زبان یونانی

معنی کلمه زبان یونانی

معنی واژه زبان یونانی

معنیزبان یونانی (Ελληνικά, IPA: — "Hellenic") تاریخ مستند ۳۵۰۰ ساله دارد که از تک تک زبان یگانه خانواده زبان‌های هندواروپایی کُهَن‌تر است.

زبان یونانی با هیچ‌یک از سایر زبان‌های هندواروپایی در یک گروه قرار نمی‌گیرد. زبان یونانی باستان (ancient greek) به‌علت برخورداری از ادبیات غنی هنوز دوستداران فراوانی دارد. عده زیادی از مردم جهان مایل هستند آثار ارزشمند هومر، سوفکلس و آیسخولس (آشیل) را به زبانی که این ادبیات در آن پدید آمده، مطالعه کنند. علاوه بر آن، هنوز از گنجینهٔ لغات این زبان برای واژه‌سازی علمی و فلسفی استفاده می‌شود.

الفبا


الفبای یونانی ۲۴حرف دارد که در زیر از راست به چپ مرتب گردیده‌اند :

حروف بزرگ
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
حروف کوچک
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ/ς τ υ φ χ ψ ω
تلفظ حروف به شکل زیر است :

Α α : آلفا
Β β : بتا
Γ γ : گاما
Δ δ : دلتا
Ε ε : اپسیلن
Ζ ζ : زتا
Η η : اتا
Θ θ : تتا
Ι ι : یوتا
Κ κ : کاپا
Λ λ : لامبدا
Μ μ : موو
Ν ν : نوو
Ξ ξ : کی سی
Ο ο : اُمیکرون
Π π : پی
Ρ ρ : رو
Σ σ/ς : سیگما
Τ τ : تاو
Υ υ : آپسیلن
Φ φ : فی
Χ χ : خی
Ψ ψ : سای
Ω ω : اُمگا


منبع

↑ "Greek language". SIL International. 2009.
↑ "The EU at a glance - Languages in the EU". Europa. اتحادیه اروپا. Retrieved 30 July 2010.
↑ ۳٫۰ ۳٫۱ "Greek". Office of the High Commissioner for Human Rights. Retrieved 2008-12-08.مرده
↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ "List of declarations made with respect to treaty No. 148". شورای اروپا. Retrieved 2008-12-08.
↑ "An interview with Aziz Tamoyan, National Union of Yezidi". groong.usc.edu. Retrieved 2008-12-08.

ن • ب • و
زبان‌های رسمی اتحادیه اروپا
آلمانی • اسپانیایی • استونیایی • اسلونیایی • اسلوواک • انگلیسی • ایتالیایی • ایرلندی • بلغاری • پرتغالی • چکی • دانمارکی • رومانیایی • سوئدی • فرانسوی • فنلاندی • لاتویایی • لهستانی • لیتوانیایی • مالتی • مجاری • هلندی • یونانی

رده‌های صفحه: صفحه‌های دارای پیوند مرده تا September 2010زبان یونانی الفبای یونانی زبان‌های آلبانی زبان‌های ارمنستان زبان‌های اوکراین زبان‌های ترکیه زبان‌های رومانی زبان‌های یونان زبان‌ها

قس عربی

الیونانیة (ελληνική γλώσσα) من اللغات الهندواوروبیة یتکلمها بین 15-22 ملیون شخص، هی اللغة المعاصرة المستعملة فی کل من الیونان وقبرص وأیضا من جانب الأقلیات والمهاجرین فی العدید من البلدان الأخرى. وهی لغة قدیمة، فتاریخها الموثق یعود لأکثر من 3500 سنة.
تتکون الأبجدیة الیونانیة الحدیثة من 24 حرفاً:
الحروف الکبیرة
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
الحروف الصغیرة
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ τ υ φ χ ψ ω
انظر أیضاً
لغة إغریقیة
کوینه
ع • ن • تاللغات الرسمیة للإتحاد الأوروبی
البلغاریة • التشیکیة • الدنمارکیة • الهولندیة • الإنجلیزیة • الإستونیة • الفنلندیة • الفرنسیة • الألمانیة • الیونانیة • المجریة • الإیرلندیة • الإیطالیة • اللاتفیة • اللتوانیة • المالطیة • البولندیة • البرتغالیة • الرومانیة • السلوفاکیة • السلوفینیة • الإسبانیة • السویدیة
ابحث عن لغة یونانیة فی
ویکاموس، القاموس الحر.
بوابة اللغة
تصنیفات: لغات اشتقاقیةلغات أرمینیالغات جورجیالغات ترکیالغات أوکرانیاأبجدیة إغریقیةلغات هندیة أوروبیةلغات الیونانلغات قبرصلغات الاتحاد الأوروبیلغات ألبانیالغة یونانیة

قس سریانی

ܠܫܢܐ ܝܘܢܝܐ ܐܘ ܝܘܢܝܬ (Ελληνικά) ܗܘ ܠܫܢܐ ܕܢܬܡܠܠ ܒܝܘܢ ܘܒܩܘܦܪܘܣ܀
ܣܕܪܐ: ܠܫܢܐ

قس مصری

الیونانى أو الیونانیه أو الجیریجى أو الإغریقى ، لغه هیندو-اوروبیه. اتطور الیونانى الحدیث من الیونانى النموذجى فى المناطق الهیلینیه.

شوف کمان

جدول اللغات
فیه فایلات فى تصانیف ویکیمیدیا کومونز عن:
یونانى
تصانیف: لغات

قس عبری


יוונית (Ελληνικά - אֶלינִיקָה) היא שפה הודו-אירופאית, שמוצאה באזור יוון של ימינו. היוונית דוּבּרה בתחילה גם לאורך חופי אסיה הקטנה (למעשה דיאלקטים יווניים שרדו באסיה הקטנה עד למאה העשרים) וחלקים מאיטליה ומצרפת. בעת העתיקה ניתן להבחין בין מספר דיאלקטים יווניים, והבולטים ביניהם היו האיוני, הדורי, האיולי, הארקדו-קפריסאי וניב צפון מערבי. הניב האטי הוא למעשה ניב איוני עם תערובת של יסודות דוריים ובניב זה נכתבה רוב הספרות הקלאסית היוונית והוא גם משמש בסיס לשפה היוונית המודרנית.
תוכן עניינים
יוונית עתיקה


ערך מורחב – יוונית עתיקה
השפה היוונית איננה השפה העתיקה בעולם, אולם היא קיימת גם בדיבור וגם בכתב למעלה מ-3000 שנה. הדעות חלוקות בדבר מקורות הלשון היוונית, ויש תאוריות שונות בנושא. אחת מהן טוענת שהיוונית נוצרה עם הגירת דוברי פרוטו-יוונית (יוונית קדומה מאוד) אל יוון, שהתרחשה בין השנים 3200 לפני הספירה ו-1900 לפני הספירה. תאוריה אחרת טוענת שהיוונית התפתחה ביוון עצמה מתוך שפה הודו-אירופאית קדומה.
יוונית אַטִית היא הניב היווני של אתונה; חלק ניכר מהספרות היוונית שהגיעה לידינו כתובה ביוונית אטית. בתקופה ההלניסטית השפה היוונית התפשטה לאזורים רבים בעולם, בהם לא דיברו קודם לכן יוונית, וכך הלכה והתפשטה שפה יוונית בעלת אלמנטים משותפים, ואילו הניבים השונים של היוונית הקלאסית דעכו. השפה החדשה נקראה יוונית קוֹינֶה (κοινη ביוונית מודרנית מבוטא "קיני"), היינו יוונית "משותפת", שהיא בבסיסה יוונית אטית בתוספת מעט איונית ובה נכתבו לימים תרגום השבעים והברית החדשה. לאלכסנדר הגדול נודע תפקיד מהותי בשילוב הניבים היווניים. הניב המשותף הקל על התקשורת בתקופה ההלניסטית, ומשנלמד על ידי בני המדינות שכבש, הפכה היוונית לשפה עולמית לזמן מה. היוונית המשותפת הזו שימשה לינגואה פרנקה של האימפריה הרומית במשך שנים רבות. לימים, עם פיצול האימפריה הרומית, הפכה היוונית לשפה הרשמית של האימפריה הרומית המזרחית, לימים האימפריה הביזנטית (יוונית זו נקראה "יוונית ביזנטית"), ומקץ מאות שנים נוספות התגלגלה ליוונית מודרנית של ימינו.
מערכת ההגה של הלשון היוונית העתיקה מבחינה בין 12 תנועות (חלקן נכתבות כדיגרף, דהיינו צירוף של צמד אותיות), מהן 5 קצרות ו-7 ארוכות. בנוסף קיימים 10 צירופים שונים של דיפתונג. בתחום מערכת העיצורים ראוי להזכיר כי היוונית מכירה בנישוף כתכונת מבדילה בחלק ממערכת עיצוריה. היוונית העתיקה הבחינה בין שלושה סוגים שונים של הטעמה, אשר יכולים היו להופיע על אחת משלוש ההברות האחרונות של המילה. מערכת הטעם הייתה פונמטית.
המורפולוגיה של הלשון היוונית העתיקה, בדומה לשפות הודו-אירופאיות אחרות, מתאפיינת בנטייתה – לדוגמה, לשמות עצם יש חמש יחסות, שלושה מינים (זכר, נקבה, סתמי), ושלושה מספרים (יחיד, זוגי, רבים), בעוד שלפעלים יש חמישה מודוסים, שלוש דיאתיזות (פעיל, סביל, מדיום), מין אחיד, שלושה גופים ושלושה מספרים.
כתיבת השפה

הכתב היווני המוקדם ביותר שידוע כיום הוא כתב קווי ב (Linear B), שהוא כתב הברות. בכתב זה נכתב ניב מיקֵנִי קדום. לוחות חרס ועליהם כתבים בקווי ב נחשפו בתחילת המאה העשרים, אך פוענחו רק בשנת 1953 (על ידי מייקל ונטריס). לאחר חורבן התרבות המיקנית, נעלם הכתב למשך כחמש-מאות שנים. משחר התקופה הקלאסית, היוונית נכתבה באלפבית היווני, שמקורו בכתב הפניקי. כתב זה הגיע ליוון בערך בתקופת הומרוס. הטקסטים היחידים אשר שרדו מהתקופה המיקנית הם רשימות מצאי של מחסנים.
היוונים אימצו את האותיות הפיניקיות בסדר העברי הידוע כיום, אולם שינו את ערכן של חלק מהאותיות, והוסיפו סימנים לייצוג צלילים יווניים. למידע נוסף ראו: אלפבית יווני.
יוונית מודרנית


ערך מורחב – יוונית מודרנית
היוונית המודרנית היא שפה חיה, ומלומדים מסוימים הטעימו מאוד את הדמיון בינה לבין היוונית העתיקה בת אלפי השנים. המידה בה יכול דובר יוונית מודרנית להבין יוונית עתיקה שנויה במחלוקת. טוענים שדובר יוונית מודרנית "משכיל דיו" מסוגל לקרוא יוונית עתיקה, אך לא ברור כמה חשיפה לדקדוק ואוצר מילים שהתיישן דרושה להשגת יכולת כזו. עד למאה ה-19 יוון הייתה מחולקת למדינות קטנטנות שלרובן הייתה עיר אחת בלבד. אמנם יכול היה יווני מאזור אחד להבין את שפת חברו מאזור אחר, אך הניב בין שתי ערים, אפילו סמוכות, עשוי היה להיות שונה. בשנת 1821 נוסדה המדינה היוונית והוחלט על מיסודן של שתי שפות שתהיינה רשמיות: השפה העממית (δημοτική, "דימוטיקי"), שעיקרה הם ניבי הפלופונס, והשפה המיטהרת (καθαρεύουσα, "קתרבוסה") בה ניתנה עדיפות לצורות העתיקות. בין השנים 1834 ו-1976 ניסו לכפות "שפה טהורה" ביוון - מעין ניסיון לבטל מאות שנים של התפתחות לשונית טבעית - כצורה הרשמית היחידה של הלשון היוונית. לאחר שנת 1976 התקבלה לשון העם על ידי ממשלת יוון כצורה הרשמית והמעשית של השפה. מילים וביטויים רבים נותרו בעינם לאורך מאות השנים, ואף חלחלו לשפות אחרות, כולל לטינית, גרמנית, צרפתית, אנגלית, ועברית.
ראו גם

שאלת השפה ביוון
אלפבית יווני
אבן רוזטה
לקריאה נוספת

רעננה מרידור, יוונית למתחילים: ספר לימוד. ירושלים, התשל"א (מהדורה חדשה בהדפסת מחשב: התשס"ד).
Herbert Weir Smyth, A Greek Grammar for colleges. Harvard University Press, 1956 (revised edition), ISBN 0-674-36250-0. גרסה מקוונת של הספר .
קישורים חיצוניים

מיזמי קרן ויקימדיה
ויקיפדיה בשפה זו: יוונית
ערך מילוני בוויקימילון: יוונית
ציטוטים בוויקיציטוט: פתגמים יווניים
ספר לימוד בוויקיספר: יוונית
פרסאוס, אנציקלופדיה מקוונת לכתבי הספרות הקלאסית היוונית
ספרות עזר מקוונת על יוונית עתיקה באתר Textkit
‫יוונית: שיחון לתייר המתחיל, באתר ynet‏, 28 באפריל 2005‬
שפות הודו-אירופיות
קטגוריות: שפות הודו-אירופיותיוון: תרבותיווניתאיטליה: שפות
משובים קודמיםמשוב על הערך


قس ترکی آذری

Yunan dili (Yunan dili:Ελληνικά (Elliniká).Yunanıstan və Kiprin rəsmi dili. Yunanıstanda ölkənin 99,9% bu dildə danışır, Cənubi Kiprdə isə ölkənin 82% bu dildə danışır. Qədim Yunan Əlifbası istifadə olunur.
İstinadlar

↑ Ethnologue report for language code: ell
↑ Languages by number of speakers. SIL International (2009). Archived from the original on 2011-08-22. Yoxlanılıb 2010-05-08.
Dil ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.


g • m • r
Avropa İttifaqının rəsmi dilləri
Alman dili • Bolqar dili • Çex dili • Danimarka dili • Eston dili • Fin dili • Niderland dili • Fransız dili • İngilis dili • İspan dili • İsveç dili • İrland dili • İtalyan dili • Polyak dili • Latış dili • Litva dili • Macar dili • Malta dili • Portuqal dili • Rumın dili • Slovak dili • Sloven dili • Yunan dili
Mənbə: Aİ-nin rəsmi saytı
Şablon:Yunan dilinin tarixi
Kateqoriyalar: Dil qaralamalarıYunan diliYunanıstan dilləriKipr dilləriAlbaniya dilləriBolqarıstan dilləriMisir dilləriGürcüstan dilləriİtaliya dilləriRusiya dilləriUkrayna dilləriTürkiyə dilləri

قس ترکی استانبولی
Yunanca veya Yunan Dili, (Yunanca: Ελληνικά veya Eλληνική γλώσσα Eliniki Glosa (yardım•bilgi)) Yunanistanın ve Kıbrıs Cumhuriyetinin resmî dilidir. 4000 yıllık bir geçmişe sahiptir.belirtilmeli Hint-Avrupa dil ailesinde kendi başına bir kol oluşturur. Bazı dilbilimciler; Yunanca ve Ermeniceyi Hint-Avrupa dil ailesi içinde Greko-Grabar olarak bir üst grupta birleştirir. Antik Yunanca Klasik Yunan uygarlığının dili olarak kullanılmıştır. Modern Yunanca Antik Yunancadan oldukça farklı olmakla beraber köken olarak ona dayanır. Yunanca, Yunan Alfabesi kullanılarak yazılır.
Yunanca dünyada, çoğunluğu Yunanistanda olmakla beraber, Avustralya, Almanya ve Amerika Birleşik Devletlerinde yaşayan yaklaşık 13 milyon kişinin anadilidir. Türkiyede anadili Yunanca olan yaklaşık 2.500 Rum olduğu tahmin edilmektedir. Bunların hemen hemen hepsi İstanbul, Gökçeada ve Bozcaadada yaşar. Bunun yanında 15 ve 17. yüzyıllarda İslamlaşan Trabzonlu ahali tarafından konuşulmaktadır. 1965 nüfus sayımında 4,535 kişi anadilini Pontus lehçesi (Yunanca) olarak kaydetmişti.belirtilmeli Yunanistan ve Kıbrıstan Türkiyeye göç eden Yunanca (ya da Rumca) konuşan (konuşabilen) kayda değer Türk de vardır. Bunların da büyük bir kısmı Batı Anadolu ve Mersin yöresine yerleşmişlerdir.
Konu başlıkları
Tarihçe

Yunanca devamlı olarak kullanılmış ve tarihi tesbit edilmiş en eski dillerden biridir. Tarihin büyük bir kesiminin her devrinde önemli bir edebi eser verebilmiş sayılı dillerdendir. Yunancanın medeniyete, özellikle Avrupa ve Ortadoğu medeniyetlerine katkısı çok büyük olmuştur ve antikitenin ortaçağa ve günümüze bağlantısındaki aracı konumu dolayısıyla insanlık tarihinde en çok iz bırakmış dillerden biridir. Bu sebeple bilim, felsefe ve sanat terminolojisinde ve dünyanın diğer dilleri üzerinde Yunancanın etkisi çok görülür. Yunan dilinin tarihi gelişimi şu bölümlerden oluşur:
Miken Yunancası:
Dor istilası öncesi Yunancadır. Mora ve Girit bölgesinde konuşulmuş ve Finike alfabesi “Abjid”’den türetilen Lineer B ile yazılmıştır. Hint-Avrupa dillerinin Helen kolunun bilinen en eski dilidir.
Klasik Yunanca:
Dor istilası sonrasında Ege denizi’nin iki yanında konuşulan lehçelerin toplamıdır. Klasik Yunanca dört önemli lehçeye ayrılmaktaydı:
Dorik lehçe: Epir, Mora, Girit, Oniki Adalar, Bodrum-Gökova-Datça çevresinde
Aeolik lehçe: Teselya, Sporadlar ve Çanakkale-İzmir arası Batı Anadolu çevresinde
İyonya-Attika lehçesi: Atina çevresi (Attika), Euboia, Kikladlar ve İzmir-Güllük arası
Arkadya-Kıbrıs lehçesi: Merkezi Mora ve Kıbrıs
Helenistik Yunanca:
Atina’nın siyasi üstünlüğü sonucu bu dört lehçe Attika lehçesi çevresinde birleşmiş ve Koine (Kine) – Ortak dil oluşturulmuştur. Helenistik Yunanca antikitenin sonunda Makedonya’dan Hindistan’a kadar geniş bir coğrafyada konuşulmuş; Doğu Akdeniz havzasının, Ortadoğu’nun ve Kuzey Afrika’nın lingua-franca’sı haline gelmiştir. Yeni Ahit Yunancası da Roma İmparatorluğunun resmi dili olan yunanca da bu Ortak dildir.
Ortaçağ Yunancası:
Helenistik Yunanca’nın erken ortaçağdan itibaren Doğu Roma’nın halk diline dönüşmesi evresidir. Bütün Doğu Akdeniz havzasında, Karadeniz’in kuzeyi ve güneyinde, Ortadoğu’da “Rum - Romalı" denilen halkın gündelik dili haline gelmiştir.
Modern Yunanca:
Yunanistanın kurulmasıyla Devletin Resmi dili Kathareuousa ilan edildi. Bu dil Eski Klasik Yunanca’nın diriltilmeye çalışılmış bir haliydi. Okullar ve resmî dairelerde sadece bu diyalekt kullanıldı; ancak halk bu diyalekte yabancı olduğundan evlerde ve sokaklarda Halk Yunancası (Demotiki) konuşulmaya devam edildi.
Demotikide birtakım bozulmalar olunca 1964de okullarda Demotikinin de okutulmasına izin verildi.
Bu çift dillilik 1976 yılına kadar devam etti. 1976da Yunanistan’da çıkan bir kanun ile Kathareuousa devletin resmi dili olmaktan çıkartıldı ve Demotiki resmi dil haline getirildi böylece okul, resmî daire ve evlerde konuşulan dilin aynı olması sağlandı.
1982 yılında kabul edilen ikinci bir kanunla Politonik (Polytonic) sistem terk edilip Monotonik (Monotonic) sisteme geçilmiştir. Yani sözcük üzerlerinde vurgulu heceyi belirtmek için kullanılan aksan işaretleri üç çeşitten teke indirgenmiştir. Bu reform tutucu çevrelerce büyük bir tepkiyle karşılanmış ve "Yunancanın Katli" olarak yorumlanmıştır. Bugün dahi tutucu çevreler hala Politonik sistemi kullanmakta ısrar etmektedirler. Fakat gazete, dergi, medya ve devlet yeni düzeni sürdürmektedir.
Yunan ve Türk kültürünün yüzyıllarca içiçe olması, kültürler arasında büyük etkileşim yaratmıştır. Türkçedeki meyve, sebze ve balıkçılık terimlerinin çoğu Yunancadan dilimize girmiştir. Birçok şehir ismi, denizcilik ile ilgili terimlerin çoğu Yunan kaynaklıdır. Bunun yanında Yunancaya da Türkçeden girmiş bir çok sözcük vardır.
Dilin başlıca lehçeleri

Yunanca (Δημοτική / Dimotiki)
Demotiki, (Dimotiki okunur). Günümüzde Yunanca denilince anlaşılan; Yunanistan ve adalarında ve ufak kelime ve telaffuz farklılıklarla Kıbrıs Cumhuriyetinde, halkın konuştuğu lehçedir. Bu ülkelerde bugünkü resmî lehçe Demotiki olup; Kilise yazışmaları hariç; Halk, eğitim, basın-yayın, devlet organları bu lehçeyi kullanırlar.
Kathareuousa (Καθαρεύουσα)
19. yüzyılda Adamantios Koraisin büyük çabalarıyla, Antik Yunanca ile Modern Yunanca arasındaki geçişi en iyi temsil eden, modern sözcüklere eski Yunancadan karşılıklar bulmak, Yunan dilini Avrupa ve özellikle Türkçe kökenli sözcüklerden arındırmak için hazırlanmış bir lehçedir. Her ne kadar 1976ya kadar devletin resmî dili olarak kabul edilse de, halkın Demotiki lehçesi konuşması engellenememişdir, 1976 yılında okullardaki zorunlu Kathareuousa lehçesindeki eğitim kaldırılmış, devlet yazışmaları ve medyada da kullanımı durdurulup resmi dil olmaktan çıkarılmış, revize edilmiş Demotiki resmi lehçe ilan edilmiştir. Günümüzde hala Kıbrıs Başpiskoposluğunda, Antakya Patrikhanesi ve Kudüs Patrikhanesinde yazışma dili olarak kullanılan lehçe Kathareuousadır.
Tsakonika (Τσακώνικα)
Demotiki lehçesinden ayrı bir dil olacak kadar farklı bir lehçedir. Köken olarak Yunancanın Dor lehçesinin devamıdır. Yunanistanın Mora Yarımadasında bulunan birkaç köydeki yaklaşık 3.000 kişinin anadilidir.
Pontus lehçesi (Yunanca) (Pομέικα / Romika, Ποντιακά / Pondiaka)
Romeika lehçesi, büyük çoğunluğu 1923 mübadelesinde Yunanistana göçmüş olan ve bugün kuzey Yunanistanda varlığını sürdüren Karadenizliler, Trabzonun bazı dağ köylerinde yaşayan Müslümanlar ile başta Ukrayna olmak Karadeniz sahilinde yer alan eski Yunan kolonilerinde yaşayan Ortodoks Yunan azınlıklar konuşulmaktadır. Romeika en az 5.000i Türkiyede, 200.000i Yunanistanda olmak üzere toplam 325.000 kişi tarafından ana dil olarak konuşulmaktadır. Türkiyede bu lehçeyi konuşanlar, konuştukları dili çoğunlukla "Rumca veya "Rumlara özgü" anlamına gelen "Romeika" olarak adlandırırken, Yunanistanda 19. yüzyıldan itibaren coğrafyaya vurgu yapılarak "Karadenize özgü" anlamında "Pontiaka" olarak adlandırılmıştır ve günümüzde dil bilimciler tarafından da bu şekilde bilinmektedir. Türkiye ve Gürcistanda yaşayan Rum topluluklarınca Pontiaka adı bilinmemekte veya yeni duyulmakta olup, onlar dillerini "Romeika" olarak adlandırmaya devam etmektedirler. Romeika lehçesi, bir yandan Türkçe, Farsça, Ermenice, Lazca ve diğer Kafkas dillerinden etkilenirken, başta Trabzon ağzı olmak üzere Türkçenin Karadeniz lehçelerinin tümünü, Lazca ve yerel Ermeniceyi de aynı oranda etkilemiştir . Özhan Öztürkün Karadeniz Ansiklopedisine göe Türkiyede (Karadeniz Bölgesi) Romeika lehçesinin ana dil olduğu yerler şunlardır :
Tonya (6 köy)
Köprübaşı (6 köy)
Çaykara (17 köy)
Dernekpazarı (13 köy)
Uzungöl (6 köy)
Bulancak (3 köy)
Maçka, Torul, Yağlıdere, Santa
Kapadokya lehçesi (Yunanca) (Καππαδοκικά / Kappadokika)
Kapadokya lehçesi, Bizans Yunancasından doğmuş, Orta Anadoluda konuşulmuş bugün ise ölmek üzere olan lehçelerden biridir. 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesinden sonra Kapadokya lehçesinin Yunanca konuşulan diğer yerlerle bağlantısı kesildiğinden, bu tarih, lehçenin gelişim sürecinin durmasının başlangıcıdır. Bununla birlikte, Türkçe çoğunluk dili hâlini almıştır. İki halk arasındaki hızlı kültürel etkileşim Yunancadan ayrılmaya başlamış olan Kapadokya lehçesini, daha da başka bir çehreye bürümüştür. Türkçe seslerden, sesli uyumlarına kadar birçok konuşma ve yazı kuralı bu dile girmiştir. Dimotiki lehçesinde hiç bulunmayan, Ü, Ö, Ş, Ç seslerinden, cümledeki öge dizilişine kadar birçok kural bu dile geçmiştir.
Kalabriya lehçesi (Yunanca) (Κατωιταλικά / Kato italika)
İtalyanın Yunanistana en yakınlaştığı yerlerde, Apulia ve Kalabriya bölgelerinde konuşulan lehçedir. Çok öncelerde buralarda koloni kurmuş Yunanlar tarafından konuşulmaktadır ve Ortaçağ Yunancasından çok fazla etkilenmiştir.
Yahudi Yunancası
Yevanik, (İbranice: Yevan = Yunan) artık konuşanı neredeyse bulunmayan Yunan lehçelerinden biridir. Uzun yıllar Musevî Yunanlar tarafından konuşulmuştur. lehçenin yazımı için çoğu zaman İbranî alfabesi kullanılmıştır. Konuşanlarının Yunan, Türk ve Bulgar toplulukları ile kaynaşmasından dolayı asimile olmaları, İsrail Devleti bağımsızlığını ilân edince, kişilerin buraya göç etmesinden ve Musevîlerce kutsal sayılan İbranîcenin İsrailde resmî dil kabul edilmesi ve Yahudi Soykırımı sonucu yok edilmelerinden dolayı, kullananların sayısı önemli ölçüde azalmıştır. 1987de yapılan araştırmalar sonucu 35i İsrailde olmak üzere dünyada toplam 50 kişi Yahudi Yunancası bilmektedir, ancak gelecek 15-20 yıl içinde bu dilin ölü bir dil olma ihtimali çok yüksektir.
Dilin Genel Yapısı

Yunancada bakıldığında ilk göze çarpan sesli harfler üzerindeki vurgulardır. Yunancada Τόνος (tonos) olarak adlandırılan bu vurgu işaretleri, gerek sözcüğün telâffuzunu, gerek ise anlamını değiştirebilir. İki veya daha fazla heceye sahip tüm sözcüklerde vurgu olur. Çoğu zaman verilen şu örneği incelediğimizde vurgu işaretinin önemini görebiliriz:
Είμαι γερός: "sağlıklıyım" diyoruz; fakat vurguyu yanlış yerde kullanırsak, anlam tamamen değişir:
Είμαι γέρος: "ihtiyarım".
Yunancada tek heceli sözcüklerde vurgu kullanılmaz, fakat bu kuralın üç istisnası vardır:
πού (pu): nerede, nereye
πώς (pos): nasıl
ή (i): veya, ya da.
Türkçede sözcüklerde vurgu genellikle son hecede bulunur. Türkçeye diğer dillerden geçmiş kelimelerde ve birleşik kelimelerde vurgu sonda olmayabilir. Bazı şehir isimlerini ele aldığımızda, vurgunun nasıl değiştiğini görürüz. Uşak ve uşak iki aynı sözcük olmasına rağmen, anlamı il olan Uşak sözcüğünde vurgunun birinci heceye kayması nedeniyle, aklımızda iki farklı kavram oluşur. Eğer bunu vurgu işareti ile belirtecek olsaydık;
Úşak: Bir il Uşák: Erkek hizmetçi
Áydın: Bir il Aydín: Düşünür, âlim
Denízli: Bir il Denizlí: Denizi olan bölge
Bódrum: Bir tatil yöremiz Bodrúm: Evlerin alt katlarındaki depo
Éyüp: İstanbulun bir ilçesi Eyűp: Bir bay ismi
Yunancada karşılığı olan, yabancı dillerden bir çok sese özel harf bulunmazken, dilin genelinde Türkçedeki, Ö, Ü, C, Ç, I, H, J, Ş sesleri bulunmaz. Bunun aksine Türkçede de Yunancadaki Θθ Δδ Χχ (Χχ = Türk şiveleri hariç) sesleri bulunmaz.
Yunancada fiiler, ve sıfatlar Almancadakine benzer bir şekilde çekimlenir. Üç ana fiil çekim türü vardır. Fakat bazı düzensiz fiiler bu üç kurala da uymayabilir. Türkçede olduğu gibi, çekimli fiilden önce özne kullanmaya gerek yoktur. Yâni; Ben gidiyorum yerine Gidiyorum dememiz gibi. Fakat Türkçedekinin aksine bu dilde sıfatlar da çekimlenir. Sıfatlar da çekimlenirken cinsiyet baz alınır. Yunancada isimler, eril, dişi ve nötr olarak üçe ayrılır. Dişi isimler η, eril isimler ο, nötr isimler ise το artikeli ile belirtilir. Bu kavram Türk diline yabancı bir kuraldır. Türkçe ve herhangi bir akrabasında isimlerden önce tanımlık kullanılmaz.
Yunan alfabesi


Yunan alfabesi
Α α Alfa Ν ν Ni
Β β Vita Ξ ξ Ksi
Γ γ Gama Ο ο Omikron
Δ δ Delta Π π Pi
Ε ε Epsilon Ρ ρ Ro
Ζ ζ Zita Σ σ ς Sigma
Η η İta Τ τ Taf
Θ θ Tita Υ υ İpsilon
Ι ι İota Φ φ Fi
Κ κ Kapa Χ χ Khi
Λ λ Lamda Ψ ψ Psi
Μ μ Mi Ω ω Omega
Eski harfler
Digama Tsan
Heta Kopa
San Sampi
Birleşik harfler
Stigma Ou
Baktriya harfler
Şo
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ
ς τ υ φ χ ψ ω
Harfler için detaylı bilgi: Yunan Alfabesi.
Yunanca bir metin örneği

Είναι μια περιοχή που καλύπτεται από ορεινούς όγκους. Γεωλογικά ο πυρήνας των μεγάλων οροσειρών αποτελείται από αρχαϊκό σχιστόλιθο, ο οποίος σε χαμηλότερα υψόμετρα σχηματίζει τεράστιες δεξαμενές ύδατος με πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα, από τον οποίο προμηθεύονται νερό το Ιράν, το Ιράκ και η Συρία. Tο τμήμα ανάμεσα στον Τίγρη και τον Ευφράτη συντίθεται κυρίως από παλαιοζωικά πετρώματα, τα οποία εξηγούν την ύπαρξη πετρελαιοφόρων κοιτασμάτων. To κλίμα είναι ψυχρό και ο χειμώνας μακρύς και βαρύς, στις βόρειες περιοχές με το μεγάλο υψόμετρο. Για πολλούς μήνες τα βουνά είναι καλυμμένα με χιόνια και η πρόσβαση στα υψίπεδα, όπως για παράδειγμα στο οροπέδιο τον Οραμάρ, σχεδόν αδύνατη. Στα βόρεια ορεινά τμήματα υπάρχουν ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα σιδήρου, χαλκού και μόλυβδου. Στο νότο υπάρχουν μεγάλες κοιλάδες με θερμό κλίμα και πλούσια πετρελαιοφόρα κοιτάσματα, που αποτελούν το μήλο της έριδας για πολλά αντικρουόμενα οικονομικά συμφέροντα, με ουσιαστικές επιπτώσεις στην επίλυση τον κουρδικού ζητήματος. Η υψηλότερη κορυφή ανήκει στο όρος Αραράτ, 5.165 μ., και είναι καλυμμένη με αιώνια χιόνια. Επίσης σημαντικός γεωλογικός σχηματισμός, ο οποίος στο παρελθόν καθόριζε και τα φυσικά σύνορα μεταξύ της οθωμανικής αυτοκρατορίας και του Ιράν, είναι η οροσειρά Ζάγρος, φυσικό καταφύγιο των περισσότερων ορεσίβιων κουρδικών φυλών της αρχαιότητας, γύρω από το οποίο ανέπτυξαν σημαντική οικονομική δραστηριότητα.
Kaynak: Yunanca Wiki
Türkçe İle Benzer Sözcükler

Aşağıdaki listede yer alan kelimeler köken bakımından değişik dillere aittir. Bu kelimelerden bir kısmını kökkeni Türkçe, bir kısmının kökeni Fransızca, İtalyanca, bir kısmını kökeni de Yunancadır.
Aγγαρεία (aggareia): Angarya
Αχούρι (ahouri): Ahır
Αχλάδι (ahlađi): Armut, Ahlat
Αυλή (auli): Avlu
Βαγόνι (vagoni): Vagon
Βαπόρι (vapori): Vapur
Βάζο (vazo): Vazo
Βίδα (vida): Vida
Βιτρίνα (vitrina): Vitrin
Γιακάς (giakas): Yaka
Γιλέκο (gileko): Yelek
Γιαλός (gialos): Yalı
Γαλέτα (galeta): Galeta
Γαργάρα (gargara): Gargara
Γιάρδα (giarda): Yarda
Γιουβέτσι (giouvetsi): Güveç
Δίπλωμα (điploma): Diploma
Δαντέλα (đantela): Dantel
Zάρι (zari): Zar
Zεϊμπέκης (zeimpekis): Zeybek
Κάλφας (kalfas): Kalfa
Καπλαμάς (kaplamas): Kaplama
Καρπούζι (karpouzi): Karpuz
Κασκόλ (kaskol): Kaşkol
Κιμάς (kimas): Kıyma
Αργκό (argko): Argo
Λάχανο (laħano): Lâhana
Λεκές (lekes): Leke
Λάστιχο (lastiħo): Lâstik
Λαβράκι (lavraki): Levrek
Λάμπα (lampa): Lâmba
Μαγαζί (magazi): Mağaza
Μανάβικο (manaviko): Manav
Μανιτάρι (manitari): Mantar
Μαραγκός (marangos): Marangoz
Μιναρές (minares): Minare
Μπακάλης (mpakalis): Bakkal
Μπαμπάς (mpampas): Baba
Νισαντήρι (nisadiri): Nişadır
Νάζι (nazi): Naz
Νάρκισσος (narkissos): Nergis
Ναργιλές (nargiles): Nargile
Παπούτσι (papoutsi): Papuç
Παλαμίδα (palamiđa): Palamut
Πανηγύρι (paniyuri): Panayır
Πράσο (praso): Pırasa
Ρεζίλης (rezilis): Rezil
Ρετσίνι (retsini): Reçine
Ρακί (raki): Rakı
Σακατεύω (sakateuo): Sakatlamak
Σόμπα (sompa): Soba
Σεφτές (seftes): Siftah
Σαζάνι (sazani): Sazan
Σαράφης (sarafis): Sarraf
Σαπούνι (sapouni): Sabun
Τεμπέλης (tembelis): Tembel
Τουφέκι (toufeki): Tüfek
Ταψί (tapsi): Tepsi
Τενεκές (tenekes): Teneke
Τουρλού (tourlou): Türlü
Τόπι (topi): Top
Τουρσί (toursi): Turşu
Υστερία (usteria): Histeri
Φασόλι (fasoli): Fasülye
Φιστίκι (fistiki): Fıstık
Φανέλα (fanela): Fanila
Φουντούκι (fountouki): Fındık
Ωκεανός (okeanos): Okyanus
Ώμος (omos): Omuz
Sayılar

0: μηδέν (Miden)
1: ένα (Ena)
2: δύο (Ḍio)
3: τρία (Tria)
4: τέσσερα (Tesera)
5: πέντε (Pende)
6: έξι (Eksi)
7: εφτά ((Efta(Epta))
8: οχτώ (Oħto)
9: εννιά ((Enea(Enya))
10: δέκα (Ḍeka)
11: ένδεκα (Enḍeka)
12: δώδεκα (Ḍodeka)
13: δεκατρία (Ḍeka Tria)
14: δεκατέσσερα (Ḍeka Tesera)
15: δεκαπέντε (Ḍeka Pende)
16: δεκάξι (Ḍekaksi)
17: δεκαεφτά (Ḍeka Efta)
18: δεκαοχτώ (Ḍeka Oħto)
19: δεκαεννιά (Ḍeka Enya)
20: είκοσι (İkosi)
30: τριάντα (Trianda)
40: σαράντα (Saranda)
50: πενήντα (Peninda)
60: εξήντα (Eksinda)
70: εβδομήντα (Evdominda)
80: ογδόντα (Oğdonda)
90: ενενήντα (Eneninda)
100: εκατό (Ekato)
200: διακόσια (Diakosia)
300: τριακόσια (Triakosia)
400: τετρακόσια (Tetrakosia)
500: πεντακόσια (Pendakosia)
600: εξακόσια (Eksakosia)
700: εφτακόσια (Eftakosia)
800: οκτακόσια (Ohdasia)
900: εννιακόσια (Enniakosia)
1000: χίλια (Hilia)
Yunanca Kaynaklı Türk Şehir Adları

Is tin ˈpolin: İstanbul (Εις την πόλη)
Smirni: İzmir (Σμύρνη)
Ankyra: Ankara (Ἄγκυρα)belirtilmeli
Terastios: Bulancak (τεράστιος) belirtilmeli
Kerasunda: Giresun (Κερασούντα)belirtilmeli
Tripolis: Tirebolu (Τρίπολις) (Üç Şehir)belirtilmeli
Trapezunda: Trabzon (Τραπεζούς, Τραπεζούντα)belirtilmeli
Attalia: Antalya (Αττάλεια)belirtilmeli
Antiokhia: Antakya (Αντιόχεια)belirtilmeli
Aleksandretta: İskenderun (Αλεξανδρέττα)belirtilmeli
Pandermos: Bandırma (Πάνορμος)belirtilmeli
Kalipolis: Gelibolu (Καλλίπολις)belirtilmeli
Pergamos: Bergama] (Πέργαμος)belirtilmeli
Pigai: Biga (Πηγαί)belirtilmeli
Nikomidia: İzmit (Νικομήδεια)belirtilmeli
Sinopi: Sinop (Σινώπη)belirtilmeli
Nikea: İznik (Νίκαια)belirtilmeli
İrakleia: Ereğli (Ηράκλεια)belirtilmeli
Prusa: Bursa (Προύσα)belirtilmeli
Artaki: Erdek (Αρτάκη)belirtilmeli
Kotiora: Ordu (Κοτύωρα)belirtilmeli
Nagdos: Niğde (Νάγδος)belirtilmeli
Tarsos: Tarsus (Ταρσός)belirtilmeli
Mirsini: Mersin (Μυρσίνη)belirtilmeli
Selefkia: Silifke (Σελεύκεια)belirtilmeli
Fokea: Foca (Φώκαια)belirtilmeli
Sevastia: Sivas (Σεβάστεια)belirtilmeli
Magnisia: Manisa (Μαγνησία)belirtilmeli
Kesaria: Kayseri (Καισάρεια)belirtilmeli
İkonion: Konya (Ικόνιον)belirtilmeli
Adrianupolis: Edirne (Aδριανούπολις)belirtilmeli
Bu büyük şehirlerin haricinde, Yunanca kaynaklı daha birçok il, ilçe ve köy ismi vardır.
Ayrıca Bakınız

Kalabriya lehçesi (Yunanca)
Kapadokya lehçesi (Yunanca)
Yahudi Yunancası
Kathareuousa
Koine
Kaynakça

^ a b "Greek language". SIL International (2009).
^ a b c "List of declarations made with respect to treaty No. 148" (İngilizce). Avrupa Konseyi. 19 Eylül 2010 tarihinde erişildi.
^ Treaty of Lausanne, Art. 41.
^ Oflu araştırmacı Ömer Asan "Pontus Kültürü" adlı kitabında Türkiyede 300 bin kişinin anadilinin Romeika olduğunu iddia etmiştir.
^ Pontusça, Romeika-Türkçe Sözlük
^ Trabzon Rumcası
^ Ethnologueda Yevanik
^ Lexicorient, Istanbul
^ Σμύρνα, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
MALAY, Hasan, “Epigrafi (Yazıt Bilim)” Ege Üniv. Basımevi, Bornova-İzmir, 1987
MALAY Hasan, Yunanca I, İzmir 1990
MALAY Hasan, Yunanca II, İzmir 1990
AKURGAL, Ekrem “Anadolu Uygarlıkları” İstanbul, 1988
ÇELGİN Güler, Eski Yunan Edebiyatı, İstanbul 1990
Meydan Larousse Ans. İstanbul
FRIEDRICH, Johannes “Kayıp Yazılar ve Diller” ( Çev. Recai TEKOĞLU ) Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 2000
Dış bağlantılar


Vikikitapta bu konu hakkında daha fazla bilgi var:
Yunanca
İnternet Polyglotta Yunanca sözcük dersleri
Sesli Telâffuzlu Yunan alfabesi
Online Yunanca Dersleri (ingilizce)
Virtual Greek Keyboard
g • t • dAvrupa Birliğinin resmî dilleri
g • t • dGüney Afrika Cumhuriyetinde konuşulan diller
Hint-Avrupa dilleri ile ilgili bu madde bir taslaktır. Maddenin içeriğini geliştirerek Vikipediye katkıda bulunabilirsiniz.
Kategoriler: Vikipedi öncelikli düzenle Ekim 2011Hint-Avrupa dilleri taslaklarıYunanca


قس کوردی

زمانی یۆنانی یان گریکی (بە یۆنانی:Ελληνική γλώσσα) لە زمانە ھیندوئورووپایییەکانە کە پتر لە ١٣ میلیۆن کەس قسەی پێ دەکات و لە یۆنان و قوبروس و ھەروەھا پەنابەران و کەمایەتییەکانی ھەندێک لە وڵاتانی تر بەکاردەھێنرێت. یۆنانی زمانێکی کۆنە و مێژووە بەڵگەدارەکەی ئەگەڕێتەوە بۆ نزیکەی ٣٥٠٠ ساڵ پێش ئێستا.
ئەلفوبێی یۆنانی

وتاری سەرەکی: ئەلفوبێی یۆنانی
ئەلفوبێی یۆنانی نوێ لە ٢٤ پیت پێکدێت و لە خوارەوە لە ڕاستەوە بۆ چەپ ڕیزکراون:
گردەک
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
ھوورەک
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ/ς τ υ φ χ ψ ω
پەراوێز

↑ Eastern Europe at the end of the 20th century, Ian Jeffries, p. 69
↑ Australian Bureau of Statistics 2006
↑ Hellenic Republic: Ministry of Foreign Affairs: Italy: The Greek Community
↑ Hellenic Republic: Ministry of Foreign Affairs: France: The Greek Community
↑ Norwegian Institute of International Affairs: Centre for Russian Studies: 2002 census
↑ Greeks around the Globe (they are quoting the statistics of the General Secretariat for Greeks Abroad as on October 12, 2004)
↑ However according to the Human Rights Watch the Greek population in Turkey is estimated at 2,500 in 2006. "From “Denying Human Rights and Ethnic Identity” series of Human Rights Watch" Human Rights Watch, 2 July 2006.
ئەمە کۆڵکەوتارێکە. دەتوانی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت بە فراوانکردنی.
ب و د
زمانە فەرمییەکانی یەکێتیی ئەورووپا
بولگاری • Czech • Danish • ھۆلەندی • ئینگلیزی • Estonian • Finnish • فەڕەنسی • ئەڵمانی • گریکی • Hungarian
Irish • ئیتاڵی • Latvian • Lithuanian • Maltese • پۆڵەندی • پۆرتووگالی • Romanian • سلۆڤاکی • سلۆڤێنی • ئیسپانی • سویدی

پۆلەکان: Language articles with invalid population datesکورت

قس اردو

یونانی زبان (ελληνικά IPA یا ελληνική γλώσσα، IPA ˈɣlosa) یونان کی زبان ہے جو دنیا کی قدیم زبانوں میں سے ہے۔ اس کا تعلق ہند یورپی زبانوں سے ہے۔
حوالہ جات


بیرونی روابط

زمرہ جات: اشتقاقی زبانیںیونانی زبانالبانیا کی زبانیںآرمینیا کی زبانیںقبرص کی زبانیںجارجیا کی زبانیںیونان کی زبانیںکالابرا کی زبانیںاپولیا کی زبانیںرومانیا کی زبانیںترکی کی زبانیںیوکرین کی زبانیںفاعلی فعلی مفعولی زبانیںیونانی حروف تہجی


قس پنجابی

یونانی
جتھے بولی جاندی اے یوانی تے سائپرس
بولن آلے 15 ملین لوک
رینکنگ 52
بولی ٹبر انڈو یورپین بولیاں
رسم الخط یونانی رسم الخط
سرکاری حیثیت
سرکاری بولی یونان تے سائپرس
بولی دا کوڈ
ISO 639-1 el
ISO 639-2 ell
ISO 639-3 ell

یونانی رسم الخط
گٹھ: بولیاں


قس پنجابی
یونانی ژبه د نړۍ د لرغونو ژبه په کتار کې شمېرل کېږی. دا ژبه د یونان رسمی ژبه ده.

وېشنیزې: یونانی ژبه ژبې

قس پشتو

Yunan dili (Yunan dili:Ελληνικά (Elliniká).Yunanıstan və Kiprin rəsmi dili. Yunanıstanda ölkənin 99,9% bu dildə danışır, Cənubi Kiprdə isə ölkənin 82% bu dildə danışır. Qədim Yunan Əlifbası istifadə olunur.
İstinadlar

↑ Ethnologue report for language code: ell
↑ Languages by number of speakers. SIL International (2009). Archived from the original on 2011-08-22. Yoxlanılıb 2010-05-08.
Dil ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.


g • m • r
Avropa İttifaqının rəsmi dilləri
Alman dili • Bolqar dili • Çex dili • Danimarka dili • Eston dili • Fin dili • Niderland dili • Fransız dili • İngilis dili • İspan dili • İsveç dili • İrland dili • İtalyan dili • Polyak dili • Latış dili • Litva dili • Macar dili • Malta dili • Portuqal dili • Rumın dili • Slovak dili • Sloven dili • Yunan dili
Mənbə: Aİ-nin rəsmi saytı
Şablon:Yunan dilinin tarixi
Kateqoriyalar: Dil qaralamalarıYunan diliYunanıstan dilləriKipr dilləriAlbaniya dilləriBolqarıstan dilləriMisir dilləriGürcüstan dilləriİtaliya dilləriRusiya dilləriUkrayna dilləriTürkiyə dilləri


قس یونانی

Η ελληνική γλώσσα σύμφωνα με την υπόθεση Κουργκάν και τον Μάρκους Τσίριους φαν Μπόξχορν είναι μία από τις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες. Αποτελεί το μοναδικό μέλος ενός ανεξάρτητου κλάδου της ινδοευρωπαϊκής οικογένειας γλωσσών. Ανήκει επίσης στον βαλκανικό γλωσσικό δεσμό. Στην ελληνική γλώσσα, έχουμε γραπτά κείμενα από τον 15ο αιώνα π.Χ. μέχρι σήμερα.
Πίνακας περιεχομένων
Γεωγραφική εξάπλωση

Η ελληνική υπήρξε στην αρχαιότητα η πιο διαδεδομένη γλώσσα στην Μεσόγειο και στην Νότια Ευρώπη κυρίως εξαιτίας του πλήθους των αποικιών που είχαν ιδρυθεί από τους Έλληνες στις ακτές της Μεσογείου και έφτασε να είναι η γλώσσα του εμπορίου ακόμα και μέχρι τα τέλη της Αλεξανδρινής περιόδου. Η ελληνική σήμερα αποτελεί τη μητρική γλώσσα περίπου 12 εκατομμυρίων ανθρώπων, κυρίως στην Ελλάδα και την Κύπρο. Αποτελεί επίσης την μητρική γλώσσα αυτοχθόνων πληθυσμών στην Αλβανία, τη Βουλγαρία, την ΠΓΔΜ, την Ιταλία και την Τουρκία. Εξαιτίας της μετανάστευσης η γλώσσα ομιλείται ακόμα σε χώρες-προορισμούς ελληνόφωνων πληθυσμών μεταξύ των οποίων η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ρωσία, η Σερβία και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Συνολικά υπολογίζεται ότι ο συνολικός αριθμός ανθρώπων που μιλούν ελληνικά ως πρώτη ή δεύτερη γλώσσα είναι γύρω στα 25 εκατομμύριαπαραπομπή.
Επίσημη κατάσταση της γλώσσας

Είναι η επίσημη γλώσσα της Ελλάδας και της Κύπρου. Είναι μία από τις 23 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης είναι αναγνωρισμένη μειονοτική γλώσσα στην Αλβανία, την Αρμενία, την Ιταλία, την Ρουμανία και την Ουκρανία.
Φάσεις εξέλιξης

Ιστορία της
Ελληνικής γλώσσας
(βλ. επίσης Ελληνικό αλφάβητο)
Πρωτοελληνική (περ. 3000 π.Χ.)
Μυκηναϊκή (περ. 1600–1200 π.Χ.)
Αρχαία ελληνική
(περ. 800–300 π.Χ.)
Διάλεκτοι:
Αιολική, Αρκαδοκυπριακή, Αττική-Ιωνική,
Δωρική, Παμφυλιακή; Ομηρική.
πιθανή διάλεκτος: Μακεδονική.
Ελληνιστική Κοινή
(από περ. 300 π.Χ. ώς 300 μ.Χ. ή 600 μ.Χ.)
Μεσαιωνική ελληνική
(περ. 700-1700)
Νέα ελληνική γλώσσα
(από το 1700)
Δημοτική, Καθαρεύουσα
Διάλεκτοι:
Καππαδοκική, Κυπριακή,
Κατωιταλική , Κρητική
Ποντιακή, Τσακωνική, Ρωμανιώτικη

Πρωτοελληνική
Κύριο λήμμα: Πρωτοελληνική γλώσσα
Για την πρώτη φάση (πρωτοελληνική) η οποία τοποθετείται πριν το 1600 π.Χ., οι όποιες γνώσεις μας για την ελληνική γλώσσα βασίζονται σε τεχνικές επανασύνθεσης που προκύπτουν από τη συγκριτική γλωσσολογία. Η πρωτοελληνική είχε 7 πτώσεις (ονομαστική, γενική, δοτική, αιτιατική, αφαιρετική, τοπική, κλητική). Επίσης είχε διατηρήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά της Ινδοευρωπαϊκής μητέρας-γλώσσας. Είχε τρεις φωνές (ενεργητική, παθητική, μέση) και τρεις αριθμούς (ενικός, δυϊκός, πληθυντικός). Σημαντικό χαρακτηριστικό της (που διατηρήθηκε σχεδόν μέχρι τα πρώτα μεταχριστιανικά χρόνια) ήταν ο μουσικός τόνος. Ο τόνος στα αρχαία ελληνικά δεν αντιστοιχούσε σε αύξηση της έντασης της φωνής αλλά σε αύξηση του τονικού ύψους.
Μυκηναϊκή ελληνική
Κύριο λήμμα: Μυκηναϊκή διάλεκτος
Στην αμέσως επόμενη φάση (μυκηναϊκή ελληνική), η οποία μαρτυρείται από τις πινακίδες της Γραμμικής Β΄ και από ορισμένους στίχους των Ομηρικών επών, παρατηρούμε εξίσου πολλούς αρχαϊσμούς. Π.χ. η γενική των ονομάτων σε -ος σχηματιζόταν με την κατάληξη -οιο (πρβλ. Ομηρικό «Πριάμοιο»), ενώ υπάρχει φθόγγος (που συμβολίζεται με) «q» ο οποίος βρίσκεται σε λέξεις όπου από την ΙΕ θα αναμενόταν ένα * ή ένα *. Οι πτώσεις αφαιρετική και τοπική διατηρούνται αλλά σε μάλλον περιορισμένο βαθμό.
Κλασική ελληνική
Κύριο λήμμα: Αρχαία ελληνική γλώσσα
Στην κλασική ελληνική, αρχαιότερα κείμενα της οποίας είναι τα Ομηρικά έπη και αρχαιότερο τεκμήριο η επιγραφή του Διπύλου, το βασικότερο χαρακτηριστικό είναι η υψηλή διαλεκτική διαφοροποίηση, η οποία οφείλεται πιθανότατα στην πολυδιάσπαση του ελληνόφωνου κόσμου σε διάφορα κρατίδια. Ως προς το αν οι βασικές διάλεκτοι της κλασικής εποχής (ιωνική, αιολική, δωρική κ.λπ.) δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα λόγω της πολιτικής πολυδιάσπασης των Ελλήνων ή «ήρθαν» μαζί με τα αντίστοιχα φύλα κατά την εποχή του Χαλκού, οι γνώμες διίστανται. Φαίνεται πως δεν αποκλείεται να συνέβησαν και τα δύο. Πάντως οι διάλεκτοι της κλασικής εποχής διέφεραν αρκετά μεταξύ τους και δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηριχθεί ότι οι ομιλητές τους βρίσκονταν πολλές φορές στα ακραία όρια της αλληλοκατανόησης.
Μία από τις σημαντικότερες διαλέκτους της κλασικής εποχής ήταν η αττική διάλεκτος, που χρησιμοποιούνταν κυρίως στην Αθήνα αλλά και ως γλώσσα των φιλοσόφων και των επιστημόνων. Η αττική διάλεκτος προέρχεται από την ιωνική (τη βασική διάλεκτο των Ομηρικών επών) με αρκετές δωρικές επιδράσεις. Υιοθετήθηκε ως επίσημη γλώσσα όλης της Ελλάδας από τον Φίλιππο τον Μακεδόνα και ως επίσημη γλώσσα ολόκληρου του ελληνιστικού κόσμου από τον γιο του Αλέξανδρο. Από αυτήν προέρχονται απ ευθείας σχεδόν όλες οι μεταγενέστερες ελληνικές διάλεκτοι.
Ελληνιστική κοινή
Κύριο λήμμα: Ελληνιστική Κοινή γλώσσα
Αποτέλεσμα της χρήσης της αττικής διαλέκτου ως δεύτερης (και συχνά πρώτης) γλώσσας από πάρα πολλούς αλλόγλωσσους (αλλά και από ελληνόφωνους που μιλούσαν πρωτύτερα μια άλλη ελληνική διάλεκτο) ήταν σαρωτικές αλλαγές σε όλα τα επίπεδα της γλώσσας. Έτσι:
Η προφορά άλλαξε ριζικά με κυριότερο χαρακτηριστικό την προφορά των ει, η, υ, υι ως «ι» (ιωτακισμός) και την απώλεια των φθόγγων F (w) και H (δασεία).
Ο δυϊκός αριθμός, το απαρέμφατο και η μέση φωνή χάθηκαν.
Απλοποιήθηκε σημαντικά το σύστημα κλίσης ονομάτων και ρημάτων.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μεταβολών ήταν η Ελληνιστική Κοινή, η οποία μαρτυρείται κυρίως στην Καινή Διαθήκη. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια εποχή έχουμε και τους πρώτους αττικιστές, αυτούς που θεωρούσαν απαραίτητη τη διατήρηση της «αυθεντικής» αττικής διαλέκτου, τουλάχιστον στο γραπτό λόγο.
Μεσαιωνική ελληνική
Κύριο λήμμα: Μεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Η ελληνιστική κοινή εξελίχθηκε στη μεσαιωνική ελληνική,αυτο φαίνεται κυρίως από δημοτικά τραγούδια. Τελευταία φωνολογική μεταβολή κατά το 10ο αιώνα ήταν ο ιωτακισμός και του «οι» και του «υ» που ως τότε προφερόταν ως , δηλαδή σαν το γαλλικό «u».
Νέα ελληνική
Κύριο λήμμα: Νέα ελληνική γλώσσα
Τα όρια μεταξύ νέας ελληνικής και μεσαιωνικής ελληνικής δεν είναι ιδιαίτερα σαφή, πάντως τοποθετούνται χονδρικά κάπου στα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου. Κατά την περίοδο αυτή (καθώς και στην Τουρκοκρατία) είχαμε μια εξίσου έντονη διαλεκτική διαφοροποίηση η οποία συνεχιζόταν μέχρι πριν μερικές δεκαετίες.
Η Γραμματική του Μανόλη Τριανταφυλλίδη ενώ περιγράφει την κοινή νέα ελληνική είναι παράλληλα ρυθμιστική για τη σημερινή χρήση της γλώσσας στο σχολείο και αλλού.
Γλωσσική επαφή

Η ελληνική γλώσσα έχει επηρεάσει όσο και επηρεαστεί από τις άλλες γλώσσες. Ελληνικές λέξεις χρησιμοποιήθηκαν στις επιστήμες διεθνώς, συχνά όμως με αλλαγμένη τη σημασία τους, ενώ πολλοί όροι, που δεν υπήρχαν στην ελληνική, έχουν φτιαχτεί με βάση ελληνικές ρίζες, συχνά μάλιστα σε συνδυασμό με λατινικές. Αντίστοιχα και η ελληνική γλώσσα έχει δανειστεί λέξεις, σημασίες λέξεων και γραμματικές δομές από τις προελληνικές γλώσσες μέχρι και τις σημερινές. Επιπλέον δανείζεται ξανά λέξεις που είχε δανείσει πρώτη σε άλλες γλώσσες. Η παραπάνω διαδικασία ονομάζεται αντιδάνειο.
Γραφή

Ελληνικό αλφάβητο

Α α Άλφα Ν ν Νι
Β β ϐ Βήτα Ξ ξ Ξι
Γ γ Γάμμα Ο ο Όμικρον
Δ δ Δέλτα Π π ϖ Πι
Ε ε Έψιλον Ρ ρ ϱ Ρω
Ζ ζ Ζήτα Σ σ ς Σίγμα
Η η Ήτα Τ τ Ταυ
Θ θ ϑ Θήτα Υ υ Ύψιλον
Ι ι Ιώτα Φ φ ϕ Φι
Κ κ ϰ Κάππα Χ χ Χι
Λ λ Λάμδα Ψ ψ Ψι
Μ μ Μι Ω ω Ωμέγα
Αρχαϊκή γράμματα
() Δίγαμμα () Κόππα
Σαν () Σαμπί
Άλλα γράμματα
Στίγμα Σω
Ἧτα
(δασυνόμενο)
Η πρώτη γραφή που αποδεδειγμένα χρησιμοποιήθηκε για τη γραφή της ελληνικής γλώσσας είναι η Γραμμική Β περίπου τον 15ο αιώνα π.Χ.. Το ελληνικό αλφάβητο άρχισε να χρησιμοποιείται από τον 9ο αιώνα π.Χ.. Το 403 π.Χ. έγινε στην Αθήνα η μεταρρύθμιση του Αρχίνου ο οποίος διαμόρφωσε το αττικό αλφάβητο στηριζόμενος στο Ιωνικό. Το αλφάβητο που προέκυψε ονομάστηκε και Ευκλείδειο αλφάβητο γιατί η μεταρρύθμιση έγινε το δεύτερο έτος της 94ης Ολυμπιάδας επί άρχοντος (επωνύμου) Ευκλείδου. Το παλιό αττικό αλφάβητο ήταν: Α,Β,Γ,Δ,Ε,F,Ζ,Η,Θ,Ι,Κ,Λ,Μ,Ν,Ο,Π,Ϟ,Ρ,Σ,Τ,Υ,Φ,Χ. Το Λ, το Ρ και το Ϟ το έγραφαν ως L, R και Q. Παρόμοια το έγραφαν και οι Κυμαίοι οι οποίοι έδωσαν το αλφάβητό τους στους Ιταλιώτες. Το Χ είχε τη μορφή σταυρού (+). Αρχικά χρησιμοποιούσαν το Ε για τους φθόγγους Ε, Η και ΕΙ! Με το Ο αναπαριστούσαν το Ο, Ω και ΟΥ! Με τη μεταρρύθμιση αφαιρέθηκαν τα γράμματα Ϝ και Ϟ τα οποία είχαν περιπέσει σε αχρησία και υιοθετήθηκαν τα γράμματα Ξ, Ψ και Ω. Το Η δεν αντιστοιχούσε πλέον στο δασύ πνεύμα h αλλά στο μακρύ e. To Ω αντιστοιχούσε στο μακρύ ο. Το Ξ αντικατέστ
انگلیسیgreece language
عربیاليونان لغة