کلمه ی« علم,ٍ » در شعر درس اول عربی دوازدهم انسانی، چرا معرفه ترجمه شده است؟

سلام و عرض ادب

دبیر عربی هستم از سیستان و بلوچستان.

می خواستم بدونم که ؛

کلمه ی( علم)، در شعر درس اول عربی دوازدهم انسانی، چرا معرفه ترجمه شده « در پاورقی کتاب»، درحالی که تنوین دارد و نکره است؟

..........................

شعر:

فَفُز بِعِلمٍ وَ لاتَطلُب بِه بَدَلاً

فَالنّاسُ مَوتی وَ اهلُ العِلمِ أحیأُ

..................................

ترجمه ای که در پاورقی کتاب آمده:

پس دانش را به دست آور، و برایش جایگزینی نخواهد که مردم، مُرده و اهل دانش زنده آمد.

سپاس

سلام و عرض ادب

در جمله «فَفُز بِعِلمٍ و لا تَطلب به بدلا» واژه «عِلمٍ» نکره است و به صورت حرف جر «بِعِلمٍ» آمده است.

دلیل ترجمه آن به «دانش» معرفه به نظر رسیدن در زبان فارسی است و نه به دلیل تبدیل به معرفه در زبان عربی.

دلیل این امر در قواعد عربی به نکته‌ای بنام «لا نفی جنس» مرتبط است:

در جملات با فعل «لا» برای نفی کلیت چیزی، اسم بعد از «لا» همیشه نکره و بدون «ال» (تعریف) اما به حالت فتحه است،

مثلا «لا عِلْمَ» یعنی «هیچ دانشی».

در اینجا می‌گوید «دانش را به دست آور و برایش جایگزینی نخواه»، یعنی دانش را به طور کلی بخواه و برای آن بدلی طلب نکن.

ترجمه به فارسی چون مفهوم «دانش» در اینجا خاص، معرفه و شناخته شده‌ فرض می‌شود، پس آن را به صورت «دانش» می‌آورد نه «یک دانش» یا مشابه آن.

در عربی اما به جهت قواعد نفی جنس و مفهوم کلی بودن «علم» باید نکره و با حالت فتحه بیاید، نه معرفه با «ال».

پس در اینجا علم نکره است چون کلی و نفی جنس است و ترجمه فارسی به خاطر مفهوم عام و خاص بودن آن معرفه می‌شود.

..........................

خلاصه:

۱.«عِلم» نکره است به علت قاعده نفی جنس بعد از «لا» و ترجمه فارسی معنای خاص آن را می‌رساند بدون اینکه صفت معرفه عربی داشته باشد.

۲. در عربی «علم» نکره است و به دلیل قواعد «لا نفی جنس» حالت معرفه نگرفته.

۳.در ترجمه فارسی چون مفهوم کلی علم خاص فرض شده، به صورت معرفه (دانش) آمده است.

..........................

منبع: محمد بصیرزاده. استاد عربی. خوزستان