جستجو در بخش : سوال جواب منابع اسلامی لغت نامه ها قوانین و مصوبات نقل قل ها
×

فرم ورود

ورود با گوگل ورود با گوگل ورود با تلگرام ورود با تلگرام
رمز عبور را فراموش کرده ام عضو نیستم، می خواهم عضو شوم
×

×

آدرس بخش انتخاب شده


جهت کپی کردن میتوانید از دکمه های Ctrl + C استفاده کنید
رویداد ها - امتیازات
در حال بارگذاری
×

رویداد ها - امتیازات

برای بررسی عملکرد فعالیت و امتیازات خود باید در وب سایت وارد باشید. در صورت عضویت از بخش بالای صفحه وارد شوید، در غیر این صورت از دکمه پایین، مستقیم به صفحه ثبت نام وارد شوید.

×
×

tajikistan  |

تاجیکستان

معنی: تاجیکستان یا جمهوری تاجیکستان (به خط تاجیکی: Ҷумҳурии Тоҷикистон) کشوری در آسیای میانه است. این کشور از جنوب با افغانستان، از باختر با ازبکستان، از شمال با قرقیزستان، و از خاور با چین همسایه‌است. تاجیکستان یک کشور محاط در خشکی است که در گذشته راه ابریشم از آن گذر می‌کرده‌است. پهناوری تاجیکستان ۱۴۳٬۱۰۰ کیلومتر مربع (۹۵ام در جهان) است. این کشور، کوهستانی و پربارش است و منابع آب فراوانی دارد.
جمعیت تاجیکستان ۷٬۲۱۵٬۷۰۰ تن (برآورد ۱۳۸۷) است. حدود ۸۰٪ مردم تاجیک هستند (که به فارسی تاجیکی سخن می‌گویند)، ۱۵٪ ازبک و سایر مردم روس، اوکراینی، چینی، کره‌ای، تاتار و غیره هستند. دین بیشتر مردم اسلام است (بیشتر سنی، دارای اقلیت قابل توجه شیعه اسماعیلی).
تاریخ و فرهنگ تاجیکستان با ایران اشتراکات بسیاری دارد. در پاره‌هایی از دوران پیش از اسلام، تاجیکستان جزئی از شاهنشاهی ایران بود. پس از اسلام، سرزمین خراسان و فرارود (از جمله تاجیکستان) زنده کننده فرهنگ ایرانی و به وجود آورنده زبان پارسی دری بود که جانشین زبان پهلوی شد. نخستین شاعران پارسی‌زبان از این ناحیه به پا خاستند، به ویژه رودکی، که پدر شعر پارسی محسوب می‌گردد. در نخستین سده‌های هجری، خراسان و فرارود مهد تمدن و علوم ایرانی بودند و بزرگانی مانند ابن سینا و فارابی در خود پرورند. حکومت سامانی نیز از تاجیکستان برخاسته‌است.
حکومت تاجیکستان، جمهوری است و رئیس جمهور کنونی این کشور امامعلی رحمان است که از سال ۱۳۷۱ تاکنون بر سر قدرت است.
محتویات
نام

واژهٔ تاجیکستان از دو بخش «تاجیک» و «ستان» تشکیل شده‌است که به معنای «سرزمین تاجیک‌ها» است. پایتخت تاجیکستان شهر دوشنبه است و زبان رسمی آن پارسی با گویش تاجیکی است، گرچه زبان روسی نیز کاربرد گستردهٔ بازرگانی و حکومتی دارد. یکای پول تاجیکستان، سامانی نام دارد. این کشور در سال ۱۳۷۰ هجری خورشیدی (۱۹۹۱) با فروپاشی شوروی، استقلال یافت.
تاریخ

نوشتار اصلی: تاریخ تاجیکستان
سرزمین سغد باستان که سرزمین کنونی تاجیکستان را دربر می‌گیرد، در زمان داریوش یکم به جزئی از امپراتوری هخامنشی تبدیل شد. پس از یورش اسکندر مقدونی، تاجیکستان به ترتیب جزئی از پادشاهی‌های سلوکی، دولت یونانی باختر، تخارستان، کوشانیان، ساسانیان، هفتالیان و خیونان بود.


مجسمه ولادیمیر لنین، از رهبران شوروی سابق، در شهر دوشنبه
در سال ۷۱۵ میلادی (در زمان امویان)، این سرزمین به تصرف عرب‌ها درآمد و مردم تاجیک دین اسلام را پذیرفتند. پس از اسلام تاجیکستان تبدیل به مهد زبان فارسی دری و فرهنگ و علوم گوناگون شد.
در سدهٔ دهم میلادی، سامانیان اولین حکومت مستقل ایرانی پس از اسلام در این منطقه تشکیل شد. پس از سقوط سامانیان با اتحاد غزنویان و قراخانیان پس از تاجیکستان به ترتیب جزئی از حکومتهای قراخانیان، خوارزمشاهیان، ایلخانان مغول و تیموریان شد. پس از سقوط تیموریان تا سدهٔ نوزدهم میلادی حکومت‌های مختلف ازبک کنترل این سرزمین را در دست داشتند، البته نادر شاه افشار پادشاه ایران برای دورهٔ کوتاهی آن را به تصرف خود درآورد. در سدهٔ نوزدهم شمال تاجیکستان (خجند) جزئی از خانات خوقند، و جنوب تاجیکستان جزئی از خانات بخارا بود. خانات بخارا در سال ۱۲۴۵ خورشیدی (۱۸۶۶ میلادی)، و خانات خوقند در سال ۱۲۴۷ (۱۸۶۸ میلادی)، زیر سلطهٔ روسیه تزاری درآمدند.
پس از انقلاب اکتبر، تاجیکستان ابتدا بخشی از جمهوری ازبکستان در اتحاد جماهیر شوروی بود تا اینکه در سال ۱۳۰۷ (۱۹۲۸ م)، جمهوری سوسیالیستی شوروی تاجیکستان به عنوان جزئی از اتحاد جماهیر شوروی) تشکیل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در سال ۱۳۷۰ (۱۹۹۱)، تاجیکستان به استقلال دست یافت.
کمی پس از استقلال تاجیکستان در سال ۱۳۷۰ (۱۹۹۱ میلادی)، جنگ داخلی پنج ساله بین دولت تحت حمایت مسکو و مخالفان اسلامگرا (به رهبری عبدالله نوری) درگرفت.
در این جنگ، بیش از ۵۰ هزار نفر کشته و بیش از ۷۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند. در سال[۱۳۷۶ (۱۹۹۷ (میلادی) با وساطت سازمان ملل متحد، پیمان صلح به امضای دو طرف رسید.
تغییر خط در تاجیکستان
نوشتار اصلی: تغییر خط در تاجیکستان
در سال ۱۳۰۷ خط تاجیکستان از پارسی به لاتین تغییر کرد و در دهه ۱۳۲۰ نیز اینبار خط سیریلیک (روسی) برای نگارش پارسی تاجیکی رسمی شد. این تغییر خطها از پارسی به لاتین و سیریلیک به‌اجبار و به دستور سران شوروی در همهٔ جمهوری‌های مسلمان شوروی برای بریدن ارتباط آنها با گذشته‌شان انجام شد. پس از استقلال تاجیکستان، بسیاری در این کشور برصدد آمدند که خط خود را به خط نیاکان (پارسی) بازگرداند اما تاکنون اقدامی جدی در اینباره صورت نگرفته‌است و مشکلاتی در راه این کار وجود دارد. برای تبدیل خط سیریلیک به فارسی می‌توانید از استفاده کنید
اقتصاد

تاجیکستان از فقیرترین کشورها در میان جمهوری‌های سابق اتحاد شوروی است. در سال ۲۰۰۵، تولید ناخالص ملی آن نزدیک به ۲ میلیارد دلار بود.
مردم



کودکان تاجیک
۷۹.۹٪ مردم تاجیک هستند (که به پارسی تاجیکی سخن می‌گویند)، ۱۵.۳٪ ازبک، ۱.۱٪ روس، ۱.۱٪ قرقیز، ۰.۳٪ ترکمن و ۰.۳٪ تاتار هستند. اقلیت‌های کوچک غیربومی نیز از قبیل اوکراینی، چینی، کره‌ای و غیره نیز در تاجیکستان وجود دارند که ۲٪ مابقی از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. دین بیش از ۹۰٪ مردم اسلام است (۹۵٪ سنی حنفی، اقلیت ۵٪ شیعه که غالبا شیعه اسماعیلی و کمتر از ۱٪ آن شیعه دوازده امامی)است. شیعیان بیشتر در بدخشان زندگی می‌کنند. غیر از دین اسلام اقلیت‌های دینی آن مسیحیت، یهودیت، زرتشتی، بودایی و بهائیت است. طریقت نقشبندیه تصوف نیز در تاجیکستان وجود دارد.
شخصیت‌ها
باباجان غفورف تاریخ‌دان و نویسندهٔ کتاب تاریخ تاجیکان از اهالی تاجیکستان است. تیمور ملک نیز از شخصیت ها و قهرمانان
تاریخی تاجیک به شمار می‌آید.
بانو گلرخسار شاعر معاصر تاجیکستان از همراهان مهدی اخوان ثالث و احمد شاملو و سیمین بهبهانی و بسیاری از دیگر شاعران و اهل فرهنگ و هنر ایران بوده و می باشد .
سیاست



تصویر باباجان غفوروف بر روی اسکناس.
نوشتار اصلی: وضعیت سیاسی تاجیکستان

امامعلی رحمان از سال ۱۳۷۱ ریاست جمهوری تاجیکستان را به عهده دارد. در سال ۱۳۷۱، پس از برکناری اجباری رحمان نبی، نخستین رهبر این کشور پس از استقلال از اتحاد جماهیر شوروی سابق، امام علی رحمان، که پیشتر رئیس یک مجتمع کشاورزی بود، به مقام ریاست شورای عالی تاجیکستان منصوب شد. در سال ۱۳۷۳، رحمان به مقام ریاست جمهوری انتخاب شد. پس از پایان دورهٔ پنج ساله، او دوباره در سال ۱۳۷۸ به مدت هفت سال دیگر به این مقام برگزیده شد.
در سال ۱۳۸۲، در یک همه‌پرسی، ۹۳٪ مردم به اصلاح قانون اساسی (برای ممکن‌شدن انتخاب دوبارهٔ رحمان) رای مثبت دادند. دولت می‌گوید که ۹۶٪ مردم در این همه پرسی شرکت کرده‌اند. در نوروز ۱۳۸۶ ه‍.خ. (۲۰۰۷ م) امامعلی رحمانف خواستار آن شد که او را امامعلی رحمان بنامند. از آنجا که امکان تمدید دورهٔ ریاست جمهوری در کنار ده‌ها اصلاحیهٔ دیگر به رأی گذاشته شد، منتقدان دولت گفتند که رأی مردم با آگاهی کامل نبوده‌است.
جغرافیا



تصویر ماهواره‌ای تاجیکستان
پهناوری تاجیکستان ۱۴۳٬۱۰۰ کیلومتر مربع (۹۵ ام در جهان) است و جمعیت آن حدود ۷ میلیون تن (حدوداً ۱۰۰ ام در جهان) است (آمار ۲۰۰۸). تراکم جمعیت در این کشور ۴۶ تن در هر کیلومتر مربع است. تاجیکستان کشوری کوهستانی و سرسبز با بارندگی فراوان است که می‌تواند صادرکنندهٔ آب و برق به سایر کشورها باشد. تاجیکستان کشوری مرتفع است که رشته‌کوه پامیر آن را پوشانده‌است، ولی در شمال کشور، منطقه پست فرغانه وجود دارد.
رودها
تاجیکستان دارای رودهای بسیاری است. شمار رودهایی که طول آنها از ۱۰ کیلومتر تجاوز می‌کند به ۹۴۷ میرسد. رودهای مهم آن عبارتند از:
سیر دریا (سیحون)
آمودریا (جیحون)
رودخانه زرافشان
رود پنج
رودخانه مرغاب
سرخ آب
کافرنهان
رود وخش
در مجموع طول ۹۴۷ رودخانه تاجیکستان بیش از ۲۸٫۰۰۰ کیلومتر است. همچنین در تاجیکستان ۱٫۳۰۰ مرداب، جمعا به مساحت ۷۰۵ کیلومتر مربع وجود دارد. بزرگترین مرداب کشور قراکول نام دارد.
مرزها
افغانستان (جنوب): ۱۲۰۶ کیلومتر
ازبکستان (باختر): ۱۱۶۱ کیلومتر
قرقیزستان (شمال): ۸۷۰ کیلومتر
چین (خاور): ۴۱۴ کیلومتر
تقسیمات کشوری



نقشه تقسیمات کشوری تاجیکستان (۱- ولایت سغد، ۲- ناحیه‌های تابع جمهوری، ۳- ولایت ختلان، ۴- ولایت مختار کوهستان بدخشان)
بنا بر قانون تقسیمات کشوری، تاجیکستان به واحدهای زیر تقسیم شده‌است:
ولایت مختار کوهستان بدخشان به مرکزیت خاروغ
ولایت سغد به مرکزیت خجند
ولایت ختلان به مرکزیت قُرغان‌تپه
ناحیه‌های تابع جمهوری که یک واحد اداری را تشکیل می‌دهند و شامل هیچ کدام از ولایت‌ها نیستند و مستقیماً از پایتخت کشور اداره می‌شوند.
در تاجیکستان هر ولایت (معادل استان در تقسیمات کشوری ایران) به چندین ناحیه (معادل شهرستان در تقسیمات کشوری ایران) و هر ناحیه به چندین جماعت دهات (معادل دهستان در تقسیمات کشوری ایران) و هر جماعت به چندید ده (معادل روستا در تقسیمات کشوری ایران) تقسیم می‌گردد.
در سال ۱۳۸۸ تاجیکستان دارای یک ولایت مختار، دو ولایت، ۱۷ شهر، ۴۸ ناحیه (از آن جمله ۱۳ ناحیه تابع پایتخت) و ۵۴ شهرک بود.
جُستار وابسته: فهرست شهرهای تاجیکستان، استان‌های تاجیکستان

ن • ب • و
تاجیکستان
ناحیه‌ها و جماعت‌ها
ناحیه‌ها (شهرستان‌ها) و جماعت‌ها (بخش‌ها) در تاجیکستان:
(برای دیدن فهرست‌ها بر روی دکمه «نمایش» کلیک کنید) الگو:ولایت سغد۲

ن • ب • و
ناحیه‌های تابع جمهوری

ن • ب • و
ولایت خَتلان تاجیکستان

ن • ب • و
ولایت مختار کوهستان بدخشان

شهرها
نمایش • بحث • ویرایش
نمایش • بحث • ویرایش
شهرهای اصلی تاجیکستان
منبع: جیونیمز

دوشنبه

خجند
رتبه شهر ولایت جمعیت
کولاب

قرغان‌تپه
۱ دوشنبه دوشنبه ۶۷۹٬۴۰۰
۲ خجند سغد ۱۵۵٬۹۰۰
۳ کولاب ختلان ۹۳٬۹۰۰
۴ قرغان‌تپه ختلان ۷۱٬۰۰۰
۵ استروشن سغد ۶۰٬۲۰۰
۶ وحدت ناحیه‌های تابع جمهوری ۴۹٬۱۰۰
۷ کان بادام سغد ۴۷٬۱۰۰
۸ تورسون‌زاده ناحیه‌های تابع جمهوری ۴۴٬۲۰۰
۹ اسفره سغد ۴۰٬۶۰۰
۱۰ پنجکنت سغد ۳۵٬۹۰۰
قلّه‌ها



نقشه توپوگرافی تاجیکستان
کوه بلندی محل
قلّهٔ استقلال (قلّهٔ انقلاب) ۷٬۱۷۴ متر ۲۳٬۵۳۷ فوت شمالی‌ترین مرز در کوهستان سراسری آلای
گردنه قیزیل‌آرت ۴٬۲۸۰ متر ۱۴٬۰۴۲ فوت شمالی‌ترین مرز در کوهستان سراسری آلای
قلّهٔ اسماعیل سامانی (بلندترین قلّه) ۷٬۴۹۵ متر ۲۴٬۵۹۰ فوت شمال ولایت خودمختار کوهستان بدخشان
قلّهٔ ابن سینا (قلّهٔ لنین) ۶٬۹۷۴ متر ۲۲٬۸۸۱ فوت شمال قلّهٔ اسماعیل سامانی
قلّهٔ کورژنیوسکی ۷٬۱۰۵ متر ۲۳٬۳۱۰ فوت ولایت خودمختار کوهستان بدخشان
رشته‌کوه آکادمیای فان‌ها ۶٬۷۸۵ متر ۲۲٬۲۶۰ فوت ولایت خودمختار کوهستان بدخشان
قلّهٔ کُنکُرد ۵٬۴۶۹ متر ۱۷٬۹۴۳ فوت مرز جنوبی رشته‌کوه قره‌قوروم
قلّهٔ کارل مارکس ۶٬۷۲۶ متر ۲۲٬۰۶۷ فوت مرز جنوبی رشته‌کوه قره‌قوروم
قلّهٔ مایاکاوسکی ۶٬۰۹۶ متر ۲۰٬۰۰۰ فوت مرز افغانستان.
نگارخانه


امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان در سال ۱۳۸۰


نقشهٔ تاجیکستان


نقشهٔ تاجیکستان (از سازمان سیا)


کشورهای مرتبط سیاسی با تاجیکستان


رود آینه زرافشان


شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان


بازاری در پنجکنت


یک خانوادهٔ تاجیک برسر سفره
جستارهای وابسته

تغییر خط در تاجیکستان
مردم تاجیک
فهرست شهرهای تاجیکستان
قانون اساسی تاجیکستان
خط تاجیکی
میدان مین مرز ازبکستان-تاجیکستان
انجمن پیوند
پانویس

↑ وضعیت زبان و خط فارسی در تاجیکستان در گفتگو با محمدجان شکوری
↑ ۲٫۰ ۲٫۱ CIA - The World Factbook -- Tajikistan
↑ تاجیکستان در یک نگاه، سیدمحمد رکنی، بوشهر: شروع (۱۳۸۸)، صص ۱۸، ۳۶ و۳۷.
↑ غفوروف، تاجیکان، ۷۰۴ و ۷۰۵.
↑ کشور تاجیکستان - بی‌بی‌سی فارسی
منابع

غفوروف، باباجان. تاجیکان، تاریخ قدیم، قرون وسطی و دورهٔ نوین، جلد اول و دوم. دوشنبه: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۷.
نک: حبیب برجیان، «تاجیکستان»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد ۱۴.
پیوند به بیرون

tajikistanweb (به انگلیسی و فارسی به سیریلیک)
چهره‌های سرشناس سدهٔ بیستم تاجیکستان (به انگلیسی)، در قالب پی‌دی‌اف.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تاجیکستان موجود است.

ن • ب • و
کشورهاى آسیای میانه

ن • ب • و
کشورهای فارسی‌زبان

ن • ب • و
کشورهای عضو اکو

ن • ب • و
سازمان همکاری شانگهای

ن • ب • و
کشورهای مستقل همسود
رده‌ها: تاجیکستانآسیای میانهکشورها و سرزمین‌های فارسی‌زبانکشورهای آسیای میانهکشورهای اسلامیکشورهای عضو سازمان ملل متحدکشورهای عضو سازمان همکاری اسلامیکشورهای فارسی‌زبانکشورهای محصور در خشکی
... ادامه
393 | 0
نمایش تصویر
اطلاعات بیشتر واژه
الگوی تکیه: WWWS
نقش دستوری: اسم خاص مکان
آواشناسی: tAjikestAn
منبع: واژه‌نامه آزاد
معادل ابجد: 945
شمارگان هجا: 4
دیگر زبان ها
انگلیسی
tajikistan
ترکی
tacikistan
فرانسوی
tadjikistan
آلمانی
tadschikistan
اسپانیایی
tayikistán
ایتالیایی
tagikistan
عربی
طاجيكستان
تشریح نگارش (هوش مصنوعی)

کلمه "تاجیکستان" در زبان فارسی به معنای کشوری است در آسیای مرکزی که به خاطر جمعیت عمده‌ی تاجیک‌ها، این نام را به خود گرفته است. برای نگارش و استفاده درست از این کلمه در زبان فارسی، به نکات زیر توجه کنید:

  1. رسم‌الخط: کلمه "تاجیکستان" باید بدون فاصله و با حروف کوچک نوشته شود، مگر اینکه در ابتدای جمله قرار گیرد.

  2. نوع عبارت: "تاجیکستان" به عنوان اسم خاص و نام یک کشور استفاده می‌شود، بنابراین باید به عنوان اسم شناخته شود و مشابه دیگر نام‌های کشورها، به تنهایی به کار رود.

  3. پیشوندها و پسوندها: در مواردی که نیاز به استفاده از پسوندها یا پیشوندهای فارسی باشد، باید دقت کرد که این الحاقات به درستی به کلمه اضافه شوند. به عنوان مثال:

    • "تاجیکستانی" (نسبت به تاجیکستان)
    • "تاجیکستانی‌ها" (مردم تاجیکستان)
  4. قید مکانی: در مواقعی که از تاجیکستان به عنوان یک محل جغرافیایی یا مکانی استفاده می‌شود، می‌توان از قیدهای مکانی مناسب استفاده کرد، نظیر "در تاجیکستان" یا "به تاجیکستان".

  5. تلفظ: در هنگام تلفظ، باید به تشدید حرف "ک" در میانه کلمه توجه کرد و "تاجیکستان" را به صورت درست تلفظ کرد.

مجموعه این نکات می‌تواند کمک کند تا کلمه "تاجیکستان" به درستی در متون و مکاتبات فارسی استفاده شود.

مثال برای واژه (هوش مصنوعی)

البته! در اینجا چند مثال برای استفاده از کلمه "تاجیکستان" در جمله آورده شده است:

  1. تاجیکستان یکی از کشورهای آسیای مرکزی است که به خاطر فرهنگ غنی و تاریخ طولانی‌اش شناخته می‌شود.
  2. من دوست دارم که یک سفر به تاجیکستان داشته باشم تا زیبایی‌های طبیعی این کشور را ببینم.
  3. در تاجیکستان، کوه‌های پامیر یکی از جاذبه‌های اصلی گردشگری به شمار می‌روند.
  4. زبان رسمی در تاجیکستان، تاجیکی است که وابسته به گروه زبان‌های ایرانی می‌باشد.
  5. مردم تاجیکستان به مهمان‌نوازی‌شان معروف هستند و همیشه خوشحالند که از مسافران استقبال کنند.

امیدوارم این جملات برای شما مفید باشد!


500 کاراکتر باقی مانده

جعبه لام تا کام


وب سایت لام تا کام جهت نمایش استاندارد و کاربردی در تمامی نمایشگر ها بهینه شده است.

تبلیغات توضیحی


عرشیان از کجا شروع کنم ؟
تغییر و تحول با استاد سید محمد عرشیانفر

تبلیغات تصویری