیه» در زمان شاه سلطان حسین آخرین حکمران صفویه ساخته شد.
محتویات
معماری

بنای سردر قیصریه در دو طبقه مرتفع ساخته شده که طبقه بالا به امور دفتری و بازرگانی اختصاص داشت و در طبقه پایین مغازه‌های اصناف گوناگون در کنار هم مستقر شده بودند. از این بازار بزرگ و مجلل بازارهای دیگری منشعب می‌شدند که برخی از آنها هنوز هم فعال بوده و به مشاغل مختلف اختصاص دارند.
برخی از این بازارها عبارت‌اند از:
بازار عریان
هارونیه
نیم‌آورد گلشن
مخلص
سماورسازها
مقصودبیک
مساجد قرارگرفته در بازار
در طول این شاهراه سرپوشیده و مسقّف که برخی از خارجیان آن را «نگارخانه سرپوشیده» نامیده‌اند عناصر مذهبی همچون مدرسه نیماورد، مدرسه صدر، مسجد خیاط ها، مسجد نو، مسجد ذوالفقار، مسجد شیشه، مسجد خارجی و ده‌ها مسجد دیگر به فعالیتهای مذهبی می‌پرداختند و بازرگانان و اصناف گوناگون در آنها عبادت می‌کردند.
مدارس مذهبی قرارگرفته در بازار
مراکز فرهنگی مانند مدارس مذهبی هم به اعتبار و رونق بازار می‌افزودند. مدارسی همچون مدرسه کاسه گران، هارونیه، نیم آورد، جده بزرگ، جده کوچک، ملاعبدالله و ... که با معماری خاص ایرانی-اسلامی ده‌ها سال است موضوع کتاب‌ها و رسالات و تحقیقات مهندسین و معماران و سیاحان گوناگون هستند.
سرا و تیمچه‌ها
نهادهای اقتصادی نیز از دیگر جاذبه‌هایی هستند که در بازارها وجود داشته‌اند. برخی از این نهادها که «تیمچه» و «سرا» نامیده می‌شوند هنوز نیز فعال هستند. مشهورترین این سراها عبارت‌اند از: سرای اردستانیها، سرای خانی، سرای آقا، سرای پادرخت سوخته، سرای میراسماعیل، سرای تالار، سرای خوانساری‌ها، سرای گلشن، سرای جارچی و سرای فخر.
این سراها به همراه کاروانسراهای متعدد و پررونق بازار اصفهان را به عنصری فعال تبدیل می‌کرده که سیاحان با اشتیاق از آن بازدید می‌کردند و با دقت در سفرنامه‌هایشان معرفی می‌نمودند.

پانویس

↑ ورطانس یوزوکچیان. «دروازه قیصریه یا بازار قیصری». در وصف بناهای مشهور اصفهان. ترجمهٔ لئون میناسیان. ویرایش ترجمه از چاپ ۱۸۵۴ استانبول. چاپ اول. اصفهان: انتشارات غزل، ۱۳۷۸. ۳۴ و ۳۵ .شابک ۹۶۴-۶۷۳۳-۰۵
↑ سردر قیصریه
↑ انجمن صنفی مهندسین معمار اصفهان. بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
↑ حوض مقابل سردر بازار قیصریه احیا می شود.
↑ انجمن صنفی مهندسین معمار اصفهان. بازبینی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰.
↑ اولیویه. «در وصف کاشان، قم و اصفهان». در سفرنامه اولیویه. ترجمهٔ محمد طاهر میرزا. دکتر غلامرضا ورهام. چاپ اول. تهران: انتشارات اطلاعات، ۱۳۷۱. ۱۱۲ تا ۱۱۶.
↑ تفسیری بر تصویر برج قوس در سردر قیصریه
منابع

رده: آثار دوره صفوی در اصفهانآثار ملی ایرانبازارهای استان اصفهانبازارهای تاریخی اصفهانبناهای تاریخی استان اصفهانمیدان نقش جهان
انگلیسیgheisarieh
عربیجيساريه
ترکیgheisarieh
فرانسویgheisarieh
آلمانیgheisarieh
اسپانیاییgheisarieh
ایتالیاییgheisarieh