سلام و درود
بنابر تفسیر آیات ۶ و ۷ سوره مبارکه فتح ، پاسخ به این سوال ، چنین است ؛
←آیه ششم: ﴿ وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَلَعَنَهُمْ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا ﴾
• این آیه، پس از بیان نعمتهای الهی برای مؤمنان (مانند سکینه و بهشت)، به سرنوشت شوم منافقان و مشرکان میپردازد.
🔻۱. ارتباط سکینه و عذاب: آرامش (سکینه) در قلب مؤمنان، نتیجه اعتماد و اطاعت از پیامبر(ص) است. هرچه این آرامش در مؤمنان بیشتر شود، منافقان و مشرکان به دلیل سوء ظن به خدا و پیامبر(ص)، دچار ناآرامی و عذاب بیشتری میشوند.
🔻۲. سوء ظن، ریشه عذاب: وصف «الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ» نشان میدهد که بدگمانی به خدا و بیاعتمادی به پیامبر(ص)، منشأ عذاب است. منافقان و مشرکان منتظر شکست پیامبر(ص) و مؤمناناند، اما خدا میفرماید: «عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ»، یعنی این فرجام شوم به خودشان بازمیگردد، همراه با غضب، لعنت و جهنم.
🔻۳. تقدم نفاق بر شرک: ذکر منافقان پیش از مشرکان، خطرناکتر بودن نفاق را نشان میدهد، زیرا منافقان با تظاهر به ایمان، فساد بیشتری در جامعه اسلامی ایجاد میکنند.
←آیه هفتم:﴿ وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَكَانَ اللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا﴾
• این آیه بر قدرت بیکران الهی و لشگریان آسمانها و زمین تأکید دارد. در آیه چهارم، همین عبارت برای لطف به مؤمنان آمد و خداوند «عَلِيمًا حَكِيمًا» (دانا و حکیم) خوانده شد، زیرا علم او به حال مؤمنان دلآرام اشاره دارد.
اما در اینجا، خداوند«عَزِيزًاحَكِيمًا» (قدرتمند و حکیم) است، زیرا منافقان و مشرکان، که از لشکر خدا بیروناند، نمیتوانند به قدرت الهی خللی وارد کنند.
💡این آیات نشان میدهند که آرامش مؤمنان در گرو اعتماد به خدا و پیامبر(ص) است، درحالیکه سوء ظن منافقان و مشرکان، آنان را به عذاب دنیوی و اخروی گرفتار میکند. مؤمن باید از بدگمانی به خدا و ولیّ او دوری کند و با توکل به لشگریان الهی، در مسیر ایمان ثابتقدم بماند. خداوند با حکمت و قدرت بیکران، مؤمنان را یاری و مخالفان را کیفر میدهد.
✍زینوند لرستانی