آیین نامه داخلی شورای اسلامی شهرستان

آیین‌نامه‌ داخلی شورای اسلامی شهرستان
شماره‌ : .5341ت 30876 ه¨
تاریخ : 1384.02.03 وزارت کشور هیأت‌وزیران در جلسه مورخ 1384.1.24 بنا به پیشنهاد شماره .909ش‌.4.الف مورخ 1383.3.13شورای عالی استانها و به استناد ماده (75) اصلاحی قانون تشکیلات‌، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی‌کشور و انتخاب شهرداران ـ مصوب 1382ـ آیین‌نامه داخلی شورای اسلامی شهرستان را به شرح زیرتصویب نمود:
آیین‌نامه‌ داخلی شورای اسلامی شهرستان ماده 1ـ جلسات شورای اسلامی شهرستان که در این آیین‌نامه شورا نامیده می‌شود، در محل شورا واقع‌در مرکز شهرستان تشکیل می‌شود و محل دیگری برای تشکیل جلسات رسمیت ندارد.
تبصره ـ درصورت بروز حوادث غیرمترقبه که امکان برگزاری جلسه در مرکز شهرستان وجود ندارد،جلسات شورا با نظر هیأت رئیسه برای مدتی محدود تا رفع موانع در یکی از شهرهای هم‌جوار یا مرکز استان‌تشکیل می‌گردد.
ماده 2ـ نخستین جلسه شورا پانزده روز پس از تشکیل دو سوم شوراهای اسلامی شهرها و بخشهای واقع‌در محدوده آن شهرستان به دعوت فرماندار تشکیل می‌شود و با حضور حداقل دو سوم مجموع اعضا رسمیت‌می‌یابد و فعالیت آن تا پایان دوره فعالیت چهار ساله شورای اسلامی شهر و روستا ادامه دارد.
ماده 3ـ در اولین جلسه شورا مسن‌ترین فرد از اعضای حاضر به عنوان رئیس سنی و جوان‌ترین اعضای‌حاضر به سمت منشی تعیین می‌شوند و در جایگاه هیأت رئیسه قرار می‌گیرند.
ماده 4ـ وظایف هیأت رئیسه سنی‌، اداره اولین جلسه اعم از انجام مراسم تحلیف و اجرای انتخابات‌هیأت رئیسه دایم شوراست‌.
تبصره ـ مراسم تحلیف براساس دستورالعملی که به تصویب شورای‌عالی استانها می‌رسد، انجام‌می‌گیرد.
ماده 5 ـ مصوبات شورا که عمومی بودن آن به تصویب شورا رسیده باشد، باید به نحو مقتضی به اطلاع‌عموم برسد.
تبصره ـ شورا موظف است هر سال بودجه پیشنهادی خود را طبق مقررات مصوب شورای عالی استان‌در مهلت قانونی تهیه و تصویب و برای انجام مراحل قانونی به شورای اسلامی استان ارسال نماید.
ماده 6ـ هیأت رئیسه شورا عبارتند از یک رئیس‌، یک نایب‌رئیس و حداقل یک منشی که به همراه‌سخنگوی شورا در اولین جلسه با اکثریت مطلق آرای حاضران برای مدت دو سال انتخاب می‌شوند.
ماده 7ـ در غیاب رئیس شورا نایب رئیس وظایف و اختیارات او را بر عهده خواهد داشت و در مقابل‌شورا مسؤول است‌.
ماده 8ـ چنانچه هریک از اعضای هیأت رئیسه از سمت خود استعفا دهد یا فوت یا سلب عضویت شود،بلافاصله در اولین جلسه شورا که حداکثر یک ماه بعد تشکیل می‌شود، عضو جدید برای همان سمت و برای‌مدت باقی مانده از دو سال انتخاب خواهد شد.
تبصره ـ درصورتی که هریک از اعضای هیأت رئیسه یا سخنگوی شورا استعفا دهد موضوع استعفا درجلسه بعدی شورا طرح و در مورد آن تصمیم‌گیری خواهد شد. در این فاصله عضو متقاضی استعفا می‌تواندانصراف خود را اعلام نماید.
ماده 9ـ وظایف و اختیارات رئیس شورا به شرح زیر است‌:
1ـ مسوولیت امور اداری و مالی شورا.
2ـ اداره جلسات شورا و برقراری نظم در جلسات‌.
3ـ دعوت از فرماندار، روسای دستگاههای اجرایی ، سازمانهای دولتی و نهادها و تشکلها اعم از دولتی وغیردولتی و سایر اشخاص که حضور آنها در جلسات شورا یا کمیسیونهای شورا ضروری باشد.
4ـ دعوت از اعضا و تقسیم کار بین اعضا و کمیسیونهای شورا.
5ـ ابلاغ و نظارت بر پیگیری مصوبات شورا.
6ـ معرفی نماینده یا نمایندگان شورا که از بین اعضا انتخاب می‌شوند به مسوولان اجرایی نهادها وسازمانها.
7ـ امضای احکام مسؤول و اعضای دبیرخانه شورا و کارکنان براساس تشکیلات تفصیلی شورا 8ـ ارسال یک نسخه از مصوبات شورا به شورای اسلامی استان‌، نمایندگان حوزه انتخابیه‌، فرماندار ومسوولان اجرایی ذیربط ظرف ده روز پس از تصویب‌.
9ـ امضای کلیه مکاتبات رسمی شورا.
10ـ اعلام روز و ساعت تشکیل جلسه بعد، قبل از ختم هر جلسه‌.
11ـ ابلاغ کتبی موارد اعتراض و ایراد اعضا که به صورت روشن به رئیس شورا تقدیم شده است به‌مقامات ذیربط‌.
12ـ شرکت در جلسات رسمی دستگاههای کشور اعم از دولتی و غیردولتی در صورت دعوت رسمی‌.13ـ امضای احکام روسای کمیسیونها.
ماده 10 ـ وظایف هیأت رئیسه و سخنگوی شورا به موجب دستورالعملی تعیین می‌شود که به تصویب‌شورای عالی استانها می‌رسد.
ماده 11 ـ به منظور بررسی‌، اصلاح و تکمیل پیشنهادات و نیز تهیه طرحهای لازم و انجام وظایف قانونی‌شورا، کمیسیونها و کارگروههای تخصصی تشکیل می‌گردند. تعداد، ترکیب‌، چگونگی اداره و وظایف این‌کمیسیونها به پیشنهاد هیأت رئیسه به تصویب شورا می‌رسد.
ماده 12ـ غیبت از جلسات شورا با اطلاع رئیس شورا و در کمیسیونها با اطلاع رئیس کمیسیون‌امکان‌پذیر است‌.
تبصره 1 ـ تشخیص موجه بودن غیبت و تاخیر و تعجیل در جلسات رسمی شورا برعهده اعضای‌حاضر و در جلسات کمیسیونها با تصویب کمیسیون می‌باشد و در هر صورت اعلان رسمی با رئیس شورا وکمیسیون خواهد بود.
تبصره 2 ـ رسیدگی به موجه یا غیرموجه بودن تاخیرها در پایان همان جلسه و غیبت در اولین جلسه‌بعدی به عمل می آید و عضو غایب می‌تواند در این فاصله دلایل خود را مبنی بر موجه بودن غیبت به هیأت‌رئیسه ارایه دهد.
ماده 13- هر عضو شورا می‌تواند از مقام خود استعفا دهد. پذیرش استعفا با تصویب اکثریت مطلقآرای حاضران در جلسه امکان پذیر است‌.
ماده 14 - عضو متقاضی استعفا باید تقاضای خود را با ذکر دلایل به رئیس شورا تقدیم نماید و رئیس‌شورا آن را در نخستین جلسه علنی بعدی شورا در دستور کار قرار دهد و در این فاصله عضو متقاضی می‌توانداعلام انصراف نماید.
ماده 15 - برای بررسی تقاضای استعفا ابتدا تقاضا قرائت می‌شود، سپس شخص متقاضی یا عضودیگری به تعیین او حداکثر نیم ساعت دلایل استعفا را مطرح می‌نماید و مخالف یا مخالفان نیز به همان مدت‌می توانند صحبت کنند و پس از آن رای گیری می‌شود.
ماده 16- هرگاه تقاضای استعفای تعدادی از اعضا به نحوی باشد که مانع از رسمیت جلسه گردد، قابلطرح در شورا نیست‌.
ماده 17 - رئیس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعیت یافتن خروج عضوی از شورا به دلایلی‌نظیر استعفا، فوت‌، جنون و سلب عضویت‌، مراتب را برای تعیین جانشین وی به فرمانداری و شورای‌اسلامی شهر یا بخش مربوط به طور کتبی اعلام نماید.
ماده 18 ـ در مواردی که براساس قوانین و مقررات نماینده یا نمایندگانی از شورا به عنوان عضو سایرمجامع و شوراها انتخاب می شوند، نماینده یا نمایندگان یادشده با تصویب شورا انتخاب و توسط رئیس شورامعرفی می شوند.
تبصره ـ نمایندگان منتخب موظفند گزارش کار خود را در اولین جلسه به آگاهی اعضا برسانند و به‌صورت کتبی نیز به رئیس شورا ارایه نمایند.
ماده 19 ـ جلسات عادی شورا حداقل هر ماه یک بار تشکیل خواهد شد. جلسات فوق‌العاده شورا بنا بهضرورت و به درخواست فرماندار یا حداقل یک سوم اعضا یا هیأت رئیسه و با اعلام قبلی و دعوت رئیس‌تشکیل خواهد شد.
ماده 20 ـ حضور مستمعان در جلسات علنی شورا با اجازه رئیس شورا آزاد است‌.
تبصره ـ مستمعان در جلسات باید نظم جلسات را رعایت کنند و در صورت تخلف به دستور رئیس ازسالن اخراج خواهند شد.
ماده 21 ـ دستور جلسات رسمی شورا باید به ترتیب وصول پیشنهادات‌، با توجه به اولویتها از طرف‌هیأت رئیسه تهیه شود و حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه در اختیار اعضا قرار گیرد.
تبصره 1 ـ در صورت تعدد تقاضاها در یک زمان تشخیص اولویت با رئیس شورا خواهد بود.
تبصره 2 ـ طرحها و لوایح فوریت دار طبق مقررات مصوب شورای عالی استانها در دستور جلسه قرارمی‌گیرد.
تبصره 3 ـ با تصویب اکثریت مطلق اعضای حاضر می توان موضوع دستور جلسه را برای مدت معینی‌به تعویق انداخت‌.
ماده 22 ـ در هر جلسه حداکثر سه نفر از اعضا که حداقل (48) ساعت قبل از شروع جلسه تقاضای نطققبل از دستور نموده اند طبق فهرست تنظیمی حداکثر به مدت ده دقیقه برای هر نفر در حدود وظایف شورا می‌توانند نطق قبل از دستور نمایند.
تبصره 1ـ در صورت تعدد متقاضیان با توجه به اولویت ثبت نام ناطقان قبل از دستور تعیین می شوند.تبصره 2 ـ هر عضوی که حق نطق قبل از دستور را بیابد، می‌تواند تمام یا قسمتی از وقت خود را به عضودیگری واگذار کند.
ماده 23 ـ رئیس شورا می‌تواند قبل از ورود در دستور جلسه به مدت حداکثر ده دقیقه در مورد مسائل‌مهم روز شورا مطالبی را که آگاهی اعضای شورا از آن ضروری باشد، به اطلاع اعضا برساند.
ماده 24 ـ اعضای شورا نسبت به موضوعاتی که طبق دستور در شورا مطرح می‌شود، می توانند قبل ازجلسه به عنوان موافق یا مخالف ثبت نام نمایند. در صورتی که موافق یا مخالف ثبت نام نکرده باشد، اعضادر جلسه می توانند نوبت بگیرند و به ترتیب تقدم ثبت نام یا گرفتن نوبت نطق خواهند کرد. اگر هیچ موافقی‌وجود نداشته باشد، یک مخالف صحبت می‌کند و اگر مخالفی وجود نداشت‌، تنها یک موافق می‌تواندصحبت کند.
تبصره ـ در صورت صحبت خارج از موضوع‌، رئیس جلسه به آنها تذکر خواهد داد و در صورت دونوبت تذکر در نوبت سوم ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد.
ماده 25 ـ در مورد تقاضای کفایت مذاکرات یا افزایش مدت شور یا مسکوت ماندن یک پیشنهاد، یک‌مخالف و یک موافق هر کدام تا پنج دقیقه صحبت می نمایند و سپس رای گیری می‌شود و تصمیم اتخاذ شدهبلافاصله توسط رئیس جلسه اجرا می‌شود.
ماده 26 ـ اخطار راجع به منافی بودن طرحها و پیشنهادها و لوایح با قانون اساسی جمهوری اسلامی‌ایران‌، مقررات جاری یا آیین‌نامه داخلی شورا بر اظهارات دیگر مقدم است‌.
ماده 27 ـ در صورت توهین به اشخاص حقیقی یا حقوقی‌، در همان جلسه یا در جلسه بعد، با تشخیص‌هیأت رئیسه به آنها تا پانزده دقیقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد.
ماده 28 ـ پیشنهادات ذیل قابل طرح در شورا می‌باشد:
1 ـ پیشنهادات شوراهای اسلامی شهرها و بخشهای محدوده شهرستان‌.
2 ـ پیشنهادات دستگاههای اجرایی شهرستان‌.
3 ـ طرحهای اعضا با امضای حداقل دو نفر از اعضای شورا .
تبصره 1 ـ کلیه پیشنهادات و طرحها باید دارای موضوع و عنوان با تشخیص و دلایل لزوم تهیه باشد.تبصره 2 ـ در خصوص پیشنهادات دستگاههای اجرایی کمیسیونها می توانند از مسوولان و مدیراندستگاههای مربوط جهت ادای توضیحات دعوت نمایند و آنان مکلف به حضور می‌باشند.
ماده 29 ـ دستگاههای اجرایی در زمان بررسی طرحها و پیشنهادات با معرفی یک نماینده حق حضوردر جلسه شورا را بدون حق رای خواهند داشت‌.
ماده 30 ـ شورا موظف است همه ساله در مهلت قانونی طرحهای عمرانی پیشنهادی هر محل را با در نظرگرفتن اولویتها بررسی و در صورت تصویب جهت منظور نمودن در بودجه عمرانی شهرستان به فرماندار وشورای اسلامی استان اعلام نماید.
ماده 31 ـ هر گاه یک یا چند نفر از اعضای شورا یا هر یک از شوراهای اسلامی بخشها و شهرهای‌محدوده شهرستان به عملکرد دستگاههای اجرایی یا عملیات آنان اعتراض داشته باشند، موارد را با ذکردلایل و به طور روشن و مکتوب به شورا اعلا م می نمایند. پس از بررسی در کمیسیون مربوط و اعلام نظر،موضوع در جلسه شورا مطرح و پس از تصویب‌، موارد از طریق رئیس شورا به مسوولان مربوط ابلاغ‌می‌گردد.
ماده 32 ـ در صورت بروز اختلاف یا مشکلات بین شوراهای اسلامی شهرها یا بخشهای محدوده‌شهرستان‌، موضوع با درخواست هر یک از شوراهای مربوط یا نمایندگان آنها یا فرماندار یا بخشدار در شورامطرح و بررسی و اقدام به حل و فصل اختلافات با حضور روسای شوراهای مربوط و در صورت لزوم‌فرماندار یا بخشدار می‌گردد.
تبصره ـ مسوولان مربوط حق حضور در جلسه شورا و دفاع از خود را دارند و شورا موظف است‌براجلسه رسیدگی از آنان دعوت نماید.
محمدرضا عارف - معاون اول رییس‌جمهور