در مساله بيعت

امیرالمومنین (ع) در خطبه 53

و من كلام له عليه السلام فى ذكر البيعة - فَتَدَاكُّوا عَلَيَّ تَدَاكَّ الْإِبِلِ الْهِيمِ يَوْمَ وِرْدِهَا قَدْ أَرْسَلَهَا رَاعِيهَا وَ خُلِعَتْ مَثَانِيهَا حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُمْ قَاتِلِيَّ أَوْ بَعْضَهُمْ قَاتِلُ بَعْضٍ لَدَيَّ وَ قَدْ قَلَّبْتُ هَذَا الْأَمْرَ بَطْنَهُ وَ ظَهْرَهُ (حَتَّى مَنَعَنِي النَّوْمَ) فَمَا وَجَدْتُنِي يَسَعُنِي إِلَّا قِتَالُهُمْ أَوِ الْجُحُودُ بِمَا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ- صلى الله عليه واله- فَكَانَتْ مُعَالَجَةُ الْقِتَالِ أَهْوَنَ عَلَيَّ مِنْ مُعَالَجَةِ الْعِقَابِ وَ مَوْتَاتُ الدُّنْيَا أَهْوَنَ عَلَيَّ مِنْ مَوْتَاتِ الْآخِرَةِ

از خطبه‏هاي آن حضرت است با موضوعیت وصف روز بیعت - چنان بر من هجوم آوردند كه شتران تشنه به آبشخور روي آرند، و چراننده پاي‏بند آنها را بردارد و يكديگر را بفشارند، چندان كه پنداشتم خيال كشتن مرا در سر مي‏پرورانند، يا در محضر من بعضي خيال كشتن بعض ديگر را دارند. پشت و روي اين كار را نگريستم، و ديدم جز اين رهي نيست كه جنگ با آنان را پيش گيرم، يا آنچه را محمّد (ص) براي من آورده است نپذيرم. پس پيكار را از تحمّل كيفر آسانتر ديدم، و رنج اين جهان را بر كيفر آن جهان بگزيدم.

منبع: نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمد دشتی (ره)، 1385، چاپ اول، انتشارات جلوه کمال، خطبه 53