رأی شماره 251-1380.8.13 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال بخشنامه شماره30.5.104.1454 مورخ 1371.9.22 معاون درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی

‌رأی شماره 251-1380.8.13 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص ابطال بخشنامه شماره30.5.104.1454 مورخ 1371.9.22 معاون درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی ‌نقل از شماره 16586-1380.11.13 روزنامه رسمی ‌شماره هـ419.79. 1380.9.14 ‌تاریخ 1380.8.13 --- شماره دادنامه 251 --- کلاسه پرونده 419.79 ‌مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ‌شاکی: شرکت لامپ پارس شهاب (‌سهامی عام) ‌موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 30.5.104.1454 مورخ 1371.9.22 معاون درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارائی.
‌مقدمه: شاکی طی دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، طبق مفاد ماده 143 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفندماه 1366 شرکتهائی که سهام آنها‌در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده از سال پذیرش تا سالی که از فهرست نرخها در بورس حذف نشده در صورتی که کلیه نقل و انتقال سهام از طریق‌کارگزاری بورس انجام و در دفاتر مربوط ثبت گردد از پرداخت ده درصد مالیات شرکت موضوع بند (‌د) ماده 105 قانون مذکور معاف شناخته شده‌اند.‌طبق مفاد بند (‌د) ماده 105 مالیات اندوخته و سود سهام 90% درآمد مشمول مالیات شرکت می‌باشد چون مقرر نموده که درآمد مشمول مالیات پس از‌کسر ده درصد خواهد بود. معاونت مالیاتی طی بخشنامه شماره 30.5.104.1453 مورخ 1371.9.22 مفاد بند یک دستورالعمل شماره 6207.20‌مورخ 1354.4.3 مربوط به قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفندماه 1345 را قابل تسری به مفاد ماده 143 قانون مالیاتهای مصوب اسفندماه 1366‌داشته و مقر داشته که برای محاسبه مالیات سود سهام شرکتهائی که مشمول معافیت موضوع ماده 143 می‌باشند می‌بایستی جمع درآمد مشمول را‌بدون کسر ده درصد معافیت ماده 143 مبنای محاسبه سود سهامداران و یا اندوخته تلقی نموده و مقرر داشته که 100% درآمد مشمول م الیات شرکتهای‌مشمول ماده 143 را سود متعلق به صاحبان سهام تلقی و از آنها مالیات مطالبه گردد. مفاد بخشنامه فوق با مفاد بند (‌د) ماده 105 که 90% درآمد مشمول‌مالیات را متعلق به سهامدار دانسته مغایرت دارد چون بخشنامه مذکور 100% درآمد مشمول مالیات شرکتهای قبول شده در بورس را متعلق به سهامدار(‌یا اندوخته) تلقی نموده است. طبق مفاد ماده 135 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفندماه 1366 سود پرداختی یا تخصیصی به صاحبان سهام در‌شرکتهای سهامی از درآمد مشمول معافیت شرکتها و اشخاص حقوقی از پرداخت مالیات معاف می‌باشد در صورتی که براساس مفاد بخشنامه مذکور ده‌درصد مالیات شرکت درست برخلاف نص صریح ماده 135 بین صاحبان سهام تقسیم و مجدداً مشمول مالیات می‌نماید. لازم به ذکر است که بخشنامه‌مورد شکایت به تأیید هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی نرسیده است. با شرح مراتب فوق ابطال بخشنامه شماره 30.5.104.1453 مورخ1371.9.22 ناظر بر دستورالعمل شماره 6272.20 مورخ 1354.4.3 را به علت مغایرت با قانون دارد. مدیر کل دفتر حقوقی وزارت امور اقتصادی و‌دارائی در پاسخ به شکایت طی نامه شماره 91.4835 مورخ 1380.4.26 مبادرت به ارسال تصویرنامه شماره 1322-30.4 مورخ 1380.3.23‌شورای عالی مالیاتی نموده است. در این نامه آمده است مستنبط از مفاد مادتین 116 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 1345 و ماده 143 قانون جاری‌مالیات شرکت همواره به نرخ ثابت و مالیات سهامداران با تخفیفات و ترجیحات مندرج در همان مواد با نرخ‌های متفاوت و تصاعدی محاسبه شده و به‌نظر می‌رسد که مقنن نظری بر اعطاء امتیازی مضاعف به سهامداران که با کسر 10% مالیات شرکت از کل سود مشمول مالیات مجدداً عاید آنها می‌شود‌نداشته و بنابراین بخشنامه مورد شکایت در راستای همین نظر و استنباط قانونی و تسری اعمال رویه‌ای یکنواخت از دو ماده نظیر و متشابه یاد شده‌تهیه و صادر گردیده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت الاسلام والمسلمین دری نجف آبادی و با حضور رؤسای‌شعب بدوی و روساء و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از استماع توضیحات نمایندگان وزارت امور اقتصادی و دارائی و بحث و بررسی و‌انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‌نماید.
‌رأی هیأت عمومی ‌به موجب ماده 255 قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفندماه 1366 اظهارنظر در باب شیوه‌های اجرائی قوانین و مقررات مالیاتی از طریق تهیه‌آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌های مربوط و یا اعلام نظر در خصوص آیین‌نامه‌ها و بخشنامه های مصوب سایر مراجع ذیربط در امور مالیاتی به عهده شورای‌عالی مالیاتی محول شده است. بنا به جهات فوق الذکر و اینکه وضع مقررات خاص مبنی بر لزوم اجرای دستورالعمل شماره 6207.20 مورخ1354.4.3 در اجرای ماده 143 قانون مزبور خارج از حدود وظایف و اختیارات معاون درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارائی می‌باشد.‌بخشنامه مورد اعتراض مستنداً به قسمت دوم ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری ابطال می‌شود.
‌رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری - قربانعلی دری نجف آبادی