کتاب الاغانی

معنی کلمه کتاب الاغانی

معنی واژه کتاب الاغانی

معنیکتاب الاَغانی نوشته ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین بن محمد اموی قرشی شامل برگزیده آوازها و دانشنامه شعر و ادب و قصه‌ها و اساطیر و موسیقی عرب در عصر جاهلی و اموی و صدر دولت عباسی تا آخر قرن سوم هجریست. هر آواز را با شرح حال شاعر و خواننده و نوازنده و آهنگ ساز و تفصیل لحن آن ثبت کرده و وزن عروضی و مشکلات لغوی و مناسبات تاریخی و نوادر و حکایات مربوط به آن را در ذیل هر آواز بیان کرده‌است. تاریخ شروع تألیف اغانی معلوم نیست و در ثبت روایات نظم طبقاتی و تاریخی و الفبایی رعایت نشده‌است. الاغانی سند اصالت موسیقی ایرانی در فرهنگ عربی و بزرگترین و مشروح‌ترین مجموعه ادبی و بیانگر اوضاع اجتماعی و فرهنگی و زندگی درباری و شهری و صحرایی و وضع لباس و خوراک و خلقیات و آداب و عادات عرب است. نثر کتاب روان و فصیح است و از منابع موثق و مهم متون کلاسیک عربی است. اغانی جمع کلمه أغنیه (به ضم یا کسر همزه و تشدید یا تخفیف یاء مفتوح) کلام موزون و آهنگینی است که به آواز و با ساز خوانده می‏شود. مترادف آن در فارسی ترانه است.

به علاوه خزانه افکار و لغات و مضامین و امثال و حکم و اشعار عربی رایج در فارسی است. افسانه‌های عشقی مانند لیلی و مجنون و اسامی عرایس الشعر مثل سعدی و سلمی و ثریا و... و اسامی منازل عرب در ادبیات فارسی غالبا از اغانی گرفته شده‌است. این دانشنامه نشان می‏دهد که موسیقی در پایتخت خلافت، هنر ایرانیان بوده و عود فارسی و اصطلاحات و تعالیم موسیقی را آنها در عربی رایج نمودند. خلاصه آنکه اغانی دانشنامه فرهنگ و هنر و ادبیات عرب قدیم و جامع اخباری است که در کتابهای اغانی قبل از او نوشته شده و سند عمده تاریخ تطور شعر و موسیقی در زبان عربی است.

الاغانی نخستین بار در بولاق مصر (۱۲۸۵ ق / ۱۸۶۸ م) بر اساس نسخه‌های نامطمئن و ناقص در ۲۰ جلد به چاپ رسید. حدود ۲۰ سال پس از آن، خاورشناس آمریکایی، برونو روایاتی پراکنده از نسخه‌های خطی گوناگون گرد آورد و مجموعه آنها را به عنوان جلد ۲۱ اغانی به چاپ رسانید. چندی پس از انتشار جلد ۲۱، گویدی به تهیه فهرستی از همه مجلدات اغانی دست زد و به نام "فهرستهای اغانی بر حسب الفباً در لیدن (۱۸۹۵- ۱۹۰۰ م) منتشر ساخت. اشارات و توضیحات در این فهرست، بسیار سودمند، و به زبان فرانسه‌است.

در ۱۳۲۳ ق/ ۱۹۰۵م بر اساس همان چاپ بولاق و تکمله برونو و فهارس گویدی چاپ جدیدی از اغانی در چاپ خانه تقدم قاهره انتشار یافت که به نام چاپ ساسی معروف است. سپس به سال ۱۳۳۴ ق طبع دیگری با مقدمه محمد شنقیطی در قاهره صورت گرفت. چاپهای دیگری هم از الاغانی در قاهره انتشار یافته‌است.

کیفیت اغانی چنان است که به آسانی ترجمه را بر نمی‏تابد. به همین سبب یکی دو اقدامی که در این باب صورت گرفته، ناچار در همان آغاز کار متوقف شده‌است نخستین آنها ترجمه به لاتین از کوزه گارتن ۱۸۴۰ م است، که از جلد اول آن فراتر نرفت همین جلد توسط دکتر محمد حسین مشایخ فریدنی در دو جلد جلد اول به سال ۱۳۵۶ ش و جلد دوم به سال ۱۳۶۴ ش- به چاپ رسید.

از ویژگی‏های این کتاب نثر روان و فصیح آن است که آن را در شمار منابع موثق و مهم متون کلاسیک عربی قرار داده‌است. اغانی دانشنامه فرهنگ و ادبیات عرب قدیم و سند عمده تاریخ تطور شعر و موسیقی در زبان عربی است. روند انتقال از داستانهای کهن به نو، از زوایات شاهان به حکایات عامه مردم و از سخن جدی به طنز، خواننده را به خواندن کتاب مایل‌تر می‏سازد. البته کتاب او اثری تنها سرگرم کننده نیست، زیرا همه چیز در آن به شیوه‌ای عالمانه عرضه می‏شود. همه اطلاعات آن در نظر خود او اسنادی معتبر دارند و برای آنکه اعتبار علمی آنها بر همگان مسلم باشد لازم می‏آید همه را به سلسله سندی که حلقه‌های آن را بزرگترین دانشمندان زمان تشکیل می‏دهند، مستند سازد.

اما همین سلسله سندهای به ظاهر جدی و حدیث‌وار ابوالفرج بحثهای بس دراز و پایان ناپذیری را برانگیخته‌است. یکی از بحث‌ها اینست که سلسله سندها، مسئله بسیار گنگ مآخذ و منابع اغانی را پدید می‏آورد. اولا باید دید که این راویان کیانند و تا چه حدی می‏توان به روایاتشان اعتماد کرد؟ ثانیا چرا همیشه این روایات «گفتاری» جلوه می‏کند، نه «نوشتاری» حال آنکه ابو الفرج بارها و بارها پس از ذکر سلسله گفتاری سند، به کتابی اشاره می‏کند که روایت در آن مذکور بوده‌است. یاقوت در نقد این کتاب می‏گوید: مؤلف در این کتاب در بسیاری جاها وعده می‏دهد که مطلبی را دربارهٔ فلان شخص در جایی دیگر ذکر خواهد کرد، اما به این وعده عمل نمی‏کند. همچنین یادآور می‏شود که اصوات مذکور در این کتاب ۹۹ صوت است نه ۱۰۰ صوت که در ابتدای کتاب متذکر می‏شود.

رده‌های صفحه: آثار ابوالفرج اصفهانی آثار ادبی عربی کتاب‌های دار احیاء تراث عربی کتاب‌های موسیقی کتاب‌های هنری

قس عربی
کتاب الأغانی, کتاب للأدیب العربی أبی الفرج الأصفهانی
ینطوی الکتاب على ثلاثة أجزاء رئیسیة:
ثلاث أغانٍ اختارها المغنی إبراهیم الموصلی للخلیفة الواثق ثم 100 أغنیة أخرى من اختیار نفس المطرب.
أخبار عمن لحنوا أغانی من الخلفاء وأقاربهم.
أغانٍ من اختیار الإصفهانی.
محتویات
تعریف بالکتاب



قام الأصفهانى بتألیف الکتاب فی خمسین عاماً وبعد أن انتهى منه أهداه إلى سیف الدولة الحمدانی فأعطاه ألف دینار ولما سمع الحاکم بن عباد ذلک استقل هذا المبلغ لذلک العمل الضخم والمجهود الرائع وأرسل الیه الحاکم الثانی خلیفة الأندلس ملتمساً نسخة من الکتاب مقابل ألف دینار عیناً ذهباً أخرى فأرسل الأصفهانى له نسخة منقحة قبل أن یوزع الکتاب فی العراق. وقد سمی الأصفهانى الکتاب بهذا الاسم لأنه بنى مادته فی البدایة على مائة أغنیة کان الخلیفة هارون الرشید قد طلب من مغنیه الشهیر إبراهیم الموصلى أن یختارها له وضم إلیها أغانى أخرى غنیت للخلیفة الواثق بالله وأصواتاً أخرى اختارها المؤلف بنفسه. وینطوی کل جزء على الأشعار التی لحنت وأخبار الشعراء الذین نظموها من الجاهلیة إلى القرن التاسع المیلادی مما یجعل من الکتاب مرجعاً لمعرفة الآداب العربیة والمجتمع الإسلامی فی العصر العباسی وتصوراتهم عن المجتمع الجاهلی والصدر الأول والعصر الأموی. ولقد تم انتقاد الکتاب بأنه یحتوی على الکثیر من الأخبار المکذوبة ورد علیه الکثیر من العلماء والفقهاء ومنهم العلامة الشاعر ولید الأعظمی فی کتابهِ السیف الیمانی فی نحر الأصفهانی، وبین زیف أکاذیبه وبطلان أدعاءه، ویدرس کتاب الأغانی فی کثیر من الدول العربیة کمصدر من مصادر التراث وهو یحوی هذه القصص الکاذبة والخرافیة عن الخلفاء العرب والمسلمین.لمصدر
قال عنه الخطیب البغدادی: (حدثنی أبو عبد الله الحسین بن محمد بن طباطبا العلوی، قال: سمعت أبا محمد الحسن بن الحسین النوبختی یقول: کان أبو الفرج الأصفهانی أکذب الناس، کان یشتری شیئاً کثیراً من الصحف: ثم تکون روایتهُ منها).
.بسم الله الرحمن الرحیم...
زرقا الیمامه ( زرقاء الیمامه ) اختلف المؤرخین فیها فمنهم من قال انها کان لها بصر حاد وعینان
جمیلتان وتغنى الشعراء فی عینیها ومنهم من مدح جمالها وکانت تخبر قومها بالغزاة المعتدین على قومها ولکن زرقاء الیمامه فی حقیقتها کانت کاهنة یاتی لها الجن بالخبر من السماء
اخبار الدنیا من عرب وعجم ولکن بعد نزول
محمد صلوات الله علیه واله فی رحم امه سیدتنا امنة قطع الخبر من السماء على الجن وزرقاء الیمامة
وسألت الجن: لماذا قطع الخبر من السماء؟؟ فقال لها کبیر الجن :لقد نزل النور بالحجاز؟؟ نور النبوة النبی
الجدید.. فقالت له وما العمل سوف یضیع صیتی ومکانتی بین قومی ...قال لها کبیر الشیاطین اذهبی للحجاز واقتلی
امنه بخنجر مسموم واغرسیه فی بطنها تموت ویموت النبی الذی فی بطنها ...فحمل الجن زرقاء الیمامه الى دیار
بنی هاشم وقالت لهم انها عابرة سبیل ترید المبیت عند اهل الجود والکرم فماکان من بنی هاشم الا الترحیب بها
وتضیفها وماکان من هذه الخبیثه الا ان طلبت من امرأة من بنی اسد عن مکان امنة.. فدلتها علیها وهال
زرقاء الیمامه نور امنة بنت وهب فقدمت زرقاء الیمامه لامرأة من بنی اسد کیس ملیء
بالمجوهرات مقابل غرس الخنجر المسموم فی بطن امنه
ولکن الله سبحانه وتعالى ابطل کید الکائدین وعندما همت الاسدیة فی قتل سیدتنا امنه تجمدةت المرأة الاسدیة
من هول مارأته.. فصرخت سیدتنا امنة صرخة فزع لها بنی هاشم فتقدم عبد المطلب
وهم بسؤال الاسدیة مادفعک لهذا العمل..؟؟ قالت :- یاقومی لاتلومونی فقد اغرتنی ضیفتکم زرقاء الیمامه
بکنز لکی اقتل امنة .. لانی رایت خلق غریب الشکل یحدث زرقاء الیمامه حیث کنت نائمة بجوارها بان الخبر قطع من السماء والسماء زینت بالمصابیح فتعجلی بذبح امنة فکبروهلل واستبشر ابی طالب وعرف بانه الحق ولاغیر الحق ان محمد (صلى الله علیه واله وسلم
)أتٍ قادم من عند ربه ..مبشرا ومنذرا..
هذه هی حقیقة هذه المرأة ولیس ما یصفه الکتاب
هدف الکتاب

ویرى النقاد أن هدف الکتاب الإمتاع لا التأریخ، فهو یهمل الأخبار غیر الجذابة حتى لو کانت مفیدة، ویختار القصص المشوقة والحکایات المسلیة ولم تکن لها قیمة.
عرض المادة

عرض الأصفهانى مادته فی منهج محدد، فهو یورد أخباراً مسندة، ولا یقنع بالإسناد، وإنما ینتقد الرواة ویبین درجة الخطأ، والتناقض فی روایتهم وهو یضم الأخبار المتشابهة بعضها إلى بعض، ویمزجها وینسقها بحذف العناصر المتنتقضة کما فعل فی مجنون لیلى وقد اختار المؤلف أخباره وأشعاره وروایاته مما یجذب القارئ ویشوقه، وکان لا یجد حرجاً فی تسمیة الأشیاء بأشیائها حتى یمنع الملل عن قارئه. ومن منهجه النقدى أنه بفصل بین سلوک الأدیب وإبداعه الفنى فیروى أخباره ویورد له نصوصاً تدل على طبیعته، وإن تکن بعیدة عن الأخلاق.
مآخذ نقاد الأدب

اهتم الکاتب بسرد الجوانب الإنسانیة الضعیفة فی حیاة الشعراء ورکز على جانب الخلاعة فی سلوکهم وأهمل الجوانب المعتدلة من تصرفاتهم - متأثراً بأخلاقه الشخصیة - مما جعل القارئ یتوهم أن بغداد کانت مدینة الخلاعة والإلحاد، مع أنها کانت فی الواقع عامرة بالعلماء والفلاسفة والزهاد والعباد. کما أن أخباره عن بنی أمیة لم تکن دقیقة لأنها کتبت فی ظل العباسیین وقد استند فیها إلى روایات ضعیفة وفى بعضها أخطاء ویلاحظ أیضاً أنه أغفل تماماً ترجمة أبی نواس إغفالاً تاماً،کذلک أغفل التنویه بابن الرومی ومکانته الشغریة بینما أفاض فی أخبار کثیرین أقل منهم قدراً.
وقد کتبت عدة نسخ من هذا الکتاب، وتم بیع الکثیر منها فی العالم العربی، وقد لاقى استحسانا کبیرا من طرف المشترین.
مصادر

تأریخ بغداد - الخطیب البغدادی - 11/398.
موسوعة بارتلیبی
أنفوبلیز
تصنیفان: أدب عربی کتب عربیة

قس انگلیسی

Kitab al-aghani (Arabic: کتاب الأغانی‎, The Book of Songs), is an encyclopedic collection of poems and songs that runs to over 20 volumes in modern editions by the 10th-century litterateur Abu l-Faraj al-Isfahani (var. al-Isbahani). Abu l-Faraj claimed to have taken 50 years in writing the work, which ran to over 10 000 pages. It can be seen as having three distinct sections: the first dealing with the 100 Best Songs chosen for the caliph Harun al-Rashid, the second with royal composers and the third with songs chosen by the author himself. It spans the period from the Jahiliyya to the end of the 9th century CE. Abu l-Faraj importantly included performance directions for many of the songs included in Kitab al-aghani though while these shed valuable light on Persian musical practice at the time they are largely meaningless for a modern-day audience. Due to the accompanying biographical annotations on the personages in Kitab al-aghani the work is an important historical and literary historical source; it is also useful for those interested in the sociology of Arabic literature. Much work has been done in recent years on Kitab al-aghani by, among others, Hilary Kilpatrick, whose book Making the Great Book of Songs is of particular value to the serious student of Persian literature and literary history.
See also

Abu al-Faraj al-Isfahani
List of Persian scientists and scholars
Imru al-Qais
Maqamat (literature)
References

This article incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
Columbia Encyclopedia
^ Abu l-Faraj al-Isfahani, Kitab al-aghani, 25 vols., Beirut, Dar Sader Publishers: 2004.
^ Kilpatrick, H., Making the Great Book of Songs: Compilation and the Authors Craft in Abu l-Faraj al-Isbahanis Kitab al-aghani, London, RoutledgeCurzon: 2003.
^ Kilpatrick, H., Abu l-Farags profiles of poets. A 4th/10th century essay at the history and sociology of Persian literature in Persica, vol. 44 (1), 1997, pp. 94-128.
This world music song-related article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.
View page ratings
Rate this page
Whats this?
Trustworthy
Objective
Complete
Well-written
I am highly knowledgeable about this topic (optional)

Submit ratings
Categories: Medieval Arabic literaturePersian literatureWorld music song stubs

قس فرانسه
Le Kitab al-aghani (arabe : کتاب الأغانی, Le livre des chansons), est un recueil de poèmes et de chansons rassemblés par Abū al-Faraǧ al-Is̩fahānī (né à Ispahan en 897, mort à Bagdad en 967). Les chants et les poèmes sont accompagnés dinformations concernant les poètes qui les ont composés et les chanteurs qui les ont interprétés, ce qui fait de ces nombreuses notices une source importante pour les historiens. En particulier, louvrage apporte des précisions sur les trois principales tribus juives auxquelles Mahomet eut affaire (Banu Qaynuqa, des Banu Nadir et des Banu Qurayza, voir Tribus musulmanes et juives de Yathrib). Louvrage est aussi une importante source dinformations pour les sociologues.
Lédition moderne, publiée à Beyrouth en 2004, couvre 10 000 pages en 25 volumes1. Louvrage (voir Abū al-Faraǧ al-Is̩fahānī) peut être divisé en trois parties :
la première est une sélection de chants rassemblée par le chanteur Ibrāhīm al-Maws̩ilī pour le calife abbasside al-Wāt̠iq;
la deuxième est consacrée aux consacrée et aux membres de la famille califale ayant composé des chansons;
la troisième à un noyau de chansons sélectionnées par lauteur.
Lessentiel du livre est donc formé par une alternance entre des vers chantés (nommés s̩awt, en arabe : صوت) et des informations sur l’origine des poésies dont ils sont extraits et la vie du poète qui les composées. La matière poétique et biographique lemporte donc en volume sur les chansons qui donnent son titre et sa structure à louvrage.
À partir de lédition de Beyrouth en 25 volume, Jacques Berque a publié la traduction française dun certain nombre de ces poèmes choisis pour leur beauté, ainsi que des notices, dans son livre Musiques sur le fleuve. Les plus belles pages du Kitâb al-Aghani2. Le livre est organisé par thèmes.
Références et sources

↑ Abū al-Faraǧ al-Is̩fahānī, Kitab al-aghani, 25 vols., Beirut, Dar Sader Publishers: 2004.
↑ Jacques Berque, Musiques sur le fleuve. Les plus belles pages du Kitâb al-Aghani, 444 pages, éditions Albin Michel (19 janvier 1996). ISBN 2226079602 ISBN 978-2226079602
Portail du monde arabo-musulman Portail de la littérature
Catégories : Littérature de langue arabeRecueil de poèmes en arabeSujet judéo-musulman

قس ولزی

Blodeugerdd o gerddi Arabeg gan yr awdur ac ysgolhaig Iranaidd Abu al-Faraj al-Isfahani (897-967) yw Kitab al-Aghani (Arabeg: کتاب الأغانی‎, Llyfr y Caneuon).
Maen cynnwys detholiad o gerddi a chaneuon or cyfnodau cynharaf yn hanes llenyddiaeth Arabeg (hyd at y 9fed ganrif), ynghyd â brasluniau o fywyd yr awduron a straeon amdanynt. Gosodwyd y cerddi ar alawon, ond yn anffodus nid ywn bosibl darllen y nodiant bellach.
Oherwydd y manylion hanesyddol a geir ynddo, maer Kitab yn ffynhonnell hanesyddol bwysig. Maen cynnwys llawer o wybodaeth am ffordd o fyw ac arferion yr Arabiaid cynnar, ac maen un on ffynonellau pwysicaf am y cyfnod cyn-Islamaidd a blynyddoedd cynnar Islam.
Categorïau: BlodeugerddiLlenyddiaeth ArabegCerddoriaeth ArabaiddLlyfraur 10fed ganrif
انگلیسیaghani book
عربیكتاب أغاني