می دانیم که لازمه ی خواندن سوره های سجده واجب دار، پاک بودن انسان است.
سوال این است که: آیا کسی که عذر شرعی دارد، می تواند سجده آخر زیارت عاشورا را به جای اورد؟
به عبارت دیگر ، آیا آن سجده در پایان زیارت عاشورا ، واجب است یا مستحب؟
برخی سوره ها در قرآن کریم، سجده واجب دارند و برخی سجده ی مستحب.
که واجب یا مستحب بودن آن سجده ها، در کنار آیات در قرآن ، مشخص شده اند.
سجده های مستحب را بهتر است پس از قرائت آن ایه، به جای اوریم. و اگر سجده مستحب را به جای نیاوریم ، اشکالی ندارد و گناهی را مرتکب نشده ایم.
یعنی به سجده رویم و ذکر سبحان الله را سه مرتبه بیان کنیم. و لازم نیست که حتما وضو داشته باشیم یا پاک باشیم یا رو به قبله باشیم.
اما سجده های واجب را حتما باید به جای اوریم . وضو نداشتن و رو به قبله نبودن، در به جای اوردن سجده ی واجب، بلامانع است. اما حتما انسان باید پاک باشد و عذرشرعی ( جنابت، نفاس، حیض) نداشته باشد.
نکته. اگر انسان در خیابان یا هرجایی، صوت قرایت آیه ای را که سجده واجب دارد , بشنود، سجده بر او واجب نمی شود.
نکته. اگر انسان، فراموش کرد سجده واجب را به جای اورد, یا شرایط سجده را در همان لحظه , یعنی به هنگام قرائت آن ایه نداشت، بر او واجب است ، هروقت که یادش آمد یا شرایطش مهیا شد، سجده را به جای آورد.
نکته. فقط هنگام خواندن آیه ای که سجده واجب دارد، باید سجده کنیم و اگر سایر آیات از سوره ی سجده دار را بخوانیم، سجده واجب نمی شود.
نکته. برخی مراجع تقلید نظر بر این دارند که: شخصی که عذرشرعی دارد، نباید فقط آیه ی سجده دار را بخواند. و برخی می گویند: بنابر احتیاط واجب ، بهتر است که شخص ناپاک، کل سوره ی سجده دار را نخواند.
نکته. سوره هایی که سجده واجب دارند، عبارتند از: سجده، علق، فصلت، نجم.
..........................................................
حال آنکه:
سجده پایانی زیارت عاشورا ، سجده مستحب است. بنابراین ، انجام ان، اختیاری است. و هر شخصی، حتی با داشتن عذر شرعی ، می تواند , آن سجده را به جای آورد. و گناهی بر او مترتب نیست.
