اجاره و معاش

الإمامُ علیٌّ علیه السلام

ـ في قولِهِ تعالی :«نحنُ قَسَمنا بينهم معيشَتهم» ـ: أخبرَنا سبحانَه أنَّ الإجارةَ أحدُ مَعايشِ الخَلْقِ، إذ خالفَ بحكمتِهِ بينَ هِمَمِهم وإرادتهِم وسائرِ حالاتِهم، وجعلَ ذلكَ قِواما لِمَعايِشِ الخَلْقِ، وهُو الرّجُلُ يَستأجِرُ الرّجُلَ... ولو كانَ الرّجُلُ منّا يُضْطَرُّ إلی أن يكونَ بَنّاءً لنفسهِ أو نَجّارا أو صانعا في شيءٍ مِن جميعِ أنواعِ الصَّنائعِ لنفسِهِ... ما استقامَتْ أحوالُ العالَمِ بتلكَ، ولا اتّسعُوا لَه، ولَعَجِزوا عَنهُ، ولكنّهُ أتْقَنَ تدبيرَهُ لِمخالَفتِهِ بينَ هِمَمِهِم ،وكلُّ ما يُطلَبُ مِمّا تَنصَرِفُ إليهِ همّتُهُ ممّايَقومُ بهِ بعضُهُم لبعضٍ، ولِيَستَغنيَ بعضُهُم ببعضٍ في أبوابِ المَعايِشِ الّتي بها صَلاحُ أحوالِهِم.

ـ درباره آیه«ما روزی ایشان را میانشان قسمت می كنیم»ـ فرمود: خداوند سبحان [با این آیه]به ما خبر داده كه اجاره و اجیری یكی از راههای معیشت مردمان است؛ زیرا به حكمت خود، همّتها وخواستها و دیگر احوال مردم را متفاوت قرار داد و این امر را مایه قوام معیشت آنها ساخت. از این رو، مردی مرد دیگر را اجیر می كند... اگر هر كس ناچار می شد كار بنّایی یا نجّاری و یا هركار دیگری را خودش برای خودش انجام دهد، نه كارهای دنیا سامان می گرفت و نه مردم فرصت و توانایی انجام همه این كارها را داشتند؛ اما خداوند با متفاوت ساختن خواسته های مردم،تدبیری استوار كرد تا انسان هر چه را بخواهد، دیگران برایش انجام دهند و بدین سان هر كدام با كمك دیگری آن طور كه مصلحت حالش اقتضا دارد، امور زندگانی اش را پیش ببرد.

منبع: وسائل الشیعة: 13 / 244 / 3.