با سلام و درود
جملات شرطی، از ادات شرط ( ما: هرچیز، مَن: هرکس، اِن:اگر، اِذا: هرگاه) به علاوه ی فعل شرط، به علاوه ی جواب شرط تشکیل می شود.
اما گاهی بر سرِ جواب شرط، فاء جزاییه می آید.
سوال) چه موقع آمدنِ این فاء جزاییه واجب و الزامی است؟
علیکم السلام و رحمه الله
آمدن فاء جزاییه بر جواب شرط، در 5 مورد زیر، واجب است:
اگر جواب شرط، جمله ی اسمیه باشد: مَن یَتَوَکَّل عَلی اللهِ فَهُوَ حَسبُهُ.
اگر جواب شرط، فعل امر باشد: اذا دَخَلتُم بَیتاً فَسَُلِّم عَلَی اَهلِهِ.
اگر جواب شرط، (قَد + فعل ماضی ) باشد: مَن قُتِلَ مَظلوماً فَقَد جَعَلنا لِوَلِیِّهِ سُلطاناً.
اگر جواب شرط با اداتی مانند ( لَن - ما - لا ) شروع شود: اِن شاهدتَ طفلاً فَلاتَطرُدُهُ عَنکَ.
نکته) قاعدتا فعل شرط و جواب شرط، باید مجزوم گردند. زیرا ادات شرط، جزو ادات جازمه هستند. اما اگر (فاء) بر سر جواب شرط آید، هیچ تغییری در جواب شرط ایجاد نمی شود. یعنی جواب شرطی که پیش از آن، فاء جزاییه آمده، مجزوم نمی گردد. زیرا این فاء جزاییه، غیرعامل است.
