با سلام . در مرحله ی اول، خواستم بدانم که : « تاکید در زبان عربی به چه معناست؟ و آیا انواعی دارد؟ »
و در مرحله ی دوم، تاکید در این آیه ی شربفه ی قرآن چیست؟
« خَتَمَ اللهُ عَلَی قُلُوبِهم وَ عَلَی سَمعِهم وَ عَلَی اَبصارهم غِشاوَهٌ وَ لَهُم عَذابٌ عَظیمٌ»
سلام و درود.
موضوع « تاکید»، فقط مختص به زبان عربی نیست. بلکه از مباحث مشترک میان زبان هاست.
تعریف تاکید: انسان، برای مهم جلوه دادنِ یک مساله ای برای مخاطب، بر آن امر، تاکید می کند.
انواع تاکید در زبان عربی: عرب زبانان، تاکید را در کلام خود، به یکی از روش های زیر نشان می دهند. و اگر بخواهند بر مساله ای بیشتر تاکید کنند، می توانند از دو یا سه مورد زیر، در کلام خود، بهره ببرند:
1. استفاده از جمله ی اسمیه : یعنی سخن خود را با یک اسم شروع می کنند و جمله ی اسمیه ( مبتدا + خبر) می سازند: العِلمُ کَنزٌ: قطعا علم گنج است.
2. آوردن «اِنَّ: همانا» در اول جمله: اِنَّ اللهَ غَفورٌ : همانا خدا بخشنده است.
3. آوردن «اِنَّما: فقط» در اول جمله: اِنَّما یَتَذَکَُّرُ اُولوالالباب: فقط، صاحبان خِرَد متذکر می شوند.
4. آوردن « اَدات قَسَم _ بِ ، وَ ، تَ - قبل از موضوعی که بر آن تاکید دارند: وَ العَصرِ: سوگند به روزگار.
5. ضمیر فَصل (عِماد) : آوردن ضمیر مُنفصلی بین مبتدا و خبر: اللهُ هُو الغَنیُّ الحَمیدُ : بی گمان خدا بی نیاز ستوده است.
6. تکرار لفظی: موضوع مورد تاکید را دو یا چند مرتبه تکرار می کنند: قال اللهُ سُلامَاً سَلامَاً: بی شک خدا به آنها سلام کرد.
7. تکرار معنوی: آوردنِ یکی از کلمات (کُلّ / نَفس / جَمع)، پس از ذکر سخنِ مورد تاکید: جاءَ الطُلّابُ کُلُّهُم: همگی دانش آموزان آمدند.
8. تقدیم مفعول: مفعول را اول جمله می آورند تا بر آن تاکید کنند: اِیَّاکَ نَعبُدُ: تنها تو را می پرستیم.
9. تقدیم جار و مجرور: مفعول را اول جمله می آورند تا بر آن تاکید کنند: اِلَیَّ المَصیرُ : قطعا بازگشت به سوی من است.
اکنون در آیه ی مذکور (بقره: 7)، خداوند از نوع تاکید « تقدیم جارومجرور» استفاده کرده است.
چنان که می بینیم:
عَلَی قُلُوبِهِم (غَشاوَهً)
عَلَی سَمعهِم (غَشاوَهً)
که در تمام این جملات، (جارومجرور)، اول جمله آمده و خبر مقدم است. و کلمه ی (غشاوه)، مبتدای موخر می باشد.
همچنین:
در آخرین جمله ی این آیه ی مبارکه می فرماید: « لَهُم عَذابٌ عَظیمٌ».
که باز هم: (لَهُم: جارومجرور) است که اول جمله آورده شده و خبر مقدم است. و (عَذابٌ : مبتدای موخر) آن ، می باشد.
ترجمه ی تاکیدی این آیه: خدا مُهر نهاد بر دل ها و گوش های ایشان، و بر چشم هایشان پرده افتاده، و ایشان را عذابی سخت خواهد بود.
