خاک انداز

معنی کلمه خاک انداز

معنی واژه خاک انداز

معنیخاک انداز. [ اَ ] (اِ مرکب ) ظرفی است از آهن که خاک و خاشاک خانه را پس از روبیدن در آن کرده بیرون ریزند. (آنندراج ) (انجمن آرای ناصری ). بیل مانندی باشد از نقره و طلا و مس و امثال آن که بدان خاکروبه و خاکستر و غیره بدور اندازند. (برهان قاطع). آلتی بیشتر آهنین چون نیم دائره و جز آن صورت با دسته ای از آهن و جز آن برای گرفتن خاکروبه و سرخ کردن زغال و غیره . بیلچه . چمچمه . کمچه . خلیسه . استام . مقحاة. مجرفه . مسحاة. || جائی که بالای قلعه برای خاک روبه انداختن و خاک و کلوخ بر سرغنیم ریختن سازند و آن را سنگ و خاکریز گویند. (آنندراج ). سنگ انداز برج و حصار را هم گفته اند. (برهان قاطع) :
بسکه دارد خس و خاشاک غبار حسرت
جام می را کند اصلاح دلم خاک انداز.
سلیم (از آنندراج ).
|| پارچه ای را نیز گویند که بر دور شامیانه و سایبان دوزند. (برهان قاطع) (آنندراج ). || (نف مرکب ) ساحر و سحرکننده . (برهان قاطع) (آنندراج ). || (اِ مص مرکب ) خاک انداختن . هر گاه که چیز کسی گم شود از همه اشخاص مظنون در جایی خاک بیندازند تا دزد، چیز گم شده را در خاک پنهان کرده بیندازد تا دزد رسوا نشود.(از مصطلحات ) (غیاث اللغات ). رجوع به خاک انداختن شود.
انگلیسیdustpan, shovel, scoop
عربیمجرود، اللقاطة، لقاطة الزبالة
مرتبطبیل، پارو، بیلچه، کج بیل، حرکت شبیه چمچه زنی، ملاقه، چمچه، بقدر یک چمچه، گلوله بستنی