ببینید شرایط کرونایی، هیچ منافاتی با روزه های مستحب در ایام ماه شریف شعبان (یا هر زمان دیگری)، و نیز روزه های واجب در ماه مبارک رمضان ندارد. کرونا، ویروسی است که "ریه" را درگیر می نماید، لذا ربطی به "خوردن و آشامیدن" ندارد؛ یعنی چنین نیست که کسی گمان کند «اگر روزه بگیرد، زودتر مبتلا می شود» و یا «اگر روزه نگیرد، شرایط ابتلا کمتر میشود»!
(سازمان بهداشت جهانی که عالیترین مرجع بهداشتی جهان است اعلام کرد روزه داری موجب ابتلا یا تشدید بیماری کرونا نمیشود و هیچ سند علمی ای درباره ارتباط روزه داری با کرونا پیدا نکردند)
لینک خبر :
akharinkhabar.ir/social/6274758
1⃣در مورد احکام، دقت نماییم که در هر موضوعی، یک قواعد(دستورات) کلی وجود دارد و یک فروعاتی که به موضوع (شاید برای هر فردی جداگانه) مربوط میگردد.
2⃣در احکام کلی، راجع به روزه های ماه مبارک رمضان، روزه به یک عده واجب میشود و به یک عده‌ی دیگر حرام می شود؛ یعنی چنین نیست که فقط مجاز به افطار (روزه نگرفتن) باشند، بلکه اگر روزه بگیرند، مرتکب خلاف شده اند و روزه‌ی آنها نیز باطل است و پس از رفع مانع، باید قضای آن را به جا آوردند. مانند مسافر، یا بیماری که باید دارو مصرف نماید و یا بیماری که روزه برای او مضر است، و یا حتی کسی که احتمال جدی و عقلانی میدهد که روزه برای سلامتی او ضرر دارد.
3⃣این احکام، آنقدر دقیق است که حتی بیان شده، اگر کسی نمی دانسته که روزه برای او ضرر داشته، یا اهمیت لازم به این موضوع را نداده، لذا روزه گرفته، اما بعد متوجه شده که روزه به او ضرر رسانده است، روزه‌اش باطل بوده و باید قضایش را به جای آورد.
========================
حال فتوای مراجع عظام تقلید من الجمله آیت الله مکارم در این باره
♦️فتاوا از امام خامنه‌ای:
1⃣«اگر از گفته پزشک متدیّن و امین اطمینان حاصل کنید که روزه برای چشم شما ضرر دارد و یا خوف ضرر داشته باشید، روزه گرفتن برای شما واجب نبوده و بلکه جایز هم نیست، و با خوف ضرر نیت روزه صحیح نیست و در صورت عدم خوف ضرر نیت روزه اشکال ندارد، ولی صحّت روزه متوقف بر این است که برای شما واقعاً ضرر نداشته باشد.»
2⃣«اگر روزه برای چشمان شما ضرر دارد، واجب نیست روزه بگیرید، بلکه واجب است افطار کنید و اگر بیماری شما تا ماه رمضان آینده استمرار پیدا کرد، قضای روزه بر شما واجب نیست، ولی واجب است که عوض هر روز یک مدّ طعام به فقیر بدهید».
3⃣«ملاک تأثیر روزه در ایجاد بیماری یا تشدید آن و عدم قدرت بر روزه گرفتن تشخیص خود روزه دار نسبت به خودش است و اگر بداند روزه برای او ضرر دارد یا خوف ضرر داشته باشد و در عین حال بخواهد روزه بگیرد، روزه گرفتن برای وی حرام است». [فتوای سایر مراجع محترم نیز همین است].
♦️کرونا و روزه‌ی ماه مبارک رمضان:
بنابراین، شرایط کرونایی و یا شرایط در شیوع هر ویروس دیگری، هیچ ربطی به روزه‌های مستحب و یا واجب ندارد، مگر آن که حواشی و جوانب آن، بر کسی مترتب شود. مثلاً کسی مبتلا شده و باید با تجویز پزشک، دارو مصرف نماید و یا مبتلا شده و روزه برای سلامتی او مضر تشخیص داده شود و ...
♦️استفتاء:
?آیت الله العظمی سیستانی:
وجوب روزه ماه مبارک رمضان یک تکلیف فردی است، و هر کس شرایط وجوب روزه را دارا باشد با صرف نظر از وجوب یا عدم وجوب آن بر دیگران، موظف است روزه بگیرد. بنابراین اگر مسلمانی وارد ماه رمضان آینده شود و ترس آن را داشته باشد که در صورت روزه گرفتن به بیماری کرونا مبتلا خواهد شد، هر چند تمام اقدامات پیشگیرانه و احتیاطی را مراعات کند، نسبت به هر روز که چنین ترسی وجود داشته باشد، وجوب روزه از او ساقط میگردد و بعدا باید قضا کند، ولی اگر بتواند با مراعات اقدامات احتیاطی احتمال ابتلا به بیماری را کاهش دهد تا آنجا که از نظر عقلا دیگر چنین احتمالی مورد اعتنا نباشد، ولو به اینکه در خانه بماند و از اختلاط با دیگران در فاصله نزدیک پرهیز کند و از ماسک و دستکش استفاده کند و دست هایش را مکرراً ضدعفونی کند، و انجام این کارها او را در مشقت شدید و فوق العاده قرار ندهد، در این صورت وجوب روزه از او ساقط نمی گردد. و اما اینکه گفته شد برخی از پزشکان جهت جلوگیری از کاهش آب بدن و خشکی گلو، نوشیدن مکرر آب در فاصله زمانی نزدیک به هم را توصیه می‌کنند، چرا که عارض شدن این دو امر احتمال ابتلا به ویروس کرونا را افزایش می دهد؛ این مطلب ـ بر فرض صحت ـ مانع از وجوب روزه نمیشود، مگر برای کسی که پس از رسیدن این مطلب به او بر خود بترسد که اگر روزه بگیرد به این بیماری مبتلا خواهد شد و راهی برای کاهش احتمال ابتلا وجود نداشته باشد به طوری که [عنوان] ترس از بیماری بر او صدق نکند ـ هرچند با ماندن در خانه و به کارگیری سایر اقدامات احتیاطی یاد شده ـ و اما افراد دیگر باید روزه بگیرند.
و چه بسا ممکن است شخص روزه دار پیش از سحر با مصرف سبزیجات و میوه های سرشار از آب ـ مانند خیار و هندوانه ـ کاهش آب بدنِ ناشی از روزه داری را جبران کند؛ همچنان که می تواند با جویدن آدامسِ بدون شکر از خشک شدن گلو جلوگیری کند ـ البته به شرط اینکه ذرات آدامس پس از جدا شدن وارد حلق نشود ـ چرا که جویدن آدامس باعث افزایش ترشح بزاق دهان میشود و بلعیدن بزاق دهان در حال روزه بلامانع است. بنابراین افرادی که می توانند کار خود را در ماه رمضان رها کنند و در منزل باقی بمانند و از ابتلا به ویروس در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمی شود؛ ولی افرادی که ـ بنا به هر دلیلی ـ نمی توانند کار خود را رها کنند اگر به واسطه نخوردن آب در فاصله های زمانی نزدیک در روز، ترس از ابتلا به کرونا داشته باشند و راه دیگری برای در امان بودن از آن نداشته باشند، روزه بر آنان واجب نیست، ولی با این وجود مجاز به روزه خواری در ملأ عام هم نیستند. بدون شک روزه ماه رمضان یکی از مهم ترین فریضه های شرعی است و ترک آن بدون داشتن عذر واقعی جایز نیست، و هر شخص نسبت به وضعیت خود آگاه تر است که آیا عذر واقعی برای ترک روزه دارد یا خیر؟ خلاصه کلام اینکه وجوب روزه در ماه رمضان از کسی ساقط می شود که عذر شرعی داشته باشد، مانند بیمار و کسی که به خاطر نصیحت پزشک ـ مثلاً ـ بر خود بترسد که روزه گرفتن موجب ابتلایش به بیماری شود و اقدامات پیشگیرانه و احتیاطی که او را از ابتلا به بیماری ایمن سازند برایش میسّر نباشد، و در غیر این صورت باید این اقدامات را انجام دهد و مجاز به ترک روزه نیست. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته (۱۷/ شعبان/ ۱۴۴۱ هـ)
?آیت الله العظمی شبیری زنجانی:
پرسش:
با توجه به شیوع ویروس خطرناک کرونا و گفته های پزشکان مبنی بر تقویت بدن برای جلوگیری از اثر کردن ویروس، آیا در ماه رمضان امسال می شود روزه نگرفت؟
پاسخ:
اگر بنا به گفته پزشکان متخصص، روزه گرفتن برای فردی، احتمال ابتلای او به این بیماری و آسیب دیدن وی را افزایش دهد، نباید روزه بگیرد و این مسأله در رساله عملیه هم آمده است. البته نباید مرتکب تظاهر به روزه خواری شده و به ماه مبارک بی احترامی کند. همچنین اگر با تغییر شرایط؛ مثلاً با ماندن در منزل، تحرک کمتر، رعایت نکات بهداشتی و مصرف غذاها و نوشیدنی های تقویتی، بتواند احتمال متعارف ضرر را دفع کند و ایجاد چنین شرایطی موجب مشقت شدید نشود، باید چنین کند و روزه بگیرد.
?آیت‌الله مکارم شیرازی:
انسان نمی‌تواند به این دلیل، روزه را بخورد و باید در ماه رمضان روزه بگیرد، البته می‌تواند در فاصله افطار تا سحر از غذاهای مقوی استفاده کند تا از ضعف شدید بدن در طول روز جلوگیری نماید. اما کسی که می‌داند روزه برای او ضرر دارد باید روزه را ترک کند و اگر روزه بگیرد صحیح نیست، همچنین اگر یقین ندارد، اما احتمال قابل توجهی میدهد که روزه برای او ضرر دارد، خواه این احتمال از تجربه شخصی حاصل شده باشد یا از گفته طبیب.
والسلام
