پاسخ اخترشناس

امیرالمومنین (ع) در خطبه 78

و من كلام له عليه السلام قاله لبعض أصحابه لما عزم على المسير إلى الخوارج و قد قال له يا أمير المؤمنين إن سرت في هذا الوقت خشيت ألا تظفر بمرادك من طريق علم النجوم فقال عليه السلام - أَ تَزْعُمُ أَنَّكَ تَهْدِي إِلَى السَّاعَةِ الَّتِي مَنْ سَارَ فِيهَا صُرِفَ عَنْهُ السُّوءُ وَ تُخَوِّفُ السَّاعَةِ الَّتِي مَنْ سَارَ فِيهَا حَاقَ بِهِ الضُّرُّ فَمَنْ صَدَّقَكَ بِهَذَا فَقَدْ كَذَّبَ الْقُرْآنَ وَ اسْتَغْنَى عَنِ الِاسْتِعَانَةِ بِاللَّهِ فِي نَيْلِ الْمَحْبُوبِ وَ دَفْعِ الْمَكْرُوهِ وَ يَنْبَغِي فِي قَوْلِكَ لِلْعَامِلِ بِأَمْرِكَ أَنْ يُوَلِّيَكَ‏ الْحَمْدَ دُونَ رَبِّهِ لِأَنَّكَ بِزَعْمِكَ أَنْتَ هَدَيْتَهُ إِلَى السَّاعَةِ الَّتِي نَالَ فِيهَا النَّفْعَ وَ أَمِنَ الضُّرَّ )ثم أقبل عليه السلام على الناس فقال( أَيُّهَا النَّاسُ إِيَّاكُمْ وَ تَعَلُّمَ النُّجُومِ إِلَّا مَا يُهْتَدَى بِهِ فِي بَرٍّ أَوْ بَحْرٍ فَإِنَّهَا تَدْعُو إِلَى الْكَهَانَةِ الْمُنَجِّمُ كَالْكَاهِنِ وَ الْكَاهِنُ كَالسَّاحِرِ وَ السَّاحِرُ كَالْكَافِرِ وَ الْكَافِرُ فِي النَّارِ سِيرُوا عَلَى اسْمِ اللَّهِ

از سخنان آن حضرت است (چون آهنگ جنگ خوارج كرد يكي از اصحاب گفت: «اي امير مؤمنان از راه علم ستارگان گويم كه اگر در اين هنگام به راه افتي، ترسم به مراد خود نرسي»، امام (ع) فرمود:) - پنداري تو ساعتي را نشان مي‏دهي كه هر كه در آن به سفر رود بدي به وي نرسد، و از ساعتي مي‏ترساني كه اگر در آن، راه سفر پيش بگيرد، زيان وي را در ميان خويش گيرد هر كه تو را در اين سخن راستگو پندارد، قرآن را دروغ انگارد، و در رسيدن به مطلوب و دور كردن آنچه ناخوش است و نامحبوب، خود را از خدا بي‏نياز شمارد. تو، از آنكه سخنت را كار بندد، چشم داري كه تو را سپاس دارد و پروردگارش را به حساب نيارد، چه به گمان خويش، ساعتي را بدو نشان داده‏اي كه در آن به سودي رسيده و از زياني رهيده است. (سپس روي به مردم كرد و فرمود:) اي مردم از اخترشناسي روي بتابيد، جز آنچه بدان راه دريا و بيابان را يابيد، كه اين دانش به غيب گويي مي‏كشاند - و غيب را جز خدا نداند -. منجّم چون غيبگوست، و غيبگو چون جادوگر و جادوگر چون كافر است، و كافر در آذر، به نام خدا به راه بيفتيد

منبع: نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمد دشتی (ره)، 1385، چاپ اول، انتشارات جلوه کمال، خطبه 78