به مردم بصره

امیرالمومنین (ع) در نامه 29

و من كتاب له عليه السلام إلى أهل البصرة - وَ قَدْ كَانَ مِنِ انْتِشَارِ حَبْلِكُمْ وَ شِقَاقِكُمْ مَا لَمْ تَغْبَوْا عَنْهُ فَعَفَوْتُ عَنْ مُجْرِمِكُمْ وَ رَفَعْتُ السَّيْفَ عَنْ مُدْبِرِكُمْ وَ قَبِلْتُ مِنْ مُقْبِلِكُمْ فَإِنْ خَطَتْ بِكُمُ الْأُمُورُ الْمُرْدِيَةُ وَ سَفَهُ الْآرَاءِ الْجَائِرَةِ إِلَى مُنَابَذَتِي وَ خِلَافِي فَهَا أَنَا ذَا قَدْ قَرَّبْتُ جِيَادِي وَ رَحَلْتُ رِكَابِي وَ لَئِنْ أَلْجَأْتُمُونِي إِلَى الْمَسِيرِ إِلَيْكُمْ لَأُوقِعَنَّ بِكُمْ وَقْعَةً لَا يَكُونُ يَوْمُ الْجَمَلِ إِلَيْهَا إِلَّا كَلَعْقَةِ لَاعِقٍ مَعَ أَنِّي عَارِفٌ لِذِي الطَّاعَةِ مِنْكُمْ فَضْلَهُ وَ لِذِي النَّصِيحَةِ حَقَّهُ غَيْرَ مُتَجَاوِزٍ مُتَّهَماً إِلَى بَرِي‏ءٍ وَ لَا نَاكِثاً إِلَى وَفِيٍّ

از نامه آن حضرت است به مردم بصره - چنان نيست كه ندانيد چگونه رشته طاعت را باز و دشمنانگي را آغاز كرديد. من گناهكارتان را بخشودم، و از آن كه رو بر گردانده شمشير برداشتم، و آن را كه روي آورده قبول نمودم. ليكن اگر كارهاي ناروا و نادرست و انديشه‏هاي نابخردانه سست، شما را وادارد كه راه جدايي در پيش گيريد و طاعت مرا نپذيريد، بدانيد كه من آماده به كار نزديك شمايم، و به يك لحظه به سر وقت شما مي‏آيم. اگر مرا از آمدن به سوي خود ناچار سازيد، چنان جنگي آغاز كنم كه جنگ جمل برابر آن بازي كودكانه بود. با اين همه، من فرمانبرداران شما را ارج مي‏گذارم و پاس حرمت خيرخواهان شما را دارم. نه بيگناه را بجاي گناهكار مي‏گيرم و نه پيمان شكن را به جاي پيمانگزار مي‏پذيرم.

منبع: نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمد دشتی (ره)، 1385، چاپ اول، انتشارات جلوه کمال، نامه 29