دانشنامه ایرانیکا

معنی کلمه دانشنامه ایرانیکا

معنی واژه دانشنامه ایرانیکا

معنیدانشنامهٔ ایرانیکا (به انگلیسی: Encyclopædia Iranica) یکی از بزرگ‌ترین و جامع‌ترین پروژه‌های ایران‌شناسی است. کار تدوین این دانشنامه در سال ۱۳۴۷ خورشیدی و به پیشنهاد احسان یارشاطر و با اختصاص ۲ میلیون دلار بودجه توسط امیرعباس هویدا نخست وزیر وقت ایران در دوران سلطنت محمدرضا شاه پهلوی آغاز گردید، اما با رویداد انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، بودجه این دانشنامه توسط دولتمردان وقت نظام جمهوری اسلامی قطع و ادامه تدوین آن در ایالات متحده آمریکا دنبال گردید. این دانشنامه که درباره فرهنگ و تاریخ ایران‌زمین و به زبان انگلیسی می‌باشد، در بخش ایران‌شناسی دانشگاه کلمبیا در شهر نیویورک نوشته می‌شود.

حامیان مالی این دانشنامه دانشگاه کلمبیا و بنیاد ملی علوم انسانی آمریکا هستند. این دو بنیاد پس از ده سال تامین این پروژه، ادامه کمک مالی را منوط به کمک مالی از داخل ایران کردند.

جلد اول این مجموعه در سال ۱۳۶۱ (۱۹۸۲ میلادی) به چاپ رسید و تا امروز ۱۵ جلد از آن منتشر شده‌است. قرار است حجم این دانشنامه به ۴۵ جلد برسد. احسان یارشاطر سر ویراستار ایرانیکا است و هیأت ویراستاران (شامل افرادی چون احمد اشرف و نیکولاس سیمز-ویلیامز) و بیش از ۴۰ ویراستار (همانند ویلیام چیتیک) و ۱۶۵۰ پژوهنده، در تکمیل این دانشنامه بزرگ مشارکت دارند.

شایان ذکر است حدوداً بیست سال پس از آغاز انتشار ایرانیکا پنج مقاله (انقلاب مشروطه، پوشاک در ایران‌زمین، ادبیات داستانی در ایران، خوشنویسی و تاریخ روابط ایران و آلمان) از سری مقالات این دانشنامه توسط انتشارات امیرکبیر ترجمه و چاپ شده‌است و در دسترس علاقه‌مندان فارسی زبان قرار گرفته‌است. دانشنامهٔ ایرانیکا با هدف بیش‌ترین دسترسی برای خوانندگان در سطح جهانی به زبان انگلیسی منتشر می‌شود. قرار است پس از اتمام و تکمیل، همهٔ نوشتارها به زبان فارسی ترجمه شوند.

جلد‌های دانشنامه

تا به حال ۱۴ جلد از این دانشنامه منتشر شده‌است :

Volume 1, ĀB – ANĀHID, 1985.
Volume 2, ANĀMAKA – ĀṮĀR AL-WOZARĀʾ, 1987.
Volume 3, ĀTAŠ – BEYHAQI, 1989.
Volume 4, BĀYJU – CARPETS, 1990.
Volume 5, CARPETS – COFFEE, 1992.
Volume 6, COFFEEHOUSE – DĀRĀ, 1993.
Volume 7, DĀRĀ(B) – EBN AL-AṮIR, 1996.
Volume 8, EBN ʿAYYĀŠ – EʿTEŻĀD-AL-SALṬANA ,1998.
Volume 9, ETHÉ – FISH, 1999
Volume 10, FISHERIES – GINDAROS, 2001.
Volume 11, GIŌNI – HAREM I, 2003.
Volume 12, HAREM I – ILLUMINATIONISM, 2004.
Volume 13, ILLUMINATIONISM – ISFAHAN VIII, 2006.
Volume 14, ISFAHAN IX – JOBBĀʾI, 2008.
منابع

↑ اعتراض دانشنامه «ایرانیکا» به آسوشیتدپرس (رادیو زمانه)
↑ «هفتهٔ ایرانیکا» در پاریس (رادیو زمانه)
↑ جشن تولد ایرانیکای ۳۵ سالهٔ ۱۳ جلدی (رادیو زمانه)
↑ جشن تولد ایرانیکای ۳۵ سالهٔ ۱۳ جلدی (رادیو زمانه، ۳۱اردیبهشت۱۳۸۷)
↑ «هفتهٔ ایرانیکا» در پاریس (رادیو زمانه)
↑ «US-funded encyclopedia revels in Iran greatness» ‎(انگلیسی)‎. هرالد تریبیون. بازبینی‌شده در ۱۸ اکتبر ۲۰۰۷.
↑ ۱۲ تا ۱۹ اردیبهشت، هفته جهانی «ایرانیکا» (رادیو فردا)
↑ نشست «بیش از سی سال با ایرانیکا» در سوئد (بی‌بی‌سی فارسی)
↑ Encyclopaedia Iranica
↑ «Citing Iranica». Encyclopædia Iranica. بازبینی‌شده در ۲۱-۱۰-۲۰۱۱.
پیوند به بیرون

وبگاه رسمی
About Iranica, Encyclopædia Iranica.
شب «بوعلی سینا» به سود دانشنامه ایرانیکا
رده‌های صفحه: فرهنگ در ایراندانش‌نامه‌های برخطدانشنامه ایرانیکا
انگلیسیencyclopedia of iranica
عربیموسوعة إيرانيكا