سرزنش ياران

امیرالمومنین (ع) در خطبه 68

و من كلام له عليه السلام في ذم أصحابه - كَمْ أُدَارِيكُمْ كَمَا تُدَارَى الْبِكَارُ الْعَمِدَةُ وَ الثِّيَابُ الْمُتَدَاعِيَةُ كُلَّمَا حِيصَتْ مِنْ جَانِبٍ تَهَتَّكَتْ مِنْ آخَرَ اكُلَّمَا أَطَلَّ عَلَيْكُمْ مَنْسَرٌ مِنْ مَنَاسِرِ أَهْلِ الشَّامِ أَغْلَقَ كُلُّ رَجُلٍ مِنْكُمْ بَابَهُ وَ انْجَحَرَ انْجِحَارَ الضَّبَّةِ فِي جُحْرِهَا وَ الضَّبُعِ فِي وِجَارِهَا الذَّلِيلُ وَ اللَّهِ مَنْ نَصَرْتُمُوهُ وَ مَنْ رَمَي بِكُمْ فَقَدْ رَمَي بِأَفْوَقَ نَاصِلٍ إِنَّكُمْ وَ اللَّهِ لَكَثِيرٌ فِي الْبَاحَاتِ قَلِيلٌ تَحْتَ الرَّايَاتِ وَ إِنِّي لَعَالِمٌ بِمَا يُصْلِحُكُمْ وَ يُقِيمُ أَوَدَكُمْ وَ لَكِنِّي وَ اللَّهِ لَا أَرَى إِصْلَاحَكُمْ بِإِفْسَادِ نَفْسِي أَضْرَعَ اللَّهُ خُدُودَكُمْ وَ أَتْعَسَ جُدُودَكُمْ لَا تَعْرِفُونَ الْحَقَ‏ كَمَعْرِفَتِكُمُ الْبَاطِلَ وَ لَا تُبْطِلُونَ الْبَاطِلَ كَإِبْطَالِكُمُ الْحَقَّ

از سخنان آن حضرت است :در نکوهش اصحابش - تا چند با شما راه مدارا بسپارم آنسان كه با شتر بچّه‏هايي مدارا كنند - كه كوهانشان از درون ريش است، و از برون بي‏گزند مي‏نمايد، لا جرم سواري را نمي‏شايد -، يا جامه فرسوده‏اي كه چون شكاف آن را از سويي به هم آرند، از سوي ديگر گشايد. هرگاه دسته‏اي از سپاهيان شام عنان گشايد، و بر سرتان آيد به خانه مي‏رويد و در به روي خود مي‏بنديد و چون سوسمار در سوراخ مي‏خزيد و يا چون كفتار در لانه مي‏آرميد به خدا، آن كس را كه شما ياري دهيد خوار است، و آن را كه شما بر او حمله آريد، نشانه تير شكسته سوفار. به خدا سوگند، كه در مجلس بزم بسياريد و فراهم، و زير پرچم رزم ناچيز و كم. من مي‏دانم چگونه مي‏توان شما را درست كرد و از كجي به راستي آورد - امّا نه به بهاي ارتكاب گناه - كه شما اصلاح شويد و من تباه. خدايتان خوار گرداند و بهره‏تان را اندك و بي‏مقدار. به شناختن باطل بيش از شناخت حقّ آگهي داريد، و چنانكه حقّ را پايمال مي‏كنيد گامي در راه نابودي باطل نمي‏گذاريد.

منبع: نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمد دشتی (ره)، 1385، چاپ اول، انتشارات جلوه کمال، خطبه 68