به معاويه

امیرالمومنین (ع) در نامه 10

و من كتاب له عليه السلام إليه أيضا - وَ كَيْفَ أَنْتَ صَانِعٌ إِذَا تَكَشَّفَتْ عَنْكَ جَلَابِيبُ مَا أَنْتَ فِيهِ مِنْ دُنْيَا قَدْ تَبَهَّجَتْ بِزِينَتِهَا وَ خَدَعَتْ بِلَذَّتِهَا دَعَتْكَ فَأَجَبْتَهَا وَ قَادَتْكَ فَأَتْبَعْتَهَا وَ أَمَرَتْكَ فَأَطَعْتَهَا وَ إِنَّهُ يُوشِكُ أَنْ يَقِفَكَ وَاقِفٌ عَلَى مَا لَا يُنْجِيكَ مِنْهُ مُنْجٍ فَاقْعَسْ عَنْ هَذَا الْأَمْرِ وَ خُذْ أُهْبَةَ الْحِسَابِ وَ شَمِّرْ لِمَا قَدْ نَزَلَ بِكَ وَ لَا تُمَكِّنِ الْغُوَاةَ مِنْ سَمْعِكَ وَ إِلَّا تَفْعَلْ أُعْلِمْكَ مَا أَغْفَلْتَ مِنْ نَفْسِكَ فَإِنَّكَ مُتْرَفٌ قَدْ أَخَذَ الشَّيْطَانُ مِنْكَ مَأْخَذَهُ وَ بَلَغَ فِيكَ أَمَلَهُ وَ جَرَى مِنْكَ مَجْرَى الرُّوحِ وَ الدَّمِ (وَ مَتَى كُنْتُمْ يَا مُعَاوِيَةُ سَاسَةَ الرَّعِيَّةِ وَ وُلَاةَ أَمْرِ الْأُمَّةِ بِغَيْرِ قَدَمٍ سَابِقٍ وَ لَا شَرَفٍ بَاسِقٍ وَ نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ لُزُومِ سَوَابِقِ الشَّقَاءِ وَ أُحَذِّرُكَ أَنْ تَكُونَ) مُتَمَادِياً فِي غِرَّةِ الْأُمْنِيِّةِ مُخْتَلِفَ الْعَلَانِيَةِ وَ السَّرِيرَةِ وَ قَدْ دَعَوْتَ إِلَى الْحَرْبِ فَدَعِ النَّاسَ جَانِباً وَ اخْرُجْ إِلَيَّ وَ أَعْفِ‏ الْفَرِيقَيْنِ مِنَ الْقِتَالِ لِيُعْلَمَ أَيُّنَا الْمَرِينُ عَلَى قَلْبِهِ وَ الْمُغَطَّى عَلَى بَصَرِهِ فَأَنَا أَبُو حَسَنٍ قَاتِلُ جَدِّكَ وَ خَالِكَ وَ أَخِيكَ شَدْخاً يَوْمَ بَدْرٍ وَ ذَلِكَ السَّيْفُ مَعِي وَ بِذَلِكَ الْقَلْبِ أَلْقَى عَدُوِّي مَا اسْتَبْدَلْتُ دِيناً وَ لَا اسْتَحْدَثْتُ نَبِيّاً وَ إِنِّي لَعَلَى الْمِنْهَاجِ الَّذِي تَرَكْتُمُوهُ طَائِعِينَ وَ دَخَلْتُمْ فِيهِ مُكْرَهِينَ وَ زَعَمْتَ أَنَّكَ جِئْتَ ثَائِراً بِعُثْمَانَ وَ لَقَدْ عَلِمْتَ حَيْثُ وَقَعَ دَمُ عُثْمَانَ فَاطْلُبْهُ مِنْ هُنَاكَ إِنْ كُنْتَ طَالِباً فَكَأَنِّي قَدْ رَأَيْتُكَ تَضِجُّ مِنَ الْحَرْبِ إِذَا عَضَّتْكَ ضَجِيجَ الْجِمَالِ بِالْأَثْقَالِ وَ كَأَنِّي بِجَمَاعَتِكَ تَدْعُونِي- جَزَعاً مِنَ الضَّرْبِ الْمُتَتَابِعِ وَ الْقَضَاءِ الْوَاقِعِ وَ مَصَارِعَ بَعْدَ مَصَارِعَ- إِلَى كِتَابِ اللَّهِ وَ هِيَ كَافِرَةٌ جَاحِدَةٌ أَوْ مُبَايِعَةٌ حَائِدَةٌ

از نامه آن حضرت است بدو نيز - چه خواهي كرد، اگر اين جامه‏هاي رنگين كه پوشيده‏اي به كنار شود - و آنچه درون توست آشكار - از دنيايي كه خود را زيبا نمايانده و با خوشيهايش فريبانده، تو را خواند و پاسخش دادي، و كشاند و در پي او افتادي، و فرمان داد و گردن نهادي، و همانا به زودي بازدارنده‏اي تو را بايستاند، چنانكه هيچ سپريت از او نرهاند. پس از اين كار دست باز دار و برگ - روز - حساب فراهم آر، و آماده باش چيزي را كه به سر وقت تو آيد، و مشنو از گمراهان آن را كه نشايد، و گر نكني تو را بياگاهانم و از غفلتي كه در آن به سر مي‏بري واقفت گردانم. همانا تو ناز پرورده‏اي هستي كه شيطانت در بند خود كشيده، و به آرزوي خويش رسيده و چون جان و خون در تو دميده. معاويه از كي شما زمامداران رعيت و فرماندهان امت بوده‏ايد نه پيشينه‏اي در دين داريد و نه شرفي مهين از زمان پيشين، و پناه به خدا از گرفتاري به شقاوت ديرين. تو را مي‏ترسانم از اين كه سرسختانه در فريب آرزوها درون باشي و در آشكارا و نهان دو گون. خواهان جنگي پس مردم را به يكسو بگذار و خود رو به من آر و دو سپاه را از كشتار بزرگ معاف دار تا بداني پرده تاريك بر دل كدام يك از ما كشيده است و ديده چه كس پوشيده. من ابو الحسنم كشنده جدّ و دايي و برادر تو كه روز بدر بر آنان دست يافتم و سر آنان را شكافتم. آن شمشير را همراه دارم و با همان دل از دشمنم دمار برآرم. دين خود را ترك نگفته‏ام و پيامبري تازه را نپذيرفته. من همان راهي را مي‏روم كه شما به اختيارش وانهاديد، و در آن به ناخشنودي پا نهاديد. پنداري خون عثمان را مي‏خواهي تو مي‏داني عثمان را چه كساني كشتند. خواهان خون اويي، از آنان بخواه مي‏بينم كه چون جنگ دندان به تو فرو برد به فرياد آيي - و - چون شتران كه از سنگيني بار بنالند ناله نمايي، و مي‏بينم لشكريانت با ناشكيبايي از ضربتهاي دمادم و بلاهاي سخت و بر خاك افتادن در پي هم، مرا به كتاب خدا بخوانند حالي كه كافرند و در انكار، و يا بيعت كرده‏اند و از بيعت دست بردار.

منبع: نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمد دشتی (ره)، 1385، چاپ اول، انتشارات جلوه کمال، نامه 10